PIRAMIDA ZDROWIA
Promocja zdrowia
Profilaktyka
Samoleczenie
Naprawcza podstawowa
Naprawcza szpitalna
*Przyczyny bierności wobec zdrowia:
Brak wiedzy medycznej (brak związku między poziomem wiedzy, a zrachowaniami zdrowotnymi)
Gotowość ludzi do poświęcenia zdrowia dla innych celów (kariera zawodowa), mimo deklarowanej wysokiej wartości podejmowanie działań na rzecz zdrowia po jego utracie
Zewnętrzne umiejscowienie poczucia kontroli (zdrowie nie zależy ode mnie, ale od innych czynników(
Niskie poczucie własnej skuteczności
Pomniejszanie znaczenia zachowań prozdrowotnych i prozdrowotnego stylu życia
Niedostateczne wsparcie w systemie społecznym (brak obiektów sportowych, brak wsparcie ze strony najbliższych)
Nadmierna koncentracja na zdrowiu – HEALTHIZM
HEALTHIZM – zakłada, że zdrowie można osiągnąć przez wysiłek i samodyscyplinę z koncentracją na doskonaleniu i chronieniu ciała, kształtowaniu jego masy i rozmiarów.
Ciało staje się wskaźnikiem zdrowia.
Odpowiedzialność za zdrowie spoczywa przede wszystkim na człowieku nie uwzględnia czynników środowiskowych.
Proces medykalizacji czyli uzależnienia się społeczeństw od medycyny, jest genezą healthizmu, medycyna oferuje narzędzie i sposoby estetyzacji ciała.
Główne zagrożenia dla zdrowia:
Zwyczaje żywieniowe – dieta wysokotłuszczowa i wysokokaloryczna
Otyłość
Palenie tytoniu
Niska aktywność fizyczna
Czynniki środowiskowe
Czynniki genetyczne
Choroby cywilizacyjne – są to schorzenia związane z negatywnymi skutkami życia w warunkach wysoko rozwiniętej cywilizacji:
Nadciśnienie tętnicze
Choroba niedokrwienna serca
Udar mózgu
Cukrzyca
Nowotwory
Choroby psychiczne
Niepłodność
Czynniki ryzyka chorób cywilizacyjnych związane ze stylem życia:
Brak aktywności fizycznej
Nieprawidłowa dieta (bogata w tłuszcze zwierzęce, cukry proste, mało owoców i warzyw)
Palenie papierosów
Nadużywanie alkoholu
Wysoki poziom stresu
Brak badań profilaktycznych
Brak umiejętności eliminacji czynników ryzyka
Brak umiejętności obserwacji wczesnych objawów chorób
Częstość występowania nadciśnienia tętniczego w grupach wiekowych
18-35 29%
31-44 30%
45-65 21%
>65 59%
Czynniki rozwoju nowotworów:
Otyłość i nadwaga – rak gruczołowy przełyku, wpustu żołądka, jelita grubego
Alkohol – rak płaskonabłonkowy przełyku, tak żołądka, rak jelita grubego, rak piersi
Konserwanty (azotyny) – nowotwory przewodu pokarmowego
Aflatoksyny – rak wątroby
Czerwone mięso – rak odbytnicy i okrężnicy