Elbląg miasto na prawach powiatu w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba władz powiatu elbląskiego (Elbląg nie wchodzi w jego skład, stanowi odrębną jednostkę samorządu terytorialnego), a także siedziba gminy Elbląg. Od 1992 - stolica diecezji elbląskiej. Najstarsze miasto w województwie, jedno z najstarszych miast w Polsce (rok założenia 1237, prawa miejskie 1246). Także najniżej położone miasto w Polsce. Miasto leży u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego.

Powstawanie opadów atmosferycznych możliwe jest wtedy, gdy produkty kondensacji pary wodnej tworzące chmurę pokonają opór powietrza. Cząsteczki wody (czy inne produkty kondensacji) występujące w chmurze są bardzo małe (0,04-0,1 mm). Muszą się one połączyć, aby mógł wystąpić opad, czyli ich wypadnięcie z chmury.
Opady maja różna intensywność i formę. Do powierzchni ziemi mogą docierać w postaci: deszczu (średnica kropel powyżej 0,5mm), mżawki (bardzo gęsty opad kropelek wody o średnicy poniżej 0,5mm), śniegu (zrośnięte kryształki lodu często o średnicy powyżej 12 mm), śniegu ziarnistego, krupy śnieżnej, gradu (opad bryłek lodu o średnicy 5-50mm, czasami większych). Spośród różnych postaci opadów największe znaczenie mają deszcz i śnieg.

Średnie roczne sumy opadów w Polsce oscylują w granicach 600 mm. Nie dotyczy to oczywiście terenów górskich, gdzie notowane są wartości znacznie powyżej 1000 mm (w Tatrach ~1700). Na pozostałym obszarze opady rozłożone są mniej więcej równomiernie, przy czym można zauważyć nieco większe ich nasilenie na wybrzeżu, pojezierzach i na wyżynach – przypisać to należy bliskości morza oraz czynnikom orograficznym (pofałdowaniu terenu). “Suchość” całego Niżu Środkowopolskiego wynika stąd, że nie występują tam żadne naturalne przeszkody (wzniesienia), na których mogłyby się zatrzymywać masy wilgotnego, atlantyckiego powietrza.

Porównując sumy opadów półrocza chłodnego i ciepłego można zauważyć przewagę opadów letnich. Dotyczy to obszaru całej Polski, w tym także gór. Zresztą jest to charakterystyczne dla całej strefy umiarkowanej. Latem stosunkowo często dochodzi do ochłodzenia ciepłego, wilgotnego powietrza – np. przy przechodzeniu frontu chłodnego. Prowadzi to do szybkiej kondensacji pary wodnej i powstawania chmur deszczowych. Natomiast zimą dosyć trudno jest o ochłodzenie i tak już zimnego powietrza, toteż opady występują rzadziej – np. przy przechodzeniu frontu ciepłego.

W Zimie najniższe sumy opadów występują przy napływie powietrza znad Atlantyku. Chodzi tu głównie o zachodnią cyrkulację cyklonalną, przynoszącą duże ilości opadu zwłaszcza na wybrzeżu i w zachodniej Polsce, oraz o cyrkulację cyklonalną północno-zachodnią, powodująca duże opady zwłaszcza w obszarach górskich. Najmniejsze opady są notowane przy cyrkulacji południowo-wschodniej i wschodniej antycyklonalnej.

Przy cyrkulacji zachodniej cyklonalnej częstość występowania opadów większych od 1,0 mm jest na krańcach północno-zachodnich kraju dwukrotnie większa niż na krańcach południowo-wschodnich. Jeśli chodzi o dni z opadem >10,0 mm na dobę, to ich występowanie jest związane z różnymi typami cyrkulacji: z cyrkulacją zachodnią cyklonalną w północno-zachodniej Polsce, z południową cyrkulacja cyklonalną w środkowej i wschodniej Polsce, z zachodnią cyrkulacja antycyklonalną w części południowo-zachodniej kraju oraz z północno-zachodnią cyrkulacją cyklonalną i północno-wschodnią cyrkulacja cyklonalną w górach.

Północno-zachodnia cyrkulacja cyklonalna ,przynosząca najwięcej opadów zimowych, zachowuje ta właściwość latem jedynie w regionach nadmorskich, gdzie przeciętnie w lipcu spada ponad 4mm opadu na dobę. Na pozostałym obszarze kraju największe opady obserwuje się przy północno-wschodniej cyrkulacji cyklonalnej.

W stacji Elbląg występują dość duże opady w Polsce. Składa się na to wiele czynników. Dni z opadem atmosferycznym ≥0,1 mm jest 167,0 dni a średnio 14 dni na miesiąc w analizowanym okresie 1996 -2000. Dla opadu ≥1,0 mm suma dni 117,4 dni a średnio 10 dni na miesiąc. I dla największego opadu ≥10,0 mm łącznie 17,8 dni w ciągu okresu, a średnio 1,4 dnia, czyli średnio raz w miesiącu wypadła taki opad.

Na liczbę dni z opadem w okresie letnim w Elblągu może mieć wpływ wysoczyzna Elbląska. Spiętrzanie się wilgotnego powietrza na wysoczyźnie (rozległe, niewysokie wzniesienie w okolicy góry Srebrnej do 198,5 m) powoduje, że średnia częstość dni z wysokim opadem wzrasta. Wysokie sumy opadów mogą wynikać, też z faktu że Elbląg leży na terenie Żuław Wiślanych w pobliży Zalewu Wiślanego.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika

w Toruniu

Ochrona środowiska

Rok akademicki 2011\2012

Ćwiczenie 6

Z Meteorologii i Klimatologii

Pod tytułem:

Opady atmosferyczne

Grupa E

LITERATURA:

1. „Przewodnik do ćwiczeń z meteorologii i klimatologii dla studentów geografii” Warszawa 1981

2. „Meteorologia i klimatologia” Kossowska – Cezak, Matyn, Olszewski

3. http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=36