1. Co się dzieje z IV, jeśli przygotowując dane do budowy skoringu łączymy grupy (łączenie grup o podobnej wartości WoE/o różnej wartości WoE)?

Łączenie grup powoduje obniżenie wartości IV (miary zdolności predykcyjnej - information value). Naszym zadaniem przy grupowaniu, jest takie połączenie w grupy, by utrata IV była jak najmniejsza, ale by uzyskać jak najmniej kategorii. Zazwyczaj przyjmuje się, że powinno się łączyć kategorie bardzo mało liczne oraz kategorie, gdzie występuje mniej niż 5 % złych przypadków. Zmienne o dobrej wartości predykcyjnej mają IV >= 0,3.

2. Skoring: zależność między beta, skalą punktową, prawdopodobieństwem, szansą

3. Płynność: interpretacja luki płynności

Płynność finansowa - zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań. Luka ogólnie jest różnicą miedzy aktywami a pasywami w bilansach tworzonych dla aktywów wymaganych w różnych okresach (tzn. na teraz, w ciągu 1-30 dni itd., nie wiem jak to wytłumaczyć). Jest miarą płynności finansowej. Ujemna luka w poszczególnych kategoriach wymagalności nie jest czymś negatywnym. Luka skumulowana jest liczona narastająco dla każdej kategorii, tzn. teraz, teraz-30 dni, teraz-3 miesiące, itd. Dopiero ujemne wartości luki skumulowanej są oznaką niedostatecznej płynności finansowej

4. Interpretacja duracji i zmodyfikowanej duracji. Czy większa wypukłość jest korzystna?

Duracja mierzy zmianę wartości, gdy zmienia się stopa procentowa. Wypukłość szacuje zmiany w duracji zmodyfikowanej wywołane wahaniami rynkowej stopy dochodu. Kiedy wymagana stopa zwrotu rośnie/maleje, wypukłość obligacji maleje/rośnie (positive convexity). Przy danej stopie zwrotu i okresie do wykupu im niższe oprocentowanie, tym większa wypukłość obligacji. Przy danej stopie zwrotu i zmodyfikowanym czasie trwania im niższe oprocentowanie, tym mniejsza wypukłość obligacji.

Obligacje te są na rynku w tej samej cenie i maja taką samą rentowność do zapadalności ( YTM) i maja taka samą „duration”. Obligacja B jest bardziej wypukła niż obligacja A. Obligacja B jest bardziej pożądana przez inwestorów w porównaniu z A. Dlatego, że będzie zawsze generować lepsze wyniki inwestycji bez względu na to co stanie się ze stopami na rynku. Jeśli, przykładowo stopy wzrastają, cena B spadnie mniej niż cena A, a jeśli stopy spadają, cena B rośnie więcej niż wzrasta cena A. Wysoka wypukłość to niezwykle pożądana cecha obligacji. Dzięki większej wypukłości więcej zarabiamy.

5. Warunek immunizacji portfela obligacji

Aby zapewnić immunizację portfela, czyli zapewnić jego niewrażliwość na zmiany st. %, należy spełnić warunek, że duracja aktywów=duracja pasywów=duracja zobowiązań, czyli duracja portfela jest równa H (nie wiem jak to się ładnie nazywa:/). Rozwiązujemy układ równań w1+w2=1 i w1*D1+w2*D2=H

6. VaR jednodniowy a VaR kilkudniowy

Jeśli jednodniowe stopy zwrotu są zależne, to Var należy policzyć od początku. Gdy natomiast Ri są IID, to są addytywne i VaR T =√T x VaR1

7. Które z metod obliczania VaR szybko reagują na bieżące zmiany zmienności (wpływ rodzaju metody i przyjętych w metodzie parametrów)

EWMA exponentialy weighted …- opiera się na danych historycznych, ale przywiązuje się większą wagę ostatnim stanom rynku, bo one silniej determinują zachowania rynku niż te wcześniejsze.

Załóżmy, że w ostatnim czasie notowania akcji podlegały znacznym wahaniom, a wczesniej były w miarę stałe, to metoda EWMA da wyższe wyniki niż metoda historyczna.? Jest to zależne od kierunku wahań. Metoda EWMA przywiązuje dużo większą wagę do ostatnich zmian , dlatego, dużo lepiej odda naturę ostatnich wahań, niż metody przypisujące wszystkim obserwacjom takią samą wagę. Dzieku temu da nam VaR dużo trafniejszy niż inne metody.

GARCH generalized auto regressive conditional heteroscedastity – zwraca uwagę na grubszy ogon w rozkładach, uwzględnia fakt, że wariancja i odch. standardowe nie są stałymi. Jest skomplikowany obliczeniowo, precyzyjny, ale tylko niewiele lepszy od EWMA

Met.kowariancji – zakłada, że zmiany cen mają rozkład podobny do normalnego

Met.historyczna – lepiej uwzględnia występowanie grubych ogonów, tzn. ekstremalnych wartości, na końcach przedziałów, dalekich od średniej;rozkład normalny ich nie uwzględnia

8. Definicja i interpretacja VaR

Wartość zagrożona – wyznacza graniczny poziom straty, znaleziony dla ustalonego alfa, będącej p-bieństwem jej osiągnięcia. Im wyższy poziom ufności, tym wyższy var. Jeśli przedział ufności weźmiemy bardzo mały, np. 1%, to jest szansa, że źle policzymy VAR, bo będziemy mieć mniej obserwacji

9. Na czym polega podejście opcyjnie w analizie wypłacalności przedsiębiorstwa

W modelu opcyjnym moment niewypłacalności określany jest na podstawie kształtowania się wartości banku. W chwili gdy wartość banku spada poniżej zobowiązań, wówczas dochodzi do ryzyka niewypłacalności.

Ryzyko niewypłacalności (EDF) DD – odległość od punktu niewypłacalności jest równoznaczny z kapitałem ekonomicznym. Szacowanie ryzyka kredytowego odbywa się przez wyznaczenie EDF, który powinien być uwzględniony w marży za ryzyko i jednocześnie powiązany z poziomem oczekiwanych strat kredytowych.

10. Zmienne obserwowalne i nieobserwowalne w modelu KMV

A i sigma są nieobserwowalne, ale można je oszacować, jeśli ma się rynkową wartość kapitału własnego przedsiębiorstwa, nominalną wartość zadłużenia, zmienność wartości kapitału własnego oraz wartość dystrybuanty standaryzowanego rozkuł. Norm. Dla odpowiednich argumentów.

Zmienne obserwowalne to B, r i t. D= (A*(1+g)-B)/sigma

11. W zarządzaniu ryzykiem przypisujemy kapitał i koszty do poszczególnych transakcji, aby ocenić ich prawdziwe ryzyko.

Nie, przypisywanie kapitału i kosztów służy do oceny rentowności inwestycji z uwzględnieniem ryzyka, co jest charakterystyczne dla zarządzania aktywami i pasywami, a nie dla zarządzania ryzykiem. W zarządzaniu ryzykiem można pokrywać ryzyko kapitałem, tak aby mieć środki potrzebne na pokrycie ewentualnych nieoczekiwanych strat.

12. Zgodnie z regułą osadu we wkładach osad powinien pokrywać krótkoterminowe kredyty.

Odp. Tak, bo środki płynne mają pokryć wkłady zmienne ponad osadem (środki niestabilne), zaś kredyty długoterminowe powinny być pokryte przez kapitały własne.

13. W przypadku kryzysu płynności koszt pożyczania na rynku jest liniową funkcją prawdopodobieństwa bankructwa, gdyż musi dać taką samą stopę zwrotu jak inwestycja pozbawiona ryzyka.

Nie, zależność kosztów pożyczania jest nieliniową funkcją prawdopodobieństwa bankructwa gdyż prawdopodobieństwo bankructwa wpływa zarówno na licznik (zwiększając go) jak i mianownik (zmniejszając go) wyrażenia przedstawiającego koszt związany z pożyczaniem na rynku. Liniowa jest jedynie zależność wartości inwestycji pozbawionej ryzyka i jej ryzykownego ekwiwalentu, ale sama wysokość marży na pokrycie ryzyka jest już nieliniową funkcją prawdopodobieństwa bankructwa.

m_(marża na rynku)=(r_f*P(p))/(1-P(p))

14. Zrównując durację aktywów i pasywów w banku, można zawsze zapewnić stabilną wartość kapitału ekonomicznego.

Nie, warunek na zapewnienie braku zmian kapitału ekonomicznego (a więc jego wartości rynkowej) wymaga, aby DPVAPVA=DPVLPVL, co zapewni niezmienność kapitału ekonomicznego tylko wtedy, gdy jednocześnie PVA=PVL, a więc w sytuacji szczególnej a nie zawsze.

Kapitał/akcjonariusze DA*PVA=DL*PVL

Wsk.ekonomiczny/nadzór finansowy DA=DL

Doch.odsetkowy/ menadżerowie PVA*(T-DA)=PVL*(T-DL)

15. Jeżeli bank wybierze durację kredytów w sposób niezabezpieczający ani wyniku odsetkowego netto, ani wskaźnika kapitału ekonomicznego, ani wartości kapitału, to akcjonariusz takiego banku nie będzie miał możliwości skorygowania posiadanej pozycji, przez zawarcie odpowiednich pozycji na rynku pieniężnym.

Nie, akcjonariusz zawsze może skorygować pozycję zajmowaną przez bank, tak by osiągnąć immunizację posiadanej pozycji ze względu na zmiany stopy procentowej i może zrealizować jeden z trzech wybranych celów. Np. jeśli depozyt o wartości 800 ma durację 3 miesiące a kredyt o wartości 1000 ma durację 6 miesięcy, to można pożyczyć na 7,5 miesiąca 800 i ulokować tę kwotę na rynku na 3 miesiące - chroniąc kapitał lub pożyczyć na 4,5 miesiąca i ulokować tę kwotę na 3 miesiące - aby ochronić dochód odsetkowy. Jednak bank, który nie realizuje żadnego z postawionych celów w zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej, przy niekorzystnym kształtowaniu się stóp procentowych poniesie straty na kapitale, dochodzie odsetkowym i nie utrzyma wymaganych wymogów kapitałowych, co podważy sens posiadania jego akcji przez akcjonariuszy.

16. Duracja przeszacowuje spadek wartości bieżącej obligacji.

Tak, duracja jest obliczana jako pochodna wartości bieżącej po stopie procentowej, pomnożona przez pewną relację stopy procentowej i wartości bieżącej a zatem może być interpretowana jako styczna do wykresu wartości bieżącej obligacji, przy określonym poziomie stopy procentowej. Wykres wartości bieżącej w zależności od poziomu stopy procentowej przedstawia krzywą wypukłą, gdyż żaden wzrost stopy dyskontowej (ani jej spadek) nie mogą spowodować, że wartość bieżąca stanie się ujemna. Oznacza to, że styczna do takiego wykresu będzie zawsze poniżej krzywej (poza punktem styczności), a więc aproksymowany przez durację spadek wartości bieżącej w wyniku wzrostu stopy procentowej będzie większy od rzeczywistego, zaś przy spadku stóp procentowych mniejszy, od rzeczywistego wzrostu wartości bieżącej obligacji.

17. Ryzykiem może być występująca w sposób stały strata średnio na poziomie 10% wartości kredytów, spowodowana brakiem spłat przez kredytobiorców.

Nie. Ryzyko określa się jako odstępstwo od planu, stała strata nie ma żadnego odstępstwa, bo jest w pełni oczekiwana. Ryzyko mierzy też odchylenie standardowe, które w tym przypadku jest równe zero, co potwierdza, że nie jest to ryzyko.

18. Poziom środków niestabilnych w banku jest zależny od udziału depozytów terminowych w całości posiadanych depozytów.

Nie. Są to dwa różne pojęcia. Jedno, depozyty terminowe, określone jest przez umowne terminy utrzymywania środków, zaś środki niestabilne, podobnie jak osad-środki stabilne, są określane przez terminy rzeczywiste a więc faktyczne przedłużenie utrzymywania środków lub ich wybranie przed czasem. Na przykład depozyt terminowy jednodniowy jest środkiem niestabilnym, a znaczna część depozytów płatnych na żądanie jest utrzymywana dłużej niż 7 dni i może być zaliczana do środków stabilnych.

20. Chcąc zabezpieczyć pozycję kontraktami FRA, tak, aby zabezpieczyć dochód odsetkowy przed zmianami stóp procentowych, należy użyć kontraktów o duracji równej duracji depozytów i tej samej wartości, co wartość depozytów

Zależy:

• Tak. Taki warunek został podany na slajdzie. Wynika to z zabezpieczenia wysokości kosztu odsetkowego. Jeśli kontrakty FRA zapewniają nam brak zmiany kosztu, to zysk nie zmaleje lub wzrośnie (jeśli aktywa są dłuższe niż pasywa).

• Nie. Jeśli aktywa byłyby krótsze niż pasywa, a stopy spadły, to zabezpieczenie kosztu nie zapewniłoby dochodu odsetkowego.

- rozwiązanie to jest teoretyczne, w praktyce rynek nie ma takiej pojemności, by zaoferować FRA, które zabezpieczą cały bilans (stronę depozytową) banku

- Zabezpieczenie to nie jest doskonałe ze względu na sposób naliczania odsetek i rozliczania kontraktu

- FRA oraz wypukły charakter zależności cen aktywów od stóp procentowych , więc w praktyce rozwiązanie to jest przybliżone.

21. Pozycja całkowita lepiej oddaje ryzyko zmiany kursu walutowego, niż pozycja zagregowana netto i pozycja zagregowana brutto.

Tak. Pozycja całkowita SHP=(GAP+NAP)/2, jest więc średnią arytmetyczną dwóch bardzo skrajnych sytuacji: GAP - zmian kursów w sposób najbardziej niekorzystnych dla podmiotu (|P|+|A|) oraz NAP - zmian wszystkich pozycji w taki sam sposób w stosunku do waluty przeliczeniowej (Pk-Ad) – większa waga przywiązywana do NAP w kryzysie. Obie sytuacje są mało prawdopodobne, więc SHP oddaje lepiej przeciętne ryzyko walutowe danej instytucji w sytuacji, gdy korelacje są niedoskonałe, co jest zazwyczaj regułą.

22. W modelu KMV dystans do niewypłacalności rośnie wraz z upływem czasu, z powodu wzrostu poziomu zadłużenia.

Nie. Dystans rośnie wraz z upływem czasu, bo w modelu prostym rosną aktywa, a zadłużenie jest stałe, zaś w modelu opcyjnym z upływem czasu maleje zmienność aktywów, co oznacza oddalenie się od bankructwa. Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku zadłużenie jest stałe, bo znane z góry, i stanowi w wycenie opcji odpowiednik ceny wykonania.

DtD=(A(1+g /wzrostA/)-B ̅ /zadł/)/(σ /zm.aktywów/)

23. Rozkład zagregowanych strat w większości przypadków wygląda jak krzywa Gaussa

Tak , gdyż rozkład zagregowanych strat wygląda w większości jak rozkład normalny, ewentualnie może mieć rozkład lognormalny lub gamma

24. Model wskaźnika podstawowego BIA jest modelem, który powoduje, że efektywnie zarządzamy ryzykiem operacyjnym i uwzględnia profil instytucji.

Nie . Wskaźnik podstawowy BIA służy do mierzenia rzyka operacyjnego, jednak stosuje roczne wyniki banku. Wskaźnikami, uwględniającymi profil instytucji, poprzez betę, są metody standardowe TSA i ASA.

25. Gdy p-stwu niewypłacalności 1/3 przypada 150 punktów skoringowych i p-stwu niewypłacalności 1/5 przypada 200 punktów, to ps-twu 1/9 przypada 250 punktów skoringowych.

26. Modelując VaR metoda historyczną otrzymujemy wyższy wynik niż metoda wariancji-kowariancji.

Tak. W metodzie historycznej bierzmy ceny z przyszłości, obliczamy procentowe zmiany cen dla instrumentów lub czynników ryzyka, dla tych cen i obecnych udziałów w portfelu wyznaczamy zmianę wartości portfela, następnie wyznaczamy określonym procent największych spadków wartości portfela i bierzemy wartość graniczną. VaR metoda Kowariancji bierzemy ceny z przyszłości, dla których obliczamy macierz przemnażamy przez wagi portfela oraz pierwiastkujemy by uzyskać wariancję lub używamy zwykłego odchylenia standardowego dla pojedynczej pozycji.

27. Używając macierzy migracji kredytów pogarszamy jakość portfela wraz z upływem czasu.

Budowana jest o dane historyczne, są robione przez zewnętrzne firmy. Macierz przedstawia w jaki ranking miała dana spółka na początku okresu t, i jaki miała na koniec okresu t. Przedstawia ile spółkę zmieniło swój rating, ile zachowała itp

29. W czasie kryzysu rosną korelacje pomiędzy walutami i łatwiej jest dywersyfikować ryzyko kredytowe i wyrzucać waluty z portfela.

Tak. To prawda, w czasie kryzysu korelacje miedzy walutami rosną, co sprawia, że pozbycie się jakiejś waluty nie

31. W czasie kryzysu płynności banki patrzą na krańcowy koszt pożyczania i wiedzą ile pożyczać, a ile trzymać rezerw.

Utrzymywanie wysokich rezerw powoduje utratę zysku, pożyczanie z rynku grozi brakiem środków przypadku braku zaufania lub pogorszenia się standingu. Należy starać się by koszt krańcowy trzymania rezerw i pożyczania środków był taki sam. W praktyce m1 jest ograniczone przez limity, kwota pożyczana nie jest dowolna, a bank nie może wybierać czy pożyczać czy trzymać rezerwy

32. Luka płynności dla danych zaktualizowanych jest zwykle mniejsza dla najkrótszych okresów w porównaniu z luką płynności liczona dla okresów kontraktowych.

Luka płynności dla danych zaktualizowanych jest po prostu lukom skumulowaną

33. Teoria konwersji zasobów finansowych zakłada, że ważny jest średni czas utrzymywania pozycji a nie jej zmienność, zaś kredyty mogą być w razie potrzeby sprzedane instytucjom finansowym

teoria konwersji zasobów finansowych - zakłada odrębne traktowanie poszczególnych źródeł pochodzenia zasobów (ze względu na czas i wymagane rezerwy), np.:

• a’vista = rezerwy podstawowymi środków płynnych,

• zobowiązania z papierów wartościowych = kapitał + długoterminowe depozyty.

a)zakładamy płynność na podstawie średniego czasu utrzymywania pozycji, a nie ich zmienności,

b)kredyty są niepłynne,

c)aktywa i pasywa są zarządzane niezależnie.

teoria aktywnego zarządzania pasywami - wersja kasowa - w przypadku potrzeb płynności nabywamy środki na rynku i uzupełniamy rezerwami drugiej linii. Zmniejsza to koszt utrzymywania rezerw płynności, ale zwiększa ryzyko związane z nabywaniem środków na rynku => słabe w kryzysie płynności;

wersja kredytowa - pożyczamy na akcję kredytową z rynku.

34. Wzrost zmienności aktywów powoduje wzrost p-bieństwa bankructwa, a zatem wymaga wyższych zabezpieczeń lub zapłaty wyższej marży kredytowej.

Tak. Zgodnie ze wzorem DtD=[A(1+g)-B]/Sigma, wzrost zmienności(sigma) zmniejsza dystans do niewypłacalności (zwiększa mianownik), czyli zwieksza p-bieństwo bankructwa. Dodatkowo, na wyższe ryzyko zawsze jest wymagane wyższe zabezpieczenie. Natomiast marża kredytowa rośnie nieliniowo, wraz ze wzrostem p-bieństwa bankructwa. [m=rf*P(p)/1-P(p)]

35. Metody klasyfikacyjne wymagają uprzedniego określenia przypadków dobrych i … próbie uczącej, aby mogły „nauczyć się” rozpoznawać te przypadki…

36. Jeśli chcemy zabezpieczyć portfel składający się z aktywów i pasywów używając duracji i wypukłości, to najmniejsza liczba potrzebnych do tego instrumentów wynosi 3.

37. Polska instytucja finansowa zawarła kontrakt, w którym obiecała dostarczyć klientom dwa miliony dolarów kanadyjskich za miesiąc. Taka transakcja narazi tę instytucję na walutowe ryzyko translacyjne.

Ryzyko transakcyjne - wynika ze zmiany jednej waluty na drugą (import/export),

- powstaje na skutek konieczności przeliczania i ujęcia w sposób statyczny zmian kursów walutowych dla potrzeb bilansu i rachunku wyników.

38. wartość zagrożona jest zawsze wyższa od przeciętnej oczekiwanej straty (Expected shortfall)

39. hipotetyczny test wsteczny sprawdza liczbę przekroczeń wartości zagrożonej dla rzeczywistych składów portfeli z ostatniego roku

Do testowania poprawności oszacowania stosuje się testy Kupca lub Christoffersena. Istnieją dwa podstawowe rodzaje testów: hipotetyczny test wsteczny obliczany jest dla niezmiennego składu aktywów z danego dnia i polega na wyliczeniu liczby przekroczeń VaR dnia następnego oraz faktyczny test wsteczny porównujący faktyczne straty z wielkością VaR obliczoną dla dnia poprzedniego. [Testowanie napięć Służy do określenia wpływu znaczących zmian cen lub innych parametrów ryzyka na wartość portfela banku.]

40. Ryzyko stopy procentowej występuje w przypadku pozycji o zmiennym oprocentowaniu stąd ustalenie stałych oprocentowań depozytów i kredytów zmniejsza to ryzyko.

Nie. Ryzyko stopy procentowej nie dotyczny pozycji o oprocentowaniu zmiennym, jeśli wrażliwość aktywów i pasywów na zmiany stóp procentowych jest jednakowa, bo wtedy każda zmiana jest tak jakby planowana, tzn z góry już zakładamy, ze będzie zmiana, nie ma niepewności czy ta zmiana wystąpi, a ryzyko wiąże się z niepewnoscią