Computer essentials (basic computer terms)

Parts of computer:
a PC (Personal Computer)
a) hardware[u] – sprzęt
b) software[u] – oprogramowanie

Hardware: 
- CPU = central processing unit = procesor
- Main memory = pamięć
- Peripherals - urządzenia zewnętrzne
input devices - urządzenia wejścia
output devices - urządzenia wyjścia
storage devices - urządzenia do przechowywania danych

an LCD monitor – monitor LCD
laser printer - laserowa drukarka
inkjet printer - atramentowa drukarka

Storage devices 
optical storage – optyczne urządzenia do magazynowania
CD's & DVD's = optical discs – dyski optyczne
CD - compact disc – dysk kompaktowy
- CD ROM = read only memory
- CD R = recordable - jednokrotnego zapisu
- CD-RW =  rewritable - wielokrotnego zapisu
DVD - digital video disc/digital versatile disc – uniwersalny dysk cyfrowy
- DVD-ROM
- DVD-/+R
- DVD-/+RW
Blu-ray disc - niebieska wiązka laserowa
Magnetic storage – magnetyczne urządzenia do magazynowania
Hard disk drive - dysk twardy
A portable external hard drive - dyski twarde przenośne
Flash memory - pamięć typu flash
USB flash drive = Memory Stick = pen drive - pamięć przenośna
A flash memory card - karta pamięci

Keyboard - klawiatura
Mouse – mysz komputerowa
Light pen - pióro laserowe
Capital letters - wielkie litery
Mouse pointer - wskaźnik myszy
Scroll - zwój

operating system - system operacyjny
application software [u] - oprogramowanie aplikacyjny (użytkowe)
RAM - Random Access Memory
a program [c] = an application [c]
spreadsheet - arkusz kalkulacyjny

a program:
- to download – pobrać
- to use – używać
- to install =/= uninstall – zainstalować/odinstalować
- to run / launch – uruchamiać
- to close down – zamknąć

spreadsheet software - oprogramowanie do tworzenia arkuszy kalkulacyjnych
database software - program tworzenia baz danych
word processing software - oprogramowanie do edycji tekstów
presentation software - oprogramowanie do tworzenia prezentacji
graphics software - oprogramowanie graficzne
antivirus software - oprogramowanie antywirusowe
educational software - oprogramowanie edukacyjne
software suite - pakiet programów

User interface - interfejs użytkownika
- a graphical user interface (GUI) 
GUI - WIMP (Windows Icons Menus Pointer) enviroment

desktop – pulpit
window – okienko
menu bar - pasek menu
dialog box - okno dialogowe
toolbar - pasek narzędzi
scroll bar - pasek przewijania
drop-down menu - rozwijane menu
pointer – wskaźnik

check box - przycisk wyboru
radio button - przycisk opcji
command button – przycisk polecenia
text box – pole tekstowe
drop-down list box - pole listy rozwijanej

interactive whiteboard – interaktywna tablica
webinar – seminarium internetowe
tabulation – tabulacja
insert – wprowadzić/dodać
Select the text – zaznaczyć tekst
plug in – wpiąć/podpiąć
touchpad – wbudowana myszka w laptopie
hold down – przytrzymać
double – podwójnie
scroll up – przewijać do góry
roll – rolka/zwój
scroll down - przewijać w dół
folder – folder

microphone – mikrofon
video projector – projektor video
touchscreen – ekran dotykowy
barcode reader – czytnik kodów kreskowych
scanner - skaner
webcam- kamera internetowa
speakers – głośniki
graphics tablet – tablet graficzny
headphones - słuchawki

IM = Instant Messaging – komunikowanie się poprzez komunikator internetowy
Instant Messenger - komunikator internetowy
Identity Management (information security)
Buddy list - lista znajomych
Smiley - emotikonki
abbreviations - skróty
IMO - In my opinion
IC - I see
BTW - By the way
GL - Good Luck
VoIP = Voice over Internet Protocol - telefonia internetowa
HTML = HyperText Markup Language - hipertekstowy język znaczników
HTTP = Hypertext Transfer Protocol (world wide web protocol)
FTP = File Transfer Protocol
DNS = Domain Name System / services
TLD (ccTLD - country code, gTLD) = Top-Level Domain (Internet) – domena najwyższego poziomu

- LANs = Local Area Networks – sieć lokalna
- WANs = Wide Area Networks – sieć rozległa

Wireless - bezprzewodowy
a hotspot – aktywny punkt dostępu
WIFI = Wireless Fidelity = standard komunikacji bezprzewodowej

The largest WAN is existence is the INTERNET
     ISP = Internet Service Provider (most common) = dostawca usług internetowych

A web browser:

address bar / location bar - pasek adresu
built-in search box - wbudowane okienko wyszukiwania
tab - karta (w wyszukiwarkach)
menu bar - pasek menu
tool bar - pasek narzędzi
scroll bar - pasek przewijania
status bar - pasek stanu

URL = Uniform Resource Locator = jednolity lokalizator zasobu
      the parts of the URL are separated by:
. (dot)
/ (slash)
: (colon)

country code (ccTLD) – kod krajowy

protocol prefix (http://)

document name – nazwa dokumentu

web service – serwis internetowy

domain name – nazwa domeny

directory path – ścieżka do katalogu

domain name extension – rozszerzona nazwa domeny

.com (.co in UK) = commercial – strony komercyjne

.edu (ac in UK) = educational institution – strony instytucji edukacyjnych

.mil= military agency – strony wojskowe

.gov = government – strony rządowe

.biz = business – strony nakierowane na biznes

.int  = international organisation – strony organizacji międzynarodowych

.museum = museum – strony muzeów

.org  = aviation industry – strony pozarządowych organizacji non-profit

.info = informational sites (unrestricted) – strony informacyjne

.at - austria

.it- italy

.se- sweden

.ru- russia

.de- denmark

.ie - ireland

.hu- hungary

.no - norway

.fr- france

.es- spain

Security and privacy 
An intruder who breaks into computer systems: hacker, cracker

malware = malicious software = złośliwe oprogramowanie

 - viruses - wirusy

 - worms
 - Trojan horses- konie trojańskie
 - spyware - oprogramowanie szpiegujące
 

cookies - small computer files used by servers to know if you have visited their site before

Cybercrime:
mail bomb; to mail bomb – bomba mejlowa
cyberstalking – prześladowanie internetowe

phishing / spoofing- wyłudzanie poufnych informacji przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję.

attachments - załączniki

firewall – zapora sieciowa

backup – kopia zapasowa

files - pliki

digital certificate – elektroniczny podpis

contents – treść

Email privacy – prywatność mejlowa

encryption - szyfrowanie, kodowanie

to encrypt – zakodować, zaszyfrować

PGP = pretty good privacy - popularny program kryptograficzny wykorzystujący algorytm RSA

freeware = public domain software = oprogramowanie bezpłatne

information retrieval system - system informacyjno-wyszukiwawczy, system wyszukiwania informacji

information user - użytkownik informacji

information need - potrzeba informacyjna

information sources - źródła informacji

A web page - strona internetowa
A website - witryna internetowa

Navigate – nawigować
retrieve
web browser - yszukiwarka internetowa
spiders - szperacze
keywords – słowa kluczowe

subject directories - katalogi tematyczne
web portals – portale internetowe

bookmarks – zakładki
home page – strona domowa
hyperlinks – hiperłącza

database - baza danych
file – plik
record – rekord
field - pole
database management system - system zarządzania bazą danych
to enter – wprowadzać
network – sieć

Search engines

search query - instrukcja wyszukiwawcza
default operator - domyślny operator
documents containing - dokumenty zawierające
bracket - nawias
to group complex searches - pogrupować złożone wyszukiwanie
search term - termin wyszukiwawczy
matches -
case sensitive - rozróżniający małe i wielkie litery
case-insensitive - nierozróżniający małych i wielkich liter
natural language query – zapytanie z użyciem języka naturalnego
search box - okno wyszukiwarki
phrase searching - wyszukiwanie frazą / wyrażeniem
narrowing your search - zawęzić wyszukiwanie
excludes - wyłączając / wykluczyć
refine - uściślić, doprecyzować
field search - wyszukiwanie w polu
colon - dwukropek
wildcard - znak wieloznaczny, znak uniwersalny
plurals - liczby mnogiej
quotation mark - cudzysłów

spelling variation – zróżnicowanie pisowni
multimedia files - pliki multimedialne
selecting - wybieranie
radio buttons - przycisk opcji

* = asterisk = znak trunkacji

articles – rodzajniki
punctuation - interpunkcja
a punctuation mark - znak interpunkcyjny
period - kropka
a single-character wildcard - symbol wieloznaczny zastępujący jeden znak 
a multiple-character wildcard - symbol wieloznaczny zastępujący więcej znaków
truncation – trunkacja
to browse – wyszukać

capitalization [U] – użycie wielkich liter
capital letters – wielkie litery
a search term – termin wyszukiwawczy
a percent sign – znak procentu
a question mark – pytajnik
quotation marks – cudzysłów
a hyphen – myślnik
to narrow a search – zawęzić wyszukiwanie
to refine a search – uściślić wyszukiwanie
a Boolean operator – operatory Boole’a