Gr 1a
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia było:
- zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru dużych ciśnień, a w szczególności
przy użyciu manometru z rurką Bourdona oraz tensometrycznych przetworników ciśnienia
- nabycie umiejętności wzorcowania manometrów i sprawdzania tensometrycznych
przetworników ciśnienia przy użyciu manometru obciążnikowo – tłokowego.
Schemat i opis stanowiska
Schemat stanowiska do wzorcowania manometrów przy użyciu manometru
obciążnikowo - tłokowego typu MTU (nazywanego też prasą obciążnikowo - tłokową) pokazano na rysunku 1.
Rysunek 1
Manometr obciążnikowo – tłokowy: 1- zbiornik oleju, 2- pompa tłokowa,
3- śruba z pokrętłami, 4- cylinder pionowy, 5- tłok, 6- talerz podstawowy,
Pomiary i obliczenia
Tabela pomiarowa manometr 1
L.p. | Pzad | Pman1↑ | Pman1↓ | ∆Pman1↑ | ∆Pman1↓ | δPman1↑ | δPman1↓ | kman1 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | % | % | % | |
1 | 0,05 | 0,05 | 0,05 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | 5 |
2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
3 | 0,15 | 0,15 | 0,145 | 0 | -0,005 | 0 | 3,33 | |
4 | 0,2 | 0,2 | 0,195 | 0 | -0,005 | 0 | 2,50 | |
5 | 0,25 | 0,28 | 0,245 | 0,03 | -0,005 | 12 | 2,00 | |
6 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
7 | 0,35 | 0,35 | 0,35 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
8 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
9 | 0,45 | 0,45 | 0,45 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
10 | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
11 | 0,55 | 0,55 | 0,55 | 0 | 0 | 0 | 0,00 | |
12 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0 | 0 | 0 | 0,00 |
Przykładowe obliczenia
Błąd bezwzględny
Δ pman ↑ = pman↑ - pzad
Δ pman ↑ = 0.28 – 0.025 = 0.003
Błąd względny
δ pman↑ = 100 %
δ pman↑ = $\frac{\mathbf{0}\mathbf{.}\mathbf{03}}{\mathbf{0}\mathbf{.}\mathbf{25}}\mathbf{*}\mathbf{100}\mathbf{\% =}\mathbf{12}\mathbf{\%}$
Klasa dokładności manometru
$$\mathbf{k =}\frac{\mathbf{}\mathbf{p}_{\mathbf{\text{man\ max}}}}{\mathbf{p}_{\max\mathbf{\text{man}}}}\mathbf{*100\% =}\frac{\mathbf{0.003}}{\mathbf{0.6}}\mathbf{*100\% = 5\%}$$
Tabela pomiarowa manometr 2
L.p. | Pzad | Pman2↑ | Pman2↓ | ∆Pman2↑ | ∆Pman2↓ | δPman2↑ | δPman2↓ | kman2 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | % | % | % | |
1 | 0,05 | 0,05 | 0,06 | 0 | 0,01 | 0,00 | 20,00 | 1,67 |
2 | 0,1 | 0,11 | 0,11 | 0,01 | 0,01 | 10,00 | 10,00 | |
3 | 0,15 | 0,16 | 0,16 | 0,01 | 0,01 | 6,67 | 6,67 | |
4 | 0,2 | 0,21 | 0,205 | 0,01 | 0,005 | 5,00 | 2,50 | |
5 | 0,25 | 0,26 | 0,255 | 0,01 | 0,005 | 4,00 | 2,00 | |
6 | 0,3 | 0,31 | 0,3 | 0,01 | 0 | 3,33 | 0,00 | |
7 | 0,35 | 0,35 | 0,35 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 | |
8 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 | |
9 | 0,45 | 0,45 | 0,45 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 | |
10 | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 | |
11 | 0,55 | 0,55 | 0,55 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 | |
12 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0 | 0 | 0,00 | 0,00 |
Przykładowe obliczenia
Błąd bezwzględny
Δ pman ↑ = pman↑ - pzad
Δ pman ↑ = 0.11 – 0.1 = 0.01
Błąd względny
δ pman↑ = 100 %
δ pman↑ = $\frac{\mathbf{0}\mathbf{.}\mathbf{01}}{\mathbf{0}\mathbf{.}\mathbf{1}}\mathbf{*}\mathbf{100}\mathbf{\% =}\mathbf{10}\mathbf{\%}$
Klasa dokładności manometru
$$\mathbf{k =}\frac{\mathbf{}\mathbf{p}_{\mathbf{\text{man\ max}}}}{\mathbf{p}_{\max\mathbf{\text{man}}}}\mathbf{*100\% =}\frac{\mathbf{0.01}}{\mathbf{0.6}}\mathbf{*100\% = 1.67\%}$$
Tabela pomiarowa manometr 3
L.p. | Pzad | Pprzetw.↑ | Pprzetw.↓ | ∆Pprzetw.↑ | ∆Pprzetw.↓ | δPprzetw.↑ | δPprzetw.↓ | kprzetw. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | Mpa | % | % | ||
1 | 1 | 1,001 | 1,01 | 0,001 | 0,01 | 0,10 | 1,00 | 0,12 |
2 | 1,5 | 1,503 | 1,511 | 0,003 | 0,011 | 0,20 | 0,73 | |
3 | 2 | 2,003 | 2,01 | 0,003 | 0,01 | 0,15 | 0,50 | |
4 | 2,5 | 2,504 | 2,51 | 0,004 | 0,01 | 0,16 | 0,40 | |
5 | 3,5 | 3,505 | 3,509 | 0,005 | 0,009 | 0,14 | 0,26 | |
6 | 4 | 4,005 | 4,011 | 0,005 | 0,011 | 0,12 | 0,28 | |
7 | 4,5 | 4,505 | 4,511 | 0,005 | 0,011 | 0,11 | 0,24 | |
8 | 5 | 5,006 | 5,011 | 0,006 | 0,011 | 0,12 | 0,22 | |
9 | 6 | 6,004 | 6,009 | 0,004 | 0,009 | 0,07 | 0,15 | |
10 | 6,5 | 6,504 | 6,509 | 0,004 | 0,009 | 0,06 | 0,14 | |
11 | 7 | 7,004 | 7,009 | 0,004 | 0,009 | 0,06 | 0,13 | |
12 | 7,5 | 7,505 | 7,508 | 0,005 | 0,008 | 0,07 | 0,11 | |
13 | 8,5 | 8,506 | 8,506 | 0,006 | 0,006 | 0,07 | 0,07 |
Przykładowe obliczenia
Błąd bezwzględny
Δ pprzetw ↑ = pman↑ - pzad
Δ p przetw ↑ = 1.001 – 1.01 = 0.001
Błąd względny
δ p przetw ↑ = 100 %
δ p przetw ↑ = $\frac{\mathbf{0.001}}{\mathbf{1}}\mathbf{*100\% = 0.10\%}$
Klasa dokładności manometru
$$\mathbf{k =}\frac{\mathbf{}\mathbf{p}_{\mathbf{\text{przetw\ }}\mathbf{\text{\ max}}}}{\mathbf{p}_{\max\mathbf{\text{przetw\ }}}}\mathbf{*100\% =}\frac{\mathbf{0.011}}{\mathbf{8,506}}\mathbf{*100\% = 0.12\%}$$
Wykresy
Wykresy wartości ciśnienia zmierzonego podczas obciążenia i odciążenia badanych manometrów.
Wykresy błędów bezwzględnych i względnych manometru cyfrowego (Pprzetw)
Wnioski
Z otrzymanych wyników możemy zaobserwować iż pomiar manometrem cyfrowym jest bardziej dokładny niż manometrem mechanicznym (z rurką Bourdona). Z obserwacji wyników wynika że największy błąd występuje przy pierwszych pomiarach pomiędzy 0.5-0.25 Mpa przy pomiarach manometrami mechanicznymi, przy manometrze cyfrowym również możemy zaobserwować zmniejszenie się błędu ale nie aż tak duże. Błędy te mogą wynikać z zastosowanej metody tz. przy niskiej prędkości talerza z obciążeniem mogło występować niepożądane tarcie co mogło zafałszować odczyty. Kolejnym czynnikiem może być zły odczyt wskazań manometru tzw błąd interpolacji lub złe odczytanie położenia odważnika z położeniem wskaźnika (linie się nie pokrywały).