Systematyka genetyczna gleb

W 5. wydaniu Systematyki wyróżniono trzy kategorie:

• Rzędy

• Typy

• Podtypy

Ponadto w badaniach gleboznawczych i kartograficzno-gleboznawczych wyróżnia się :

• Rodzaje

• Gatunki gleb

W szczegółowej kartografii:

• Zespoły

• Fazy glebowe

Rzędy

• Są wyróżnione na podstawie obecności lub braku poziomów diagnostycznych bądź cech charakterystycznych odzwierciedlających działanie określonych zespołów procesów glebotwórczych. Skutkiem oddziaływania tych procesów na materiały macierzyste jest zróżnicowanie we właściwościach glebowych.

• Zachodzące w glebach procesy glebotwórcze zostały uporządkowane w relacji do czynników glebotwórczych, takich jak: klimat i żywe organizmy, oddziaływujące na materiał macierzysty w czasie i warunkach danego reliefu.

• Różnice pomiędzy rzędami opierają się na cechach charakterystycznych pozostawionych w glebie przez procesy glebotwórcze, które są siłami różnicującymi kształtowanie właściwości glebowych.

Rzędy w systematyce gleb Polski

1. Gleby inicjalne

2. Gleby słabo ukształtowane

3. Gleby brunatnoziemne

4. Gleby rdzawoziemne

5. Gleby płowoziemne

6. Gleby bielicoziemne

7. Gleby czarnoziemne

8. Gleby glejoziemne

9. Vertisole

10. Gleby organiczne

11. Gleby antropogeniczne

Typy gleb

Wyróżnia się na podstawie określonego układu głównych poziomów genetycznych i zbliżonych właściwości chemicznych, fizycznych i biologicznych, jednakowego rodzaju wietrzenia, przemieszczania się i depozycji produktów wietrzenia oraz o podobnym typie próchnicy i stopniu troficzności

Podtypy gleb

Wyróżnia się wówczas, gdy na cechy głównego procesu glebotwórczego nakładają się dodatkowo cechy innego procesu, modyfikujące istotnie właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne danej gleby

Rodzaje

Rodzaj gleby określa się na podstawie genezy i właściwości materiałów macierzystych, z których wytworzyła się gleba

Gatunki

Gatunek gleby definiowany jest na podstawie uziarnienia utworu glebowego całego profilu.

Poziomy diagnostyczne

• Poziomy diagnostyczne to poziomy wyróżniające – diagnostyczne, wydzielone na podstawie kryteriów w większości wymiernych , których występowanie lub brak w profilu jest podstawą zaliczenia gleby do określonej jednostki taksonomicznej.

• Poziomy, które wytworzyły się w powierzchniowej warstwie gleby nazywamy poziomami powierzchniowymi lub epipedonami.

• Diagnostyczne poziomy podpowierzchniowe (endopedony) wytworzyły się wewnątrz gleby, poniżej poziomów powierzchniowych.

Najważniejsze poziomy diagnostyczne gleb

• cambic

• sideric

• albic

• luvic

• argic

• spodic

• mollic

• umbric

• poziom murszasty