- Rada Nordycka

założona w 1952, 6 obszarów: komisje kultury, ekonomiczna, prawa, komunikacji, społeczna, środowiska naturalnego; Finlandia i Islandia przyłączają się później – ok. 1956 (umiera Stalin, Finlandia zaczyna mieć nieco większą wolność w polityce zagranicznej, wcześniej w porozumieniu radzieckim miała minimalne możliwości, sankcjonowało ubezwłasnowolnienie w polityce zagranicznej); wtedy członkami (i współzałożycielami) Paktu Północnoatlantyckiego = NATO są: Norwegia, Dania; widoczna cecha: szukanie konsensusu,

Po wojnie Szwecja miała największy potencjał gospodarczy i najbardziej rozwinięty system obronny z krajów skandynawskich;

Skandynawia dąży do ‘równowagi nordyckiej’, dążenie do integracji bałtyckiej; szukanie wspólnych mianowników: nie urazić nikogo, dbać o przyszłość - nie przeszłość,

Kwestia finansowania: działalności finansowane przez członków proporcjonalnie do potencjalnego kapitału brutto; początkowo hegemonem finansowym była Szwecja, po latach 70 Duńczycy pokonali kryzys, Norwegia znajduje ropę -> wkład w radę nordycką D i N zaczyna wzrastać;

~Naczelny organ: Zgromadzenie Plenarne (delegaci parlamentów i rządów, wybieranie przez same parlamenty, reprezentowani proporcjonalnie, zasiadają w porządku alfabetycznym, każdy posiada głos 1 do własnego uznani), państwa delegują ok. 10 ministrów, wpływ na uchwały które są podejmowane, zgromadzenie dyskutuje wszystkie sprawy wyciągane przez rządy, uchwały większością głosów decydowane, mają formę zaleceń, zbiera się 1 w roku na sesję jesienną, kolejno w stolicach państw członkowskich,

Sekretariat Rady Nordyckiej w Kopenhadze, mnóstwo agend tematycznych rozłożonych w krajach

~organ II: Prezydium Zgromadzenia 11 członków, przewodniczący i 4 wice

Komitety powoływane przez zgromadzenie plenarne, rozłożone w krajach,

~od 71 roku istnieje sekretariat w Kopenhadze,

Reszta organów powoływana gdy dany temat trzeba przewałkować;

Języki oficjalne i publikacje: pominięto tę kwestię z traktatu, w praktyce podczas narad są używane norweski, duński i szwedzki, czasem angielski idzie w ruch; kwestia językowa nie wywołuje problemu, włączona otwartość; publikacje w językach n, d i s,

Pytanie: co wydaje się być najbardziej atrakcyjne dla rodzącej się współpracy bałtyckiej w latach 90tych? (w sensie co z Rady Nordyckiej jest warte zapożyczenia?)

Wyeksploatowanie 2 materiałów bazowych: szukanie wspólnego mianownika (dot. wspólny mianownik spokojnych wspomnień historycznych): tu szukanie wspólnych zagrożeń ochrona środowiska; present or future of economic divivends:

~niektóre inicjatywy Nordyckiej Rady Ministrów:

> utworzenie Nordyckiej Korporacji Finansowania Ochrony Środowicka (NEFCO), zarządzającym wspólnie poniższym:

> utworzenie Nordyckiego Banku Inwestycyjnego,

> program stypendialny umożliwiający wymiany, Erasmus po nordycku, dot. kontaktów wymiany nauczycielu i studentów, NORDPLUS (1996 pierwsze otwarcie na kraje bałtyckie)

> umowa o współpracy kulturalnej,

> konwencje dot wspólnego nordyckiego rynku pracy - 1971

> konwencje dot. komunikacji – 1972

~ogólnobałtyckie instytucje pozarządowe

Są nieliczne i mają stosunkowo krótką historię:

1972: konferencja Bałtyckich Izb Handlowych

Lata 90 - Konferencja rektorów Wyższych Uczelni – próba pokazania wspólnego interesu

1990 Związek Miast Bałtyckich

90 Baltic Development Forum – zalążek współpracy instytucjonalnej, zrzeszający polityków, biznes; tworzący atmosferę bałtycką,

Minimalizowanie skutków zakończenia zimnej wojny w – Rada Państw Morza Bałtyckiego (1992)

2007-2013 – European Union’s Baltic Sea Region Programme strategia UE na rzecz Bałtyku, trwają prace nad drugą turą na lata 2014-2020; (WWW.cbss.org) , po raz pierwszy pojawiają nam się członkowie jako na równi z innymi reprezentanci krajów niezałożycieli: prezydenta Finlandii, minister Skubiszewski

11 członków ale 8 krajów: włączenie w działanie rady Morza bałtyckiego, mianowicie zalicza się również reprezentanta komisji europejskiej, przedstwasiciele Norwegii i Islandii (choć przy Bałtyku nie są); oprócz 11 przyjeżdżaja repreci różnych państw, Czechy, Słowacja, w zależności od tematów;

Można powiedzieć że Rada Morza Bałtyckiego jest ciałem bardzo elastycznym, ukierunkowane na rezultat na przyszłość,

tworzy plany działania, tworzy projekty, tworzą ramy działania, formy dialogu,

sukcesy: zgłoszenie ekonomicznych barier dla handlu i inwestycji, zwiększenie bezpieczeństwa nuklearnego,

Eurofakultet – inicjatywa która być może jedną z ważniejszych dot. cywilizacyjnego rozwoju krajów bałtyckich, chciała wykształcić republikom kadry dla rozwoju państwowości, 3 kraje dostały szanse na stworzenie wydziałów eurofakultetów’ kształcących w prawie, polityce i ekonomii; to wsparcie było z perspektywy cywilizacyjnej najważniejsze gdyż na te wydziały przyjeżdżali wykładowcy z krajów zachodnich; Wilno (Litwa), Ryga (Łotwa), Tartu (Estonia); 2000-2005 funkcjonował taki fakultet w Kaliningradzie, podjęto decyzję jednak rozwiązania 2010, przeniesiono fakultety na ok. 2 uniwerki federacji rosyjskiej,

Co do CBSS: doświadczenie wyciągnięte: 1988 utworzony stały sekretariat na którego wszystkieg kraje członkowskie składają się i na zmianie stoją na czele naukowcy i ktoś z różnych krajów próba skopiowania doświadczeń nordyckich; CBSS można nadać status obserwatora – w dużej mierze zainteresowana jest Białoruś, nie może podejmować decyzji i głosować; system rotacji kadry jest dość duży,

Komitet starszych urzędników, są niejako ambasadorami, sugerują decyzje z poziomu rządów narodowych na transnarodowy, zapewniają ciągłość prac Rady,

Decyzje podejmuje się na zasadzie konsensusu, państwo gospodarz ponosi koszty spotkań chyba że podejmuje się inną decyzję; kwestia jezyka: angielski, niemiecki i rosyjski, oficjalny język dokumentów angielski,