Kobalt
Kobalt jest pierwiastkiem, którego ilość w organizmie dorosłego człowieka szacuje się na
około 1,1 miligrama. Kobalt występuje w większości tkanek, jednak największe jego ilości
znajdują się w wątrobie, nerkach i kościach. Kobalt w organizmie występuje głównie pod
postacią witaminy B12, będącej kofaktorem dwu ważnych enzymów: izomerazy
metylomalonylo-CoA i reduktazy rybonukleotydowej. Funkcja witaminy B12 a pośrednio
kobaltu jest ściśle związana z syntezą kwasów nukleinowych, otoczki mielinowej komórek
nerwowych. Jony kobaltu stymulują ponadto biosyntezę erytrocytów - glikoproteiny
regulującej u człowieka tworzenie krwinek czerwonych.
Niedobór
Kobalt występuje dość powszechnie, rzadko więc mamy do czynienia z przypadkami jego
niedoboru. Niedobór kobaltu ściśle wiąże się z niedoborem witaminy B12 przejawia się
głównie w komórkach szybko dzielących się (komórki układu krwionośnego, nabłonkowe
przewodu pokarmowego) i objawia się:
niedokrwistością,
dezorientacją
zmiennością nastrojów,
pobudzeniem
zaburzeniami widzenia
halucynacji.
Niedobory kobaltu pojawiają się często u wegetarianów nie spożywających żadnych
produktów mięsnych i mlecznych. Wypadki toksycznego oddziaływania kobaltu
nieorganicznego (nie związanego z witaminą B12) w organizmie są rzadkie.
Nadmiar
Nadmiar kobaltu występuje rzadko. Najczęściej może on nasilać czynność tarczycy i
szpiku kostnego co powoduje nadmierną produkcję czerwonych ciałek krwi. Opisano
także uszkodzenia mięśnia sercowego u osób pijących w nadmiarze pewne gatunki piwa,
w którym obficie występował kobalt.
Źródła
Największe ilości kobaltu znajdują się w wątróbce, cynaderkach, burakach, mleku,
ostrygach i mięczakach. Duża ilość kobaltu nieorganicznego może występować w
niektórych rodzajach piwa, do których dodaje się kobalt, w celu ograniczenia ich
nadmiernego pienienia się.
Dzienne zapotrzebowanie
Zapotrzebowanie na kobalt jest niewielkie i wynosi około 2 miligramów roczne.