nazwa leku	mechanizm działania	wskazania, zastosowanie	działania niepożądane	przeciwwskaz	interakcje	inne (np. zatrucie)
karbamazepina (pochodna iminostylbenu)	blokuje napię-ciowozależne kanały Na+ też blokuje receptory adenozynowe (regulacja w górę tych recep), blok.wychwyt zwrotny NA (tak jak 3pierścien. leki p-depresyjne – (dlatego k. podnosi nastrój)	napady częściowe proste i złożone, nap. wtórnie uogólnione, nap. uogólnione toniczno-kloniczne/// neuralgia nerwu trójdzielnego (przewlekły ból po 1 lub obu stronach twarzy), bóle neuropatyczne, profilaktyka napadów choroby afektywnej dwubiegunowej (i gdy jest oporna na leczenie solami litu), zapobieg. napadom w trakcie alkoholowego zespołu odstawiennego;; /// tez dział. przeciwdepresyjne oraz antydiuretyczne	zmęczenie, brak apetytu, odruch wymiotny, nudności, inne zaburzenia ze strony pp,; bóle głowy, zaburzenia widzenia (po2), rzadko reakcje alergiczne czy leukopenia;; i senność, ataksja i inne objawy zahamowania OUN, anemia aplastyczna, wyłysienie, powiększenie węzłów chłonnych, obrzęki, hiponatremia	blok przedsionkowo-komorowy, zaburzenia wątroby;; nadwrażliwość na 3pierścien. leki p-depresyjne	k. pow.silną indukcję cyt. P450 (więc przyspiesza metabolizm= osłabia działanie): lamotrygina, fenytoina, topiramat, walproat, klonazepam, etosuksymid, tiagabina, doustne śr. antykoncep., glukokortykosteroidy, haloperidol, teofilina , warfaryna, antagoniści kanałów Ca, nasila toksyczne działanie litu metabolizm + pod wpływem fenobarbitalu, fenytoiny i primidonu, a - erytromycyna, cymetydyna, diltiazem, izoniazyd, fluoksetyna czy propoksyfen	wydalana do aktywnego metabolitu- epoksydu karbamazepiny
okskarbazepina (pochodna iminostylbenu)	blokuje napięciowozależne kanały Na+ analog karbamazepiny	napady częściowe i nap. wtórnie uogólnione	gł. ze strony OUN (zm., s., z. gł.), wysypki, przejściowa leukopenia, /// zaburzenia snu, widzenia, mniej Na w surowicy, parestezje, obrzęki, większa m ciała, u dzieci- agresja, też gorączka	blok przedsionkowo-komorowy, zaburzenia wątroby;; nadwrażliwość na 3pierścien. leki p-depresyjne	mniejsze możliwości interakcji, (-) enzymy (i większe stężenie fenobarbitalu czy fenytoiny), ale (+) inne (więc mniejszy poziom felodypiny i doustnych środków antykoncepc.), NIE stosuj razem z moczopędnymi i NLPZ (nasilona hiponatremia) oraz z inhibitorami MAO	lepiej tolerowana od karbazepiny
kwas walproinowy	blokuje kanały Na+ i kanały Ca typu T, też zwiększa syntezę GABA w szczelinie synaptycznej (bo hamuje GABA-transaminazę);; zmniejsza rozkład GABA, prawdop. zmniejsza syntezę kwasu glutaminowego różne mechanizmy działania =szerokie zastosowanie	najszerszy zakres działania: napady częściowe i wszystkie typy uogólnionych: pierwotnie uogólnione (typu grand mal czy absence), kontrola drgawek - młodzieńcza padaczka miokloniczna// choroba afektywna dwubiegunowa (alternatywa dla litu), napady paniki profilaktyka migreny	zaburzenia ośrodkowe (senność, omamy, niepokój), dolegliwości żołądkowo-jelitowe, większa masa ciała, wypadanie włosów (odwracalne), drżenie rąk, zaburzenia krzepliwości (bo trombocytopenia, mniejsza agregacja płytek), zaburzenia funkcji wątroby (rzadko), obrzęki, szkodliwy dla płodu! – większe ryzyko rozszczepu kręgosłupa i innych wrodzonych wad	ciężkie choroby wątroby i trzustki, zaburzenia krzepliwości krwi, porfirie, nadwrażliwość, szczególna ostrożność przy jednoczes. stosowaniu leków wpływających na krzepnięcie	niektóre leki podwyższają wydalanie walproinianu, więc osłabiają jego f(x) [fenobarbital, fenytoina, primidon, karbamazepina]; kwas wal. zwiększa stęż. fenobarbitalu (oraz nadmierna sedacja), lamotryginy i primidonu, nasila toksyczność karbamazepiny, wypiera diazepam, jeśli stosowany w połączeniu z lekami przeciwzakrzepowymi czy kwasem acetylosalicylowym = wyższa skłonność krwawienia (a i kwas acetylosalicylowy zmniejsza wiązanie walproatu z białkami osocza)	podczas 1szego półrocza zalecana kontrola płytek krwi i układu krzepnięcia co 2 tyg.) Nie wpływa na metabolizm doustnych środków antykoncep.
zonisamid	niewyjaśniony, prawdop. działa na kanały Na+ i Ca2+ (prądy niskopogowe typu T), moduluje hamowanie w układzie GABA-ergicznym	napady częściowe bez i z wtórnym uogólnianiem się u dorosłych (jako lek pomocniczy) działanie neuroprotekcyjne (wymiata wolne rodniki)	anoreksja, mniejsza m ciała, nudności, pobudzenie/ drażliwość, depresja, ataksja, zawroty i bóle głowy, po2 widzenie, zła pamięć, senność, ospałość, nadmierna sedacja, drżenie	nadwrażliwość
fenytoina (pochodna hydantoiny) inne pochodne hydantoiny: fosfenytoina mefenytoina	blokuje napięciowozależne kanały Na+, też hamuje przenikanie Ca2+ przez błony przy depolaryzacji, hamuje fosforylację Ca-kalmodulina, ma wpływ i na K+ hydroksylacja f. zależna od polimorfizmu genetycznego	napady częściowe i uogólnione napady toniczno-kloniczne, nap. grand mal, wtórnie uogólnione napady grand mal, też nap. Jacksona i n. psychomotoryczne;; czasem inne- neuralgia n. trójdzielnego, zaburzenia rytmu serca z przedawkowania glikozydów naparstnicy różne postacie farmakologiczne mają różną biodostępność – dlatego nie należy zmieniać postaci leków u danego pacjenta może też być zróżnicowany poziom leków w surowicy – dlatego trzeba monitorować jego poziom	przerost śluzówki jamy ustnej (hiperplazja dziąseł- nieodpow. kolagen), czasem i inne z pp, hirsutyzm-nadmier. owłosienie, alergie, anemia megaloblastyczna (bo zaburza metabol. folianów), uszkodzony szpik, odwapnienie kości, nawet osteoporoza i osteomalacja (zaburz. metab. wit.D i Ca) ; płodowy zespół hydantoinowy (wady serca, deformacje uszu, warg, podniebienia jamy ustnej, przegrody nosa, upośledzenie umys, mikrocefalia);; gdy przedawkowanie- ataksja chodu, zamazana mowa, zawroty głowy, oczopląs, inne objawy móżdżkowe, pobudzenie	leukopenia, blok przedsionkowo-komorowy II i III stopnia, zaburzenie czynności węzła zatokowo-przedsionkow., bradykardia, nadwrażliwość//unikać u dzieci, raczej nie stosować w przypadku napadów absencyjnych	-f. zw toksyczność metotreksatu, -f. przyspiesza metab. (więc obniża poziom): leków p-padacz. [felbamat, lamotrygina, topiramat, karbamazepina, walproat]; digoksyny, kortykosteroidów, doustnych środków antykoncepcyjnych, dikumarolu, teofiliny, chloramfenikolu, chinidyny czy witaminy K (dlatego pacjentom podaje się wit. K aby zapobiec hipoprotrom-binemii i krwawieniom);; - zaś inne leki hamują rozkład f. i rośnie jej poziom: doustne leki zmniej. krzepliwość, dikumarol, cymetydyna, chloramfenikol, pochodne kumaryny, izoniazyd, sulfonamidy, sultiam, kwas walproinowy (bo hamują izoenzymy cytochromowe) --poziom f. obniża karbamazepina !!! nie powinno się stosować połączenia fenytoiny i fenobarbitalu	f. nie powinna być podana domięśniow -bo b.wolne wchłanianie f. wykazuje kinetykę zależną od dawki, małe stężenia –kin. Irz., duże stęż.- kin. 0rz. mefenytoina ma większą toksyczność fosfenytoina to nowa postać leku, którą można podawac pozajelitow (bo mniejsza rozpuszczal. w wodzie)
lamotrygina	blokuje kanały Na+	monoterapia czy terapia dodana jako lek wspomagający– napady częściowe, też uogólnione toniczno-kloniczne, wtórnie uogólnione, atoniczne i absencyjne, zespół Lennoxa-Gastauta	bóle głowy, senność, ataksja, gorączka, zaburzenia funkcji móżdżku, nieostre i po2 widzenie, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, alergie, wysypki skórne (mogą się rozwinąć nawet do zespołu Stevensa-Johnsona)	dzieci do 12 r.ż., osoby w wieku podeszłym, szczególna ostrożność u pacjentów z niewydolnościwątroby czy nerek; nadwrażliwość	kwas walproinowy hamuje biotransformację l. (więc rośnie poziom l.), zaś rozkład l. przyspieszają (obniż.jej stęż.): karbamazepina, fenobarbital, fenytoina, primidon l. obn. stęż. walproatu, zwiększa tok sycz. karbamazepiny gdy połączenie lamotryginy i walproatu = zespół Stevensa-Johnsona [[ciężki rumień wielopost., zmiany na skórze i błonach śluz., zapal., krwawienia oczne, z pp, serca, nerek, płuc]]	l. ma dobrą biodostępn. Nie wpływa na metabolizm doustnych środków antykoncep.
fenobarbital barbituran	nasila zależny od GABA przepływ jonów chlorkowych Cl- (allosteryczne oddziaływanie w rec. GABA-A;; przedłuża otwarcie Cl-, a to prowadzi do hyperpolaryzacji błony)	nap. częściowe i uogólnione toniczno-kloniczne oporny na leczenie stan padaczkowy	ataksja, zawroty głowy, senność, sedacja, zaburzenie f(x) poznawczych czy pamięci, uzależnienie od leku, wysypka- nawet objawy skórne z.Stevensa-Johnsona), dzieci- agresja, bezsenność, zabur. ruchowe;; gdy nadmierne dawki- depresja ośrodka oddechowego	nadwrażliwość, porfiria, depresja ośrodka oddech, stan szoku, stan astmatyczny, ciężkie schorzenia wątroby, serca czy nerek, ostre zatrucia środkami o ośrodkowym działaniu hamującym	kwas walproinowy podnosi jego poziom f. przyspiesza metabolizm swój, ale i innych leków: niektóre antybiotyki, steroidy, doustne środki antykoncepcyjne
primidon barbiturany	blokowanie kanałów Na+ (zapobiega depolaryzacji błony), nasila przekaźnictwo GABA (bo tworzy fenobarbital), też zwiększa zależny od GABA przepływ Cl-	nap. częściowe oraz uogólnione toniczno-kloniczne (oporne na inne leki) napady miokloniczne czy psychomotoryczne	takie same jak przy fenobarbitalu + na początku terapii – istotne działania niepożądane, przypominają upojenie alkoholowe (subiektywne objawy zatrucia lekiem)	nadwrażliwość	izoniazyd hamuje metabolizm p. do czynnych metabolitów (czyli wyższy poziom p.) kwas walproinowy także podnosi poziom pr. fenobarbital – obniża	ma 2 aktywne metabolity- fenobarbital i kwas PEMA (jeśli zbyt długo stosowany p.- ulegają kumulacji)
benzodiazepiny –klonazepam i inne bz - np. diazepam, lorazepam, klobazepam, nitrazepam	zwiększa zależny od GABA przepływ jonów Cl-	napady absencyjne, miokloniczne i atoniczne stan padaczkowy klonazepam też zapobiega uogólnianiu się napadu! benodiazepiny: przerwanie stanu padaczkowego, niewyrównana padaczka, przejściowe zastąpienie innych leków p-padaczkowych (np. w razie alergii)	sedacja, zawroty głowy, zaburz. rytmu serca, depresja OUN, uzależnienie od leku, hipotensja, umiarkowana depresja ośrodka oddechowego;; niemowlęta i dzieci: ryzyko utraty drożności dróg oddechowych (nadmierne wydz. śliny oraz śluzu), paradok. agresja	ostra jaskra z zamkniętym kątem przesączania, nadwrażliwość, ciężkie choroby wątroby	nadwrażliwość	Klobazam –zapob. nap. seryjnym, okresy ryzyka (np. miesiączka) Nitrazepam- u dzieci oporne nap. nieświadom nieś i nap. mioklonicz. Diazepam – stan padacz., zapobiega drgawkom gorączkow.
klorazepat (podobnie jak z diazepamem)	prolek, przekształcany do diazepamu; zwiększa zależny od GABA przepływ Cl-	zaburzenia lękowe, wspomaga terapię napadów częściowych	senność, apatia, splątanie, jak się długo stosuje- tolerancja na lek rozwinięta	nie stosować u dzieci poniżej 9 r.ż.	nadwrażliwość
wigabatryna	nieodwracalny inhibitor aminotransferazy kwasu GABA (GABA-T – rozkład GABA w mózgu) – więc zwiększa stęż. GABA w szczelnie synaptycznej (a to hamuje napady)	monoterapia- napady typu zgięciowego (salaam), terapia dodana (add-on)- napady częściowe proste i złożone u dorosłych, zespół Lennoxa-Gastauta	zmęczenie, senność, zawroty głowy, zaburzenia pamięci czasem też żołądko-jelitowe, większa m ciała, nieostre widzenie,zaburzone poznawanie barwy niebieskiej i żółtej, pogorszenie widzenia (szczeg. zawężenie pola widz.), ból oczu, zaburz. hemopoezy, rzadko nasilenie drgawek, agresja czy pobudzenie	nadwrażliwość, szczególna ostrożność przy upośledzeniu funkcji nerek, przebyty epizod psychotyczny, hiperkinezy, zaburzenia hormonalne, nie stosować u kobiet w ciąży i w okresie karmienia	rzadkie	Nie ma zalezności między dział. p-drgawkow. a stęż. leku w surowicy Nie wpływa na metabolizm doustnych środków antykoncep.
tiagabina	blokuje wychwyt zwrotny GABA (bo łączy się ze swoistymi mscami białek transportujących) – podnosi poziom GABA w synapsie	terapia dodana – napady częściowe i wtórnie uogólnione toniczno-kloniczne	zawroty głowy, ospałość, nudności, astenia, nerwowość, bóle brzucha, rzadko problemy z koncentracją i skupieniem uwagi, labilność emocjonalna (zmiany nastroju), drżenia mięśniowe, biegunki, drobne wybroczyny skórne (ekchymozy)	nadwrażliwość, ciężkie zaburzenia wątroby	biotransformację t. przyspieszają: karbamazepina, fenytoina
gabapentyna	zwiększa uwalnianie GABA z neuron. ośrodkowych;;; hamuje przekaźnictwo glutaminergiczne i blokuje ośrodkowe kanały Ca typu L	wszystkie postaci napadów drgawkowych częściowych, czasem i monoterapia środek rezerwowy czasem też bóle neuropatyczne	minimalne- zaburz. ośrodkowe: ataksja, senność, zawroty głowy, oczopląs;; drżenie, nudności i wymioty, /// większa masa ciała, obrzęki, zaburzenia zachowania (np. drażliwość)	nadwrażliwość, ostre zapalenie trzustki	g. gorzej wchłaniana gdy równocześnie poda się środki przeciw nadkwasocie zawierające magnez czy aluminium	Nie wpływa na metabolizm doustnych środków antykoncep.
pregabalina	zmniejsza przepływ Ca2+ (bo wiąże się z miejscem alfa2-delta na dodatkowej podjednostce kanałów Ca2+)	p-drgawkowe – szczeg. napady cześciowe, dział. p-bólowe ból neuropatyczny (związany z cukrzycą) neuralgia postherpetyczna (po półpaścu) zespół lęku uogólnionego fibromialgia (uogólniony ból w układzie ruchu)	większy apetyt i masa ciała, euforia, splątanie, drażliw., zab. chodu, bóle głowy, upojenie, senność, zamrocz., wymioty, suchość w ustach, wzdęcia, zaparcia, rozbicie, obrzęki obwodowe, osłabione libido, ale i gorsza erekcja		nie zaobserwowano, bo pregabalina nie jest u człowieka prawie w ogóle metabolizowana
topiramat	blokuje kanały Na+, nasila aktywację rec. GABA-A przez GABA, blokuje 2 typy receptorów glutaminowych: rec. kainowe oraz rec. AMPA; słabe dział. plejo-tropowe (blokada anhydrazy węgl.)	drgawki oporne na leczenie – wspomagający w napadach częściowych, też skuteczny w mono-terapii i w napadach uogólnionych	ataksja, zawroty głowy, zmęczenie, senność, oczopląs, parestezje, zmniejszenie masy ciała, zaburzenia psychomotoryczne nasilone tworzenie kamieni nerkowych (gdy stosow. razem z triamterenem)	nadwrażliwość, ale też ostrożnie w czasie ciąży, laktacji czy chorób wątroby lub nerek	stęż. t. obniżają: fenytoina i karbamazepina t. obniża poziom doustnych środków antykoncepcyjnych, ale zwiększa poziom fenytoiny nie należy go łączyć z innymi lekami (szczeg. lekami indukującymi cytochrom P450)
felbamat	blokuje koaktywację receptora NMDA przez glicynę + zwiększa efekty GABA	napady częściowe oporne na inne leki zespół Lennoxa-Gastauta (gdy brak innych możliwości terapeutycz.)	anemia aplastyczna czy ostra niewydol. wątroby –{idiosynkrazja!} (konieczne kontrole obrazu krwi i trans-aminaz co 2 tyg.), zmęcz., zaburzenia snu, anoreksja, objawy ze strony pp, bóle głowy, ataksja	depresja szpiku kostnego, choroby wątroby, niewydolność nerek, nadwrażliwość, osoby powyżej 65 lat	f. obniża stęż.: karbamazepiny f. podnosi stęż.: fenytoiny, kwasu walproinowego, epoksydu karbamazepiny, stęż. f. obniżają: karbamazepina i fenytoina
lewetiracetam	niewyjaśniony, hamuje aktywność negatywnych modulatorów zależnych od GABA i glicyny w neuronach	napady częściowe u dzieci potencjalna zdolność do wywołania napadów grand mal	ospałość, astenia (osłab.), infekcje, zawroty głowy, przymroczenie, drżenia mm, anoreksja, biegunka, zaburz. psychiczne (depresja agresja, psychozy, lęk); wysypka	nadwrażliwość, nie zaleca się podczas ciąży i karmienia piersią	nie opisano	Dlatego Nie wpływa na metabolizm doustnych środków antykoncep.
sultiam	(-) anhydrazę węglanową (przesunięcie równowagi pH w kierunku kwasowym)	lek p-padaczkowy bez działania nasenno-uspokajającego;; padaczka rolandyczna (wiek wczesnodziecięcy), nap. częściowe, też terapia skojarzona	zaburz. czuciowe (parestezje), ból głowy, senność, zaburzenia oddychania i dolegliwości żołądkowo-jelitowe	ostra porfiria, nadciśnienie tętnicze, nadczynność tarczycy	gdy łączony z fenytoiną- podnosi jej stęż.
imidy kwasu bursztynowego (suksymidy)- np. etosuksymid	hamuje kanały Ca typu T we wzgórzu	uogólnione napady absencyjne u dzieci napady nieświadomości (typowe i nietypowe) napady miokloniczne	zawroty głowy, apatia, senność, zaburzenia żołąd., skórne r. alergiczne przedaw.- wahania nastroju, drażliwość pobudzenie	nadwrażliwość	e. hamowany przez walproat haloperidol (lek p-psychotyczny) – może zmieniać rodzaj napadów drgawkowych	długi okres T1/2,ale metabolity e. nie są p-drgawkowe,;; podawany doustnie