Metoda grafów ryzyka

Grafy ryzyka jest to grupa metod oceny ryzyka, które wzorowane są na teorii grafów. Grafy są uporządkowaną, zorientowaną przez zaznaczenie kierunkowymi strzałkami siecią węzłów. Węzły ze strzałkami kierunkowymi tworzą ścieżki. Przy zastosowaniu grafu do oceny ryzyka, węzłom przypisywane są parametry ryzyka o określonym znaczeniu, ścieżkom zaś ścieżki ryzyka. Grafy ryzyka są metodami wieloparametrowymi, w których prawdopodobieństwo skutków zdarzenia opisywane jest jako funkcja innych parametrów mających istotne znaczenie w ocenie ryzyka.

Tymi parametrami najczęściej są: częstotliwość z jaką występuje zagrożenie lub ekspozycja na zagrożenie, prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia, oraz możliwość zmniejszenia lub ograniczenia zagrożenia. Szacowanie parametrów ryzyka odbywa się na kilku poziomach, a wartościowanie polega na określeniu wartości ryzyka poprzez przejście odpowiednią dla szacowanych parametrów ryzyka ścieżką ryzyka.

Wzór oceny ryzyka dla tej metody przedstawia się następująco:

R = S x E x B x P

Parametry oceny S, E, B, P szacowane są kilku poziomach tj. od dwóch do czterech opisanych poniżej:

Przewidywany zakres szkód (S)

S1: lekkie obrażenia lub dyskomfort,
S2: ciężkie lub nieodwracalne obrażenia jednej lub większej liczby osób,
S3: śmierć najwyżej jednej osoby,
S4: śmierć większej liczby osób,

Okres ekspozycji pracownika na zagrożenie (E)

E1: rzadkie do częstego występowanie zagrożenia,
E2: częste do stałego występowanie zagrożenia,

Ochrona przed zagrożeniem (B)

B1: efektywna przy spełnieniu założeń,
B2: nie dająca prawie żadnych efektów,

Prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego wydarzenia (P)

P1: bardzo małe prawdopodobieństwo,
P2: małe prawdopodobieństwo,
P3: relatywnie duże prawdopodobieństwo.

Końcowa wartość oszacowanego ryzyka zawiera się w jednym z trzech następujących poziomów:

1 – 2 – odpowiada poziomowi małego ryzyka,
3 – 5 – poziom średniego ryzyka,
6 – 7 – poziom poważnego ryzyka.

Rysunek 2.         Graf ryzyka - siedem kategorii

W prezentowanym grafie wartościowanie ryzyka odbywa się według skali siedmiostopniowej dla trzech poziomów, może to być jednak skala pięciostopniowa lub też ośmiostopniowa.