Przydatna strona: http://www.wlasnosc-intelektualna.pl/wlasnosc-intelektualna.html?start=1

08.10.2013

Własność intelektualna

Prawa podmiotowe	Przedmiot praw
Prawo autorskie Patent Prawo ochronne na wzór użytkowy/znak towarowy/w. przemysłowy…	Utwór Wynalazek Zwór użytkowy/towarowy, itd.. RÓŻNE DOBRA – nie jest to lista zamknięta, prawodawcy ciągle dodają nowe, np. program internetowy

Dobra niematerialne

Wynalazek – to nie, np. telefon, ale dobro niematerialne czyli rozwiązanie pewnego problemu.

Utwór – dobro niematerialne, to nie czasopismo, ale to co w nim zawarte.

Patent – prawo nie pomysł, nie wynalazek; prawo do rozwiązania technicznego za pomocą wynalazku

Prawa własności intelektualnej

Prawo własności literackiej, artystycznej i naukowej	Prawa wł. przemysłowej
Prawo autorskie i prawa pokrewne	Prawo oznaczeń odróżniających i prawo projektów wynalazczych
OCHRONA AUTOMATYCZNA - mają na celu ochronę szeroko rozumianej twórczości	OCHRONA ZALEŻNA OD DECYZJI ADMINISTRACYJNEJ - mają na celu ochronę dóbr niematerialnych znajdujących wykorzystanie w szeroko rozumianej działalności gosp., handlowej, przem.
Do powstania tych praw nie jest potrzebna, np. rejestracja utworu	Do powst. tych praw potrzebna jest dec. admin. (Urząd Patentowy RP)

Charakter praw podmiotowych wł. intelekt.:

1. WYŁĄCZNOŚĆ – osoba jako jedyna może korzystać z przedmiotu swojego prawa

2. CZASOWOŚĆ – prawa wł. intelektualnej mają ograniczony czas trwania; 70 lat od śmierci twórcy utwór wchodzi d domeny publicznej; patent – 20 lat od daty zgłoszenia wynalazku

3. TERYTORIALNOŚĆ – prawa są skuteczne na określonym terenie; jeżeli wystąpimy z wnioskiem do urzędu patentowego w Pol., nie działa to także w innych krajach (jeśli chcemy, by wynalazek był opatentowany również tam, trzeba wystąpić do poszczególnych urzędów w różnych krajach)

4. MAJĄTKOWY CHARAKTER – prawa wł. intelekt. mogą być przedmiotem obrotu

5. Prawo własności NIE JEST ABSOLUTNE – to, że jestem właścicielem czegoś, nie oznacza, że mogę z tym zrobić wszystko

PRAWO WŁASNOŚCI jest nieograniczone czasowo dopóki istnieje dany przedmiot.

WYGAŚNIĘCIE PRAWA AUTORSKIEGO – nikt już nie ma wyłączności

ŹRÓDŁA PRAWA WŁ. INTELEKT.:

• Krajowe – ustawa z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych (DZ.U z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.)

• Międzynarodowe – konwencja berneńska

05.11.2013

Prawo autorskie – zbiór przepisów wydanych z myślą o ochronie interesów twórców oraz stosunków prawnych związanych z tworzeniem utworów oraz korzystaniem z nich i ich ochroną (interesy zarówno majątkowe, jak i niemaj.).

Akty chroniące autorskie prawa majątkowe:

• Statute of Ann (1710)

• Francuskie ustawy z 1771 r. i 1773 r.

Modele ochrony p. a.:

• DUALISTYCZNY (Pol., Fr., Wł., Hiszp.) wydzielono 2 autonomiczne, samodzielne p. a.:

  • Prawa osobiste

  • Prawa majątkowe

• MONISTYCZNE (Niemcy) jednolite prawo autorskie.

Utwór – każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości przeznaczenia i sposobu wyrażania (czym innym jest utwór, czym innym materialny nośnik).

Przesłanki powstania utworu:

1. Musi stanowić rezultat pracy człowieka (twórcy)

   • tylko człowiek ma zdolność prawną (możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego; ma ją każdy człowiek od chwili urodzenia, jednak dopiero po 18 r. życia ma się pełną zdolność do czynności prawnej)

2. M. s. przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze

   • Co oznacza, iż u. musi mieć charakter twórczy?

Twórczość – twórca wzbogaca rzeczywistość o nowe elementy, dodaje coś od siebie do rzeczywistości (tworzenie ma charakter kreacyjny); zorientowana retrospektywnie.

Niezbędny jest wysiłek intelektualny.

• … musi mieć charakter indywidualny?

Oryginalność, unikatowość, niepowtarzalność…

Zorientowanie retrospektywnie (czy takie dzieło już nie powstało) i prospektywnie (jakie są szanse na to).

SN (orzeczenie Sądu Najwyższego) „Indywidualny (osobisty, osobniczy, jednostkowy) charakter dzieła wyraża się tym, że odbiega ono od innych przejawów podobnego działania sposób świadczący o jego swoistości i niepowtarzalności…”.

Test statycznej jednorazowości (M. Kummer) – jak duże jest prawdopodobieństwo, że ktoś stworzył lub stworzy takie dzieło.

Dany utwór może pochodzić w zasadzie od jednej osoby (ale paralelna twórczość – 2 osoby osiągają ten sam rezultat niezależnie – nie przekreśla to istnienia indywidualności).

1. M. zostać ustalony – uzewnętrzniony – dotrzeć do świadomości innej osoby niż twórca

Utrwalenie utworu – wpisanie utworu w materialny nośnik.

Ustalenie:

• Jednorazowe (wykonanie na koncercie)

• Stałe/trwałe (wpisane w nośnik)

Utrwalenie bez ustalenia (?)

Dla powstania utworu nie mają znaczenia:

• Wiek i poczytalność twórcy

• Wielkość utworu, przeznaczenie oraz sposób wyrażania (np. sztuka dla sztuki)

• Wartość estetyczna, użytkowa (kicz, nieestetyczność...)

• Sprzeczność powstania lub rozpowszechniania z prawem

• Ukończenie, zamiar stworzenia

• Wniesiony wysiłek

• Wola stron (liczą się ustalenia faktyczne)

By odeprzeć zarzuty o naruszeniu praw autorskich można stwierdzić, iż powstała rzecz nie jest utworem.

Utworem nie są:

• Twory zwierząt

• T. natury (np. mróz na szybie)

• Krajobraz

• Wytwory stworzone przez maszynę

Nota COPYRIGHT

C COPYRIGHT by KATARZYNA

(prawa autorskie zastrzeżone)

Raz ustalone dzieło może być udostępniane przy pomocy różnych nośników.

Czy utworem jest:

• Kalendarz

• Rozkład jazdy

• Instrukcja

• Nagrobek

• Kompozycje z kwiatów?

Sądy uznały, że są to utwory.

19.11.2013

Odwołanie do ostatnich zajęć: deprecjonowanie prawa autorskiego – obniżanie wartości tego prawa, ponieważ przyznajemy je coraz swobodniej.

Naruszenie praw autorskich – można się domagać trzykrotnej wartości poniesionych szkód.

Jeżeli powstają 2 bardzo podobne dzieła, należy się zastanowić czy to na pewno jest dzieło (bo nie jest spełniony warunek indywidualności).

PROBLEM KONIECZNEGO „GRANICZNEGO” POZIOMU TWÓRCZOŚCI ORAZ INDYWIDUALNOŚCI

Czy da się określić to minimum? Nie da się. Przesłanka INDYWIDUALNOŚCI utworu jest spełniona wtedy, gdy elementy jego formy i/lub treści nie są w pełni wyznaczone przez uprzednio dane elementy należące do domeny publicznej. Innymi słowy oznacza to, iż przy kształtowaniu formy i/lub treści utworu jego twórca wykorzystał obszar swobody w wyborze i uporządkowaniu składników utworu.

WYJAŚNIENIA MINISTERSTWA KULTURY

Utworem mogą być:

• Autorskie programy nauczania

• Progr. Nauczania gry na instrumencie

• Pr. dla obozu językowego

• Rezultat prac konserwatorskich

• Tłumaczenie na jęz. migowy

• Ekspertyzy ekonomiczne

• Działalność realizatorów dźwięku i oświetlenia

• Pr. szkolenia

• Recenzje prac lic.

• Pytania egzamin.

• Pr. instalacji elektrycznej

• Opinie biegłych rewidentów

(chodzi o szczególne przykłady tych działań – autorskie)

Ostatnie słowo ma zawsze sąd.

WYŁACZENIA SPOD OCHRONY (idea expression dichotomy) art. 1 ust 2 UPAPP

Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną:

• Odkrycia

• Idee

• Procedury

• Metody

• Zasady działania

• Konstrukcje matematyczne

Pomysł musi być obleczony w ostateczna warstwę.

… i dopiero są prawa.

Czy wytwory stuki konceptualnej stanowią utwór chroniony prawami aut.?

• Przyjmuje się raczej, że nie.

Czasem wprowadza się OCHRONĘ POMYSŁU.

Pomysł abstrakcyjny i pomysł skonkretyzowany

J. Gautel – Paradise

• Fr. sąd uznał, że jest to utwór bo:

• Dzieło konceptualne zmienia zwykłe znaczenie tego słowa

• Skojarzenie słowa, miejsca/wyjątkowe wyrażenie idei sprowadza się do zmiany znaczenia miejsca toaleta

21.01.2014

Wyjątki – komu należą się prawa:

W wyniku wykonywania pracy – prawa należą się pracodawcy.

TREŚĆ PRAW AUTORSKICH

Prawa autorskie osobiste (prawa wieczyste):

• Oznaczają prawa do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem

• Autorstwa utworu

• Nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania

• Decydowanie o pierwszym udostępnieniu

• Nadzoru do korzystania z utworu

Prawa autorskie majątkowe (prawa czasowe)

• Oznaczają prawo do korzystania z utworu (utrwalanie i zwielokrotnianie, obrót oryginałem i egzemplarzami, rozpowszechnianie)

• Rozporządzania tytułem (utrwalanie i zwielokrotnianie, o. oryginałem, rozpowszechnianie)

• Do wynagrodzenia

Pole eksploatacji – odrębne sposoby korzystania z utworu.

Można udzielić licencji upoważniającej do korzystania/rozporządzania utworem.

Zaiks – organizacja pobierająca tantiemy.

Tantiem – opłata za korzystanie.

Prawa autorskie a śmierć

Prawa osobiste – wieczyste, ale niedziedziczone; trwają nadal jako prawa osobiste zmarłego twórcy; dochodzenie ochrony – twórca sam może określić krąg uprawnionych.

Prawa majątkowe – wchodzą w skład spadku, mogą być przedmiotem rozporządzenia testamentowego.

Prawo majątkowe współtwórcy (?)

OGRANICZENIA W WYKONYWANIU PRAW AUT.:

• Dozwolony użytek publiczny

• Dozw. użytek prywatny

(Art. 23.1 bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego  utworu w zakresie własnego użytku osobistego  (z wyjątkiem wykorzystania cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego do stworzenia własnego utworu oraz korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym.

Zgodnie z tym artykułem nie będzie raczej^{[styl do poprawy]} karalne pobieranie z Internetu (poprzez technologie inne od programów P2P) plików MP3 i filmów czy kopiowanie książek^[1]. Odpowiedzialność cywilna i karna może zaistnieć wówczas, gdy osoba będzie udostępniała albo – tym bardziej – sprzedawała (przykładowo w sieci bezpośredniej wymiany plików) różnego rodzaju utwory (np. filmy, mp3 czy zdjęcia) podmiotom innym niż określone w ustępie 1 art. 23^[2].

Artykuł 23 nie ma natomiast zastosowania wobec programów komputerowych^[3], co oznacza, że korzystanie z programów chronionych prawem autorskim bez posiadania na nie licencji, nawet tylko do użytku osobistego, jest karalne. Oprócz odpowiedzialności karnej osobie, która narusza prawa autorskie, grozi odpowiedzialność cywilna^[4].

Ograniczenia co do dozwolonego użytku osobistego ustanawia art. 35 prawa autorskiego, który mówi, iż dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Przykładowo naruszeniem zasad korzystania z utworu do użytku osobistego będzie wykonanie bardzo dużej ilości kopii jakiegoś utworu w celu np. jego rozpowszechniania) drobny druk – Wikipedia

- eksploatacja możliwa do celów użytku zawodowego

- legalność kopii źrógłowej

- problem zabezpieczeń technicznych utworów

• Inne, np. wyczerpanie prawa (jeżeli wydawca sprzeda podręcznik do księgarni, a ja go kupię, prawa autorskie zostają wyczerpane; jak już wprowadzisz egzemplarz do obrotu, nie możesz zakazać dalszej dystrybucji).

Korzystanie przez instytucje naukowe i biblioteki - tylko w celach naukowych i dydaktycznych.

Prawo cytatu (?)

UMOWY AUTORSKO-PRAWNE

1. Umowa o stworzeniu utworu (twórca zobowiązuje się do stworzenia utworu, musi to być stworzenie samodzielne, dost. w terminie)

2. Umowa przenosząca prawa autorskie (niezbędna umowa w formie pisemnej, wyraźne wskazanie pól eksploatacji oraz ceny sprzedaży; możliwa darowizna)

3. Umowa o korzystanie z utworu (inaczej umowy licencyjne, zezwolenie na korzystanie, jednak nie rezygnowanie z własnych praw; forma dowolna; wskazanie pól eksploatacji).

Rodzaje licencji: Pełna/ograniczona, wyłączna/niewyłączna, terminowa/nieograniczona w czasie