Skorupa ziemska - jest zewnętrzną , najcieńszą warstwą litosfery w skład kturej wchodzą wszystkie pierwiastki chemiczne . składa się z dwuch stref :

• granitowej ( gęstość 2,7g/cm³ - krzem , glin , tlen )

• bazaltowa (gęstość 3,0g/cm³ - krzem , magnez , tlen )

Pod tymi strefami znajduje się płaszcz ziemi,dzielimy go na :

• zewnętrzny ( 4,0g/cm³ , chrom , żelazo , krzem , magnez , głębokość 80 - 150 km , w niej zachodzą procesy

tektoniczne)

• wewnętrzny (5,0 - 6,6g/cm³ , nikiel , żelazo , krzem , magnez , głębokość 2900 km , przemieszczanie się w górę lawy)

Jądro ziemi ( temp. 4500 - 6000^oC, nikiel , żelazo)

- zewnętrzne ( stan ciekły , gęstość 9,5 - 12,0g/cm³

• wewnętrzne ( ciało stałe , gęstość 17,0g/cm³

Minerały - naturalne związki pierwiastków chem.

O stałym składzie chem. i stałych właść. Fizycznych .

Skały ze względu na pochodzenie dzielimy na :

• magmowe

1. wylewne (granit , bazalt )

2. głębinowe ( granit , dioryt )

• osadowe

1. okruchowe ( less , żwir )

2. organiczne ( węgiel , kreda )

3. chemiczne ( gips , sul kamie. )

• metamorficzne (marmur , kwarcyt)

Skały magmowe dzielimy na :

• wylewne ( powstają na powierzchni ziemi {bazalt , pumex})

• głębinowe ( powstają pod powierzchnią ziemi {granit})

Podział skał osadowych :

• okruchowe ( powstaja z rozdrobnienia np. w wyniku wietrzenia szczątków dawnych skał { piaski , żwiry})

- organiczne

1. poch. roślinnego

2. poch. zwierzęcego

• chemiczne{sól kamie. Gips }

Na powierzchnię Ziemi działają procesy geologiczne :

endogeniczne -wewnętrzne egzogeniczne - zewnętrzne .

Do procesów endogenicznych należą

• ruchy izostatyczne

• epejogeniczne (lądotwórcze)

• orogeniczne (górotwórcze )

• trzęsienia ziemi

• wybuchy wulkanów

• plutonizm

Egzogeniczne :

• wietrzenia

• erozja

• transport

• akumulacja

• deflacja

Ruchy izostatyczne- są to pionowe ruchy skorupy ziemskiej dążące do zachowania równowagi grawitacyjnej.Równowaga skorupy ziemskiej ulega zachwianiu w skutek dociążenia i obciążenia płyt skorupy ziemskiej.

Czynnikowi które powodują obciążenie i odciążenie mogą być :

dociążenie

-lodowce

-przyrost wody w dużych zbiornikach wodnych

-osadzanie się osadów w dnach mórz

odciążenie

-topnienie lodowców

-parowanie wody

Ruchy epejogeniczne- są to długotrwałe i powolne pionowe ruchy skorupy ziemskiej które powodują wydźwiganie się lądu lub obniżanie dna oceanicznego.

Wietrzenie ziemi -jest to wywiewanie okruchów skalnych poprzez takie czynniki jak wiatr .

Wyróżniamy trzy rodzaje wietrzenia:

• fizyczne -rozkład skał bez zmiany składu chemicznego

• chemiczne- polega na rozdrobnieniu , rozpuszczaniu lub uwodnieniu skał prowadzącego do zmiany składu chemicznego

• biologiczne - roślinność poprzez wzrost korzeni powoduje rozszerzanie się szczelin skalnych i ich pękanie.

Podział wulkanów ze względu na lawę :

• efuzywne - wydobywa się lawa

• eksplozywne - wydobywa się tzw. Utwory piroklastyczne

• stratowulkany - w czasie wybuchu tego rodzaju wulkany wydobywają się substancje piroklastyczne i lawa.

Ruchy masowe to proces przesuwania się zwietrzeliny po stokach górskich pod wpływem siły ciężkości :

• odpadanie

• obrywani

• osuwanie się zwietrzeliny skalnej.

Do działalności wiatru należy:

• deflacja (wymywanie ,materiału skalnego który powoduje obniżenie się

terenu)

• korazja (niszcząca siła wiatru , cząsteczki zwietrzeliny udeżają o skały )

• akumulacja (malejąca siła wiatru lub napotkane po drodze przeszkody powodują osadzanie transportowanego materiału )

Do form powierzchniowych należą;-

-ostańce skalne

-żłobki

-żebra

-lejki

-kotły

Formy podziemne :

• jaskinie

• groty

• pieczary

• studnie

Szelf - fragment przybrzeżnej strefy kontynentalnej zalany wodą, opada łagodnie do 200 m głębokości.

Stok kontynentalny- część lądu która stanowi fragment dna oceanicznego nachylona pod większym kątem a niżeli szelf zbudowana z tych samych skał co kontynenty.

Basen oceaniczny- rozległa forma dna oceanu sięgająca głębokości 6000 m o mało urozmaiconym dnie.

Grzbiet oceaniczny- jest wznosząca ponad dno basenu sięgająca ponad 3000 m głębokości i wystająca ponad powierzchnię wody tworząca wyspę.

Rów oceaniczny -najgłębsze miejsce w dnach oceanicznych.

---