Badanie przedmiotowe
Oglądanie
Obmacywanie (badanie dotykiem)
Opukiwanie
Osłuchiwanie
Całość badania dzielimy na:
a) badanie ogólne
- u chorych leżących zwracamy uwagę czy pacjent jest przytomny czy nie oraz zwracamy uwagę na jego zachowanie i możliwości nawiązywania z nim kontaktu. Obserwujemy też w jakiej pozycji chory, gdyż są pozycje charakterystyczne dla pewnych stanów tzw. ułożenia przymusowe. Obserwujemy wygląd ogólny, jego wyraz twarzy, typ oraz prawidłowość w budowie ciała i stopień odżywienia.
- u chorych chodzących dodatkową uwagę zwracamy na postawę ciała chód i sposób rozbierania się i związane z tym trudności, a także na ewentualne występowanie ruchów mimowolnych (związane są zakłóceniem układu pozapiramidowego głównie jąder postawy- wypadnięcie hamującej funkcji tych jąder zwłaszcza prążkowania i gałki bladej powoduje tzw. chaos ruchowy).
Rodzaje ruchów mimowolnych:
-atetoza (zaburzenie neurologiczne, polegające na występowaniu niezależnych od woli, nierytmicznych, powolnych ruchów zlokalizowanych w kończynach górnych, których największe natężenie dotyczy ich dystalnych (końcowych) odcinków, osiągając największe nasilenie w obrębie palców)
-ruchy pląsawiczne (Pląsawica Huntingtona- choroba genetyczna, atakująca ośrodkowy układ nerwowy. Objawami choroby są niekontrolowane ruchy oraz otępienie. Nasilenie objawów postępuje w czasie)
-drżenia
spoczynkowe- to rytmiczne, oscylacyjne ruchy mimowolne różnych części ciała wywołane naprzemiennymi lub synchronicznymi skurczami mięśni antagonistycznych. Występuje w spoczynku, gdy kończyny nie muszą przeciwstawiać się sile grawitacji. Charakterystyczne dla drżenia spoczynkowego jest: zmniejszanie się podczas ruchu oraz nasilanie się pod wpływem emocji i stresu. Dotyczy najczęściej kończyn górnych, warg, żuchwy oraz głowy.
-balizm (neurologiczny zespół dyskinetyczny, polegający na występowaniu zamaszystych, gwałtownych ruchów kończyn. Wyraźnie zaznaczona jest przewaga mięśni proksymalnych (dosiebnych). Obraz przypomina ciężką postać pląsawicy.
-dystonia (występowanie ruchów mimowolnych powodujących skręcanie i wyginanie różnych części ciała, przez co chory przybiera często nienaturalną postawę)
W dalszej części badania interesuje nas tor i sposób oddechowy, często daje się zauważyć objawy duszności (trudności w oddychaniu lub uruchomienie pomocniczych mięśni)
Duszność- stan, który subiektywnie wyraża się uczuciem, brakiem tchu lub powietrza, a obiektywnie przyspieszeniem oddychania z pogłębieniem oddechu czasem spłyceniem. Może być spoczynkowa, wysiłkowa lub napadowa.
Następnym etapem badania jest stan skóry. Badamy pod kątem występowania sinicy, zaburzeń krążenia obwodowego, żylaków, obrzęków, zmian troficznych, owrzodzeń, rozstępów, ubytków i blizn.
b) badanie szczegółowe (miejscowe)
głowa i szyja.
W obrębie głowy największą wartość ma stwierdzenie zniesienia ruchów mimicznych, niedomykalność oka, opadanie powieki i kącika ust. Wygładzenie fałdu nosowo-wargowego spowodowane porażeniem nerwu twarzowego.
W obrębie szyi ważne jest jej ustawienie. Jeżeli pacjent przyjdzie ze zgiętą szyją uznaje się u niego kręcz szyi związany ze skróceniem mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego.
klatka piersiowa
Oglądaniem możemy stwierdzić jej wady i zmiany kształtów (kurza, lejkowata-szewska, krzywicza, beczkowata, uwypuklona, zapadnięta). Dotykiem możemy zlokalizować występowanie płynu w opłucnej lub jej rozległych zrostów. Opukiwanie ujawnia partie płuc bardziej powietrznych (odgłos opukowo-bębenkowy) lub mniej powietrzne niż normalnie (odgłos opukowy stłumiony). Osłuchiwanie pozwala na umiejscowienie zalegania wydzieliny w drzewie oskrzelowym.
jama brzuszna
Stwierdzenie obecności przepukliny, która może się uwidocznić przy napinaniu powłok brzusznych lub kaszlu. Występowanie blizn, sprawdzamy ich rozległość elastyczność, zrost z sąsiadującą tkanką i bolesność.
układ moczowy
Ocena pęcherza pod kątem zalegania moczu i ocena zwieraczy pod kątem nie trzymania moczu.
układ narządu ruchu