Monitorowanie procesów, usług i zdarzeń
W momencie, kiedy uruchamiamy jakiś program na komputerze, Windows Serwer 2003 tworzy jeden lub kilka procesów koniecznych do obsługi tego programu. Uruchomione w ten sposób procesy noszą nazwę procesów interaktywnych, bowiem uruchomienie ich wynika z oddziaływania z użytkownikiem za pomocą klawiatury i myszy. Procesy, które nie są uruchamiane interaktywne działają w tle. Zazwyczaj dostają one niższy priorytet wykonywania. Głównym narzędziem umożliwiającym zarządzanie zadaniami i procesami w systemie Windows jest Menedżer zadań. Można go uruchomić wciskając jednocześnie kombinację klawiszy Ctrl+Alt+Del lub Ctrl+Shift+Esc, bądź klikając prawym klawiszem myszy na pasek zadań i wybierając Menedżer zadań.
Zakładka Aplikacje Menedżera zadań wyświetla stan wszystkich aplikacji uruchomionych w systemie. Umożliwia ona zakończenie wybranej aplikacji, przełączenie się na wybraną aplikacje (w ten sposób aplikacja staje się aktywna) lub utworzenie nowego zadania. Klikamy prawym przyciskiem na dowolną aplikację i wybieramy z menu Przejdź do procesu. W ten sposób przeskoczyliśmy do zakładki Procesy a podświetlony proces odpowiedzialny jest za działanie wybranej aplikacji. W celu wyświetlenia procesów użytkowników zdalnych zaznaczamy pole Pokaż procesy wszystkich użytkowników. Pola w zakładce Procesy zawierają wiele informacji, które mogą służyć np. zlokalizowaniu procesu, który blokuje zasoby komputera (pochłania dużo pamięci, zajmuje dużo czasu procesora). Domyślne pola, jakie są widoczne to:
Nazwa obrazu - nazwa procesu lub pliku wykonywalnego, który go uruchomił
Nazwa użytkownika - nazwa użytkownika lub usługi systemowej, która uruchomiła dany proces
CPU - chwilowe wykorzystanie procesora przez dany proces
Użycie pamięci - rozmiar pamięci wykorzystywanej przez proces w danej chwili
Dodatkowo możemy wyświetlić szereg innych kolumn takich jak:
Priorytet podstawowy - parametr ten określa jak wiele zasobów może być przydzielonych do danego procesu. W celu zmiany priorytetu klikamy prawym przyciskiem myszki na proces i z menu wybieramy Ustaw priorytet, po czym wybieramy priorytet, jaki chcemy nadać procesowi. Ustawienie zbyt wysokich priorytetów powoduje spowolnienie pracy systemu, co wynika z faktu, że większość czasu procesora przydzielana jest dla tego jednego procesu
Czas procesora - pozwala określić łączny czas, przez jaki proces wykorzystywał procesor od momentu uruchomienia
Liczba dojść - łączna wartość otwartych plików wykorzystywanych przez proces
Odczyt We/WY, Zapis We/Wy - pola podają całkowitą liczbę operacji odczytu i zapisu przez proces od momentu jego uruchomienia
Błędy stron - gdy proces odwołuje się do strony pamięci a system nie może odnaleźć jej we wskazanej lokalizacji wówczas występują błędy stron
Pula stronicowana, Pula niestronicowana - pula stronicowana to obszar pamięci przydzielony dla obiektów, które mogą zostać zapisane na dysk gdy nie są wykorzystywane, natomiast pula niestronicowania to obszar pamięci dla tych obiektów, które nie mogą zostać zapisane na dysk
Szczytowe użycie pamięci - jest to największa ilość pamięci używanej przez proces
Liczba wątków - podaje aktualną liczbę wątków wykorzystywanych przez proces. Zaletą aplikacji wielowątkowych jest możliwość równoległego wykonywania różnych zadań
Aby włączyć interesujące nas kolumny wybieramy z menu Widok a następnie Wybierz kolumny, po czym zaznaczamy te, które chcemy zobaczyć. Warto zwrócić uwagę na Proces bezczynności systemu. Ten wpis rejestruje zasoby, które nie są używane. Wartość 99 w kolumnie CPU oznacza, że 99% procesora jest w danym momencie niewykorzystywane. Nie można zmienić priorytetu tego procesu. Zakładka Wydajność przedstawia w sposób graficzny użycie procesora oraz pamięci operacyjnej. Zakładka Sieć wyświetla ogólne informacje o obciążeniu łącza sieciowego. Zielona linia prezentuje całkowitą wielkość ruchu sieciowego, co pozwala szybko określić stopień wykorzystania łącza oraz szybkość połączenia. Możemy oddzielić ruch przychodzący od wychodzącego. W tym celu wybieramy menu Widok następnie Historia karty sieciowej i zaznaczamy bajty wysłane (czerwone) i odebrane (żółte). Ostatnia zakładka to Użytkownicy, która przedstawia listę sesji interaktywnych zarówno dla użytkowników lokalnych jak i zdalnych. Lista ta obejmuje nazwę konta użytkownika, identyfikator sesji, stan aktualny, komputer klienta oraz typ sesji. Użytkownicy lokalni mają w tym polu wpisane Console. Użytkownicy zdalni mogą łączyć się z serwerem za pomocą usług terminalowych lub pulpitu zdalnego. Pulpit zdalny daje możliwość administrowania serwerem z tymi samymi możliwościami, co zalogowanie lokalne do konsoli. Mamy tu możliwość wylogowania zdalnego lub lokalnego użytkownika (zaznaczając użytkownika i wciskając przycisk Wyloguj) lub odłączenia sesji użytkownika, co skutkuje zamknięciem wszystkich jego procesów (przycisk Odłącz). Korzystając z przycisku Wyślij wiadomość możemy przesłać do wybranego użytkownika komunikat.