20.02.2013 1

Temat: System ochrony organów w Polsce.

1. Istota ochrony prawnej.

System prawny musi być chroniony aby spełniać przypisywane mu funkcje i cele. Ochrona prawna na którą składają się określone procedury i organy ma zapewnić dobre prawo.

1. spełniające wymogi jakości prawa

1. Rzeczywiste: realnie odzwierciedlające społeczne, polityczne, teologiczne (celowe), psychologiczne zapotrzebowanie na prawa.

1. Egzekwowane

 

1. Pojęcie ochrony prawa.

Ochrona prawna to działalność podejmowana dla ochrony prawa, czyli zabezpieczenia osłony prawa poprzez zapewnienie jego spójności zupełności kompleksowości i kompatybilności. Tak definiowana ochrona prawa akcentuje to, że jej przedmiotem jest prawo w znaczeniu przedmiotowym. Jest to ochrona prawa w sensie instytucjonalnym. Przedmiotem ochrony prawnej może być też prawo podmiotowe przyznane konkretnej jednostce.

 

1. Funkcje ochrony prawnej.

1. Funkcja ochrony interesu publicznego i indywidualnego.

Obie te funkcje realizują się równocześnie czyli wspólnie. Niekiedy na czoło wysuwa się jedna z tych funkcji np. w działalności prokuratury podstawowe znaczenie ma ochrona interesu społecznego a w działalności adwokatury ochrona interesu indywidualnego.

1. Funkcja prewencyjna i represyjna.

Pierwsza ma na celu zabezpieczenie wszelkich potencjalnych przypadków naruszenia prawa; np. adwokat opracowujący umowę precyzuje wzajemne prawa i obowiązki stron. Druga aktualizuje się w momencie, kiedy prawo zostało już naruszone i polega na zastosowaniu odpowiedniej sankcji; np. kara za przestępstwo, nie zachowanie formy testamentu.

1. Funkcja prewencji ogólnej.

Przeciwdziałanie naruszenia prawa w przyszłości; np. prewencja ogólna kary czy uznanie niekonstytucyjności przepisów przez Trybunał Konstytucyjny.

1. Funkcja wychowawcza.

Spokrewniona z funkcją prewencji ogólnej jej treścią jest edukacja prawnicza, która ma przynieść znajomość a w konsekwencji poszanowanie prawa.

1. Funkcja porządkowa.

Wszystkie funkcje zmierzają do zapewnienia porządku prawnego. Funkcja porządkowa jest najważniejszą funkcją ochrony prawnej. Ochrona prawa jest przede wszystkim ochrona porządku prawnego. Ma gwarantować stabilność, spójność, zupełność, formalną i merytoryczną poprawność oraz społeczną i aksjologiczną (związaną z wartościami) adekwatność prawa. Wszystkie funkcje zmierzają do tej funkcji. Ma być porządek :).

 

1. Organy ochrony prawnej.

Państwowe, społeczne lub inne organy powołane przez ustawę do ochrony prawnej obywateli i innych podmiotów praw i obowiązków w formie obsługi prawnej, rozjemstwa lub innego rodzaju działalności jurysdykcyjnej w szczególności w formie wymiaru sprawiedliwości.

1. Organy rozstrzygające (inaczej orzekające jurysdykcyjne i judykacyjne) to organy zajmujące się rozstrzyganiem sytuacji konfliktowych, spornych w drodze wiążących orzeczeń. Mogą się posługiwać przymusem państwowym. Pośród organów orzeczniczych można wyodrębnić:

1. Organy sądowe: czyli organy wymiaru sprawiedliwości

2. Organy quasi sądowe np. izby morskie, sądy polubowne, SKO

3. Organy pozasądowe: PIP, PIH, Urząd ochrony … konkurencji i konsumentów

1. Organy kontroli legalności (zwane organami przestrzegania prawa) badają działalność określonych podmiotów pod względem jej zgodności z prawem. Występują do właściwych organów z wnioskami o zastosowanie odpowiednich środków w wypadku stwierdzenia naruszenia lub zagrożenia prawa; np. prokuratura, policja, SG, ABW, CBA itp.

1. Organy obsługi prawnej (zwane organami pomocy prawnej) wyróżniamy korporacje ochrony prawa do nich należą adwokacji, radcy prawni i rzecznik patentowy, oraz druga grupa rzecznicy praw i wolności np. RPO, RPD, RU, RK, RP.