Człowiek i media w teorii McLuhana.H. M. McLuhan (1911 – 1980)

Determinizm technologiczny.

*Wynalazki techniczne nieodmiennie prowadzą do zmiany kulturowej. McLuhan jako pierwszy zauważył, że kanały komunikacyjne stanowią podstawową przyczynę zmian kulturowych, bowiem wszystkie obszary życia społecznego zostały zrewolucjonizowane przez komunikację; McLuhan był pewny, że instytucje kulturalne są wydłużonymi cieniami ludzkich wynalazków – odnosiło się to szczególnie do alfabetu, prasy drukarskiej i mediów elektronicznych; „kształtujemy media, a potem one kształtują nas”

*McLuhan podkreślał decydujące znaczenie wynalazków w dziedzinie komunikacji, ponieważ uważał, ze każda nowa forma innowacji w mediach poszerza jakieś zdolności człowieka. Książka jest poszerzeniem oka. Koło jest poszerzeniem możliwości, które daje stopa; ubiór jest poszczeniem możliwości jakie daje nam skóra; obwody elektroniczne są poszerzeniem naszego centralnego układu nerwowego; McLuhan unikał zawężenie definicji mediów; media to wszystko, co wzmacnia lun intensyfikuje cielesny organ, zmysł czy funkcje ; media nie tylko rozszerzają nasz zasięg i zwiększają skuteczność, lecz działają jako filtr, który pozwala zorganizować i zinterpretować naszą społeczną egzystencję.

Media gorące i zimne

Media określane jako gorące są bardzo wizualne, logiczne i prywatne; ich organizacja ma na celu komunikację pakietów intymnych informacji;

Media uznawane za zimne są zasadniczo oparte na słuchu, mają instytucjonalny i emocjonalny charakter; media zimne związane są więc z prawą półkulą mózgową;

Ludzie w naturalny sposób postrzegają telewizję jako wizualną, jednak według McLuhana telewizja jest zimna, ponieważ wymaga zaangażowania i uczestnictwa pozwalającego uzupełnić mglisty i zamazany obraz; pokaz wideo cechujący się niską rozdzielczością przedstawia serię rzadko rozmieszczonych punktów, które widzowie muszą połączyć na własnych mentalnych ekranach; w odróżnieniu od radia i druku telewizja nie pomija ani obrazu, ani dźwięku; zapewne jesteś w stanie się uczyć, słuchając jednocześnie radia, lecz dla większości ludzi telewizja nie sprawdza się jako tło, a czyżby rzeczywiście tak było?

Przekazem jest sam przekaźnik.

Każdy nowy typ jest „przedłużeniem” nas samych. Wszelka nowa technika, wpływa na życie jednostki i społeczeństwa w ten sposób, że rozszerza skalę naszego życia i działania. Automatyka prowadzi do nowego układu stosunków społecznych: eliminuje pracę rozumianą jako wykonywanie obowiązków służbowych, ale powoduje większe zaangażowanie i tworzy nowe stosunki z innymi. (przykład.Treścią pisma jest mowa, a wszelkie słowo pisane jest treścią druku, podobnie jak druk jest zawartością telegrafu. Tym samym treścią mowy jest proces myślowy. ) Przekazem jest sam przekaźnik, gdyż to on kształtuje i kontroluje skalę i zakres działalności człowieka oraz jego stosunki z innymi. Telegraf, telefon i telewizja eliminują czynnik czasu i przestrzeni ze związków międzyludzkich i powodują ich wzajemne zaangażowanie.

Globalizacja – ogół procesów prowadzących do coraz większej współzależności i integracji państw, społeczeństw, gospodarek i kultur, czego efektem jest tworzenie się "jednego świata", światowego społeczeństwa; zanikanie kategorii państwa narodowego; kurczenie się przestrzeni społecznej i wzrost tempa interakcji poprzez wykorzystanie technologii informacyjnych oraz wzrost znaczenia organizacji ponad- i międzynarodowych, w szczególności ponadnarodowych korporacji

Pozytywne skutki:
Globalizacja może prowadzić do rozwoju nowych form rządów. Globalizacja w gospodarce przyczynia się do konkurencyjności przedsiębiorstw, wymusza efektywność, elastyczność i innowacyjność gospodarowania. Prowadzi do generalnego tanienia towarów i usług, umożliwiając ich szeroką dostępność. Uczestnictwo w globalizacji gospodarczej jest dźwignią rozwoju gospodarczego. Globalizacja pozytywnie oddziałuje na kulturę i komunikację. Wynika to z rozwoju środków masowego i indywidualnego przekazu oraz zwiększonej łatwości podróżowania.

Negatywne skutki:

Globalizacja przeciwstawia się marginalizację krajów o niskim poziomie rozwoju gospodarczego. Powstaje coraz większy dystans, dzielący kraje wysoko rozwinięte gospodarczo i kraje ubogie. Globalizacja wpływa na niszczenie środowiska naturalnego wskutek nierównomiernego wykorzystania zasobów surowców. Globalizacja przyczynia się do ujednolicenia świata. Bez wątpienia jest to negatywny skutek, gdyż zaniknie wiele kultur, języków, obyczajów... Globalizacja niszczy różnorodność kulturową, degraduje kulturowe i narodowe normy, zabija lokalne tożsamości, marginalizuje wytwórczość artystyczną i rzemieślniczą. Globalizacja powoduje wzrost znaczenia władz niewybieralnych, takich jak zarządy korporacji i kierownictwa organizacji międzynarodowych.

Glokalizacja – to efekt globalizacji wynikający z napięcia między lokalnością, a globalnością. Glokalizacja jest przystosowaniem globalnych produktów i ich reklamy do wymogów (warunków) rynku lokalnego.

Regionalizm − tendencja rozwoju politycznego współczesnego państwa, która polega na dekoncentracji i decentralizacji władzy państwowej na niższe poziomy systemu politycznego.

Wolność – brak przymusu, sytuacja, w której można dokonywać wyborów spośród wszystkich dostępnych opcji.

Tożsamość jako narracja http://usfiles.us.szc.pl/pliki/plik_1324374361.pdf

Nowoczesnośc i tożsamość i trochę o wcześniejszym: http://www.ptfilozofia.pl/media/pdf/AnthonyGiddens.doc

Tożsamość można traktować jako skutek procesu socjalizacji. Mówimy o niej wtedy, kiedy jednostka przyswaja i akceptuje wzorce, normy i zachowania obowiązujące w danej grupie lub społeczeństwie. Z czasem zaczyna uznawać je za własne. Patrząc na siebie, dokonując porównania z innymi, jestem świadomy tego co myślę, czuję, widzę, robię.

wartości biologiczne – dotyczą zdrowia i kondycji człowieka,

wartości moralne i religijne – dotyczą prawdy, cnót i religijności,

wartości ekonomiczne – dotyczą materialnego statusu człowieka.

Społeczeństwo ponowoczesne (ang. post-modern society) – określenie stosowane w odniesieniu do cech idealnych społeczeństw kształtujących się wraz z transformacją nowoczesnych struktur organizacyjnych i przemian osobowościowych

Przekształcenia własnościowe – ogół procesów dotyczących zmiany formy własności. Termin używany najczęściej w stosunku do przedsiębiorstw i nieruchomości.

komunalizacja – przekazanie własności podmiotów prywatnych (osób prawnych bądź fizycznych) albo własności Skarbu Państwa jednostkom samorządu terytorialnego;

komercjalizacja – przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. Zmiana formy gospodarowania nie pociąga tu za sobą zmiany właściciela, a ma na celu przekształcenie w podmioty rynkowe przez zasadnicze zmiany systemu zarządzania i może być etapem pośrednim przed prywatyzacją.

Feminizm (łac. femina ‘kobieta’) – ideologia, kierunek polityczny i ruch społeczny związany z równouprawnieniem kobiet. Istnieje wiele nurtów feminizmu, odróżniających się stanowiskami w takich kwestiach jak np. prawa kobiet i płeć kulturowa.

Liberalny feminizm

Najstarszy i najpopularniejszy nurt feminizmu, biorący swoje początki jeszcze w XVIII w. Przyjmuje tradycyjne rozdzielenie sfery prywatnej i publicznej. Jest nastawiony reformistycznie i uznaje, że poprzez prawo, działalność polityczną, zmiany mentalności i programy społeczne można doprowadzić do faktycznej równości mężczyzn i kobiet.

Radykalny feminizm

Radykalny feminizm przyczynę opresji kobiet upatruje w męskiej dominacji opartej na patriarchalnych strukturach społeczeństwa. Obejmują one nie tylko system polityczny, ale także gospodarkę i kulturę

Feminizm zorientowany psychoanalitycznie

W ramach tego prądu przyczyn podporządkowanej pozycji kobiet szuka się w interpretacjach psychoanalitycznych, w szczególności w kompleksie Edypa. Feminizm psychoanalityczny źródeł nierówności upatruje w psychice ludzkiej. Stąd ta orientacja kieruje się bardziej ku badaniu sposobu kształtowania osobowości, oraz relacji rodzinnych (syn-córka-ojciec-matka). Feministki odrzucają przy tym freudowski determinizm biologiczny, wskazując, że można wpływać na proces kształtowania się osobowości, zmieniając tym samym tradycyjne role męskie i kobiece.

Feminizm egzystencjalny

Nurt łączący feminizm z egzystencjalizmem. Czołową pracą dla niego jest Druga płeć Simone de Beauvoir. Jest to także jedna z głównych prac feminizmu drugiej fali. Zdaniem Beauvoir mężczyźni utożsamiają siebie z Ja, natomiast kobieta jest dla nich Innym, którym należy zawładnąć czy go sobie podporządkować. Prace feministek egzystencjalnych opierają się na filozoficznej analizie tej pierwotnej sytuacji, która ma rzutować na kształt społeczeństwa. Istotne znaczenie pełni w nich także badanie doświadczenia kobiecej cielesności.

Feminizm postmodernistyczny

Feminizm postmodernistyczny wywodzi się z jednej strony z feminizmu egzystencjalnego Simone de Beauvoir, z drugiej zaś strony z francuskiego postmodernizmu i poststrukturalizmu Szczególnie ważne są dla niego analizy konstruowania płci kulturowej (np. koncepcja performatywności płci

Feminizm anarchistyczny

Feminizm anarchistyczny postrzega państwo jako narzędzie opresyjnego działania patriarchatu, proponując zniesienie władzy człowieka nad człowiekiem jako jedyną drogę do wyzwolenia kobiet.

Ekofeminizm

Nurt łączący feminizm z ekologizmem. Stoi na stanowisku, że opresyjne zachowania wobec kobiet mają to samo źródło co destrukcyjne traktowanie środowiska naturalnego.

Feminizm czarny, czerwony, latynoski

Feministki z tych nurtów (czasami nazywane łącznie kolorowymi feministkami lub feministkami wielokulturowymi) sprzeciwiają się uniwersalistycznym aspiracjom feminizmów tworzonych przez białe kobiety. Feministki pochodzące ze społeczności afroamerykańskiej (feminizm czarny), indiańskiej (feminizm czerwony) czy latynoskiej, zwracają uwagę, że tożsamość jest silnie uwikłana etnicznie i wypowiadanie się w imieniu kobiet „w ogóle” jest uzurpacją. Odmienność tożsamości i położenia społecznego pociąga za sobą odmienne perspektywy poznawcze i systemy wartości. Każdy z tych feminizmów podejmuje problematykę istotną dla swojej grupy etnicznej czy rasowej.

Społeczeństwo konsumpcyjne – choć trudno tu o jednoznaczną definicję, z powodu wielości opinii i ekstensywności tematu, to można przyjąć, że jest to społeczeństwo nowoczesne, w którym nadrzędnym celem - ze względu na zwiększenie się jakości życia względem czasów dawniejszych, jest konsumpcja, zaś polityka, moralność społeczna i obyczaje, podporządkowują się jej.