Proponowany temat:

WPŁYW LECZENIA UZDROWISKOWEGO NA STAN PSYCHICZNY OSÓB PO ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWU BIODROWEGO

Spis treści

1 WSTĘP

1.1 Endoprotezoplastyka stawu biodrowego

1.1.1 Wskazania do zabiegu

1.1.2 Postępowanie fizjoterapeutyczne po zabiegu

1.1.3 Sprawność psycho-fizyczna po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego

1.2 Leczenie uzdrowiskowe osób po zabiegach endoprotezoplastyki stawu biodrowego

1.2.1 Zabiegi fizykoterapeutyczne

1.2.2 Zabiegi kinezyterapeutyczne

1.2.3 Ćwiczenia Tai Chi

2 Cel pracy i pytania badawcze

3 Materiał i metodyka pracy

3.1 Charakterystyka badanej grupy

3.2 Metoda badań

3.2.1 GDS - Geriatryczna skala oceny depresji

3.2.2 VAS – wizualna skala analogowa do oceny bólu

4 Wyniki badań

5 Dyskusja

6 Wnioski

7 Piśmiennictwo

8 Streszczenie pracy magisterskiej

9 Spis tabel, wykresów

10 Aneks

10.1 Kwestionariusze ankiety

WSTĘP

1.1 Endoprotezoplastyka stawu biodrowego

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego należy do najskuteczniejszych i najczęściej stosowanych operacyjnych metod leczenia patologii stawu biodrowego. Pozwala na usuniecie dolegliwości bólowych i poprawę jakości życia.[dudka, Codzienne funkcjonowanie i jakość chodu u pacjentów po całkowitej artroplastyce stawu biodrowego]. Polega na usunięciu zniszczonego stawu biodrowego i odtworzeniu ruchu między kością udową a panewką miednicy przy użyciu specjalnych implantów.(ortop, traum, reh, 2014 2(6)) ) Wybór endoprotezy i przebieg leczenia zależy m. in. od wieku chorego, rodzaju zmian chorobowych biodra, wytrzymałości tkanki kostnej, dostępu operacyjnego, schorzeń współistniejących, ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia pacjenta.[praca lic].

Ze względu na sposób mocowania endoprotezy można podzielić na: częściowe i całkowite,[znalesc zrodla] natomiast komponenty użyte przy wprowadzaniu protezy pozwalają wyodrębnić endoprotezy: cementowe [Przedborska A., Kopeć J., Smyj K.: Ocena wczesnych wyników alloplastyki cementowej, jako metody leczenia zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego. Kwart. Ortop., 2006, 1: 44] bezcementowe i hybrydowe [Williams J.T., Regland P.S., Clarke S.: Constrained for the ustable hip following total hip arthroplasty: a literature review. Int. Orthop., 2007, 31: 273.] [praca lic, znalesc, zawadzki]. ROZSZERZYC?? Różne są także sposoby operacyjne. [ ZASTOSOWANIE MAŁOINWAZYJNEGO PODWÓJNEGO DOSTEPU OPERACYJNEGO W BEZCEMENTOWEJ ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWÓW BIODROWYCH ]Najczęściej preferowanymi dojściami są: dostęp tylno-boczny oraz[Hummel M.T., Milkani A.L., Yakkanti M.R., Baker D.L.: Decreased dislocation after revision total hip arthroplasty using large femoral head size and posterior capsular repair. J. Arthropl., 2009, 24(6): 73.], tylny, jednakże techniki te wiążą się z uszkodzeniem mięśni i/lub ścięgien. [Lubbeke A., Stern R., Garavaglia G., Zurcher L., Hoffmeyer P.: Diferences in outcomes of obese women and men undergoing primary total hip arthroplasty. Arthritis. Rheum., 2007, 15, 57(2): 327.].. Korzystniejszy jest zabieg wykonany z dostępu przedniego, pozwalający implantować endoprotezę stawu biodrowego bez uszkadzania mięśni czy ich przyczepów. [Kim Y.S., Kwon S.Y., Sun D.H., Han S.K., Maloney W.J.: Modified posterior approach to total hip arthroplasty to enhance joint stability. Clin. Orthop. Relat. Res., 2008, 466(2): 294]Tutaj o dostępach: który korzystny i dlaczego znalesc. PLUS zdj może jakies

Wskazania do zabiegu

Alloplastyka stawu biodrowego jest obecnie główną i najbardziej efektywną metodą leczenia pierwotnych i wtórnych zmian deformacyjnych stawu biodrowego.

[the level on anxienty, Endoprotezoplastyka stawu biodrowego z użyciem bezcementowej panewki Avantage u chorych z czynnikami ryzyka pooperacyjnej niestabilności endoprotezy].

Wskazania do zabiegu endoprotezoplastyki obejmują wszelkiego rodzaju zmiany zwyrodnieniowo-zniekształceniowe narządu ruchu. [analiza probl. Codz. Funk. Osob. Po endo, analiza zmian w post.uspr. pac. Ze zmian. Zwyr-zniekszt].

Do wskazań pierwotnych należy zaawansowana idiopatyczna choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych. Natomiast do wtórnych zalicza się: uszkodzenia strukturalne w następstwie urazów (złamania szyjki kości udowej, uszkodzenia końca bliższego kości udowej), zmiany w następstwie zapalnych chorób reumatycznych oraz zmiany na podłożu innych chorób ( dysplazja stawu biodrowego, jałowa martwica głowy kości udowej, cukrzyca, dna moczanowa). *(cal. Bezcement. Alloplast.stawu biodr. Z zastosow. Trzpie. Bicontact, efekty uspr.. osob po endoprot., jakosc zycia pacjentow w ocenie…)[Endoprotezoplastyka stawu biodrowego z użyciem bezcementowej panewki Avantage u chorych z czynnikami ryzyka pooperacyjnej niestabilności endoprotezy, pozowski!!!!!].Z upływem lat wskazaniami do alloplastyki stawu biodrowego stały się nie tylko jego zmiany zwyrodnieniowe o zróżnicowanej etiologii, ale także złamania szyjki kości udowej, jej stawy rzekome oraz odległe następstwa innych uszkodzeń urazowych końca bliższego kości udowej (7,8)-skad to wzielam??

W terapii zmian degeneracyjnych w obrębie stawu stosuje się leczenie zachowawcze i operacyjne. Leczenie objawowe obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, kinezyterapię oraz farmakoterapię. Celem leczenia zachowawczego jest przede wszystkim zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz utrzymanie możliwie jak najlepszych parametrów czynnościowych okolic objętych procesem chorobowym.[ OCENA EFEKTÓW USPRAWNIANIA CHORYCH PO ENDOPROTEZOPLASTYCE STAWU BIODROWEGO] ZAKONCZYC- ZE POTRZEBNY ZABIEG!

Leczenie operacyjne stosowane jest wówczas, gdy działania zachowawcze nie przynoszą efektów. Samodzielność i jakość życia pacjenta ulega pogorszeniu a objawy bólowe nasilają się uniemożliwiając choremu funkcjonowanie. . [ocena efekt, uspr. Chor. Po endo., analiza problemów codziennego funkcjon, factors influencing surgeons’s deisions in the indication for total joint replacement in hip osteoarthritis in real life

1.1.2 Postępowanie fizjoterapeutyczne po zabiegu

W zależności od placówki wykonującej zabieg wymiany dysfunkcyjnego stawu istnieje wiele protokołów rehabilitacyjnych. Różnice wynikają z wyżej wymienionych podziałów endoprotez, od zastosowanego dostępu operacyjnego oraz doświadczenia zespołu danego ośrodka. (art. Elektroterapia w reh. Pacj). Po prawidłowo przeprowadzonym zabiegu alloplastyki i właściwej rehabilitacji staw biodrowy powinien uzyskać prawidłową funkcje. W celu uzyskania oczekiwanego efektu (zmniejszenie lub zniesienie bólu, zwiększenie zakresu ruchu i siły mięśniowej) potrzebna jest determinacja pacjenta, jego ścisła współpraca z fizjoterapeutą i stosowanie się do zaleceń. (rola endoprotezoplast. I rehabilit. U pacj. Z ch. Zwyrod. St biod. W poprawie jakości zycia…).

Proces rehabilitacji rozpoczyna się już przed zabiegiem alloplastyki stawu biodrowego. [znaczenie reh. Med. W procesie powrotu do spr fiz].

Postępowanie przedoperacyjne obejmuje:

- utrzymanie prawidłowej masy ciała lub redukcje w przypadku nadwagi co pozwoli na zmniejszenie obciążenia endoprotezy po operacji [Przygotowanie pacjenta z endoprotezą stawu biodrowego do aktywności sportowej]

- ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu poprawę wydolności pacjenta

- zapoznanie z ćwiczeniami zalecanymi do codziennego wykonywania po zabiegu endoprotezoplastyki

- edukację pacjenta: nauka chodzenia o kulach, technik zmiany pozycji w łózku, wstawania/siadania

- organizację opieki w domu po operacji

W fizjoterapii pooperacyjnej można wyróżnić trzy fazy.

Faza I (wczesna szpitalna)

Obejmuje farmakoterapie ( leki przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe, przeciwobrzękowe-znalesc zrodlo!!!. Fizykoterapie???? Krioterapia miejscowa- zapobieganie bólowi i zmniejszanie obrzęku.?? [wyniki wczesnej rehabili. Pooper.]Znaleźć źródło!!

Podczas pierwszej fazy po zabiegu stosowanie ćwiczeń nakierowane jest na zmniejszanie bólu, napięcia mięśniowego, zapobieganie powikłaniom zakrzepowo-zatorowym. Stosuje się w tym celu pozycje ułożeniowe [ocena funk. Kon. Doln. Pacj. Po end. Biodr. W 10 okresie. Funkcj], ćwiczenia oddechowe oraz ruchy czynne stóp. W pierwszym dniu wprowadza się także ćwiczenia izometryczne mięśni: czworogłowego, pośladkowego obu kończyn dolnych. [the level on anxienty]. Jeśli nie ma przeciwskazań w tym etapie rozpoczyna się także pionizację ( próba siadu czynnego z pomocą uchwytów, siad ze spuszczonymi podudziami). Pod koniec drugiej doby pionizację poszerza się o próbę wstania z asekuracja. [ analiza ze zmian. Zwyrod-znieksz].

Faza II (szpitalna późna)

Obejmuje kolejne dobry po operacji aż do wypisu ze szpitala. Faza ta pozwala na wprowadzenie ćwiczeń intensywniej angażujących kończyny górne i kończynę dolna po stronie nieoperowanej w ramach przygotowania do lokomocji. Staw biodrowy po stronie operowanej uruchamiany jest w płaszczyźnie strzałkowej wyłącznie z wykorzystaniem ruchów sterowanych górna i dolną częścią ciała. Kontynuowane są także ćwiczenia z fazy pierwszej. Przy braku przeciwskazań pacjent rozpoczyna próbę chodu o kulach. Początkowo w obrębie sali chorych, a następnie po korytarzu. Każdego dnia pokonywany dystans ulega wydłużeniu. Miedzy piątą a siódmą dobą wprowadzony zostaję chód po schodach ( stopień obciążania kończyny uzależniony jest od rodzaju zastosowanej protezy). Po zakończonym leczeniu szpitalnym pacjent otrzymuje instruktaż ćwiczeń do wykonywania w domu oraz zalecenia dotyczące eksploatacji kończyny.

Faza III (ambulatoryjna)

Faza ta obejmuje fizjoterapie po opuszczeniu szpitala. Nadrzędnym celem do osiągnięcia jest powrót do normalnej aktywności. Kontynuacja leczenia usprawniającego w warunkach sanatoryjnych zalecana jest w sytuacji, braku poprawy funkcji operowanej kończyny oraz ogólnego stanu zdrowia. [pozowski].

Dopisać jeszcze.

Głowne zadanie: poprawa jakości zycia, itd. Poszukać

1.1.3 Sprawność psychofizyczna po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Choroba zwyrodnieniowa jest najpowszechniejszą chorobą stawów. Przyjmuje się ze zmiany zwyrodnieniowe stawów dotyczą ok. 15-20 % populacji światowej. W Polsce szacowana liczba osób dotkniętych artrozą wynosi około 2 mln. Niezależnie od przyczyny powstania w zaawansowanym jej przebiegu zawsze prowadzi do utraty sprawności ogólnej [1,2]. [Jakość życia pacjentów w ocenie wyników leczenia operacyjnego choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych z wykorzystaniem endoprotezy krótkotrzpieniowej]

Coraz częściej dotyka ona osoby nie tylko w podeszłym wieku ale także ludzi młodych oraz w średnim wieku, czyli grupę społeczną aktywną zawodowo. W początkowym stadium choroby pacjenci mają zdolność do kompensowania swojej niepełnosprawności. Niestety w późniejszym okresie zmiany destrukcyjne stawu biodrowego prowadzą do ograniczeń funkcjonalnych i psychospołecznych. [jakość zycia…]

Do najczęstszymi problemów dotyczących osób zakwalifikowanych do operacji należą:

postępujący ból i niesprawność będący przyczyną problemów w codziennym życiu. Z racji ograniczeń sprawności fizycznej pojawiają się kłopoty z przemieszczaniem się. Pacjent ma problem z pokonywaniem dłuższych dystansów, wchodzeniem i schodzeniem ze schodów. W końcu pojawiają się problemy z ubieraniem się, toaletą i wstawaniem z łóżka czy krzesła połączone z progresującą obawą przed upadkiem. [ codzienne funk. Pacj z ch. Zwyrod plus jakas literatura o upadkach osob ze zwyrodnieniem!!!!!!]. Przestrzeń życiowa często zawęża się do rozmiarów własnego mieszkania. Pacjenci zmuszeni są do zaprzestania aktywności zawodowej i sportowej. Przedłużająca się niezdolność do pracy wiąże się z pogorszeniem sytuacji finansowej pacjentów, ograniczając możliwości podjęcia odpowiedniego leczenia, rehabilitacji i zakupu leków. Sytuacja ta może negatywnie wpływać na jakość życia pacjenta, rozumianej jako poczucie komfortu i zadowolenia z własnej sytuacji życiowej. Obciążenie psychiczne i stres związany z chorobą prowadzi do obniżenia nastroju, drażliwości, frustracji a nawet depresji i pojawienia się stanów lękowych.

[Jakość życia pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów biodrowych, Łapaj Ł., Kokoszka P., Jurga M., Markuszewski J., WieruszKozłowska M. Jakość życia u chorych przed i po endoprotezoplastyce stawu biodrowego. Chir. Narzadów Ruchu Ortop. Pol. 2007; 72: 269–270. 5. Badura-Brzoza K., Zając P., Matysiakiewicz J. i wsp. Wpływ czynników psychicznych i socjodemograficznych na jakość życia chorych poddanych zabiegowi endoprotezoplastyki stawu biodrowego. Psychiatr. Pol. 2008; 2: 261–269.]

Szereg badań pokazuje ze zabieg endoprotezoplastyki korzystnie wpływa na sprawność fizyczna i psychiczną pacjenta.[jakość zycia po endoprotezie…]

Niezbędny jest jednak do tego czas i odpowiednia rehabilitacja pozwalająca pacjentowi przejść rekonwalescencje po zabiegu i powrócić do wykonywania codziennych zajęć.

Niezależnie od sposobu implantacji i rodzaju protezy, staw biodrowy wymaga bezustannego oszczędzania i rozważnej eksploatacji. [Wpływ zastosowanego leczenia na zachowanie się wybranych parametrów czynnościowych pacjentów po endoprotezoplastyce stawów biodrowych - doniesienie wstępne].

Po przeprowadzonym zabiegu u pacjentów często pojawiają się problemy z osłabioną siłą mięśniową i fizjologicznym zakresem ruchu w stawach. Wynikiem tego są deficyty mobilności, utrzymujące się nawet do kilku lat po zabiegu. Pojawiają się zaburzenia chodu zwiększające ryzyko upadków zwłaszcza podczas chodzenia po nierównym terenie i schodach. [A Targeted Home- and Center-Based Exercise Program for People After Total Hip Replacement: A Randomized Clinical Trial]. [

Konieczne staje się oddziaływanie odciążające, zapobieganie przykurczom. Zadbanie o właściwą postawę ciała oraz funkcjonalne ustawienie kończyny operowanej. Istotnym aspektem jest także utrzymanie prawidłowej ruchomości w stawach biodrowych oraz wzmocnienie siły mięśni, co zapewnia prawidłową lokomocję i zmniejszenie ryzyka upadków. [Wpływ zastosowanego leczenia na zachowanie się wybranych parametrów czynnościowych pacjentów po endoprotezoplastyce stawów biodrowych - doniesienie wstępne].

Zabieg endoprotezoplastyki pozytywnie wpływa na zmniejszenie odczuwania bólu przez pacjentów. [zrodla… Codzienne funkcjonowanie i jakość chodu u pacjentów po całkowitej artroplastyce stawu biodrowego, szydlik itd.]. Mimo, iż dolegliwości bólowe w większości przypadków nie ustępują całkowicie, pozwalają pacjentowi na normalne funkcjonowanie.

Zmniejszenie dolegliwości bólowych, poprawa w zakresie samodzielnego wykonywania czynności dnia codziennego i chodzenia mają duży wpływ na obniżenie poziomu niepokoju, nerwowości i depresji. [Prospektywne badanie jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia u pacjentów po alloplastyce całkowitej stawu biodrowego w 2letnim okresie obserwacji],

U osób w wieku produkcyjnym zabieg alloplastyki pozwala na powrót do pracy. Dzięki temu chorzy czują się bardziej użyteczni i mają większe poczucie własnej wartości i sensu życia. [Analiza czynników wpływających na powrót do pracy pacjentów po aloplastyce całkowitej stawu biodrowego].

Cos jeszcze napisac jak przetlumacze artykuly.:(

1.2 Leczenie uzdrowiskowe osób po zabiegach endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Leczenie uzdrowiskowe