Makroekonomia- ćwiczenia
Makroekonomia- zajmuje się badaniem sposobu działania gospodarki jako całości. Bada kształtowanie się makrowielkości gospodarczych oraz zależności między nimi. Makroekonomia zajmuje się w szczególności:
-czynników określających poziom i wzrost produkcji ogółem w gospodarce w okresie krótkim i długim;
-cykliczności określających gospodarki, a zwłaszcza przyczyn cykli koniunkturalnych i antycyklicznej działalności państwa;
-zatrudnienia i bezrobocia, a zwłaszcza przyczyn bezrobocia i sposobów jego zmniejszenia;
-ogólnego poziomu cen i tendencji inflacyjnych, ich przyczyn i polityki antyinflacyjnej państwa;
-powiązań gospodarki z zagranicą, bilansu płatniczego kraju oraz kursów walutowych;
-roli polityki gospodarczej państwa w procesach gospodarczych, a zwłaszcza znaczenia polityki fiskalnej i pieniężnej.
Makrowielkości gospodarcze- miary zjawisk i procesów w skali całej gospodarki, są to: produkcja, zatrudnienie, inwestycje, konsumpcja, popyt, ogólny poziom cen, eksport, import.
MIERNIKI DOCHODU NARODOWEGO
Dochód narodowy- suma dóbr i usług nowo wytworzonych w danym roku w gospodarce narodowej. Ustala się go, sumując produkcję czysta, czyli wartość dodaną poszczególnych działów gospodarki narodowej. Dochód narodowy jest mniejszy niż produkt narodowy netto o sumę podatków pośrednich. Wartość nowo wytworzona jest to wartość globalna pomniejszona o wszystkie te jej wartości, które zostały wytworzone w okresach wcześniejszych.
Produkt narodowy brutto- PNB jest to pieniężny wyraz bieżącej wartości rynkowej wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych w gospodarce w danym okresie. PNB jest podstawowym miernikiem całkowitej produkcji dóbr i usług w gospodarce.
Produkt krajowy brutto- PKB odnosi się do produkcji w określonym czasie, najczęściej w ciągu roku lub kwartału. Jest to strumień nowych produktów w ciągu roku lub kwartału. PKB mierzony jest w dolarach. Wielkość PKB można obliczyć na trzy sposoby, obliczając:
-wydatki na dobra i usługi różnych podmiotów gospodarczych (gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, państwa i cudzoziemców);
-wielkość produkcji w różnych gałęziach gospodarki (rolnictwo, górnictwo, przemysł);
-całkowity dochód, sumując płace i zyski uzyskane przez różne grupy wytwarzające PKB.
Produkt krajowy netto- PNN jego wartość w cenach rynkowych otrzymujemy odejmując od PNB wartość amortyzacji, odzwierciedlającej zużycie kapitału rzeczowego przy tworzeniu tego produktu.
DETERMINANTY DOCHODU NARODOWEGO
Produkcja potencjalna – wielkość produkcji, którą wytworzyłaby gospodarka, gdyby wszystkie czynniki produkcji zostały w pełni wykorzystane.
Rozporządzalne dochody osobiste – dochody, jakie gospodarstwa domowe otrzymują od przedsiębiorstw, powiększone o wypłaty transferowe otrzymywane od państwa i zmniejszone o podatki bezpośrednie płacone państwu. Są to inaczej dochody, jakie gospodarstwa mogą przeznaczyć na wydatki lub oszczędności.
Funkcja konsumpcji – obrazuje wielkość zamierzonej konsumpcji globalnej przy każdym poziomie rozporządzalnych dochodów osobistych (dochód pozostający w dyspozycji ludzi po zapłaceniu podatków); opisuje cały popyt konsumpcyjny wszystkich gospodarstw domowych. Funkcja ta opiera się na prawidłowości, że im większy jest rozporządzalny dochód rodziny, tym większa jest konsumpcja. Czyli im większy dochód rozporządzalny w gospodarce, tym większa całkowita konsumpcja.
Krańcowa skłonność do konsumpcji – część każdej dodatkowej jednostki dochodu rozporządzalnego, którą gospodarstwa domowe pragną przeznaczyć na konsumpcję.
Popyt inwestycyjny – oznacza zamierzone (planowane) przez przedsiębiorstwa powiększenie zasobów kapitału trwałego (fabryki i maszyny) oraz stanu zapasów.
Popyt globalny – suma, którą przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe planują wydać na dobra i usługi przy różnej wielkości dochodu.
Przy stałych cenach i płacach równowaga krótkookresowa na rynku dóbr istnieje wtedy, kiedy popyt globalny lub – inaczej – planowane globalne wydatki dokładnie zrównają się z faktycznie wytworzoną produkcją.
Mnożnikiem nazywamy stosunek zmiany produkcji w punkcie równowagi do powodującej ją zmiany w wydatkach autonomicznych. Mnożnik inwestycyjny wyraża związek między inwestycjami a PKB. Gdy inwestycje rosną o 1 mld dolarów, PKB wzrasta o więcej niż 1 mld dolarów, ponieważ wraz ze wzrostem PKB wzrasta konsumpcja.
Zmiana rozmiarów oszczędności, jakie gospodarstwa domowe pragną poczynić przy każdym poziomie dochodu, prowadzi do zmiany wielkości dochodu zapewniającej równowagę. Nie następuje natomiast zmiana oszczędności w punkcie równowagi; nadal muszą się one równać planowanym inwestycjom. Zjawisko to określa się mianem paradoksu zapobiegliwości.