Produkcja potencjalna to określenie wielkości produkcji, którą mogłaby wytworzyć gospodarka, gdyby wszystkie czynniki wytwórcze były optymalnie wykorzystane. Ta nieobserwowalna zmienna reprezentuje pożądany lub docelowy poziom jaki powinna osiągnąć produkcja rzeczywista. Niekiedy definiuje się produkcję potencjalną jako produkcję skorygowaną o wahania cykliczne.

Produkcja faktyczna - produkcja rzeczywiście wytwarzana przez gospodarkę. W gospodarce rynkowej jej poziom wynika z opłacalności sprzedaży. Przy odpowiednim popycie na towar produkcja faktyczna może osiągnąć poziom produkcji potencjalnej. Zazwyczaj jednak ze względu na niższy popyt na towary produkcja faktyczna odchyla się w dół od produkcji potencjalnej. W takim wypadku możemy mówić o przestojach w wykorzystaniu czynników produkcji.

Popyt globalny jest kluczową kategorią w makroekonomii. Popyt globalny inaczej łączny odnosi się do sumy (kwoty), jaką podmioty gospodarki planują wydać na dobra i usługi przy różnej wielkości dochodu (in. przy danych cenach) w danym okresie. W literaturze, zwłaszcza anglojęzycznej, zapisywany często w skrócie jako AD (aggregate demand).

Na łączny popyt składają się:

• wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych

• nakłady inwestycyjne,

• wydatki rządowe,

• eksport netto.

Podaż globalna jest podstawową kategorią ekonomiczną w makroekonomii. Jest to wielkość globalnej produkcji w gospodarce wytworzonej przy danych cenach, kosztach i potencjale wytwórczym dla zaspokojenia globalnego popytu. Składa się z towarów i usług produkcji krajowej oraz importowanej.

Równowaga rynkowa jest jednym z fundamentalnych pojęć w ekonomii i w teorii ekonomii. Ogólnie, określa się tak sytuację, w której wszystkie siły rynkowe równoważą się a wartości zmiennych ekonomicznych pozostają niezmienne. W szczególności, najczęściej mianem równowagi rynkowej określa się stan rynku, w którym ilość dóbr nabywanych przez konsumentów równa jest ilości tych dóbr wytwarzanych przez producentów, czyli stan w którym wielkość popytu na danym rynku jest równa wielkości podaży. Czynnikiem równoważącym podaż i popyt jest zazwyczaj cena. Cena, przy której występuje równowaga rynkowa nazywana jest ceną równowagi rynkowej.

Hipoteza dochodu absolutnego to teoria konsumpcji zaproponowana przez angielskiego ekonomistę Johna Maynarda Keynesa w książce Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza i rozwinięta później przez amerykańskiego noblistę Jamesa Tobina. Zgodnie z nią wydatki konsumpcyjne zależą od uzyskiwanego w danym momencie przez gospodarstwo domowe dochodu.

Hipoteza dochodu relatywnego to teoria konsumpcji zaproponowana w 1949 roku przez ekonomistę Jamesa Stemble Duesenberry'ego w książce Income, Saving and the Theory of Consumer Behavior. Zgodnie z nią wielkość wydatków konsumpcyjnych poszczególnych osób nie zależy od ich dochodu a od standardu życia środowiska, w którym przebywają. Zgodnie z teorią hipotezy dochodu relatywnego człowiek stara się żyć i wydawać ilość pieniędzy równą ilości, którą wydaje średni przedstawiciel społeczności, w której funkcjonuje.

Hipoteza dochodu pernamentego to teoria konsumpcji zaproponowana w 1957 roku przez amerykańskiego noblistę Miltona Friedmana. Zgodnie z nią wydatki konsumpcyjne nie zależą od dochodu bieżącego a raczej od dochodu permanentnego rozumianego jako przeciętny dochód, który spodziewa się osiągać osoba w trakcie całego życia. Z hipotezy dochodu permanentnego wynika, że tymczasowe zmiany dochodu nie wpływają znacząco na zachowanie konsumpcyjne jednostek.

Efekt majątkowy (efekt bogactwa) jest to efekt oddziaływania zmian w poziomie cen lub stóp procentowych na poziom konsumpcji. Polega na zmianie wielkości konsumpcji, która następuje właśnie wskutek zmiany cen lub też stóp procentowych. Odnosi się głównie do gospodarstw domowych (i na ich przykładzie daje się w nieskomplikowany sposób wytłumaczyć), i dotyczy, co istotne, nie tylko gotówki w portfelu tychże gospodarstw, ale również innych aktywów finansowych, jak np. depozytów złożonych w banku.

Funkcja konsumpcji- relacja między poziomami dochodu dyspozycyjnego a planowanymi lub pożądanymi wydatkami konsumpcyjnymi gospodarstw domowych. Algebraicznie funkcję tę można przedstawić następująco:
S = Sn + Kss x D
gdzie:
S - całkowite wydatki konsumpcyjne (wielkość planowanego spożycia),
Sn - wydatki konsumpcyjne niezależne od dochodu, czyli tzw. konsumpcja autonomiczna;
Kss - krańcowa skłonność do spożycia wyrażająca stosunek przyrostu konsumpcji (spożycia) do przyrostu dochodu;
D - dochód dyspozycyjny.
Wielkość Kss x D jest zależna od otrzymywanego dochodu (jest to tzw. konsumpcja indukowana).

Funkcja oszczędności - pokazuje poziom zamierzonych oszczędności w zależności od wielkości dochodu do dyspozycji.

??Skłonność do konsumpcji (SK) określa tą część dochodów gospodarstw domowych, która jest przeznaczona na zaspokojenie bieżących potrzeb konsumpcyjnych (zakupy dóbr i usług konsumpcyjnych). W okresie krótkim skłonność do konsumpcji jest większa przy niskich dochodach, ale maleje wraz ze wzrostem dochodów. Zwiększa się natomiast skłonność do inwestycji, dochody, bowiem można przeznaczyć na oszczędności lub inwestycje. Teoria skłonności do konsumpcji wprowadzona została przez J.M. Keynesa.

Przeciętną skłonności do oszczędzania - S/Y, zwaną też stopą oszczędzania lub akumulacji, będącą relacją oszczędności (S) poczynionych przez gospodarstwa domowe w ciągu roku do rocznych ich dochodów (Y)

Konsumpcja autonomiczna to wielkość wydatków na zakup dóbr (konsumpcji), która jest niezależna od dochodu. Jest to określone minimum zapewniające egzystencję. To, że jest niezależne od dochodu oznacza, ze nawet przy dochodzie równym 0 utrzymuje ona stałą wartość w przeciwieństwie do konsumpcji bieżącej, która jest uzależniona od wysokości dochodu (o tym, jaka część dochodu jest konsumowana decyduje krańcowa skłonność do konsumpcji. Łączny poziom konsumpcji jest określany przez sumę konsumpcji autonomicznej i konsumpcji bieżącej.

Krańcowa skłonność do konsumpcji (KSK) - część (ułamek) każdej dodatkowej jednostki dochodu, którą gospodarstwa domowe skłonne są przeznaczyć na konsumpcję. Przykładowo, jeśli dochód wzrasta o 10 złotych, a KSK wynosi 0,75, wówczas konsumpcja wzrośnie o 7,50 zł, natomiast 2,50 zł przeznaczone zostanie na oszczędności. Krańcowa skłonność do konsumpcji oraz krańcowa skłonność do oszczędzania przyjmują wartości z zakresu <0,1> , a ich suma zawsze równa jest jedności:

KSK + KSO = 1

Oszczędności autonomiczne ?????????

Krańcowa skłonność do oszczędzania (KSO) to część (ułamek) przyrostu dochodu gospodarstw domowych, która nie zostanie skonsumowana, lecz przeznaczona na oszczędności. Innymi słowy KSO informuje, o ile wzrosną oszczędności, gdy dochód rozporządzalny gospodarstw domowych wzrośnie o jednostkę. Ponieważ konsumenci mogą przeznaczać swój dochód rozporządzalny tylko na konsumpcję lub oszczędności, pomiędzy krańcową skłonnością do konsumpcji a krańcową skłonnością do oszczędzania istnieje ścisła współzależność:

KSK + KSO = 1

Inwestycje autonomiczne są niezależne od sytuacji w gospodarce a zwłaszcza od bieżącego popytu konsumpcyjnego. Mają charakter ekonomiczny w stosunku do procesów zachodzących w gospodarce. Inwestycje te związane są z przyrostem naturalnym ludzkości, wdrażaniem nowych wynalazków do produkcji a przede wszystkim inwestycjami publicznymi. Są to inwestycje realizowane i finansowane głownie przez państwo i związki komunalne.

Agregatowy popyt - (lub popyt zagregowany) To łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach. Agregatowy popyt jest malejącą funkcją ogólnego poziomu cen i rosnącą funkcją dochodów ludności. Agregatowy popyt zależy przede wszystkim od dwóch czynników:
- Ogólnego poziomu cen towarów
- Od wysokości dochodów ludności (jako wskaźnik tych dochodów można przyjąć dochód narodowy na 1 mieszkańca).

Paradoks zapobiegliwości- to zjawisko polegające na tym, że obniżenie skłonności do oszczędzania prowadzi do wzrostu produkcji, lecz nie wywołuje zmian w planowanych oszczędnościach, nadal odpowiadają one stanowi równowagi i muszą być równe planowanym inwestycjom

Mnożnik inwestycyjny przedstawia zależność między wzrostem dochodów i wzrostem inwestycji. Mnożnik inwestycyjny wskazuje, że wzrost inwestycji przyczynia się do zwielokrotnionego wzrostu dochodu narodowego . Inwestycje działają mnożnikowo na dochód narodowy. Wzrost inwestycji pociąga za sobą zmiany popytu konsumpcyjnego ludności według krańcowej skłonności do konsumpcji KSK. W efekcie w gospodarce rośnie globalny popyt. Inwestycje tworzą nowe miejsca pracy, rośnie zatrudnienie, rosną dochody ludności i wzrasta popyt na dobra konsumpcyjne.

---