Temat: Człowiek jako istota, która potrzebuje……. 15.03.2013 r.
Sokrates głosi uniwersalizm człowieka. Sofiści mówią o relatywizmie.
Platon – wielka postać, głosi filozofię człowieka, postać człowieka jest filozofią społeczną. Człowiek jest współistotą, należy do społeczności, społeczeństwa. Mówi o człowieku głębokim, który zapożycza myśli od innych. Człowiek może z samym sobą rozmawiać. Ludzie różnią się zdolnościami i to wpływa na to jak postrzegamy swoje szczęście. Trzeba ludzi zostawić z ich poczuciem szczęścia, trzeba to im zapewnić w państwie.
Arystoteles - człowiek uczony, uważa że najpełniejsze szczęście na ziemi polega na zdobywaniu wiedzy. Jest to to największy rodzaj szczęścia, ale istnieje też inne szczęście. Każdy człowiek dąży do dobra. Ludzie nie mają jasności kim są. Nie ma odpowiada na pytanie jak żyć, ale podpowiada nam to religia, daje nam odpowiedzi na zasadnicze pytania dotyczące życia, moralności.
Epikureizm, stoicyzm sceptycyzm
Epikur – w jego myśl życie miało polegać na przyjemnym trwaniu. Człowiek nie powinien podejmować wysiłku. Adoptuje on filozofię Demokryta – cały świat składa się z atomów, bo jest on niepodzielny. Atomy poruszają się cały czas w ten sam sposób, po ściśle wyznaczonych torach. Demokryt jest deterministą.
Epikur mówi, że nie znajdziemy prawdy o świecie, przyjmijmy jakikolwiek światopogląd, taki, aby łatwiej nam się żyło. Epikur nieco zmienia koncepcję Demokryta – teoria swobodnych odchyleń. Człowiek staje się istotą wolną. Człowiek składa się z duszy i ciała. Ma on potrzeby i cielesne i duchowe. Epikur dzieli potrzeby cielesne: naturalne i konieczne, naturalne i niekonieczne – podrapanie się, potrzeby seksualne, urojone – operacje plastyczne. Musimy zażywać przyjemności, ale przyjemności trwałych, nie ulotnych. Powinniśmy unikać cierpień. Nie powinniśmy dążyć do wielkich przeżyć, żeby nie spaść, żeby nie przeżywać później przykrości. Najlepsze życie człowieka jest życiem wypośrodkowanym. Człowiek ma być wolny od lęków, własnych zamiarów. Epikur podkreśla, że człowiek tak naprawdę jest w stanie zapanować w życiu nad wszystkim, ale z drugiej str. Człowiek nie może zapanować ani powstrzyma śmierci i chorób. Epikur cierpiał na chorobę żołądka – mimo ogromnych cierpień umiał psychologicznie zapanować nad bólem.
Stoicy – my kroczymy drogą, z której nie możemy zboczyć. Świat wyłania się z ognia. Ziemia zamienia się w wodę, woda w powietrze, powietrze w ogień, ogień w ziemię. Wszystko się powtarza, wszystko zaczyna się od nowa. Wszystko co dzieje się w naszym życiu związane jest z tym, że idziemy starym śladem. Naszym życiem rządzi przeznaczenie. Wszystko zostało już zapisane. Człowiek nie ma wpływu na swój los, nie stara się go zmienić, bo to nie ma sensu. Ideał człowieka – człowiek nie buntuje się przeciwko temu, co go czeka. Ma akceptować to, co przynosi mu los. Człowiek jest przekonany, że o wszystkim decyduje Opatrzność. Dobro jest związane ze złem. Stoicy są panteistami. Świat składa się z pierwiastków biernych i czynnych. Bierne to Bóg. Materia jest boska. We wszystkich rzeczach jest Bóg. Bóg jest wewnątrz materii, przenika wszystko. Wszystko co jest na świecie jest dobre. Niewolnicy przyjmowali koncepcję stoików – ludzi którzy obojętnieją na swój los. Filozof do pewnego stopnia powinien być stoikiem, musi być obojętny na to co mu się wydarza.
Sceptycy – człowieka zwalania się od poszukiwania prawd. Korzystanie z tradycji jest najistotniejsze. Mamy dreptać utartymi ścieżkami, mamy być wolni od poszukiwania prawdy, od szukania ideału, od poszukiwania szczęścia, odpowiedzi. Trzeba korzystać z tego co już jest.