Joanna Sadowska Gliwice 25.03.2012r.
Klasa: Log 1b
Semestr 1/2012r.
Praca semestralna z przedmiotu Gospodarka Zapasami i Magazynem.
Temat pracy: Analiza zapasu ABC oraz XYZ.
W przedstawionym powyżej temacie wyjaśnię czym jest analiza ABC przedstawię jej przykładową klasyfikację grup oraz jej zastosowanie w dziedzinach zarządzania przedsiębiorstwem. Przedstawię również czym jest analiza XYZ oraz jej klasyfikację materiałów i kombinację analizy ABC i XYZ.
Analiza ABC jest to metoda porządkowania i grupowania elementów analizowanych zbiorów z punktu widzenia ich znaczenia w osiąganiu określonego celu. Wykorzystując analizę ABC grupuje się towary w kategorie, które pokazują stopień wymaganej kontroli, zaangażowania itd.
Analiza ABC opiera się o przykładową klasyfikację grup:
A- towary drogie, wysoki nakład kontroli, wysokie koszty, duża rotacja itd.
B- towary zwyczajne, standardowy nakład kontroli, średnie koszty itd.
C- towary tanie, wymagające małej troski, generujące małe koszty itd.
Jest to technika określania priorytetów w trakcie rozwiązywania problemu decyzyjnego, opierająca się na zasadzie Pareto (zasada 20-80). Zasada ta pokazuje, w jaki sposób uzyskać znacznie lepsze efekty koncentrując się na 20% danych elementów, reprezentujących 80% kumulowanej wartości cechy, ze względu na którą rozpatrujemy elementy analizowanego zbioru
Zastosowanie analizy ABC daje wymierne efekty w wielu dziedzinach zarządzania przedsiębiorstwem, np:
Kontrola zużycia materiałów: dzięki analizie rocznego zużycia materiałów można zauważyć skupienie wartości w stosunkowo nielicznych pozycjach, co oznacza, że kontrola 20% pozycji znajdujących się w magazynie zapewnia kontrolę 80% rocznych kosztów materiałowych.
Sterowanie jakością: podczas przyporządkowania przyczyn wadom często okazuje się, że większość wadliwości jest spowodowana nielicznymi przyczynami.
Utrzymanie ruchu: poprzez obliczenie czasu straconego z powodu awarii maszyn i urządzeń wskutek określonych przyczyn często ułatwia się planowanie programu obsługi eksploatacyjnej.
Przykład metody ABC:
Jeżeli przedsiębiorstwo produkuje kilkadziesiąt wzorów produktów i zarząd chciałby wiedzieć, które są najczęściej kupowane, można to określić na podstawie metody ABC. Wystarczy skumulować liczbę produktów oraz skumulować liczbę sztuk sprzedanych. Po ułożeniu ich od największych do najmniejszych i przerysowaniu na wykres zobaczymy, że około 80 przypadków są kupowane produkty z grupy 20%.
Analiza XYZ jest specjalną odmianą analizy ABC i opiera się na klasyfikacji materiałów według struktury ich zużycia, przez co dostarcza lepszych wskazówek do podejmowania decyzji o wyborze właściwej procedury dyspozycji materiałowej. Charakterystyczną cechą produktów podlegających analizie XYZ jest dokładność prognozowania poziomu ich zapotrzebowania (czyli również sposób i zakres planowania i harmonogramowania produkcji) oraz struktura zużycia. Informacja o poziomie rotacji materiału w procesie jest istotna z punktu widzenia logistyki, optymalizacji procesu oraz jego kosztów
Klasyfikacja materiałów w analizie XYZ
| Materiał | Struktura życia | Zaopatrzenie | Dokładność Prognozowania |
|---|---|---|---|
| X | Regularne zużycie o niskim poziomie wahań | Zsynchronizowanie z produkcją | Duża dokładność prognozowania |
| Y | Zużycie zmienne (podlega trendom lub wahaniom sezonowym) | Oparte na określaniu poziomu zapasów magazynowych | Średnia dokładność prognozowania |
| Z | Nieregularne zużycie | Indywidualne, powiązane z konkretnym typem zamówienia | Niska dokładność prognozowania |
Kombinacja analizy ABC i XYZ
Analiza XYZ daje informacje o zachowaniu się zużycia dyspozycji materiałowej, ale brak jest danych o udziale wartościowym tej pozycji w całkowitej wartości wszystkich materiałów. Na takim kryterium oparta jest analiza ABC. Kombinacja analizy ABC i XYZ jest korzystniejsza niż zastosowanie każdej z nich osobno.
Analiza ABC i XYZ używana jest głównie w procesie zarządzania magazynami i procesami logistycznymi, lecz nie wyklucza się również wykorzystania jej w połączeniu z MTM.
Metoda MTM niejako narzuca lokalne wykorzystanie analizy ABC/XYZ związanej z racjonalnym rozmieszczeniem materiałów w strefach składowych lub obszarze roboczym. Ważne jest tutaj rozplanowanie horyzontalne (w poziomie, np. układ przelotowy, przelotowo-kątowy, workowy) i wertykalne (w pionie, np. biorące pod uwagę częstotliwość i dostępność dla procesu).
Wspomniane wyżej narzędzia, podobnie jak MTM, przynoszą wymierne zyski tylko w momencie konsekwentnego stosowania. Pozwalają dzięki temu zidentyfikować czynności, które są źródłem kosztów oraz umożliwiają poprawę ich alokacji. Bazując na połączeniu powyższych metodologii oraz zastosowaniu ich w kształtowaniu stanowisk pracy/otoczenia produkcyjnego razem ze standaryzacją wprowadzaną przez MTM otrzymujemy wymierne efekty w postaci np. skracania odległości (a co za tym idzie i czasów), otrzymując redukcję kosztów i pracochłonności oraz bardziej optymalne wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa.