Zmutowana pamiątka z wakacji
Sylwia Korczyńska | 2015-08-27
Tagi: filtry UV, rak skóry, czerniak, poparzenia, opalanie
Wakacje dobiegają końca, ludzie wracają ze swoich urlopów. Nadal cieszymy się piękną opalenizną. Z pewnością, wiele osób uległo poparzeniom słonecznym w trakcie swojego wypoczynku. Można mieć wrażenie, że skoro skóra przestała się czerwienić, zapomnieliśmy o bólu i pieczeniu, to uszkodzenie skóry ustąpiło wraz z nimi. Nic bardziej mylnego. Pamiątka po poparzeniu zostanie z nami na zawsze, ponieważ komórki skóry przechowują DNA pamięć działania promieni słonecznych.
Wyróżniamy trzy rodzaje promieniowania ultrafioletowego: UVA, UVB i UVC.
UVA jest to promieniowanie, które oddziałuje na skórę cały dzień. Wnika do skóry właściwej, wywołując trwałe uszkodzenia. Jest odpowiedzialne za fotostarzenie się skóry, nasila rozpad kolagenu, prowadząc do powstania zmarszczek. Ponadto skutkuje zwiększoną tendencją skóry do wysychania. Jest odpowiedzialne za powstawanie opalenizny lecz zwiększa ryzyko zachorowania na raka skóry. Może być tysiąc razy silniejsze niż promieniowanie UVB.
UVB najsilniej działa w godzinach między 10:00 a 14:00. Jest w całości pochłaniane przez naskórek. Odpowiada za większość przypadków poparzeń, działa rumieniotwórczo.
UVC- jest prawie całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery. Z uwagi na to, że jest potencjalnie najsilniejszym czynnikiem rakotwórczym, powinny pamiętać o nim osoby korzystające z solarium, których lampy są źródłem UVC.
Wszystkie rodzaje promieniowania generują powstawanie wolnych rodników.
Absorpcja promieniowania UVB przez naskórek prowadzi do mutacji DNA. Nieprawidłowe sekwencje w DNA aktywują systemy naprawcze. Komórki, których materiał genetyczny nie zostanie naprawiony, zapoczątkowują procesy nowotworzenia. Ponadto promieniowanie UVB wywiera efekt immunosupresyjny, powodując, że zmutowane komórki nie są skutecznie eliminowane. Promieniowanie UVA wnikające w znacznie głębsze warstwy skóry, jest induktorem powstawania reaktywnych form tlenu, które uszkadzają struktury komórkowe.
Dermatolodzy ostrzegają
Liczba zachorowań na nowotwory skóry wciąż wzrasta. Rak skóry jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych i rokujących na wyleczenie nowotworów, gdy zostanie w porę zdiagnozowany i usunięty. Dermatolodzy namawiają, by systematycznie, najlepiej co miesiąc dokładnie oglądać skórę, w poszukiwaniu nowych znamion a także w kontrolowaniu już istniejących zmian, pieprzyków i piegów. W ocenie znamion pomocna jest reguła ABCD
.
Asymetria- We wczesnej fazie raka skóry, znamię może być asymetryczne, czyli podzielone linią przez środek nie da dwóch jednakowych połówek.
Granica (ang. border)- nierówne brzegi
Barwa (ang. color)- różne barwy i odcienie w obrębie znamienia
Średnica (and. diameter) powyżej 5 mm lub powiększenie się istniejącego znamienia.
Każde budzące niepokój znamię powinno być skonsultowane ze specjalistą. Dermatolog przeprowadza nieinwazyjne i bezbolesne badanie z użyciem dermatoskopu a podejrzane znamię badane jest histopatologicznie.
Dermatolodzy namawiają
By zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwory skóry, należy przestrzegać kilku żelaznych zasad:
Stosować filtry ochronne o faktorze minimum 15, chroniące przed promieniowaniem zarówno UVA i UVB. Powtarzać aplikację kremów ochronnych co dwie godziny.
Unikać słońca między godzina 11 a 16.
Nosić ubranie chroniące skórę przed promieniowaniem, okulary przeciwsłoneczne i kapelusze.
Unikać powierzchni odbijających promieniowanie słoneczne.
Należy również pamiętać o zapewnieniu prawidłowej ochrony dzieciom, których skóra nie posiada jeszcze prawidłowych struktur anatomicznych i czynnościowych, w związku z czym jest dużo bardziej podatna na poparzenia.
Stephanie Tourles "Piekna i zdrowa skora", Warszawa 2006, Świat Ksiażki
http://www.akademiaczerniaka.pl/dla-lekarzy/diagnoza-i-leczenie-czerniaka/objawy-i-diagnostyka/