Zawisza Czarny

• Na wieść o szykującej się ostatecznej rozprawie z Krzyżakami powrócił do Polski. Uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem i niewykluczone, że to właśnie Zawisza w krytycznym momencie bitwy uratował królewski sztandar, choć nie ma na to wyraźnych dowodów. Po bitwie Zawisza wystąpił z propozycją zawarcia pokoju między królem polskim i królem węgierskim Zygmuntem Luksemburskim – (układ w Lubowli w 1411). W 1412 r. uczestniczył wraz z królem Władysławem Jagiełłą w uroczystym zjeździe monarchów w Budzie, występując również jako uczestnik zorganizowanego przy tej okazji wielkiego turnieju rycerskiego. W turnieju tym Zawisza okazał się zwycięzcą

Żoną Zawiszy Czarnego była Barbara herbu Pilawa – bratanica biskupa krakowskiego Piotra Wysza, którą poślubił ok. 1397 r. Historycy sugerują, że było to małżeństwo z rozsądku, choć przyznają też, że Zawisza w tym czasie musiał być już kimś znacznym lub wiele rokującym rycerzem, gdyż arcybiskup krakowski nie zgodziłby się zapewne na małżeństwo bratanicy z kimś zwykłym.

Z ich małżeństwa przyszło na świat czterech synów: najstarszy Marcin, Stanisław z Rożnowa poległy w bitwie pod Warną w 1444 r., Zawisza i najmłodszy Jan z Rożnowa, starosta kolski, pojmany do niewoli w bitwie pod Chojnicami w 1454 r. (w której zmarł).

• Będąc świetnym dyplomatą, a przez to jednym z najbardziej zaufanych ludzi króla Władysława Jagiełły został wysłany jako jeden z sześciu posłów polskiej delegacji na Sobór w Konstancji (1414-1418), gdzie wsławił się występując jako jeden z nielicznych obrońców sprawy i osoby Jana Husa. 9 maja 1418 roku na Soborze w Konstancji w obecności papieża oświadczył, że czci króla polskiego będzie bronić "gębą i ręką" i uzyskał od Marcina V potępienie oszczerczego wobec Jagiełły traktatu Falkenberga. Wielokrotnie posłował na dwór Zygmunta Luksemburskiego. Podczas odbywania jednego ze swych licznych poselstw, przebywając na dworze tegoż władcy dostał się do niewoli czeskiej podczas walk w obronie tzw. Niemieckiego Brodu. Z niewoli tej został wkrótce uwolniony, ponoć za niezwykle wysokim okupem. W 1415, towarzysząc królowi Zygmuntowi Luksemburskiemu w podróży do Perpignan w Aragonii pokonał w głośnym pojedynku Jana z Aragonii, wysadzając z siodła jednym uderzeniem kopii najprzedniejszego rycerza turniejowego zachodniej Europy. Utwierdziwszy w ten sposób sławę niepokonanego i najznamienitszego rycerza w Europie, chętnie był podejmowany na dworach władców europejskich.

• W roli dowódcy oddziałów najemnych uczestniczył w wyprawie Zygmunta Luksemburskiego na Turków w roku 1428 i osłaniał odwrót tego władcy z pola walki pod Golubacem (Gołąbcem); król Zygmunt posłał łódź dla Zawiszy i nakazał mu w nią wsiąść. Rycerz postanowił pozostać ze swoimi towarzyszami na polu bitewnym. Odsyłając łódź ruszył z dwoma pieszymi przeciw wojsku tureckiemu. Został otoczony przez wroga i wzięty do tureckiej niewoli. Jak mówi legenda przyczyną śmierci Zawiszy był konflikt między dwoma janczarami o to, czyim jeńcem był Zawisza. Podczas kłótni jeden z przeciwników wyciągnął szablę (jatagan) i obciął Zawiszy głowę.

• Przyczynę śmierci Zawiszy Czarnego upatrywano jednak przede wszystkim w nieudolności króla Zygmunta Luksemburskiego, jako naczelnego dowódcy tejże wyprawy.

• Symboliczny pogrzeb Zawiszy odbył się w listopadzie 1428 roku w kościele franciszkanów w Krakowie.

Koniec

Pracę wykonał:

Dominik Prusinowski

Źródła:

Wikipedia.pl