PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CHEŁMIE
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W CHEŁMIE INSTYTUT NAUK TECHNICZNYCH I LOTNICTWA |
---|
Laboratorium Technik i Systemów Pomiarowych |
Imię i nazwisko: Konrad Oleszczuk Konrad Ochman Hubert Piróg |
Data: 03.03.2015 |
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z procesem gięcia realizowanym na giętarce trój rolkowej oraz zapoznanie się budową maszyn stosowanych do gięcia blach, profili oraz kształtowników.
Teoria:
Gięcie jest procesem kształtowania przedmiotów o powierzchniach rozwijalnych , w których zachowana zostaje prostoliniowość tworzących , a zmiana krzywizny giętego materiału zachodzi w jednej płaszczyźnie. W zależności od ruchu narzędzia rozróżniamy :
a) gięcie na prasach
b) gięcie przez walcowanie
c) gięcie przez przeciąganie
Stan naprężeń i odkształceń występujący przy gięciu zależy od geometrycznych warunków procesu tj. od stosunku wymiarów przekroju poprzecznego b/g i krzywizny 1/ρ.
W przekroju poprzecznym giętej części występuje warstwa obojętna naprężeń , na której zmienia się znak przyrostów odkształceń osiowych . Po zewnętrznej stronie
występuje osiowe naprężenie rozciągające a przyrost odkształceń jest dodatni , po stronie wewnętrznej naprężenie osiowe są ujemne i przyrost jest ujemny.
Przebieg procesu gięcia.
Faza odkształceń sprężystych materiału – dla której w skrajnych punktach przekroju poprzecznego wartość naprężeń i odkształceń wynosi :
g – grubość giętego pasma
ρ - promień gięcia
E – moduł Younga
Rozkład naprężeń i odkształceń jest liniowy .Faza gięcia sprężystego kończy się z chwilą gdy w skrajnych włóknach naprężenia osiągną wartość naprężeń uplastyczniających σp.
Faza odkształceń plastycznych – przy dalszym zwiększaniu krzywizny , już w zakresie odkształceń plastycznych zachowany zostaje w przybliżeniu prostoliniowy
rozkład odkształceń , w obu warstwach zewnętrznych o grubości f odkształcenie osiowe przekracza wartość graniczną = , wobec czego warstwy te znajdują się w stanie plastycznym podczas gdy leżąca między nimi warstwa jest jeszcze w stanie sprężystym naprężenia wzrastają liniowo w miarę oddalania się od warstwy neutralnej , by na granicy z obszarem uplastycznionym osiągnąć .Dalszy ich wzrost w obszarze plastycznym spowodowany zjawiskiem umocnienia nie jest proporcjonalny do odległości od warstwy obojętnej.
Faza powrotnych odkształceń sprężystych.
Po całkowitym zdjęciu obciążenia w zgiętym pasmie pozostaną naprężenia własne pierwszego rodzaju. Rozkład tych naprężeń można wyznaczyć przez nałożenie na rzeczywisty rozkład naprężeń w stanie obciążonym rozkładu naprężeń jaki powstałby pod wpływem przeciwnie skierowanego obciążenia momentu MB przy założeniu , że pasmo znajduje się w stanie sprężystym. Naprężenia własne , otrzymane w wyniku sumowania w warstwie zewnętrznej , która w czasie gięcia była rozciągana pojawia się ściskające naprężenia własne i odwrotnie w skrajnej warstwie wewnętrznej powstają naprężenia rozciągające.
Sprężynowanie po gięciu.
W biernej fazie procesu gięcia , gdy wartość momentu gnącego zmaleje do zera krzywizna materiału 1/ρ zmniejszy się do wartości 1/ρ
J – osiowy moment bezwładności
Podstawowa zależność między momentem zginającym a przyrostem krzywizny po odciążeniu (dla pasów wąskich).
dla pasów szerokich.
Niejednorodność wartości sprężynowania po gięciu określa się w mierze kątowej wykorzystując zależność :
υ =
β =
Innym miernikiem wartości sprężystych odkształceń powrotnych jest tzw. współczynnik sprężynowania:
Czynniki określające zjawisko sprężynowania po gięciu można podzielić na trzy grupy:
-geometryczne(ρ,g),
-materiałowe(Re,Re/Rm) – rodzaj struktury, orientacje wiązań,
-technologiczne(temperatura prędkość odkształcenia)
Tabela wyników:
Materiał: Stal
1 | 2 |
---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Obliczenia:
r $= \frac{c + 4h}{8h}$
r1= 305,45 mm
r2 = 292,94 mm
Wnioski:
Podczas gięcia naszej próbki zauważyliśmy pewną niedokładność jaka wiąże się z użyciem trzyosiowej giętarki, wyginany płaskownik ma proste odcinki na końcach. Długość braku gięcia na końcach jest warunkowana ustawieniem rolek względem siebie, materiał musi być trzymany na końcach i w tych miejscach nie jest wyginany.. Samo gięcie jest czasochłonne. Po wykonaniu czynności gięcia różnymi metodami występuje zjawisko sprężynowania którego nie da się dokładnie obliczyć.