Zagadnienia - Niedźwiedź

OGÓLNE POJECIE ANATOMICZNE
1. Postawa anatomiczna, części ciała (głowa, szyja, tułów, konczyna górna i dolna), przykładowe okolice ciała.
2. Orientacja ciała ludzkiego w przestrzenie: osie (pionowe, poziome i strzałkowe), kierunki (górny-dolny, boczny-przyśrodkowy, przedni-tylny), płaszczyzny (poziome, strzałkowe, pośrodkowa, czołowe).

UKŁAD SZKILETOWY
1. Formy morfologiczne kości (powiązanie kształtu z funkcją, przykłady): kości długie, któtkie, płaskie, różnokształtne i pneumatyczne.
2. Architektura kości: budowa tkanki kostnej (rodzaje komórek, skład i własciwości substancji międzykomórkowej), kosć gąbczasta i zbita, budowa i rodzaje tkanki chrzęstnej.
3. Szkielet osiowy - budowa i funkcja:
- kręgosłup: kształt i położenie, krzywizny prawidłowe i patologiczne, liczba kręgów, podział na odcinki, szczegółowa budowa kręgów z poszczególnych odcinków (z topografią i funkcją poszczególnych elementów):
a) kręg szczytowy - łuki kręgowe, bruzda tętnicy kręgowej, guzek przedni i tylni, dołek zębowy, otwór kręgowy, część boczna, wyrostek poprzeczny, otwór wyrostka poprzecznego, dołek stawowy górny i dony;
b) kręg obrotowy - trzon, ząb, wierzcholek zęba, powierznie stawowe zęba, otwór kręgowy, łuk kręgu, wyrostek poprzeczny z otworem, powierzchnia stawowa górna, wyrostek stawowydolny, wyrostek kolczysty;
c) kręgi szyjne III-VII - trzon, otwór kręgowy, łuk kręgu, wyrostki poprzeczne z otworami, wyrostki stawowe górne i dolne z powierzchniami stawowymi, wyrostek kolczysty; róznice w budowie kręgu wystajacego (C VII);
d) kręg piersiowy - porównanie z kręgami szyjnymi; kształt trzonu i tworu kręgowego, dołki żebrowe górne i dolne, wyrostki poprzeczne z dołkami żebrrowymi, wyrostki stawowe górne i dolne z powierzchniami stawowymi, wyrostek kolczysty;
e) kręg ledźwiowy - porównanie z kręgami szyjnymi i piersiowymi; kształt trzonu i otworu kregowego, dołki żebrowe dolne i górne, wyrostki stawowe górne i dolne z powierzchniami stawowymi, wyrostek kolczysty; wyrostki suteczkowate i dodatkowe;
f) kość krzyżowa - podstawa kości (wzgórek, skrzydło, wyrostek stawowy górny), część boczna (powierzchnia uchowata i guzowatosc krzyzowa), powierzchnia miednicza (kresy poprzeczne, otwory międzykręgowe, otwory krzyżowe miednicze), powierzchnia grzbietowa (grzebień krzyżowy pośrodkowy, posredni i boczny, otwory krzyzowe grzbietowe, kanał krzyżowy, rozwór krzyżowy, rożek krzyżowy) wierzchołek kosci krzyżowej;
g) kość guziczna - rożek guziczny;
h) połaczenia w obrębie kręgosłupa (topografia i funkcja) - staw szczytowo-potyliczny, staw szczytowo-obrotowy pośrodkowy i boczny, stawy miedzykregowe, krazki miedzykregowe (pierscen wluknisty, jadro miazdzyste), wiezadla żółte, miedzypoprzeczne, miedzykolcowe, nadkolcowe, podłużne przednie i tylne karkowe;

- szkielet klatki piersiowej: topografia, funkcja i budowa; otwór górny i dolny, bruzda płucna, łuk żebrowy, przestrzeń międzyżebrowa, kąt podmostkowy, liczba i rodzaje (prawdziwe, rzekome, wolne) żeber;
A. kość żebrowa - głowa z grzebieniem, szyjka, trzon, guzek, kąt; chrząstka żebrowa;
B. mostek - rękojeść mostka (wciecie obojczykowa, szyjne i żebrowe), trzon mostka (wcięcia żebrowe), wyrostek mieczykowaty, chrząstkozrosty mostkowe;
C. połączenia klatki piersiowej - staw głowy żebra, staw żebrowo-poprzeczny, stawy mostkowo-żebrowe, błony międzyżebrowe
9zewnętrzna i wewnętrzna);

CZASZKA (craninales) – podstawa (basis crani) i sklepienie (calvaria), mózgoczaszka (neurocranium) i trzewioczaszka (viscerocranium), funkcja:

Mózgoczaszka (neurocranium): topografia i budowa zewnętrzna poszczególnych kości:

A. KOŚĆ POTYLICZNA (os occipitale) – otwór wielki (foramen magnum), część podstawna (pars basilaris), guzek gardłowy (tuberculum pharyngeum), część boczna (pars lateralis), kłykieć potyliczny (condylus occipitalis), dół kłykciowy (fossa condylaris), kanał kłykciowy (canalis condylaris), kanał nerwu podjęzykowego (canalis hypoglossalis) , wcięcie szyjne (incisura jugularis), łuska potyliczna (squama occipitalis), guzowatość potyliczna zewnętrzna (protuberantia occipitalis externa) , grzebień potyliczny zewnętrzny (crista occipitalis externa), kresy karkowe (górna, dolna i najwyższa)(linea nuchae: superior, inferior et superma), brzeg węgłowy (margo lambdoideus), brzeg sutkowy (margo mastoideus).

B. KOŚĆ CIEMIENIOWA (os parietalne) – powierzchnia zewnętrzna (facies externa), kresa skroniowa górna i dolna (linea temporalis superior et inferior), guz ciemieniowy (tuber parietalne) , otwór ciemieniowy (foramen parietalne), brzeg potyliczny (margo occipitalis), brzeg łuskowy (margo squamosus), brzeg strzałkowy (margo sagitalis), brzeg czołowy (margo frontalis).

C. KOŚĆ SKRONIOWA (os temporalne) – część skalista (pars petrosa): brzeg potyliczny (margo occipitalis), wyrostek sutkowaty (processus mastiodeus), wcięcie sutkowate (incisura mastoidae), otwór sutkowy (foramen mastoideum), kanał nerwu twarzowego (canalis facialis) , kanał tętnicy szyjnej (canalis caroticus) , wcięcie szyjne (incisura jugularis), dół szyjny (fossa jugularis), otwór szyjny (foramen jugulare), wyrostek rylcowaty (processus styloideus), otwór rylcowo-sutkowy (foramen stylomastoideum); część bębenkowa (pars tympanica): przewód słuchowy zewnętrzny (meatus acusticus externus) , otwór słuchowy zewnętrzny (porus acusticus externus); część łuskowa (pars squamosa): brzeg ciemieniowy (margo parietalis), brzeg klinowy (margo sphenoidalis), powierzchnia skroniowa (facies temporalis), wyrostek jarzmowy (processus zygomaticus)(+ łuk jarzmowy – arcus zygomaticus), dół żuchwowy (fossa mandibularis), guzek stawowy (tuberculum articulare); otwór poszarpany (foramen lacerum)

D. KOŚĆ KLINOWA ( os sphenoidale) – trzon (corpus): siodło tureckie (selle turcica), dół przysadki mózgowej (fossa hyppophysialis), zatoka klinowa (sinus sphenoidale); skrzydło mniejsze (Ala minor): kanał wzrokowy (canalis opticus), szczelina oczodołowa górna (fissura orbitalis superior) ; skrzydło większe (Ala major): powierzchnia mózgowa (facies cerebralis), powierzchnia skroniowa (facies temporalis), powierzchnia szczękowa (facies maxillaris), powierzchnia oczodołowa (facies orbitalis), grzebień podskroniowy (crista infratemporalis), otwór okrągły (foramen rotundom), otwór owalny (foramen ovale), otwór kolcowy (foramen spinosum), kolec kości klinowej (spina ossi sphenoidalis); wyrostek skrzydłowaty (processus pterygoideus): blaszka boczna (lamina lateralis), blaszka przyśrodkowa (lamina medialis), wcięcie skrzydłowate (incisura pterygoidea).

E. KOŚĆ CZOŁOWA (os frontale) – łuska czołowa (squama frontalis): powierzchnia zewnętrzna (facies ex terna), guz czołowy (tuber frontale), łuk brwiowy (arcus superciliaris), gładzizna (glabella), brzeg nadoczodołowy (Margo supraorbitalis), otwór/wcięcie nadoczodołowe (foramen supraorbitale/incisura supraorbitalis), wcięcie/otwór czołowy (incisura frontalis/ foramen frontale), powierzchnia skroniowa (facies temporalis), brzeg ciemieniowy (Margo parietalis), kresa skroniowa (Linea temporalis), wyrostek jarzmowy (processus zygomaticus); część nosowa (pars nasalis): kolec nosowy (spina nasalis), brzeg nosowy (Margo nasalis) ; część oczodołowa (pars orbitalis): powierzchnia oczodołowa (facies orbitalis), wcięcie sitowe (incisura ethmoidalis), zatoka czołowa (sinus frontalis);

F. KOŚĆ SITOWA (os ethmoidale)– blaszka sitowa (lamina cribrosa), grzebień koguci (crista galli), blaszka pionowa (lamina perpendicularis), błędnik sitowy (labyrinthus ethmoidalis), komórki sitowe (cellulae ethmoidales), blaszka oczodołowa (lamina orbitalis), otwory sitowe (foramina ethmoidalia), małżowina nosowa (górna i środkowa)(concha nasalis superior et media)

Trzewioczaszka (viscerocranium): oczodół ze szczeliną górną i dolną (orbita , fissura orbitalis superior et interior), otwór gruszkowaty (apertura piriformis); topografia i budowa kości:

A. SZCZĘKA (maxilla) – trzon szczęki (corpus maxillae), część oczodołowa (facies orbitalis), brzeg podoczodołowy (margo infraorbitalis), powierzchnia przednia (facies anterior), otwór podoczodołowy (foramen infraorbitale), dół nadkłowy (fossa canina), wcięcie nosowe (incisura nasalis), kolec nosowy przedni (spina nasalis anterior), powierzchnia podskroniowa (facies infratemporalis), guz szczęki (tuber maxillae), powierzchnia nosowa (facies nasalis), zatoka szczękowa (sinus maxillaris), wyrostek czołowy (processus frontalis), łuk zębodołowy (arcus alveolaris), zębodoły (alveoli dentales), przegrody międzyzębodołowe (septa interalveolaria), łęki zębowe (juga alveolaria).

B. KOŚĆ PODNIEBIENNA (os palatium)– blaszka pionowa (lamina perpendicularis), wyrostek piramidowy (processus pyramidalis), wyrostek oczodołowy (processus orbitalis), wyrostek klinowy (processus sphenoidalis), blaszka pozioma (lamina horizontalis), kolec nosowy tylny (spina nasalis posterior) .

C. ŻUCHWA(mandibula) – trzon żuchwy (corpus mandibulae), podstawa żuchwy (bassis mandibulae), guzowatość bródkowa (protuberantia mentalis), otwór bródkowy (foramen mentale), kresa skośna (linae obliqua), kolec bródkowy (spina mentalis), część zębodołowa (pars alveolaris) (łuk – arcus alveolaris, zębodoły – alveoli dentales, przegrody – septa interalveolaria, łęki – juga alveolaria), gałąź żuchwy (ramus mandibulae), kąt żuchwy (angulus mandibulae), otwór żuchwy (foramen mandibulae), wyrostek dziobiasty (processus coronoideus), wcięcie żuchwy (incisura mandibulae), wyrostek kłykciowy (processus condylaris), głowa żuchwy (caput mandibulae), szyja żuchwy (collum mandibulae).

D. KOŚĆ JARZMOWA (os zygomaticum) – powierzchnia boczna (facies lateralis), powierzchnia skroniowa (facies temporalis), powierzchnia oczodołowa (facies orbitalis), wyrostek skroniowy (processus temporalis), wyrostek czołowy (processus frontalis).

E. KOŚĆ ŁZOWA (os lacrimale)
F. KOŚĆ NOSOWA (os nasale)
G. LEMIESZ (vomer)– skrzydło lemiesza (ala vomeris).
H. MAŁŻOWINA NOSOWA DOLNA (conha nasalis interior)
I. KOŚĆ GNYKOWA (os hyoideum) – trzon (corpus), róg mniejszy (cornu minus), róg większy (cornu majus).

Połączenia kości czaszki:
A. STAWY – staw skroniowo-żuchwowy (articulatio temporomandibularis)
B. SZWY CZASZKI (suturae crani):
1. Wieńcowy – sutura coronalis
2. Strzałkowy – sutura sagittalis
3. Węgłowy – sutura lambdoidea
4. Łuskowy – sutura squamosa
5. Potyliczno-sutkowy – sutura occipitomastoidea
6. Klinowo-czołowy – sutura sphenofrontalis
7. Klinowo-sitowy – sutura sphenoethmoidalis
8. Klinowo-łuskowy – sutura sphenosquamosa
9. Klinowo-ciemieniowy – sutura sphenoparietalis
10. Ciemieniowo-sutkowy – sutura parietomastoidea
11. Czołowo-nosowy – sutura frontonasalis
12. Czołowo-sitowy – sutura frontoethmoidalis
13. Czołowo-szczękowy – sutura frontomaxillaris
14. Czołowo-łzowy – sutura frontolacrimalis
15. Czołowo-jarzmowy – sutura frontozygomatica
16. Jarzmowo-szczękowy – sutura zygomaticomaxillaris
17. Sitowo-szczękowy – sutura ethmoidomaxillaris
18. Sitowo-łzowy – sutura ethmoidolacrimalis
19. Klinowo-jarzmowy – sutura sphenozygomatica
20. Skroniowo-jarzmowy – sutura temporozygomatica
21. Międzynosowy – sutura internasalis
22. Nosowo-szczękowy – sutura nasomaxillaris
23. Łzowo-szczękowy – sutura lacrimomaxillaris
24. Międzyszczękowy – sutura intermaxillaris
25. Podniebienny pośrodkowy – sutura palatina mediana
26. Podniebienny poprzeczny – sutura palatina transversa

C. CHRZĄSTKOZROSTY (synchondroses cranii):
1. Klinowo-potyliczny – synchondrosis sphenooccipitalis
2. Klinowo-skalisty – synchondrosis sphenopetrosa
3. Skalisto-potyliczny – synchondrosis petrooccipitalis

to są nasze zagadnienia z czaski wzbogacone o łacinę,

ozatym tak jak obiecałam wstawiam te zagadninia które musimy znać po łacinie:
mózgowie,
kresomózgowie,
szczelina podłużna i poprzeczna mozgu,
cialo modzelowate,
spoidło przednie,
istota biala i szara kresomózgowia,
opuszka węchowa,
półkule mózgowe,
płat czołowy, ciemieniowy, skroniowy, wyspowy, potyliczny,
międzymózgowie,
wzgórze,
nadwzgórze (ciałe suteczkowate, guz popielaty, lejek przysadki, skrzyżowanie wzrokowe, jądro nadwzrokowe, brzuszno przyśrodkowe, przykomorowe, grzbietowo-przyśrodkowe)
komora trzecia,
splot naczyniówkowy komory trzeciej,
sródmózgowie,
blaszka czworacza,
nakrywka,
odnogi mózgowe,
dół międzykonarowy,
wodociąg mózgu,
tyłomózgowie,
most,
móżdżek,
robak,
komora czwarta,
rdzeniomózgowie (rdzeń przedłużony),
piramidy,
skrzyżowanie piramid,
oliwki,
rdzeń kręgowy,
odcinek szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i guziczny,
zgrubienie szyjne i lędźwiowe,
stożek rdzeniowy,
nić końcowa,
ogon koński,
róg(slup)przedni tylny i boczny,
kanał środkowy,
sznur tylny boczny i przedni,
opona twarda i miękka,
sierp mózgu,
namiot móżdżku,
sierp móżdżku,
nerwy czaszkowe i rdzeniowe

Zagadnienia z układu oddechowego, które trzeba umieć po łacinie:
-nos zewnętrzny
-jama nosowa
-gardło, część nosowa, część krtaniowa
-krtań; chrząstka tarczowata, pierścieniowata, nagłośniowa, nalewkowate, rożkowate, więzadła tarczowo-gnykowe, w. tarczowo-nagłośniowe, w.pierścienno-tarczowe, przedsionek, jama pośrednia, jama podgłośniowa
-tchawica; rozdwojenie tchawicy, chrząstki tchawicze, więzadła obrączkowe
-oskrzela główne; oskrzele główne lewe i prawe, oskrzela płatowe,oskrzela segmentowe
-płuca; wnęka płuca, płaty i szczeliny płuc, oskrzeliki końcowe, oskrzeliki oddechowe, przewodziki pęcherzykowe, woreczki pęcherzykowe, pęcherzyki płucne