Geodezja II

Atestacja, komparacja – okresowe sprawdzenie sprzętów elektrooptycznych

Atestacja obejmuje:
-sprawdzenie i rektyfikację sprzętu pomocniczego,
-sprawdzenie i regulację częstotliwości wzorcowych
-wyznaczanie stałej dodawania
-wyznaczenie poprawek do wskazań fazomierza
-określenie dokładności pomiaru dalmierzem
-wydanie świadectwa atestacji

Komparacja:
Sprawdzenie wyznaczonych podczas atestacji parametrów. Wykonujemy po naprawie układu optycznego oraz na początku sezonu pomiarowego.
Okresowe sprawdzenie:
-teren równy i odkryty
-odcinek kontrolny ok.800m
-stabilizacja znakami geodezyjnymi
-niewskazane jest lokalizowanie odcinka kontrolnego na podłożu betonowym, w pobliżu zwartej zabudowy lub przecince leśnej

Opracowanie mapy do celów projektowych
(rozp.Min.Gosp.przestrz.i Bud. Z dnia 21.02.1995)
Mapa do celów projektowych – jest opracowaniem kartograficznym stanowiącym podkład do sporządzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu.
Mapa – wykonywana w formie analogicznej lub numerycznej powinna zawierać treść obligatoryjną mapy zasadniczej oraz treść dodatkową:
1) Linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, linie zabudowy, osie ulic i dróg opracowane geodezyjnie tzn opatrzone materiałami pozwalającymi na wytyczenie tych linii w terenie,
2) Położenie zieleni wysokiej ze wskazaniem pomników przyrody
3) usytuowanie innych szczegółów i obiektów wskazanych przez projektanta jako mających istotne znaczenie dla projektu
Poza standardową treścią projektant może zlecić zamieszczenie załączonych do mapy, nie umieszczonych na niej dodatkowych informacji, któr z odpowiednią dokładnością można określić metodami geodezyjnymi.
Dokładność ta powinna być uzgodniona z projektantem
Dodatkowe informacje to:
1)przekroje podłużne i porzeczne tras,
2)Przekroje podłużne i poprzeczne cieków i zbiorników wodnych
3) Niwelacja siatkowa dla obliczenia objętości mas ziemnych,
4) Pomiar strzałek zwisu i prześwitów pod nimi,
5)szczegółowa inwentaryzacja obiektów budowlanych, która może obejmować :
-elewacje
-rzuty poziome i pionowe pomieszczeń i konstrukcji,
-rozmieszczenie elementów wyposażenia wnętrz
-położenie urządzeń technicznych
-przebieg fragmentów sieci i konstrukcji podziemnych i napowietrznych

Zasięg obszarowy mapy projektu obejmuje teren inwestycyjny poszerzony o pas szerokości minimum 30m.
Jeżeli dla terenu ustalono strefę ochronną, wówczas obszar przedstawiony na mapie projektu powinien obejmować również tę strefę.

Skala map do celów projektowych zależy od rodzaju i wielkości planowanej inwestycji. Typowe skale:
1:500 – dla małych obszarów i pojedynczych obiektów.
1:1000 – dla terenów budownictwa przemysłowego i zespołów obiektów budowlanych.
1:2000- dla obiektów liniowych i rozległych inwestycji

TACHIMETRIA

Wykonywanie mapy sytuacyjno – wysokościowej sposobem biegunowym

Etap I
1. Pobranie materiałów z ODGK:
-osnowa pozioma
-osnowa pionowa
-dane dotyczące granic działek
2. Wywiad terenowy
-odszukanie istniejących punktów,
-zaprojektowanie osnowy pomiarowej
3. Założenie osnowy pomiarowej
-stabilizacja lub markowanie punktów
-pomiar kątów
-pomiar boków
niwelacja geometryczna lub trygonometryczna
-obliczenie współrzędnych poziomych i wysokości punktów osnowy pomiarowej

Etap II
1. Czynności pomiarowe na każdym stanowisku tachimetrycznym:
-nawiązanie na dwa sąsiednie stanowiska
-pomiar wysokości osi obrotu lunety z dokładnością 0,01m

Pomiary szczegółów sytuacyjnych
1. Ustalenie przebiegu i pomiar granic działek
2. Szczegóły I grupy dokładnościowej
-zastabilizowane znakami punkty osnowy wysokościowej, punkty podstawowej osnowy grawimetrycznej i punkty wiekowe osnowy magnetycznej.
-znaki graniczne granicy państwa, jednostek podziału administracyjnego i działek,
-punkty załamania granic działek
-obiekty i urządzenia techniczno-gospodarcze jak budowle i budynki,
-elementy naziemne uzbrojenia terenu i studnie
-obiekty drogowe i kolejowe takie jak : mosty, wiadukty, przejazdy, tunele, estakady, tory kolejowe i tramwajowe, budynki stacyjne itp.
-szczegóły uliczne takie jak: krawężniki, latarnie, słupy, pomniki, figury i trwałe ogrodzenia

3. szczegóły II grupy dokładnościowej
-punkty załamań konturów budowli i urządzeń ziemnych jak tamy, wały ochronne, groble, kanały, rowy, nasypy, wykopy
-boiska sportowe, parki, zieleńce, trawniki itp.
-drzewa przyuliczne i pomniki przyrody,
-elementy podziemne uzbrojenia terenu.
-budynki i budowle, których położenie określono wyłącznie fotogrametrycznymi metodami pomiaru

4. Szczegóły III grupy dokładnościowej,
-punkty załamań użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych.
-naturalne linie brzegowe wód płynących i stojących (wody o nieuregulowanej linii brzegowej)
-linie podziałowe na oddziały w lasach państwowych
-punkty załamań dróg dojazdowych przebiegających wewnątrz terenów stanowiących własność państwową lub dróg dojazdowych prywatnych
-inne obiekty o niewyraźnych konturach.

Dokładności położenia w pomiarze bezpośrednim:
0,10m – dla I grupy szczegółów terenowych,
0,30m – dla II grupy szczegółów terenowych,
0,50m – dla III grupy szczegółów terenowych,

Szczegóły I grupy dokładnościowej powinny być mierzone wraz z elementami kontrolnymi, do których zalicza się:
-Drugie, niezależne wyznaczanie położenia szczegółów,
-Miary czołowe (czołówki)
-miary przciwprostokątne (podpórki)
-miary do punktów przecięcia się linii pomiarowych z granicami działek i konturów lub ich przedłużeniami.

Zasady generalizacji konturów szczegółów terenowych przy pomiarze

Generalizacji podlegają następujące szczegóły terenowe:
-Granice działek i nieutrwalonych załamaniach,
-kontury budynków i budowli,
-kontury użytków gruntowych,
-szczegóły terenowe oznaczone na mapie symbolami

Jeżeli granica działki jest linią krzywą lub linią łamaną o nieutrwalonych punktach załamania, stopień generalizacji zależy od charakteru terenu, i tak :

-Dla terenów zurbanizowanych wychylenie linii granicznej od prostej łączącej najbliższe pomierzone punkty granicy nie może być większe od 0,10m (po obu stronach sprostowanej granicy)
-dla terenów rolnych od 0,20m
-dla terenów rolnych na obszarach górskich i podgórskich od 0,50m.

Prostowanie odcinków konturów sytuacyjnych zależy od grupy dokładonościowej szczegółu terenowego, i tak:

-Dla I grupy dokładnościowej – maksymalne odchylenie faktycznej linii konturu od ustalonej linii prostej nie powinno być większe od 0,10m
-dla II grupy 0,20m,
-dla III grupy 0,75m.

Przy pomiarze konturów budynków metodami bezpośrednimi należy mierzyć występy i wgłębienia większe od 0,30m
Występy i wgłębienia mniejsze od 2m wyznacza się miarą bieżącą po ścianie przyziemia, mierząc również wielkość tych występów lub wgłębień
Przy pomiarze trwałych ogrodzeń należy mierzyć występy i wgłębienia większe od 0,30m oraz bramy od strony dróg i ulic.
Wgłębienia i występy nie przekraczające 2m wyznacza się miarą bieżącą po linii ogrodzenia mierząc równocześnie wielkość występu lub wgłębienia
Szerokości ogrodzeń należy mierzyć, gdy przekraczają one wielkość 0,30m

Kontury elementów naziemnych uzbrojenia podziemnego większe od 0,50m należy mierzyć w sposób umożliwiający ich prawidłowe skartowanie, zaś przy konturach mniejszych od 0,50m należy mierzyć położenie środka ich rzutu

Dla przewodów podziemnych i naziemnych o średnicach mniejszych od 0,75m dopuszcza się pomiar przebiegu ich osi.

Gdy szerokość przewodu, obrysu kanału, wiązki kabli lub urządzenia jest większa od 0,75m pomiarowi podlegają rzuty zewnętrzne krawędzi tych elementów (urządzeń, przewodów, itp.)

Pomiary wysokościowe
przedmiot pomiarów wysokościowych
Elementy naziemne:
-charakterystyczne punkty powierzchni terenu, w oparciu o które rzeźba terenu przedstawiona będzie na mapie warstwicami
-wybrane punkty powierzchni terenu w przypadku przedstawienia na mapie rzeźby terenu w postaci opisu rzędnych wysokości punktów (pikiet),
-naturalne i sztuczne formy ukształtowania terenu,
-przekroje poprzeczne ulic i dróg urządzonych
-elementy naziemne podziemnego uzbrojenia terenu

Elementy Podziemne:
-górne krawędzie włazów i dna studzienek kanalizacyjnych oraz wloty i wyloty kanałów lub przyklanalików,
-osie przewodów wodociągowych, gazowych i cieplnych bez obudowy
-wierzchy i dna kanałów oraz dna komór i studni sieci cieplnej teletechnicznej i elektroenergetycznej
-górne krawędzie (powłoki) lub wierzchy rur ochronnych kabli doziemnych
-załamania przewodów (osi) pionowe i poziome

Charakterystyczne wysokości punktów terenowych należy określać względem punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej z następującą dokładnością:
0,01m – elementy naziemne uzbrojenia terenu
0,05m – budowle i urządzenia techniczne o konstrukcji trwałej
0,10m – budowle i urządzenia techniczne ziemne oraz podziemne zakryte

Średni błąd określa wysokości charakterystycznych punków rzeźby terenu nie powinien przekraczać wielkości m_H=1/5 przewidywalnego dla danej mapy cięcia warstwicowego

Odległości między pikietami (wysokościowymi) na terenach o równomiernych spadkach – mniejsze od 50m.

Na terenach rolnych i leśnych do 100m

Lokalizacja pikiet wysokościowych
Tereny płaskie
-niewielka liczba punktów charakteryzujących rzeźbę
-Teren – pokrywamy szeregami równomiernie stawianych pikiet (jednakowe odstępy w rzędach i między rzędami)
Konfiguracja podobna kształtem do siatki kwadratów

Teren pagórkowaty
Pikiety – punkty rozproszone w punktach charakterystycznych:
-wierzchołki wzniesień
-najniższe punkty zagłębień (kotlin, niecek, dolin)
-siodła (przełęcze)
-punkty załamania jednostajnych spadków terenu
-linie szkieletowe: grzbietowe, ściekowe
-gęstość punktów rozproszonych dobiera się tak, aby profil terenu wyznaczony przez dwie sąsiednie pikiety mógł być uznany jako prostoliniowy

Skład zespołu tachimetrycznego

1. Kierownik zespołu
   -prowadzi szkic tachimetryczny
   -rozprowadza pomiarowych (wskazuje miejsca gdzie powinni ustawić lustra)
   -organizuje pracę całego zespołu
   -wspólnie z sekretarzem czuwa nad prawidłową numeracją pikiet

Kierownikiem powinna być osoba najbardziej doświadczona
Odpowiednie usytuowanie pikiet – warstwice
Zbyt gęste ustawienie pikiet opóźnia pomiar i zwiększa czasochłonność prac kameralnych (obliczenia, kartowanie, interpolacja)

Zbyt rzadkie – może zniekształcić obraz rzeźby terenu

1. Obserwator
   -obsługuje tachimetr
   -dyktuje lub rejestruje odczyty
   -wykonuje, sprawdza, zapisuje wysokość instrumentu i luster
   -przeprowadza nawiązanie i sprawdza orientacje przed opuszczeniem stanowiska

2. Sekretarz
   -dokonuje zapisu w dzienniku tachimetrycznym odczytów podawanych przez obserwatora
   -prowadzi kontrolę pikiet (co 10-20) wspólnie z kierownikiem. Po stwierdzeniu niezgodności – należy wykryć przyczynę błędu
   -jeżeli tachimetr posiada rejestrator – sekretarz jest niepotrzebny

3. Pomiarowi
   -przenoszenie sprzętu
   -sygnalizacja punktów orientujących
   -wizury – wykonanie ewentualnych przecinek
   -umieszczenie łat w miejscach wskazanych przez kierownika zespołu

III ETAP

Prace kameralne

1. Obliczenia współrzędnych pikiet:
   X_p=X_st+d cosA
   Y_p=Y_st+d sina
   H_p=H_st+i+h-s
   
   A -Azymut boku
   H_st – wysokość stanowiska
   i – wysokość instrumentu
   h – przewyższenie
   s – wysokość lustra

2. Sporządzenie pierworysu:
   -korektostat lub folia (sytuacja) + nakładki W,U,E,
   -układ sekcyjny
   -znaki umowne
   -opis ramki

-mapa numeryczna

Sporządzenie materiałów dla zleceniodawcy.

1. Kompletowanie operatu technicznego – instrukcja O-3.

ZASÓB BAZOWY (ZB)
(dokumenty źródłowe, będące podstawą wykonywania dalszych prac geodezyjnych i kartograficznych)
-sprawozdanie techniczne
-wykazy współrzędnych i opisy topograficzne punktów nawiązania
-dzienniki polowe osnowy pomiarowej poziomej wysokościowej
-szkice przeglądowe osnowy pomiarowej
-dzienniki obliczenia współrzędnych i wysokości punktów osnowy
-wykaz współrzędnych i wysokości punktów osnowy pomiarowej
-dzienniki tachimetryczne
-szkice tachimetryczne
-szkic przeglądowy szkiców polowych
-pierworys mapy

Zasób przejściowy (OT)

(zawiera przechowywane prze określony czas dokumenty pomocnicze, nie objęte powyższymi zasobami a dotyczące poszczególnych przejściowych faz robót geodezyjnych)
-obliczenia skurczu matryc
-kalki uzgodnień styków
-obliczenia pomocnicze
-protokoły kontroli technicznej

Instrukcja K-1

Podaje zasady opracowania podstawowej mapy zwanej „mapą zasadniczą” w postaci klasycznej lub numerycznej

Mapę zasadniczą wykonuje się w skalach:
1:500 – dla terenów o dużym stopniu zainwestowania lub dla obszarów przwidywanych do intensywnego zainwestowania
1:1000- dla terenów małych miast, aglomeracji miejskich i przemysłowych oraz terenów osiedlowych wsi będących siedzibami gmin
1:2000 – dla pozostałych zwartych terenów osiedlowych, terenów rolnych o dobrej nieregularnej szachownicy stanu władania
1:5000 – dla terenów o rozproszonej zabudowie wiejskiej oraz gruntów rolnych i leśnych na terenach gmin.

Treść mapy zasadniczej dzieli się na:
a) część obligatoryjną
b) część fakultatywną
Ad.a) Część obligatoryjną stanowią:
1. Punkty osnów geodezyjnych
2. Elementy ewidencji gruntów i budynków
-granice jednostek terytorialnego podziału państwa
-granice podziału ewidencyjnego
-granice nieruchomości gruntowych działek ewidencyjnych
-punkty graniczne
-granice użytków gruntowych
-kontury klas bonitacyjnych
-obrysy budynków
-numery oraz inne oznaczenia identyfikujące wyżej wymienione obiekty

3. Elementy sieci uzbrojenia terenu
-urządzenia inżynieryjno-techniczne nadziemne
-urządzenia inżynieryjno-techniczne naziemne w tym punkty położenia armatury naziemnej przewodów uzbrojenia technicznego
-pomierzone linie przebiegu przewodów uzbrojenia terenu

Ad.b) Pozostałe szczegóły terenowe stanowią część faktultatywną

Format mapy zasadniczej
1. Mapa zasadnicza wykonywana jest w formie numerycznej lub klasycznej
2. Treść mapy zasadniczej stanowią następujące nakładki
S- nakładka sytuacji powierzchniowej
E- nakładka sieci gruntów i budynków
U- nakładka sieci uzbrojenia terenu
W- nakładka rzeźby terenu
R- nakładka realizacyjnych uzgodnieni projektowych

Prowadzenie mapy zasadniczej
1. Mapa zasadnicza prowadzona jest przez rządowe organy administracji ogólnej
2. Docelową postacią mapy zasadniczej w SIT jest jej postać numeryczna : wektorowa zawiązana z bazą informacji o obiektach.
3. Część obligatoryjna podlega aktualizacji wynikającej ze zmian danych ewidencji gruntów i budynków oraz geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu
4. Treść części fakultatywnej gromadzona jest w zależności od zapotrzebowania i udostępniania z zastrzeżeniem kompletności i aktywności danych
5. Obiekty stanowiące treść mapy zasadniczej, prowadzonej w formie numerycznej posiadają określone w załączeniu kody pozwalające na jednoznaczną identyfikację oraz przyporządkowanie im graficzne znaki umowne.
6. Każdy obiekt stanowiący treść mapy zasadniczej posiada przyporządkowane sobie atrybuty:
-atrybuty przestrzenne – określające położenie i geometryczny kształt obiektu
-atrybuty nieprzestrzenne – określające inne właściwości obiektu, w tym jego identyfikator