skrócona wersja

Każdy nerw czaszkowy bierze swój początek w jądrze ( skupisku neuronów), które odbierają informacje zmysłowe

Funkcje kory przedczołowej:

- zakres uwagi

- wytrwałość

-ocena sytuacji

- kontrolowanie impulsów

- organizacja

- samokontrola

- rozwiązywanie problemów

- krytyczne myślenie

-myslenie o przyszłości

- uczenie się na podstawie doświadczenia

- zdolnośc do odczuwania i wyrażania emocji

- interackje z układem limbicznym

- empatia

Rodzaje udaru mózgu:

Udar niedokrwienny – udar mózgu spowodowany zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu

- zawał mózgu, niedokrwienie: najczęstszą przyczyną jest zwężenie lub zamknięcie światła naczynia doprowadzającego krew do określonego obszaru mózgu

Czynniki:

- otyłość

- brak aktywności fiz.

- dieta bogata w tłuszcze

- alkohol, nikotyna

- zmiany miażdżycowe

-zakrzep- niedrożność

- zaburzenia rytmu serca ( migotanie przedsionków)

- zaburzenia krzepnięcia

Udar krwiotoczny – udar mózgu wywołany wylewem krwi do mózgu z pękniętego naczynia

- najczęstszą przyczyną jest nadciśnienie tętnicze

Gruczoły dokrewne- to narządy produkujące hormony, substancja czynna wydzielana do płynu zewn. Komórkowego krwi do chłonki

Substancje, które wydzielane są bezpośrednio do krwi chłonki lub mózgowo-rdzenie

Gruczoły dokrewne: thryoidea glandula: przysadka, szyszynka, tarczyca, gruczoły przytarczyczne

Ciałka przyzwojowe;.grascica, nadnercza,

Kolejnym poziomem regulacji hormonalnej jest przedni płat przysadki – produkujący hormony tropowe.

Hormon pobudzający ( uwalniający): tyreotropina ( THR), genadotropina, hormon wzrostu

Hormon hamujący: hormon wzrostu

Przysadka : lokalizacja na podstawie mózgu, ku tyłowi od skrzyżowania wzrokowego, w siodle tureckim

- płat przedni ( gruczołowy): część guzowa, część pośrednia, i obwodowa

- płat tylni ( nerwowy)

Gruczoł tarczowy- tarczyca: płat ( lewi i prawy) i wązina

Wydziela – trójodotyromina i tyroksyna (niezbędne do rozwoju noworodków)

Lokalizacja: przednio-dolna część szyi

Funkcje: ppbudzają przemianę materii, zwiększają zapotrzebowanie na tlen, stymulują wydzielanie hormonu wzrostu, stymulują wydzielanie białek, stymulują resorpcję węglowodanów

Stymulują syntezę i rozpad cholesterolu, regulują gospodarkę wodno – elektrolitową

Kalcytonina-> produkowana w skupiskach komórek . Regulacja gospodarki wapniowo- fosforowej ustroju, obniża stężenie wapnia w surowicy krwi i nasila jego odkładanie w kościach

Unaczynianie: x2 t. tarczowe górne i t. tarczowych dolnych

Gruczoły przytarczyczne: na pow. Tylnych płatów bocznych tarczycy

Wydzielają hormon: parathormon: regulacja gospodarki wapniowo-fosoforowej, zwiększa uwalnianie wapnia z kośca, zwiększa stężenie wapnia w surowicy krwi

Zwiększa wchłanianie z jelit i resorpcję zwrotną w kanalikach nerwowychm zmniejsza wchłanianie zwrotne fosforanów w pętlach

Ciałka przyzwojowe

Struktury ukł. Autonomicznego: współczulne( sympatyczne) x2 kłębek aortowy wydziela adrenalinę i noradrenalinę, przywspółczulne ( parasympatyczne) chemoreceptory-> kłębek szyjny i ciałko przełykowe

Funkcje: reagują na wahania prężności tlenu we krwi i na PH surowicy, wpływ na ośrodek oddechowy

Grasicz- płat lewy i prawy , występuje w okresie noworodkowym, zanika w okresie pokwitania. Lokalizacja:dolna część szyi i śródpiersia górne i przednie.

Wydziela: hormon tymozyna

Funkcje: regulacja wzrostu i dojrzewania komórek układu odpornościowego

Stanowi pierwotny narząd chłonny – powstają z niej limfocyty i hormony białkowe

Unaczynienie

Unerwienie: unerwiona przez układ autonomiczny

Trzustka: regulacja gospodarki węglowodanowej ustroju

- cukrzyca

- glukoza i jej nadmiar jest wydzielany przez nerki z moczem

Gruczoł nadnerczy, powyżej górnego bieguna nerki

Powierzchnia: przednia i tylna, nerkowa

Budowa; kora- kłębkowata, pasmowata i siatkowata

Rdzeń

Wytwarza hormony: aldosteron, kortyzol, androgeny-> wpływ na metabolizm białek, warunkują niektóre II rzędowe męskie cechy płciowe, czynność kory nadnerczy jest regulowana przez ACTH, wydziela aminy katecholowe, adrenalinę, noradren, dopaminę

Unaczynienie: przysadka, tarczyca, przytarczyca, rdzeń nadnerczy, ciałka przyzwojowe

Jajnik – oravium x2 lokalizacja: miednica mniejsza, Funkcja: rozrodcza-> produkcja komórek jajowych, gruczoł dokrewny. Wydziela hormony: żeńskie: estrogeny, progesteron, relaksyna

Męskie: androgeny

Co tworzy pień mózgu? Śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony

Głowne skupisko istoty białej, włókien spoidłowych : ciało modzelowate, kora otaczająca bruzdę ostrogową- ośrodek wzroku

Kora zakrętu przedśrodkowego- kora ruchowa pierwotna

Kora ruchowa wtórna – ruchy automatyczne, niezależne od nas, mimowolne

Kora czuciowa- zakręt zaśrodkowy

Zakręt przedśrodkowy- pokrywa go pierwotna kora ruchowa, zawiaduje ruchami.

Układ limbiczny- skład zakręt obręczy: pole przedspidłowe nawleczka szara, zakręt przyhipokampowy, tasiemeczkowaty.

Kora oczodołowa: czołowa, jądro przyśrodkowe grzbietowe, wzgórza, jądro przednie wzgórza

Splot naczyniówkowy - - odpwoiedzialny za powstawanie płynu mózgowo-rdzeniowego

Torebka wewnętrzna: ograniczona: od przodu – jądro ogoniaste, boznie: j, soczewkowate, środkowo- wzgórze

Przedmórze a kora wyspy – torebka ostatnia

Skorupa a przedmurze – torebka zew.

Włókna promienistości wzgórza

Podwzgórze – skrzyżowanie wzrokowe, pasma wzrokowe, guz popielaty, lejek, przysadka mózgowia, ciała suteczkowate

Jądra nadwzrokowe – wydzielają wazopresynę i oksytocynę

Bruzda ostrogowa – zniszczenie kory w tej okolicy powoduje ślepotę korową

Obręcz- skupisko istoty białej

Zespól Korsakowa – uszkodzenie ciała suteczkowatego i jądra przyśrodkowego grzbietowego wzgórza.

J. środkowe – położone przyśrodkowo od blaszki rdzennej wen.

Reprezentacja korowa: kora bieguna przedniego płata czołowego

Włokna promienistości wzgórza:

Konar górny-> włokna czucia powierzchniowego i głębokiego

k. tylny-> włókna promienistości wzrokowej

k. dolny-> w. p. słuchowej

Agustia – zaburzenia smaku w wyniku uszkodzenia kory smakowej. Najrzadziej występujący objaw ze wzlęd. Na obustronność

Pola wyższej czynności nerwowej kory-> zaopatrywanie najczęściej przez tt. Mózgu

Ciało modzelowate – nie obejmuje włókien biegnących z I rzędowej kory ruchowej i czuciowej

Obręcz- skupisko istoty białej, regulacja napięcia wykonywanych ruchów

Zespół Korsakowa – uszkodzenie ciała uteczkowatego i jądra przyśrodkowego grzbietowego wzgórza

Jądra wzgórza:

Wstęga przyśrodkowa- tworzą ją włókna odchodzące od j. smukłego i j. klikowatego

w. przedśrodkowa- biegnie od j, przedsionkowych

w. trójdzielna – tworzą ją wypustki jąder czuciowych, włókna trójdzielnego

w. boczna

w. rdzeniowa

j, ciała kolankowatego bocznego

j. blaszkowe – regulują napięcie mięśniowe

chrypka – uszkodzenie nerwu skroniowego- wstecznego, ukl. Przywspółczulny, odpowiedzialny za skurcze w ukł. Pokarmowym

Neuromery – oddają włókna korzeniowe do jednoimiennych nerwów rdzeniowych

Ogon koński – zgrupowanie neuromenów poniżej stożka

Dermatom – pole skóry unerwione przez włókna czuciowe pochodzące z 1 neuromenu

Korzeń przedni – w. ruchowe i antonomiczne ( przedzwojowe współczulne)

Korzeń tylny – w.czuciowe

Pień-> k. przedni +k. tylny= w. czuciowe+ w. ruchowe+ autonomiczne

Nerwy rdzeniowe- g. grzebietową -> unerwia skórę mięsnie głębokie grzbiety

G, brzuszna ( przednia) -> m. kończyn, m. brzucha, m. klatki piersiowej

Gałęzie tylnie – nie tworzą splotów

Gałęzie przednie – tworzą sploty poza odcinkiem piersiowym)

Splot szyjny – jest utworzony przez gałęzie brzuszne 4 pierwszych nerwów szyjnych

Trąbka słuchowa – wyrównanie ciśnienia w uchu śr. Wyprowadzenie wydzielin z ucha

Kanały półkoliste – boczny, przedni i tylny

Zwój spiralny – wypustka obwodowa i dośrodkowa narząd Cortiego - ślimak

Narząd przedsionkowo-ślimakowaty

- przewody półkoliste – struktura błoniasta

Kora smakowa- jako jedyna nie jest położona bezpośrednio w zakręcie przedśrodkowym

Szunur boczny – droga rdzeniowo-wzgórzowa boczna

Sznur tylny – drogi czucia

Pęczek smukły, klinowaty

Komora trzecia – ściana górna trzony sklepienia

Ściana tylna

Ściana przednia – blaszka krańcowa (kresomózgowie)

Płat haczykowaty – p. skroniowy + p. czołowy

Obręcz – włókna nerwowe łączą ze sobą wszystkie płaty

Włokna torebkowe ( rzutkowe) – łączą różne pęcherzyki biegną ku dołowi w obrębie torebek

w. torebkowe -> torebka wenętrzna jest ograniczona od przodu przez głowę jądra ogoniastego

włokna z kory przedśrodkowej – tworzą torebkę wewnętrzną

jądro ogoniaste – modeluje wygląd torebki wentrznej

włókna torebki zwe. I ostatniej-> przedmurze a kora wyspy

torebka zew. Między przedmurzem a skorupą, te torebki biegbą włókna zarządzające ruchami mimowolnymi

- włokna promienistości wzgórza

Podkorowy ośrodek czuciowy – wzgórze

- konar górny – włokna czucia powierzchniowego i głębokiego

- konar tylny – tworzą włókna promienistości wzrokowej

- k. dolny – w. biegnące do kory czuciowej

- k. przedni – najmniej poznana

Otwór międzykomorowy – łączy komorę lewą i przednią z komora trzecią.

- głowa jądra ogoniastego – w całości towarzyszy komorze bocznej.

Splot naczyniówkowy odpowiada za powstawanie płybu mózgowo-rdzeniowego

Róg tylny – jest to wyniosłość – ostroga ptasia na wysokości bruzdy ostrogowej

Splot naczyniówkowy – powstaje splot naczyniówkowy trzeci

- stopa hipokampa

Włokna z hipokampa dochodzą do ciał suteczkowatych, pozwala łączyć układ limibiczny z podwzgórzem.

W rogu tylnim/ przednim stopa hipokampa

Subszarncja szara:

- kora

-jądro podkorowe

- jądro prążkowane

- jądro ogoniaste

- jądro soczewkowate

Przedmurze

Ciało migałowate

Substancja biała

- włókna spoidłowe

- w. kojarzeniowe

- w. rzutowe

- w obrębie pomiędzy pęcherzykami

Włókna kojarzeniowe: długie i krótkie

Długie ( łączą ze sobą różne płaty)np. pęczek podłużny dolny

Krótkie ( łączą korę sąsiadujących zakrętów)np. pęczek podłużny górny

Powierzchnia grzbietowa ciała modzelowatego – jedyna struktura widzenia bez preparowania

Rozwój: mózgowie fałduje się, powstają:

  1. Bruzdy pierwotne

Bruzda boczna, środkowa, ciemieniowo-potyliczna

  1. Bruzdy wtórne

Płat czołowy - od dołu ograniczony bruzdą boczną od przodu bruzdą środkową

- bruzda przedśrodkowa

Zakręt przedśrodkowy – pokrywa go pierwotna kora ruchowa-> zawiaduje ruchami

- kora ruchowa( wtórna) – ruchy niezależne od nas

Płat ciemieniowy: bruzda zaśrodkowa – koniec włókien czucia powierzchniowego i zakręt zaśrodkowy, kora zakrętu potylicznego ( bruza śródpotyliczna)

Płat skroniowy- zakręty skroniowe poprzeczne – odpowiedzialne za słuch

- płat potyliczny

Powierzchnia dolna mózgowia – skroniowy, czołowy, potyliczny

-zakręt przyhipokampowy

- z, oczodołowy

- z. prosty

-bruzda węchowa

WYSPA – piąty płat

Podstawa wyspy łączy się z strukturami głębokimi mózgowia, zakręty długie i krótkie, otoczona rąbkiem

Kora zakrętu przedśrodkowego 0 kora ruchowa pierwotna, kora ruchowa wtórna – ruchy automatyczne,

Kora czuciowa – zakręt zaśrodkowy

Kora słuchowa – zakręty skroniowe poprzeczne

0 kora wzrokowa – położona obok bruzdy ostrogowej

Ośrodek lokalizacji w korze ruchowej ( 6,4)

- pęczek łukowaty ( podłużny, górny)

Pole czuciowe mowy Broki ( 44,45)

- zakręt kątowy ( 29)

- kojarzeniowa kora wzrokowa ( 18,19)

Pole czucuiowe mowy Wenickiego ( 22)

- kora wzrokowa ( 17)

-

Pień mózgu – najstarsza część mózgu

Neuroanatomia

Podział mózgowia, kresomózgowie i międzymózgowie

Budowa komórki nerwowej (neuronu):

-ciało neuronu

- włokna komórki nerwowe – istota biała

Czucie głębokie – jedna część ciaął w stosunku do drugiej

Czucie powierzchniowe – dotyk, ucisk, ból, temperatura

Czucie specyficzne – należące do oka, ucha, smaku

- czucie trzewne

2 ektodermy – powstaje układ nerwowy

3 pierwotne pęcherzyki mózgoweL

- przodomózgowie

- śródmózgowie

- tyłomózgowie

Kresmózgowie:

Środkowe i 2 półkuje mózgu

Środkowe: spajające prawa i lewą półkulę, spidło wielkie, spoidło przednie, blaszka krańcowa, pole przedwzorkowe

Wodogłowie – sytuacja, gdy przepływ płynu ulega zablokowabiu i zaczyna się on gromadzić w komorach lub w przestrzeni ponadpajęczyniówkowej, co zwiększa ciśnienie wywierane na tkankę nerwową. U małych dzieci, kości czaszki, rozchodzą się, zwiększając objętość głowy

Kora mozgowa

Funkcje: złożona analiza informacji zmysłowych

Kontakt kom. Nerwowych między półkulami zapewnia spoidło wielkie i spoidło przednie

Kora mózgowa zawiera do 6 warstw ciał kom. Nerwowych, ułożonych równolegle do powierzchni kory i oddzielonych od siebie parami włokien nerwowych

I warsta drobinowa – dominują dendryty i długie aksony

II warstwa piramidowa zew. – małe komórki piramidowe

III warstwa ziarnista zew- komórki piramidowe

IV warstwa zairnista zew - niewielkie komórki, główny punkt docelowy przychodzącej informacji czucuiowej

V warstwa piramidowa wew. – wielkie komórki piramidowe, główne źródło sygnałów ruchowych

Kora jest zorganizowana w kolumny ułożone prostopadle do warstw

Neurony w danej kolumnie mają podobne właściwości

Nerw pośredni – włókna dośrodkowe tego nerwu mają swoje ciało kom. W zwoju kolanka, posiadają takie same rzekmojednobiegunowe komórki

Pewna część komórek z włókien dośrodkowych pochodzi z brodawek smakowych ale w obrębie 2/3 cz,. Języka

Dzięki temu, że do języka dochodzą 3 nerwy czaszkowe, nie spotyka się całkowitego braku zmysłu smaku

Jądra pasma samotnego są miejscem przełączenia dla włókien smakowych nerwu pośredniego

Impulsy smakowe podążają do wzgórza po stronie przeciwnej ( włókna skrzyżowane)

Zespół Sudela – zaburzenie wydzielania łez i śliny

Zespół Hunta – niedosłyszenie

Porażenie zwoju kolanka jako następstwo

Objawy: opryszczka uszna, szum w uszach, niedoszłysszenie,zaburzenia smakowe, wydzialania śliny i łez

Jądra podstawy – położone bocznie w stosunku do wzgórza

3 elementy składowe: jądro ogoniaste, skorupa, gałka blada

Część postawowa przodomózgowia:

Jądro podstawne- otrzymuje impulsy nerwowe z podwzgórza i jąder podstawy

Funkcja= pośrednizenie pomiędzy pobudzeniem emocjonalnym regulowanym przez podwzgórze a przetwarzaniem informacji przez korę mózgową

Hipokamp

Zapamiętywanie pewnych, ale nie wszystkich rodzajów informacji

Wzgórze – stanowi główne źródło dla komory mózgowej

Komory mózgu

- kanał środkowy rdzenia kręgowego

- 4 komory ( 2 w prawej, w 2 w lewej komorzem komory boczne, komora trzecia, komora czwarta)

Płyb mózgowo-rdzeniowy znajduje się w tzw. Przestrzeni podpajęczynówkowej

Funkcje: chroni mózgowie przez urazami mechanicznymi podczas ruchów głowy

- dzięki niemu powstaje tzw. Siła oporu

( powoduje zmniejszenie neatywnego pływu ciężaru samej tkanki nerwowej)

Nakrywka – zawiera jądra i elementy tworu siatkowatego fragm.. szlaków nerowwych

Istota czarna – początek drogi nerwowej wydzielającej dopaminę ( w chorobie Parkinsona ulega ona zaniku)

Przodomózgowie

- pokryte korą mózgową

Układ limbiczny – grupa struktur tworzących rodzaj obrzeża wokół pnia mózgu

- opuszka węchowa

- podwzgórze

- hipokamp

- ciało migdałowate

- zakręt obręczy

Struktury podkorowe

  1. Wzgórze – tu bezpośrednio dociera większość informacji z narządów zmysłowych i przekazuje do kory mózgowej

Wyjątek – narząd węchu, receptor węchu -> opuszki węchowe-> kora mózgowa

Szlaki nerwowe pomiędzy wzgórzem a korą mózgową

- jądra grzbietowo- przyśrodkowe

- j. bruszne boczn

- j. brzuszne tylne

- poduszka

- ciało kolankowate boczne

  1. Podwzgórze – ma wpłuw na wydzialnie hormonów przez przysadkę

  2. 3_ przysadka mózgowa - gruczoł dokrewny wytwarzający hormony, łączy podwzógrze za pomocą szypułki ( lejka) która skalda się zkomórek nerwowych naczyń krwionośnych i tkanki łącznej

Mózgowie:

- tyłomózgowie: rdzeń przedłużony, mostek i móżdżek

- śródmózgowie: pokrywka, nakrywka, wzgórki dolne i górne, istota czarna

- przodomózgowie: międzymózgowie ( wzgórze i podwzgórze) i kresomózgowie ( hipokamp, jądro podstawy-> pełnią rolę w niektórych aspektach aktywności ruchowej

Tyłomózgowie:

Pień mózgu- śródmózgowie+most+rdzeń przedłużony

Rdzeń przedłużony -> kontrola wielu istotnych dla życia odruchów: oddychanie, kaszel, tęstno, wymioty, ślinienie, kichanie

Twór siatkowaty-> w rdzeniu przedłużonym i moście i grupa jąder

Rola móżdżku: sterowanie ruchem, utrzymanie równowagi, przekierowanie uwagi pomiędzy bodźcami słuchowymi i wzrokowymi, prawidłowa percepcja czasu

Śródmózgowie: części składowe: pokrywa, wzgórek górny i dolny

Nakrywka: pośrednia część śródmózgowia

Anatomia układu nerwowego:

Metody badawcze

TSM- przezczaszkowa stymulacja magnetyczna

PET- emisyjna tomografia pozytonowa

FMRI – funkcjonalne obrazowanie magnetyczno- rezonansowe

Jednym ze sposobów badania związków mózg- zachowanie jest analiza skutków uszkodzeń mózgu

2) stymulacja obszaru mózgu, 3) rejestracja aktywności mózgu

Strukturalne: ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy

Funkcjonalne: somatyczny ( steruje mięśniami zależnymi od woli i przekazuje informacje czuciowe do ośrodkowego układu nerwowego

Autonomiczny: kontroluje aktywność mięśni niezależnych od woli: współczulny ( ośrodki w części piersiowej i lędźwiowej, rdzenia kręgowego) funkcja: sieć neuronów której rolą jest przygotowanie narządów wewnętrznych do wydatkowania energii , przywspółczulny ( czaszkowo-krzyżowy), gromadzenie energii

Mózg- dwie półkule połączone ciałem modzelowatym (spoidłem wielkim)

Drogi nerwowe wiązki włókien nerwowych, o wspólnym początku, kierunku, i tym samym przebiegu

Frenologia – pogląd, wg. Którego kształt czaszki ma związek ze zdolnościami umysłowymi

Relacja umysł- mózg

Biopsychogia – dziedzina nauki, badająca fizjologiczne , ewolucyjne i rozwojowe mechanizmy zachowań i przeżyć psychicznych

Biopsychologia-> jej głównym przedmiotem badań jest mózg ( aktywność mózgu), 2 typy komórek: neurony i komórki glejowe-> które tworzą tkankę nerwową

Biologiczne wyjaśnienie zachowania można podzielić na kilka kategorii;

- fizjologiczne – wiążą z zachowane z aktywnością mózgu oraz innych narządów

- ontogenetyczne – przedmiotem wyjaśnień jest rozwój jakieś struktury lub zachowania

- ewolucyjne - odwołanie do perspektywy ewolucyjnej

- funkcjonalne – tłumaczy dlaczego dana część ciała lub zachowanie w toku ewolucji przyjęły taką a nie inną postać-> opisuje dlaczego coś było korzystne i utrwaliło się w toku ewolucji

Układ limbiczny – część mózgowia, do której zalicza się struktury podkorowe ( podwzgórze, ciało migdałowate, hipokamp) i niektóre części kory. Funkcja: uczestniczy on w regulacji poziomu aktywacji oraz w procesach emocjonalnych, motywacyjnych i pamięciowych.

Składa się z

- opuszka węchowa-> przewodzi impulsy nerwowe związane z zapachami z jamy nosowej do innych części mózgu

- ciało ( jądro) migdałowate-> odpowiada za emocje negatywne

- hipokamp – w nim nastepuje przenoszenie wspomnień z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej

- sklepienie – połączenie nerwowe, przekazujące impulsy nerwowe w obrębie całego ukła. Limbicznego

- spoidło wielkie (ciało modzelowate)

- szyszynka – wytwarza hormon: melatoninę, odpowiada za kontrolę dobowego rytmu

- podwzgórze – pełni decydującą rolę w zachowaniu wew. Równowagi, poprzez regulację temperatury, pragnienia, głodu. Kontroluje wydzielanie hormonów przez przysadkę mózgową

- wzgórze – przekazuje impulsy nerwowe przychodzące z narządów zmysłowych do odpowiednich obszarów mózgu, gdzie są dalej przetwarzane

Glej – nie przesyła info. Na większe odległości ( tak jak neurony) pomagają neuronom w pełnieniu ich funkcji

Rodzaje: astrocyt- oszczyszanie uikładu nerwowego z pozostałości po obumarłych neuronach, umożliwiają neuronom zsynchronizowanie ich działania i umożliwiają przewodzenie informacji falami

Glej promienisty: kieruje migracją neuronów oraz ich aksonów i dendrytów w czasie rozwoju zarodkowego

Oligodendrocyt – tworzą osłonkę mielinową ( warstwę izolującą)

Mikroglej – usuwanie materiału odpadowego, wirusy i grzyby oraz inne mikroorganizmy – działają jako element ukł. Odpornościowego, usuwają z mózgu subs. Toksyczne, namnaża się w rejonach mózgu dotkniętych uszkodzeniem ( f. regeneracyjna)

Bariera krew- mózg

Mechanizm, który powoduje, że większość substancji chemicznych nie może przedostać się do mózgu

Jest ona niezbędna aby zapobiec utarcie komórek nerwowych ( nie jest łatwo tworzyć nowe neurony; nie ma dla nich miejsca)

Bariera: krew- mózg jest przepuszczalna dla:

- tlen, dwutlenek węgla ( substancje nieposiadające ładunku elektryczneg)

- cząsteczki mogące się rozpuszczać w tłuszczach: heroina, morfina, nikotyna,

Bariera ta nie przepuszcza wielu potrzebnych związków chemicznych czy substancji odżywczych, dlatego muszą być one dostarczane do mózgu poprzez transport aktywny ) np. glukoza, aminokwasy, witaminy, hormony)

Glukoza- substancja odżywcza dla neuronów

Akson wewnętrzny – interneuron, komórka wewnętrzna, gdzie dendryty i aksony danej komórki nerwowej zawierają się wewnątrz jednej struktury

Mózg ciągle zmienia się -> plastyczność mózgu, a co za tym idzie kształt neuronów jest zmienny tzn. z upływem czasu jedne odgałęzienia dendrytów rosną a inne maleją lub zanikają

Rodzaje neuronów:

  1. Ze wzgl. Na budowę

  2. Liczbę osłonek

  3. Przewodzenie impulsów

  1. Jednobiegunowy – brak dendrytów np. w podwzgórzu

Rzekomojednobiegunowy – akson i dendryt odchodzą np. w mózgu i rdzeniu kręgowym

Dwubiegunowy 0 jeden akson i jeden dendryt np. siatkówka oka

Wielobiegunowy – jeden akson, wiele dendrytów, np. OUN

  1. Bezrdzenne ( nagie bezosłonkowe) np. węchowy i jednoosłonkowe pokryte osłon komórkową

Rdzenne (jednoosłonkowe) osł. Mielinowa np. n. wzrokowy i dwuosłonk. Osł. Mielinowa

  1. Czuciowe -> sensoryczne

Interneurony -> pośredniczące ( kojarzeniowe)

Ruchowe ( motoryczne)

Budowa neuronu – posiada jądro, błonę komórkową, mitochondrium, rybosomy…

- ma charakter. Kształt, częśći:

- soma ( ciało neuronu), dendryty, akson (neuryt), zakończenie presynaptyczne

Dendryty – ich powierzchnia pokryta jest wyspecjalizowanymi receptorami synaptycznymi, odbierającymi informacje z innych neuronów

Soma- ciało neuronu – zawiera jądro, rybosomy, tu zachodzi większość procesów metabolicznych, może być pokryte synapsami

Akson – aksony kręgowców są pokryte warstwą izolacyjną tzw osłonkę mielinową, a aksony bezkręgowców nie posiadają osłonki mielinowej

Zakończenie presynaptyczne tzw. Kolbka końcowa – jest to miejsce z którego uwalniane są związki chemiczne przechodzące przez szczelinę oddzielającą jeden neuron od drugiego

Akson: aferentny ( przewodzi informacje do struktury) i eferntny – przewodzi info od danej struktury

Solipsyzm – stanowisko filozoficzne zgodnie z którymi istnieje wyłącznie ja sam lub tylko ja. Jeden jestem świadomy ( inni ludzie nie mają świadomości

Problem psychofizyczny – problem relacji pomiędzy umysłem a ciałem

Dualizm – umysł istnieje niezależnie od ciała ( odrzucony bo jest sprzeczny z fiz. Prawami zachowania energii i masy)

Monizm – cały wszechświat składa się wyłącznie z jednego typu substancji

Rodzaje: materializm (wszystko można wyjaśnić w kategoriach fizycznych)

Mentalizm – istniją tylko umysły

Teoria identyczności ( umysł i mózg są tym samym)

Komórki nerwowe i przewodnictwo nerwowe

  1. Komórki układu nerwowego- ukł. Nerwowy składa się z dwóch rodzajów komórek: neuronów oraz kom. Glejowych

Neurony – komórki zdolne do otrzymywania informacji oraz przekazywania jej innym neuronom, mięśniom lub gruczołom

Komórki glejowe – funkcja podporowa, odżywcza, regeneracyjna, dla neuronów

Neurony są oddzielnymi konmórkami:

Budowa komórki zwierzęcej:

- brak ściany kom.

- wiele małych wodniczek

- centriole

- lizosomy zwierzęce

- obecne mitochondrium

- mikrokosmki

- obecne rybosomy

- jądro kom.

Kora ( kortex):

  1. Kora jednorodna ( 6 warstw)

Kora nowa – 6 warstw

  1. Kora niejednorodna – 3 warstwy

Kora stała- hipokamp i zakręt zębaty. Kora dawna – kora węchowa

Warstwy kory nowej:

1)drobinowa

2) ziarnista zew

3) piramidowa zew

4) ziarnista wew

5) piramidowa wew

6) komórek wielokształtnych

Kora nowa domunuje u człowieka

Pola czuciowe kory mózgu

Układ hormonalny

Podwzgórze ( jądro nadwzrokowe – wydzielają oksydocynę i wazopresynę, przykomorowe – zbudowane z kom. Nerwowych wysyłają aksony do płata przysadki )

- skrzyżowanie wzrokowe

- guz popielaty

- ciało suteczkowate

W obrębie lejka biegną dwie drogi

- nadwzrokowo-przysadkowa

-przykomorowo-przysadkowa

Pola ruchowe kory mózgu

Objawy uszkodzenia neuronu ośrodkowego po stronie przeciwnej

- odruch Babliskiego - nie występuje u noworodków

Im więcej osłonek mielinowych tym bardziej odruch ten słabnie

Pola wyższej czynności nerwowej kory mózgu

Najczęściej tętnica przednia mózgu zaopatruje ten obszar

Ciało modzelowate – nie obejmuje włokien biegnących z I-rządkowej kory ruchowej i czuciowej

Ośrodki i połączenia ukł. Limbicznego:

  1. Kora oczodołowo-czołowa

  2. Jądro przyśrodkowe grzbietowe wzgórza

  3. Jądro przednie wzgórza

  4. Pole przegrodowe

  5. Płat limbiczny

Obręcz- skupisko istoty białej, regulacja napięcia i wykonywanych ruchów

Wzgórze- istota biała i szara

  1. Przednie – ważne dla układu pozapiramidowego

  2. Tylno-boczne – ważne, dochodzą do niego wszystkie neurony dróg czucia powierzchownego i czucia głębokiego

Wstęga trójdzielna, wstęga boczna, wstęga rdzeniowa

Jądro ciała kolankowatego boczna tworzy je 6 różnych grup komórek

Jądra blaszkowe – regulują napięcie mięśniowe

„bramkowanie impulsów nerwowych” by powstrzymać ciągłość przepływu impulsów nerwowych

Z czego powstaje pień mózgu? Śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony

Pień mózgu:

- powierzchnia grzbietowa

- pow. Brzuszna

Wodociąg mózgu

- istota czarna

- nakrywka+ odnoga mózgu= konar mózgu

- pokrywa śródmózgowia

- jądro czerwienne

- istota szara środkowa

Obręb istoty szarej środkowej – jądra nerwu wzrokowego

Jądro przywspółczulne

Jądra ślimakowe – odbierają wrażenia

Most – od boku do tyłu

Piramidy->sznur boczny-> pęczek klinowaty-> pęczek smukły

Płyn mózgowo-rdzeniowy

- żyły

- tętnice

- chłonki

OUN otoczony przez opony ( miękka, ltwarda)

Miękka, pajęczna, twarda- prkatycznie nieunaczyniowne

Zapalenie opon zazwyczaj ogranicza się do tych dwóch ppon, między którymi znajduje się płyn mózgowo-rdzeniowy

Opona twarda - z tk. Łącznej włóknistej

- blaszka oponowa

- blaszka okostnowa

Przekrój przez rdzeń kręgowy:

Beleczki pajęczyniówki: lączą oponę miękką z pajęczą. Stablizują rdzeń kręgowy, utrzymują w odpowiedniej pozycji

Biegną sploty żylne


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skrocona wersja opisu do?lej planszy
Kwestionariusz McGill dotyczący bólu - skrócona wersja, Psychologia
karta diagnostyczna skrócona wersja
troszku skrócona wersja matmy
prawie wszystko skrocona wersja, żywienie człowieka i ocena żywności, semestr 4, genetyka
Prezentacja Ochrona słuchu skrócona wersja
skrócona wersja pracy
PREZENTACJA NA EGZAMIN skrócona wersja
SkrĂłcowa wersja Logika Praktyczna Zygmunta Ziembinskiego
Rozporzadzenie 1612-68 wersja skrocona, ETS Orzeczeia
MAST wersja skrócona
Dziady cz II wersja skrócona
minimalizm wersja skrócona, wspolczesna
art 0 151 wersja skrócona
ściąga na WMIMB mini owczar wersja skrócona )
Pytania 14 Wersja skrócona

więcej podobnych podstron