Zajęcia 1
Co znaczy termin shinto? Wyjaśnij pojęcie. (3 pkt)
Termin ten pojawił się w VII/VIII wieku . w najprostszym tłumaczeniu oznacza on „Drogę Bogów/ Bóstwa”, może on również oznaczać „zgodnie z wolą Bogów.” Temin Bogowie może zostać również zamieniony na „duchy”, jednak najtrafniejszym moim zdaniem określeniem jest jednak „Droga Kami”
Kiedy i w jakich okolicznościach powstało słowo „shinto”? (2 pkt)
Po raz pierwszy zostało ono wymienione w najstarszych kronikach japońskich Nihon-shoki, ale obecnego znaczenia nabrało znacznie później, w XIII w.
Słowo to ma pochodzenie Chińskie - „shin-tao” co oznacza (jak już wcześniej wspominałam) drogę Kami. Rdzennie japońskim określeniem shinto jest wyrażenie kami-no-michi. Termin powstał by odróżnić rodzimej wiary od buddyzmu, który przywędrował z Chin
Wymień trzy najwyższe (najpotężniejsze) bóstwa shintoizmu. (1 pkt)
Amaterasu Susanoo Tsukuyomi
Opisz akt kreacji z mitologii japońskiej. (3 pkt)
Z nieba/świata Kami schodzą Izanami i Izanagi. Z ich aktu prokreacji powstaje pierwszy ląd. A mianowicie moczą oni ostrze niebiańskiej włóczni (otrzymanej od innych Duchów Niebios) w pra-oceanie ,tworząc wyspy. Następnie schodzą na ląd, wbijają włócznie w ziemie, ustalając Axis Mundi. Ten oto „filar niebios” zostaje przez nich użyty w pierwszym rytuale małżeństwa.
Wymień najważniejsze cechy tej kreacji w stosunku np. do kreacji chrześcijańskiej.(10 pkt)
a) Stworzenie świata jako cud narodzin w wyniku prokreacji
b) Nie tworzymy z niczego
c) Kami przychodzą z innego wymiaru, gdzie żyją też inni Kami, którzy ich przysłali
d) Włócznia(Onbashira) która tworzy świat staje się Axis Mundi
e) Dwoje twórców- Izanagi i Izanami byli rodzeństwem, parą istot, które wyłoniły się z przedwiecznego chaosu
Jaki błąd popełnili Izanagi i Izanami po zejściu na ziemię podczas aktów pierwszych kreacji? (1pkt)
Pierwsze wyspy przez nich stworzone były wadliwe: Hiruko ("pływający w rozchybotaniu") i Ahashima ("wyspa z piany"), stało się to z powodu wypowiedzenia pierwszych słów przez Izanami. Co było nie taktowne. (Wpływy Chińskie) Powtórzyli akt, ale w tym razem pierwszy odezwał się Izanagi i urodziły się zdrowe dzieci.
Czego symbolem jest niebiańska włócznia? (3 pkt)
Podczas Kreacji świata jest to symbol falliczny, po zakończeniu staje się Axis Mundi
Wskaż element przeciwstawny (uzupełniający) do niebiańskiej włóczni Izanagi’ego. (5 pkt)
Pra-ocean w którym zanurza się włócznia
Jakie były najważniejsze działania boskiej pary po zejściu na ziemię? 15 pkt
…Stworzenie w akcie prokreacji
…ustalenie osi świata
…Małżeństwo
Kontynuacja aktów kreacyjnych aż do narodzin kami ognia
…Ustalenie śmiertelności
…Cykl narodzin
Oddawanie dzieciom władzy
Ablucja
Zajęcia 2
Wyjaśnij pojęcia (10pkt)
Onbashira- festiwal odbywa się co sześć lat w Suwa obszarze Nagano , Japonia . Celem festiwalu jest symbolicznie odnowić Suwa Taisha, lub niebiańska włócznia
Harae – obowiązek czystości rytualnej kapłanów, odwzorowanie Ablucji Izanagiego
Yomi no Kuni – kraina cieni, Inny wymiar do którego trafiają dusze po śmierci
Kagura- Taniec „wymyślony” przez Amenouzume. Wykonywany tylko przez kapłanki Miko, pełni on funkcje m.in. egzorcyzmu
Norito- modlitwa, bezpośredni zwrot do Kami
Jaki rytuał ustanowił Izanagi uciekając ostatecznie z Krainy Cieni? (3 pkt)
Oblucji- oczyszczenia – Horae. Kontakt ze zmarłymi (w tym wypadku z Izanami) powoduje skalanie
Jakie były relacje rodzinne między Okuninushi’m a Susanoo? (3 pkt)
Susanoo to teść Okuninushi’ego. Przyszedł do Susanoo po łuk, zobaczył jego córkę i się zakochał (pomimo tego że i tak był już żonaty wcześniej z dziewczyną z Inaby). Zrobił na nim wrażenie gdy przybył go do podłogi i czmychną z jego córką i łukiem.
Z drugiej strony wydaje mi się że w innej wersji jest on synem Susanoo
Na czym polegał konflikt Susanoo z Amaterasu? Wyjaśnij. (10 pkt)
Po pierwsze denerwował Amatrasu zbyt dużym przywiązanemu do matki i afiszowanie się tęsknotą do niej. (krytyka matriarchatu – Wpływy Chińskie)
Po drugie wiąże się to z historią opowiadającą o tym jak Susanoo przed zejściem na ziemie chciał się pożegnać z Amaterasu, ale zrobił to zbyt spontanicznie i głośno. Bogini chciała go zaatakować, ale umówili się na mały test sprawdzający ich intencje. Susanoo udowodnił brak złych zamiarów (tworząc kami o dobrym charakterze), ale jego siostra (tworząc złe kami) i tak je przeinaczyła jego intencje oraz przypisała sobie jego stworzenie i oskarżyła go o bycie złym. Ten się zdenerwował narobił jej bałaganu w domu (zbezcześcił go, wrzucając obdartego ze skóry konia do izby), zgwałcił kapłanki, zniszczył system nawadniający w niebie i zszedł na ziemie, jak by nigdy nic. Amaterasu tak się zezłościła, że ukryła się w jaskini i zapanował mrok. Kami w niebie użyły podstępu by ją wyciągnąć, a mianowicie Amnenozume urządzła pierwszy w historii taniec ze striptizem na beczce.
Wyjaśnij termin kannushi. (2 pkt)
kapłan shintō, płci męskiej, pośrednik między Kami, a ludźmi.
O jakich wydarzeniach historycznych (społecznych) informują nas mity o relacjach między Amaterasu a Susanoo. (5 pkt)
Amaterasu jest w ramach dworskich, o władzy kobiet nad mężczyznami, wynalezienie striptizu / tańca Kagura, relacjach między kami w niebie i na ziemi. Zaćmienie słońca (ukrycie się w jaskini Amaterasu), Zniszczenie niebiańskich pól ryzowych – czas głodu
Wyjaśnij termin uji oraz ujigami (6 pkt)
Uji- grupa rodowa, połączona wieżami krwi. Posiada główny pień rodu , który sprawuje rządy nad resztą rodu. patriarchat
Ujigami-opiekuńczy bóg albo duch rodu
Jakiej porady shiro usagi udzielili bracia, które zdecydowały o ręce dziewczyny z Inaby? (6 pkt) By po stracie skóry wskoczył do wody morskiej i położył się na szczycie wzgórza by wiatr osuszył mu siała
Wymień 3 przestępstwa Susanoo przeciw Amaterasu. (3 pkt)
Gwałt na mniszkach, który spowodował ich harakiri (naruszenie obyczajności), zniszczenie systemu nawadniającego(naruszenie cywilizacji), zbezczeszczenie domu zwłokami konia (naruszenie czystości rytualnej domostwa)
Wymień przewinienia Susanoo w stosunku do obyczajności. (5 pkt)
Wystąpienie przeciwko władzy ojca i siostry, naruszenie czystości domu głównej Kami, zniszczenie pól ryżowych, które są ważne dla bogów niebiańskich, gwałt i spowodowanie śmierci
Jakie informacje o japońskim dworze i kulturze dostarczają nam mity o Susanoo i Amaterasu? (5 pkt)
Przekazanie insygniów władzy (Amaterasu dla Ninigiego-(Ośmioboczne Zwierciadło, Krzywe Klejnoty, Miecz – Trawosiecz))
Są to informacje o rządach kobiet i wyglądu ich dworu, nie ufność w najwyższym rodzie
Metoda rozstrzygania konfliktów
Wyjaśnij przestrogę przed powracającą strzałą. (5 pkt)
Powracająca strzała wystrzelona przeciwko złu nie rani. Bo kara nie spotyka za walkę przeciwko złu.
Jakie błędy popełnił Ninigi w kontekście obejmowania władzy na ziemi? (5 pkt)
Rodzic Wielkich gór ofiarował mu dwie córki, a on chciał poślubić tylko jedną. Nie traktował on dobrze jej, ponieważ za szybko zaszła w ciąże zarzucił jej posiadanie kochanków, co nie skączyło się dobrze dla obojga – przez co władcy są śmiertelni
Jak potomkowie Susanoo zareagowali na niebiańskiego namiestnika? (3 pkt)
W podaniach mitologicznych od początku wiedzieli że Susanoo jest tylko namiestnikiem, więc spokojnie przyjęli swój los. Ale ze strony historycznej spowodowało to wiele walk i rozlewu krwi
Jakie sprzeczne obrazy Susanoo prezentują mity o konflikcie z siostrą oraz mit o Yamata-no-Orochi’m? (6 pkt)
Jest to pewnego rodzaju kontrast. Z jednej strony podczas konfliktu z siostrą ukazał jak bardzo potrafi być Chaotyczny, mściwy, głośny, spontaniczny, bezwzględny. Z drugiej strony stając przeciwko bestii Yamata-no-Oroch, okazał że nie zważa na niebezpieczeństwo i potrafi nieść pomóc bez interesownie.
Z drugiej strony imię bestii jest związane z rodem Amaterasu wiec po prostu znowu wystąpił przeciwko siostrze.
Zajęcia 3
Wymień miejsca narodzin Shouten-doji’ego. (2 pkt)
Echigo – legendarna prowincja Yamato
okolice gór Ibuki lub Ooe
Opisz wygląd oni. (3 pkt)
Jest to postać zezwierzęconego człowieka, posiada futro, rogi, kły, muskulatura ciała(wielka siłą fizyczna), czerwony lub niebieski, żółty, złoty kolor skóry, bose stopy. Nadmierne owłosienie, długie włosy nie zadbane
Jak wyglądają najczęstsze spotkania z oni? (2 pkt)
Bójką, albo po prostu słabszym porywają dusze
Wyjaśnij termin hinin. (3 pkt)
Brak klasy społecznej, delikwent traci ludzkie prawa
Wyjaśnij termin tsuchigumo (3 pkt).
Kobieta pająk- dziewczę, które uwiodło męzczyzne i zmieniła się w ludojada
Zagrzebujący się w ziemi- ludność nie podporządkowana cesarzowi, mieszkająca w lepiankach, jaskiniach
Czym był oni odori? (3 pkt)
święto
Kiedy dzieje się akcja mitu? (2 pkt)
W okresie Heija, być może za rządów - Ichijo Tenno
Wyjaśnij pojęcie tengu. (3 pkt)
Istoty łączące cechy ludzkie i ptasie/wilcze w mitologii Japońskiej, podobnie w chińskiej hybryda ludzi i ptaków.
Wymień cechy nienaturalnych narodzin Shouten-doji’ego. (5 pkt)
Ciąża trwała 16 miesięcy, po narodzeniu miał włosy i zęby. Był rozwinięty na poziomie sześciolatka i posiadał ogromną wiedze
Omów konstrukcję świata (cesarskiego) w okresie Heian. (4 pkt)
Świat dzieli się na ten podlegający cesarzowi i ten poza jego władzą.
Ludzie zostają pod wpływem klanów samurajskich i wysokich rodów (legi mityzujących się przodkiem kami). Władza cesarska staje się przez nich ograniczona – niektóre sprawy są zbyt profaniczne i nieczyste dla boskiego cesarza
Wyjaśnij termin onmyōji. (4 pkt)
wysoki doradca cesarza na dworze w sprawach rytualnych. Obecnie obowiązki te dzierżą kapłani niektórzy kapłanii kannushi
Kim był Ibuki no Yasaburo? (2 pkt)
Być może ojcem Shauten-doji’ego, synem Ibuki Daimyojin. Złodziej, alkoholik
Kim był Ibuki Daimyōjin? Wyjaśnij historię postaci. (4 pkt)
„Reinkarnacja” Yamata no Orochi po tym jak poległ po walce z Susanoo. Ze smoka stał się lokalnym bóstwem pomocniczym. Zakochał się w córce lorda Sugawy. Odwiedzał ją w nocy, aż zaszła w ciąże. Jej ojciec nie wiedząc co się dzieje postanowił przeprowadzić egzorcyzm. Przez co sprowadził na siebie chorobę, zrzuconą przez Ibukiego. Jednak mu odpuścił.
Zajęcia 4
Jak wyglądała recepcja buddyzmy w okresie Heian? (5 pkt)
• Był powszechnie przyjmowany przez ludność wiejską i arystokracje
Wpływał on na politykę, zmiana matriarchatu na patriarchat
• Synkretyzowało się z religią Shinto, wprowadzenie nowych bóstw (bothisattawów, buddów)
• Próbowano powrócić do naturalnego buddyzmu, nie tego od Chińczyków i Koreańczyków
• Znaczny rozwój edukacji
Mężczyżni zaczynają pełnić role rytalną
Czym jest oni taiji? (3 pkt)
był to rytuał stworzony przez Fujiwarów, powtarzany co roku; był przejawem symbolicznego odrodzenia władzy cesarskiej; „polowanie na demony”
Wyjaśnij sytuację góry Hiei w epoce Heian. (5 pkt)
Było to najświętsze miejsce, gdzie znajdowało się większość świątyń. Było to miejsce głównej walki kultu buddyzmu i Shintoizmu
Wymień sekty buddyjskie i ich mistrzów występujących w micie o Shouten-doji? (4 pkt)
Tendai; mistrz: Saicho
Shingon; mistrz: Kukai
Wyjaśnij termin Oni (3-5 pkt)
oi – ludzie stawiający opór przeciwko władzy (demonizacja przeciwników władzy);
oni -grupa większych i znaczących plemion, które nigdy nie podporządkowali się cesarstwu;
Oni- yuokai – złe duchy, diabły, demony
Co zadecydowało o konflikcie oni z cesarstwem? (3 pkt)
Jeden z rodów został wyjęty z pod prawa bo sprzeciwił się zamachowi na cesarza. Wyjęci z pod jego protekcji zostali zamordowanii
protekcji. Oni – zostali wymordowani
Wymień 2 pozostałe z 3 demonów epoki Heian. (2 pkt)
Tamamo no Mae
Ootengu
Wyjaśnij relacje między Shuten-doji’m a Susanoo. (5 pkt)
Shouten- doji posiada cechy podobne Susanoo (manipulacje wodą/wiatrem , a pozatem walczył on z jego ojcem gdy był on jeszcze smokiem)
Z jakim chińskim mitem związany jest/Do którego podobny jest mit o Shuten-doji? (3 pkt)
Mit o wyprawie do pałacu króla smoków
Jaki cel miało zdjęcie twarzy Doji’ego? (3 pkt)
brak możliwości indyfikacji, więc nie można się modlić do jego podobizn
ośmiesza to go i sprawia że traci on swoje dobre imię, jest to przestroga dla jego sprzymierzeńców
Jaki był powód wyłupienia oczu? (3 pkt)
Król demonów nie mógł przez to walczyć, było one także kamieniami mocy
Wyjaśnij termin Kenmon taisei (3 pkt)
Organizacja oparta na zależnościach rodów wysoko postawionych