Zestaw A
1.Próchnica typu mor posiada podpoziomy
-Ool – ściółka (surowina)
-Oof – poziom fermentacyjny (butwinowy)
- Ooh- poziom humusowy
2.Wpisz wartości pomiaru odczynu tej samej próbki gleby i uzasadnij
phH20: <5 gleby bardzo kwaśne phHCL: ,4,5 gleby bardzo kwaśne
Część jonów K+ z dodanego do gleby KCl wchodzi w reakcję wymiany z najsłabiej
związanymi jonami H+, które przechodzą do roztworu. Tak więc pH gleby mierzone w KCl
jest niższe od oznaczonego w H2O (kwasowość jest większa). Różnica ta powiększa się w
miarę wzrostu kwasowości gleby.
3. Wymień elementy budowy glebowego kompleksu sorpcyjnego
-cząstki mineralno-organiczne
-cząstki mineralne
-cząstki próchniczne (próchnica)
-roztwór glebowy
-powietrze
4. Podaj definicję sorpcyjnych właściwości gleby
To całokształt różnych zjawisk, w wyniku których gleby pochłaniają, gromadzą i wiążą zawiesiny, molekuły, jony i mikroorganizmy. Zależą od glebowego kompleksu sorpcyjnego.
5.Czy może zachodzić proces eluwialny i iluwialny stałej fazy gleb?
Zestaw B
1.Moder
Moder jest przejściową formą próchnicy od mor do mull, charakterystyczną dla gleb darniowo-bielicowych. Poziomy próchniczne typu moder składają się z nieznacznej miąższości (2-3 cm) poziomu ściółki, który stopniowo, bez wyraźnej granicy, przechodzi w poziom akumulacyjny. Jest to typ próchnicy średnio zhumifikowanej. W przemianach resztek roślinnych udział biorą stawonogi i grzyby acidofilne. Stosunek C:N wynosi 15-25. Wytworzone kompleksy organiczno-mineralne są nietrwałe i słabo związane z mineralną częścią gleby.
2.Rodzaje kwasów próchniczych
-Kwasy fulwoewe
-Kwasy hymatomelanowe
-Kwasy huminowe
3.Rodzaje kwasowości i w czym wyrażamy
-kwasowość czynna (aktywna) - pH
-kwasowość potencjalna - mmol/100g gleby lub cmol/1kg gleby
4.Jakie cechy są potrzebne do obliczenia pojemności sorpcyjnej
-suma wymiennych kationów zasadowych
- suma kationów kwaśnych
5. Cechy morfologiczne gleby poddane działaniu wód gruntowych
Zestaw C
1.Próchnica typu mor. W jakich warunkach powstaje
Mor jest formą próchnicy występującą przeważnie w glebach lasów iglastych i na wrzosowiskach. Powstaje ona w warunkach niskiej aktywności biologicznej środowiska, w których humifikacja i mineralizacja substancji organicznej przebiegają bardzo powoli. W przemianach resztek roślinnych udział biorą głównie grzyby acidofilne oraz wykazujące małą aktywność bezkręgowce. W takich warunkach tworzy się charakterystyczny układ warstw ektohumusu (próchnicy nadkładowej) o znacznej miąższości:
2.Czym różni się kwasowość od odczynu gleby
Odczyn glebowy, właściwość gleby wyrażona przez stosunek stężenia jonów wodorowych H+ do jonów wodorotlenkowych OH-, Kwasowość, cecha gleby, w której stężenie jonów (jonów wodorowych H+ jest większe od stężenia jonów wodorotlenkowych OH-.
3.Wymień po 3 właściwości fizyczne pierwotne i wtórne
Pierwotne:
-porowatość
-zwięzłość
-gęstość
Wtórne:
-zdolność do nagrzewania i utraty ciepła
-odczyn
-lepkość
-struktura
4.Budowa glebowego kompleksu sorpcyjnego
-część organiczna (wiąże i zatrzymuje więcej składników niż mineralna
-część mineralna (znaczna plastyczność, pęcznienie i sorbowanie jonów, bo mają budowę przestrzenną)
-część organiczno-mineralna
5.Zdefiniuj rodzaj gleby, podaj przykłady przykłady.
Rodzaj gleby jest określany na podstawie genezy i właściwości skały macierzystej z której wytworzyła się gleba. Np. gleby bielicowe
Zestaw D
1.Dlaczego w glebach leśnych jest duża warstwa materii organicznej?
W lasach występuje znaczny opad organiczny. Materia, która opada na ziemię nie zostaje usuwana i ulega rozkładowi. Tak samo dzieje się z martwymi szczątkami zwierzęcymi i roślinnymi. Znaczą rolę odgrywa również obumarła materia znajdująca się pod powierzchnią ziemi.
2.Czym różni się kwasowość potencjalna od czynnej ?
Kwasowość czynna - jony mogą występować tylko w roztworze glebowym
Kwasowość potencjalna – jony mogą występować w roztworze glebowym oraz w stałej części gleby (glebowym kompleksie sorpcyjnym)
3.Sorpcja chemiczna
Zjawisko spowodowane wytrącaniem się nierozpuszczalnych soli w wyniku reakcji wzajemnego oddziaływania na siebie jonów roztworów glebowych albo reakcji na powierzchni glebowych cząstek Kompleksu Sorpcyjnego
4.Struktura gleby i przykłady
Struktura gleby to rodzaj i sposób wzajemnego powiązania oraz przestrzenny układ elementarnych ziarn stałej fazy gleby np. struktura spójna – glina piaszczysta
5.Gatunek gleby i przykłady
Gatunek gleby określa uziarnienie utworu glebowego całego profilu
-żwiry piaszczyste
- piaski luźne
- glina lekka
- iły pylaste
- żwiry gliniaste
Zestaw E
1.W jakiej postaci powstaje próchnica właściwa (epihumus) w typie próchnicy moder? Podaj budowę poziomu organicznego w takim przypadku.
Epihumus wykształca się w poziomie organicznym gleb mezo- i oligotroficznych przy udziale roślinności borowej. Tworzy warstwę o miąższości kilku cm zbudowaną z bezpostaciowej i silnie zhumifikowanej substancji organicznej barwy ciemnobrunatnej lub czarnej. W stanie wilgotnym ma konsystencję mazistą, w suchym drobnokaszkowatą. Zalega bezpośrednio na powierzchni gleby mineralnej, i poprzerastany jest korzeniami.
2.Czemu służy określenie kwasowości hydrolitycznej?
Mówi o całkowitym zakwaszaniu gleby i określa potrzebę wapniowania gleb
3.Scharakteryzuj sorpcję wymienną gleb
Wymiana jonów pomiędzy GKS a roztworem glebowym, jest to wymiana dynamiczna, zależy od stężenia i uwilgotnienia
4.Czym jest porowatość gleb? W jakich jednostkach jest wyrażana?
Porowatością gleby nazywa się właściwość gleby polegającą na występowaniu wolnych przestworów między elementami stałej fazy gleby.
Wskaźnik porowatości wyraża się w procentach, stosunkiem objętości wolnych przestworów do całkowitej objętości danej bryły glebowej. Główny wpływ na wielkość tego wskaźnika ma struktura, mniejszy uziarnienie gleby.
5.Wymień kryteria wyróżnienia odmiany podtypu gleby.
Właściwościami stosowanymi przy definiowaniu przejściowości gleb mogą być: poziomy dodatkowe do tych, które definiują określony typ glebowy, na przykład poziom argic podścielający poziom spodic, a także poziomy pogrzebane, jak na przykład miąższa warstwa organiczna przykryta cienką warstwą mineralną. 3. Podtypy mające cechy jednego lub więcej innych typów, które są wyrażone w części gleby, ale podporządkowane właściwościom danego typu, na przykład różne głębokości nasycenia wodą i procesów redukcji.
Zestaw F
1.Omów budowę poziomu organicznego charakterystycznego dla typu próchnicy mull. Określ warunku sprzyjające tworzeniu się takiego typu próchnicy.
Mull jest formą próchnicy charakterystyczną dla gleb kasztanowych, czarnoziemów, rędzin i innych gleb wykazujących wysoką aktywność biologiczną. Powstaje ona przy udziale roślinności trawiastej. Jest to dobrze zhumifikowana substancja organiczna, wytworzona przy udziale bezkręgowców i bakterii przerabiających resztki roślinne.Ten typ próchnicy charakteryzuje się odczynem obojętnym, stosunkiem C:N zbliżonym do 10 oraz zdolnością do tworzenia trwałych kompleksów organiczno-mineralnych. Występuje przede wszystkim w glebach uprawnych.
2.Czym różni się kwasowość wymienna od hydrolitycznej?
Kwasowość wymienna:
- ujawnia się po zadziałaniu na glebę roztworem soli obojętnej KCl
- pochodzi od jonów H+ i Al 3+, słabo związanych z KS
Kwasowość hydrolityczna:
- ujawnia się po zadziałaniu na glebę solą hydrolizującą zasadowo
- pochodzi od jonów H+ i Al 3+, silnie związanych z KS
3.Zdefiniuj stopień wysycenia gleb kationami zasadowymi i podaj jednostkę tej cechy.
procentowy udział kationów zasadowych (Ca2+, K+, Mg2+, Na+) w całkowitej pojemności sorpcyjnej. jest również ważną cechą żyzności gleby. Jednostka: cmol/kg gleby
4.Czym powietrze glebowe różni się od atmosferycznego? Jakie są tego przyczyny?
Zawartość dwutlenku węgla w powietrzu glebowym jest kilkakrotnie większa niż w powietrzu atmosferycznym. Wynika to z intensywności procesów życiowych drobnoustrojów i zwolnionego tempa mieszania się powietrza z tych dwóch ośrodków. W powietrzu glebowym stwierdzono niewielkie ilości zredukowanych form połączeń gazowych, jak etylen, N2O. Człowiek stosuje od dawna różne zabiegi agrotechniczne i melioracyjne dla poprawy natlenienia gleby.
5.Wykaż różnicę pomiędzy poziomem genetycznym a diagnostycznym.