Zoologia 2.02.2012r.
Systematyka- nauka zajmująca się badaniem różnorodności organizmów, klasyfikowaniem ich, katalogowaniem oraz opisywaniem. Systematyka umieszcza każdy organizm zakwalifikowany jako taksom w hierarchicznej strukturze kategorii.
Ranga N. łacińska przykład
Nadkrolestwo superregnum eucaryota jądrowe
Krolestwo regnum zoa zwierzęta
Typ phylum arthoropoda stawonogi
Gromada classis insecta owady
Rząd ordo orthopetera posto-skrzydłowe
Rodzina familia gryllidae świerszczowate
Rodzaj genus gryllus świerszcz
Gatunek species gryllus campestris świerszcz polny
Podział świata żywego”
Tradycyjny
–rośliny
–zwierzęta
Podział Whittakera i Margulis
Podział na 6 królestw w obrębie 2 nad królestw zaproponowany w 1978 r.
Procarytoa (bez jądrowe)
Eubacteria (bakterie)
Aecheaea
Eucarytoa
Protista
Plantae
Fungi
Animalia
-Podział Calaviera-Smitha
Zaproponowany przez Thomasa C-S. w 1983 r i zmodyfikowany w 1988r przewiduje 6 królestw
Cesarstwo Procaryota
Bacteria
Cesarstwo: Eucaryota;
Protoza
Chroista (niektóre glony i pewne heterotrofy)
Fungi
Plantae
Animalia
Podział Adla, Farmera, Simpsona innych
Zaproponowany w 2006r i oparty na najnowszych odkryciach filogenetycznych, polega na wyróżnianiu 6 grup systematycznych w królestwie Eucaryota.
-OPISTHOKONTA (zwierzęta, grzyby, wiciowce, kołnierzykowate)
-AMOEBOZOA-głownie ameby wolno zyjące i pasożytnicze.
-EXCAVATA- (Oxymonada, Diplomonada, Jakobidae)
-RHIZARIA- (otwornice, promienice
-ARCHAEPLASTIDA- krasnorosty, zielenice, rośliny zielone.
-CHROMALVEOLATA- tobołki, orzęski, kryptofity, haptofity, brunatnice, okrzemki.
NAZWENICTW SYSTEMATYCZNE
Organizmom klasyfikowanym w obrębie poszczególnych JEDNOSTEK KLASYFIKACJI (taksonów) nadaje się nazwy łacińskiej:
-uninominalne 1złonowe dla szczebli wyższych od gatunku
-binominalne- dwuczłonowe dla gatunku
-trynominalne- trzy członowe dla podgatunku
NAZWA GATUNKOWA:
Składa się z 2 członów;
-Nazwy rodzaju, do którego należy gatunek
-Epitetu gatunkowego, ściśle opisującego gatunek.
Przedrostki nazw:
Takson/ranga: Przyrostek (sufiks)
Nadrodzina -oidea
Rodzina idae
Podrodzina -inae
Plemię - ini
Pod plemię -ina
Dla zwierzą standardowe przedrostki ustalone są tylko dla taksonów nadrodziny i niższych. Nazwy taksonów wyższych mogą być tworzone na podstawie typowego rodzaju lub być opisowe.
Filogeneza;
-Jednostka monofiletyczna- gatunek lub wyższa jednostka systematyczna wywodząca się z 1 populacji wyjściowej
-Jednostka Difiletyczna- gatunek lub wyższa jednostka systematyczna wywodząca się z 2 populacji wyjściowych.
-Jednostka Polifiletyczna- gatunek lub wyższa jednostka systematyczna wywodząca się z więcej niż dwóch populacji wyjściowych.
Drzewo Filogenetyczne (dendronogram)
Drzewem filogenetycznym nazywamy graficzne ujęcie ewolucyjnych pokrewieństw. Wyróżniamy wiele metod graficznego przedstawiania podobieństw i pokrewieństw jednostek systematycznych. Do najważniejszych należą:
1.Fenogramy
2.Kladogramy
3.Filogramy
Fenogram- zaznacza tylko pokrewieństwo oraz względny czas pojawienia się jednostek systematycznych w ewolucji.
Rys:
Kladogram- na osi rzędnych podawana jest ocena czasu pojawienia się jednostki systematycznej, zaś na osi odciętych stopień różnicy cech: stopień pokrewieństwa jest określany za pomocą położenia punktów odgałęzienia.
Rys
Filogram-podaje stopnie różnicy między jednostkami systematycznymi mierzone na osi odciętych, czasy ich powstania mierzone na osi rzędnych, a ponad to stopnie zróżnicowania wyrażone są za pomocą kątów odchyleń.
Rys.
PODZIAL SYSTEMATYCZNY ZWIERZĄT:
Królestwo : protista(pierwotniaki)
-opisano 65 00 z tego 10 000 to pasożyty
-organizmy jednokomórkowe
-jedno lub wielojądrowe
- wielkość 1 do 500milim
-żyją pojedynczo lub kolonijnie
-Poruszają się za pomocą pseudopodiów lub undulipodiów
-pinocytoza, fagocytoza, wchłanianie
-tlenowe i beztlenowe
-odbierają bodźce i reagują na nie (taksje)
-Rozmnażanie bezpłciowe i płciowe.
Typ: SARCOMASTIGOPHORA
Przedstawiciele przybierają różne formy: wiciowca i ameby
Poruszają się za pomocą wici i pseudopodiów
Jednokomórkowe bądź kolonijne.
Autotroficzne lub heterotroficzne
PODTYP: MASTIGOPHORA (wiciowce)
Grupa polifiletyczna składająca się z wielu samodzielnych grup.
Narządem ruchu są wici (1 lub wiele)
Rozmnażają się przez podział podłużny, tylko niektóre płciowo
Występują heterotrofy i autotrofy (pojawia si myksotrofizm)
Rzadko wytwarzają pseudopodia. Czasem pojawią się filomorfizm morfologiczny. Może otoczyć się celulozową osłonką.
GROMADA: PHYTOMASTIGOPHORA
W roślinie:
Obecność plastydów (chloroplastów)
Występują stigma związana z plastydami (volvox) lub znajdująca się u podstawy wici (euglena)
Najczęściej występują w postaci wiciowca
Materiałem zapasowym jest skrobia
Łatwo przechodzą w postać plamelli
Wiele gatunków tworzy cysty przetrwalnikowe i rozmnażania
Obecnie do gromady wiciowców roślinnych zalicza się dziewięć rzędów.
Stigma- plamka oczna.
RZĄD; DINOFLAGELLATA (BRUZDNICE)
Gatunki morskie oraz słodkowodne
Obecność 2 wici
Posiadają 2 bruzdy (podłużne i poprzeczne)
Występują celulozowe pancerzyki
Plastydy zawierające chlorofil, któremu towarzysza inne barwniki: peridinina (złocistożółta), dinoksantyna (brunatna) hematochrom (czerwony)
Osobniki heterotroficzne wyposażone w trychocysty (ekstrusomy)
Rozmnażanie przez podział ukośny na dwie komórki.
Chemiluzeinstencji- zakwit notiluca miliaris.
RZĄD; EUGLEIDA
-Słodkowodne
-Stanowią element fitoplanktonu
-W przedniej części ciała zagłębienie w formie ampuły zwane zbiornikiem lub rezerwuarem z dwoma wiciami
-Ciałko okryte ornamentowaną pellikulą
-MATERIAL ZAPASOWY:PARAMYLON
-Plastydy zawierają chlorofil raz hematochrom.
Wokół pyrenoidu odkłada się paramylon.
RZĄD; VOLVOCIDA (toczkowce)
-Słodkowodne i morskie
-Żyjące pojedynczo lub w koloniach
-Kształt przeważnie kulisty
-Obecność 2 lub 4 wici
-Chloroplasty zawierają chlorofil
-Materiał zapasowy skrobia
Występuje rozmnażanie płciowe
Występują tylko w czystych wodach.
Wewnątrz kolonii macierzystej pojawiają się kolonie potomne. Znajdują się komórki generatywne.