Diagramy Brouwera Dla MO2 (gdy zaniedbujemy defekty anty-frenkla): F MM^X → Mi^4O + VM^4′ KF= [VM^4’] [Mi^4°] e zero → e^′ + h^O Ke= [e’][h°] 1 M1+yO2 MO2 → Mi^4O + 4e^′ + O2 K1= [Mi^4°] [e’]^4 pO2 2 M1-yO2 O2 → VM^4′ + 4h^O + 2OO^x K2= [VM^4’] [h°]^4 pO2^−1 3.MO 1+y 1/2O2 = Oi^2’ + 2h• K3=[Oi^2’][ h•]2pO2^-1/2 4.MO 1-y Oo = VO^2• + 2e’ + 1/2O2 K4=[VO^2•][e’]2pO2^1/2 Związki niestechiometryczne – zw. chem. nie spełniające prawa stałości składu. Przyczyną zmiennej zawartości różnych pierwiastków w związku mogą być defekty sieci krystalicznej lub występowanie nadmiaru atomów jednego ze składników, nietworzących wiązań chemicznych. Wysokie [po2] Średnie [po2] Niskie [po2] 4[Mi^4o]=[e^′] $${\lbrack\text{Mi}}^{4o}\rbrack = \sqrt[5]{\frac{K_{1}*po_{2}^{- 1}}{256}}$$ $$\lbrack e^{'}\rbrack = 4\sqrt[5]{\frac{K_{1}*po_{2}^{- 1}}{256}}$$ $${\lbrack h}^{o}\rbrack = \frac{\text{Ke}}{4\sqrt[5]{\frac{K_{1}*po_{2}^{- 1}}{256}}}$$ $${\lbrack V}_{M}^{{4'}^{'}}\rbrack = \frac{K_{F}}{\sqrt[5]{\frac{K_{1}*po_{2}^{- 1}}{256}}}$$ $$\lbrack e^{'}\rbrack\ {= \lbrack h}^{o}\rbrack = \text{Ke}^{\frac{1}{2}}$$ $${\lbrack h}^{o}\rbrack = K^{\frac{1}{2}}$$ $$\lbrack e^{'}\rbrack = K^{\frac{1}{2}}$$ [Mi^4o]=K1 * Ke^−2 * po2^−1 [VM^4′]=K1 * Ke^−2 * po2 4[VM^4′′]= [h^o] $${\lbrack V}_{M}^{4^{'}}\rbrack = \ \sqrt[5]{\frac{K_{2}*po_{2}}{256}}$$ $${\lbrack h}^{o}\rbrack = 4\sqrt[5]{\frac{K_{2}*po_{2}}{256}}$$ $${\lbrack\text{Mi}}^{4o}\rbrack = \frac{K_{F}}{\sqrt[5]{\frac{K_{2}*po_{2}}{256}}}$$ $$\lbrack e^{'}\rbrack = \frac{\text{Ke}}{4\sqrt[5]{\frac{K_{2}*po_{2}}{256}}}$$

Dyfuzja wzajemna Wzór na prędkość unoszenia: $$\upsilon = D_{\text{Cu}}\frac{{\partial y}_{\text{Cu}}}{\partial x} + D_{\text{Zn}}\frac{{\partial y}_{\text{Zn}}}{\partial x}$$ Wzór na współczynnik dyfuzji wzajemnej Cu-Zn: DCuZn = DCuyZn + DZnyCu Dane z artykułu: $$D_{\text{CuZn}} = 3,8 \bullet 10^{- 13}\frac{m^{2}}{s}$$ yZn = 0, 26     →         yCu = 0, 74 t = 701h = 2523600 s x = 37 • 10^−4^″ = 9, 398 • 10^−5m $$\frac{{\partial y}_{\text{Zn}}}{\partial x} = tg\alpha\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \frac{{\partial y}_{\text{Cu}}}{\partial x} = - \frac{{\partial y}_{\text{Zn}}}{\partial x}$$ $$\frac{{\partial y}_{\text{Cu}}}{\partial x} = - \frac{{\partial y}_{\text{Zn}}}{\partial x} = - 110,24$$ Obliczenia: $$\upsilon = \frac{x}{t} = 3,724 \bullet 10^{- 11}\frac{m}{s}$$ $$\frac{{\partial y}_{\text{Zn}}}{\partial x} = \frac{0,14}{1,27 \bullet 10^{- 3}} = 110,24$$ $$\frac{{\partial y}_{\text{Cu}}}{\partial x} = - 110,24$$ Efekt Kirkendalla Miał na celu sprawdzenie, czy w wyniku procesów dyfuzyjnych zachodzących w układzie stop-metal następuje przesuwanie się granic faz. Na dwóch przeciwległych powierzchniach prostokątnego bloku z α-mosiądzu umieszczono kilka cienkich drucików molibdenowych – markerów. Następnie preparat pokryto grubą warstwą miedzi. Próbkę poddano wygrzewaniu przez długi okres czasu. Okazało się, że wspomniana odległość d1 pomiędzy markerami zmniejszyła się w wyniku wygrzewania dyfuzyjnego ($d2\sim\sqrt{t}\ )$. Przesunięcie się drucików molibdenowych nie biorących udziału w procesie dyfuzji, jest spowodowane nierównością przeciwnie skierowanych strumieni dyfuzyjnych miedzi i cynku (liczba atomów cynku przechodzących z mosiądzu do miedzi jest większa od liczby atomów miedzi płynących w przeciwnym kierunku w tym samym czasie). Wnioski: $D_{\text{Zn}} > D_{\text{Cu}}\text{\ \ \ \ \ \ \ \ i\ \ \ \ \ \ }d2\sim\sqrt{t}$ Proces dyfuzji zachodzi według mechanizmu wakacyjnego. Dyfuzja pierścieniowa jak i międzywęzłowa nie może prowadzić do takiego zjawiska, ponieważ nie prowadzą do powstania nowych płaszczyzn sieciowych.