Lepkość, tarcie wewnętrzne, cecha płynów, pojawienie się siły tarcia pomiędzy warstwami cieczy lub gazu, poruszającymi się równolegle względem siebie z różnymi co do wartości prędkościami. Warstwa poruszająca się szybciej działa przyspieszająco na warstwę poruszającą się wolniej i odwrotnie. Pojawiające się wtedy siły tarcia wewnętrznego skierowane są stycznie do powierzchni styku tych warstw.

Siła potrzebna do podtrzymania ruchu dwóch płytek względem siebie równoległych jest wprost proporcjonalna do powierzchni i prędkości, oraz odwrotnie do odległości między nimi i wynosi:

F=η(Sv/d).

Zjawisko lepkości wykazują wszystkie ciecze i gazy. Jedynym szczególnym wyjątkiem jest ciekły hel, który w temperaturach bliskich zera bezwzględnego wykazuje zjawisko nadciekłości czyli zupełne zniknięcie lepkości. Lepkość zależy w dużym stopniu od temperatury: dla cieczy zmniejsza się znacznie ze wzrostem temperatury, natomiast dla gazów nieco rośnie wraz z temperaturą.

Przepływ laminarny, opływ uwarstwiony, w którym poszczególne warstwy elementarne gazu lub cieczy nie mieszają się z sobą.

Siła oporu ruchu działająca ze strony cieczy na poruszającą się w niej kulkę wyraża wzór Stokesa

F= 6pηrv - dla nie ograniczonej ilości cieczy

-dla ruchu kulki wzdłuż cylindra o promieniu R F=

Siły działające na kulkę:

ciężkości F = m ^. g

wyporu Archimedesa F_w = m_w g = g ^. ρ ^. V

siła oporu (Stokesa) F_o = Kv gdzie K = 6 ^.  ^.  ^. r ^. (1 + 2,4 ^. r/R)

Zgodnie z II zasadą dynamiki równanie ruchu kulki ma więc postać: ma=F-Fw-Fo lub

Jeżeli w chwili początkowej t=0 prędkośćv=v₀, to po scałkowaniu dostajemy

zależność od czasu w postaci

gdzie nazywamy stałą czasową.

Prędkość graniczna kulki:

Wyznaczenie lepkości metodą Stokesa polega na bezpośrednim pomiarze wszystkich wielkości występujących po prawej stronie wzoru

---