1. Cel ćwiczenia:

• Dowód tezy, że siła krytyczna jest wartością niezależną od siły poprzecznej.

• Dowód tezy, że siła krytyczna zależy od zachowania się siły obciążającej w trakcie wyboczenia.

Dane geometryczne i własności badanego pręta:

Długość – 450 mm

Szerokość – 36 mm

Grubość – 4 mm

Moduł Younga – 2,1*10⁵ MPa

2. Schemat i opis stanowiska

Stanowisko pomiarowe składa się z ramy i przymocowanego do niej pręta stalowego. W zależności od wykonywanego pomiaru pręt można obciążyć bezpośrednio szalką lub z pomocą łącznika. Pomiaru przemieszczeń dokonuje się czujnikiem zegarowym, a obciążenie uzyskuje się umieszczając na szalce odpowiednie ciężarki.

3. Obciążenie pręta bezpośrednio szalką przy 0° ugięcia początkowego

Otrzymane pomiary

Masa ciężarka	Siła obciążenia	Odchylenie	Odchylenie (pomiar 2.)	Średnia wartość odchylenia	W/p
0	0	0	0	0	-
2	19,62	0,223	0,22	0,2215	0,011
4	39,24	0,355	0,357	0,356	0,009
6	58,86	0,555	0,568	0,5615	0,009
8	78,48	0,801	0,829	0,815	0,0103
10	98,1	1,089	1,097	1,093	0,0111
12	117,72	1,442	1,423	1,4325	0,0121
14	137,34	1,818	1,784	1,801	0,0131
16	156,96	2,247	2,269	2,258	0,0143
21	206,01	3,623	3,623	3,623	0,0175

Wykres zależności odchylenia od przyłożonego obciążenia.

Obliczenie doświadczalnej wartości siły krytycznej P_kr

Ze wzoru:

$$P_{\text{kr}} = \frac{w}{\left( \frac{w}{p} \right)}$$

Średnia wartość siły krytycznej obliczona tą metodą to 277,8 N.