TOM E

Projekt Elektryczny

Część opisowa

1. Przedmiot opracowania …………………………………………………………………………………………..……………….……………..……….… str. 12

2. Charakterystyka techniczna stacji ………………………………………………………………………………….…….………….….……….… str. 12

2.1 Dane techniczne strony średniego napięcia SN …………………………………………….…….…..…….….……….… str. 13

2.2 Dane techniczne strony niskiego napięcia nN ………………………………………………………………..…..…… str. 13

1. Budynki stacji ………………………………………………………………………………………….……………………………..………….…….…….………… str. 13

2. Elewacje ………………………………………………………………………………………………………………………….….……………………………..………… str. 13

3. Oznaczenia ……………………………………………………………….…………………………………………………….………………..………………………… str. 13

4. Urządzenia elektryczne stacji ……………………………………………………………………………………………….….…...…………..……… str. 13

6.1 Rozdzielnice średniego napięcia …………………………………………………………………………..………….…………….……… str. 13

6.2 Rozdzielnice niskiego napięcia ……………………………………………………………..……………………….…………….…..…… str. 14

6.3 Transformatory ………………………………………………………………………………………………………………………..………….…..…… str. 14

6.4 Połączenia kablowe ………………………………………………………………………………………………………………..………….…..…… str. 14

6.5 Agregaty prądotwórcze, baterie kondensatorów, rozdzielnice indywidualne …………..…..…… str. 14

1. Rozmieszczenie urządzeń ………………………..………………………………………………………………………….…..……..…….……..……… str. 15

2. Ochrona od porażeń ……………………………………………………………………………………………………………………….……….……..……… str. 15

3. Uziemienia …………………………………………………………………………………………………………………...…………………….………….…..……… str. 15

4. Ochrona środowiska ……………………………………………………………………………………………………………………....……………………… str. 15

5. Wentylacja, hałas i wibracje …………………………………………………………………………………………………………..….……….……… str. 15

6. Lokalizacja …………………………………………..………………………………………………..……………………………….…….……………….…………… str. 15

7. Posadowienie …………………………………………………………………………………….…………..………………….……..………..……………..……… str. 15

8. System montażu …………………………………………………………………………………………….……………..….……………………….…...……… str. 16

9. Warunki ochrony p-poż ……………………………………………………………………………………………………..……...………..……..………… str. 16

10. Gwarancja (stacje) …………………………………………………………………………………………………………………….....…………………..……… str. 16

11. Zgodność z normami …………………………………………………………………………………………………………………...……………….………… str. 16

12. Sposób zamawiania stacji ………………………………………………………………………………………………………….……………….………… str. 16

Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia (BIOZ) ………………………………………………………………………………………………… str. 17

Rysunki (przykłady konfiguracji stacji do - adaptacji)

Schemat elektryczny stacji (3L + 1T) ………………………………………………..………………………….….. (przykład wykonania) … rys. 01/E

Schemat elektryczny stacji (1L + 1T) ………………………………………………………..……………………… (przykład wykonania) … rys. 02/E

Schemat elektryczny stacji z pomiarem po stronie SN (UniSwitch, Schneider, SAREL) .…… (p.w.) … rys. 03/E

Schemat elektryczny stacji z pomiarem po stronie SN (SIEMENS, F&G) .………………………………… (p.w.) … rys. 04/E

Schemat elektryczny stacji z pomiarem po stronie SN (EA – F&G, Ormazabal) .……….……….… (p.w.) … rys. 05/E

Rozmieszczenie urządzeń ……………………………………...……………………………………………………………… (przykład wykonania) … rys. 06/E

Rozdzielnice RNTw ………..…………………………………………………………..……………………………………………………………………….……….. rys. 07/E

Uziemienia ……………………………………………………………………………………………………………………………………… (przykład wykonania) ... rys. 08/E

Układ pomiarowy pośredni ze zdalną transmisją danych ………………………………………….. (przykład wykonania) … rys. 09/E

E	Projekt Elektryczny	KS 25-36w
Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest wolnostojąca stacja transformatorowa typu KS 25-36w w budynku betonowym. Stację zaprojektowano jako kompletne urządzenie elektroenergetyczne – do bezpośredniego ustawienia w miejscu przeznaczenia. Stacja transformatorowa KS 25-36w przeznaczona jest do zasilania energią elektryczną odbiorców przemysłowych i komunalnych z sieci kablowych SN o napięciu do 20 kV i sieci nN o napięciu 400/230 V np.: - zakłady przemysłowe - osiedla mieszkaniowe - place budowy, itd. 2 Charakterystyka techniczna stacji Stacje oznaczono indeksem KS 25-36w. Oznaczenia stacji: KS - w Kompaktowa Stacja transformatorowa Wymiary budynku (dm) Obsługa wewnątrz Dane techniczne: Moc znamionowa stacji ………………………………………….…….................................................................... 630 (1000) kVA Częstotliwość …………………………………………………………….………………………………………………………………………….…..……….. 50 Hz Liczba faz ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………... 3 Rozdzielnica SN w izolacji SF6 (wg potrzeb eksploatacyjnych) …………...................................................... 1 do 5 pól lub rozdzielnice w izolacji SF6/powietrze oraz powietrznej Rozdzielnica nN typu RNTw ………………………………………….…….............................................................. 6, 8, 10, 12 pól Stacja transformatorowa KS 25-36w posiada pełne badania typu przeprowadzone w INSTYTUCIE ENERGETYKI w Warszawie – atest nr 725 / 30.12.2005. Zakres wykonanych badań typu: spełnienia wymagań ogólno konstrukcyjnych spełnienie wymagań funkcjonalnych nagrzewanie i określenie klasy obudowy obciążalności zwarciowej połączeń uziemiających wytrzymałości izolacji wytrzymałości mechanicznej obudowy na uderzenia wytrzymałości mechanicznej obudowy na obciążenia Zakres wykonanych badań specjalnych: sprawdzenie i ocena skutków łuku powstałego w wyniku zwarcia wewnętrznego sprawdzenie i ocena wytrzymałości drzwi i krat wentylacyjnych 2.1 Dane techniczne strony średniego napięcia SN Napięcie znamionowe …………………………………………………………..…………………………………….. 17,5 kV lub 24 kV Poziom znamionowy izolacji …………………………………………..………… 95 kV / 38 kV lub 125 kV / 50 kV Prąd znamionowy ciągły: szyn zbiorczych i pól liniowych (SF6) ……………………………………………………………………………… 400 A (630 A) pola transformatorowego (SF6) ……………………………………………………………..………….…………………………. 200 A Prąd znamionowy szczytowy: szyn zbiorczych, pól liniowych i uziemnika (SF6) ………………………..…………….… 31,5 kA lub 40 kA Prąd znamionowy krótkotrwały: szyn zbiorczych, pól liniowych i uziemnika (SF6) ……………………………..……….…. 12,5 kA lub 16 kA stopień ochrony od strony obsługi ………………………………………………………..… IP 2x lub IP 3x lub IP31D 2.2 Dane techniczne strony niskiego napięcia nN napięcie znamionowe ……………………………………………………………………………………………………………….…………………....…… 400 V napięcie znamionowe izolacji …………………………………………………………………………………………………………….…….……… 660 V prąd znamionowy ciągły : obwodu głównego ……………………………………………………………………………………………………………………..…..…… 990 (1440) A pól odpływowych ……………………….………………………………………………………………………………………………………….…………… 400 A prąd znamionowy szczytowy : pola zasilającego i szyn zbiorczych …………………………………………………………………………………………..….……….…… 40 kA prąd znamionowy krótkotrwały : pola zasilającego i szyn zbiorczych ………………………………………………………….……………………………………..…………… 16 kA liczba pól odpływowych …………………………………………………………………………………………………………………….….… 6, 8, 10, 12 stopień ochrony od strony obsługi …………………………………………………………………………………………..…..…….………..…. IP 20 3 Budynki stacji (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany str. 5 – 9; rys. 01/A – 14/A) 4 Elewacje (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 3 - str. 6; rys. 08/A – 09/A) 5 Oznaczenia (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 4 - str. 6; rys. 11/A) 6 Urządzenia elektryczne stacji 6.1 Rozdzielnice średniego napięcia W budynkach stacji KS 25-36w, w zależności od potrzeb eksploatacyjnych, można instalować rozdzielnice średniego napięcia różnych typów i różnych producentów np: Rozdzielnice SN w izolacji SF6: producent / Typ rozdzielnicy: SIEMENS ……………………………………………...………. 8DJ20 F&G, UESA ….…………………………………………… GA; GAE AREVA ……………………………………………..………. FBA; FBX Schneider Electric ……………………………………….. RM6 ABB …………………………………………………………. SAFERING Ormazabal / F&G ………………………… GM COSMOS ilość pól ……………………………………………………………………………………………….……..…. wg potrzeb eksploatacyjnych napięcie znamionowe …………………………………………………………………..………………………………. 17,5 kV lub 24 kV prąd znamionowy ciągły szyn zbiorczych i pól liniowych …………………………………………… 400 A (630A) prąd znamionowy ciągły pola transformatora ……………………………………………………………………….……….. 200 A zabezpieczenia w polu transformatora ………………………..…………………….…… bezpieczniki lub wyłącznik pola liniowe tradycyjne lub z ogranicznikami przepięć pola pomiarowe średniego napięcia Rozdzielnice SN w izolacji SF6/powietrze: rozdzielnice wolnostojące, podziałka 375, 500, 750 mm np. UniSwitch – ABB; SM6 – Schneider Electric; SAREL; SIEMENS itd. tradycyjne pola liniowe, transformatorowe oraz pomiarowe SN Rozdzielnice SN w izolacji powietrznej: rozdzielnice celkowe, wolnostojące, podziałka 550, 750 mm typ: EA; producent: F&G – Ormazabal; UESA tradycyjne pola liniowe, transformatorowe oraz pomiarowe SN 6.2 Rozdzielnice niskiego napięcia (nr rys. 07/E) producent / typ : WILK ………………………………………………………….….……………………………………………………….…….. RNTw 6 (8) (10) (12) napięcie znamionowe …………………………………………………………………………………………………………………….…….. 400 V prąd znamionowy ciągły : obwodu głównego i szyn zbiorczych ………………………………………………….…………………..…… 990 (1440) A pól odpływowych ……………………………………………..…………………….…………………….……………………………..……… 400 A stopień ochrony od strony obsługi ………………………………………………………….……………..………………………..… IP 20 rozdzielnice niskiego napięcia nN ilość pól: 6, 8, 10, 12 pole zasilania: wyłącznik, rozłącznik, rozłącznik z bezpiecznikiem (gTr) lub zasilenie bezpośrednie pola odpływowe: aparaty listwowe gr. 2, 3 urządzenia towarzyszące: analizatory sieci, pomiar prądu i napięcia, potrzeby własne, kompensacja strat Układy pomiarowe (katalog: WILK Tablice i układy pomiarowe): po stronie SN lub nN kontrolny, bilansowy lub rozliczeniowy tradycyjny lub zdalny na tablicach lub w szafkach 6.3 Transformatory typ transformatora ………………………………………………....................…….. olejowy-hermetyczny lub suchy moc transformatora ………………………………………………………..………………………………………... do 630 (1000) kVA straty mocy transformatora …………………………………………..……….……………………..….. do 7500 W (12200 W) przyłącze górnego napięcia GN ……………………………………………………..…. konektorowe lub tradycyjne przyłącze dolnego napięcia DN ….…………………………….……………………..…..…. tradycyjne na izolatorach max. wymiary ….…………………………….………………………………………………………………………..…..…..…. 1500 x 950 mm 6.4 Połączenia kablowe kable zewnętrzne do ……………….………………. jedno lub wielożyłowe o przekroju żył do 240 mm^2; aparatów rozdzielnicy kable do rozdzielnicy przyłączane są za pomocą niskiego napięcia zacisków ramkowych VK (50 Nm) kable zewnętrzne do ……………………..………. kable jednożyłowe w izolacji z polietylenu sieciowanego rozdzielnicy średniego o przekroju żył do 240 mm^2; kable do rozdzielnicy napięcia przyłączane są za pomocą głowic (typ i rodzaj głowic określa producent rozdzielnicy); kable trójżyłowe w izolacji papierowej wymagają zastosowania mufy przejściowej 6.5 Agregaty prądotwórcze, baterie kondensatorów, rozdzielnice indywidualne Agregaty prądotwórcze, baterie kondensatorów, rozdzielnice indywidualne instalowane są w uzgodnieniu z producentem stacji z zachowaniem typowych rozwiązań. 7 Rozmieszczenie urządzeń (nr rys. 06/E) Rozdzielnice SN i nN obsługiwane są wewnątrz budynku stacji – wspólny korytarz obsługi. Transformator ustawiony jest w wydzielonej komorze transformatora. Tablica pomiarowa montowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie rozdzielnicy RNTw lub na ścianie budynku. 8 Ochrona od porażeń sieci średniego napięcia SN ochrona podstawowa ……………………………………………….…………. Izolacja robocza 17,5 / 24 kV ochrona dodatkowa ……………………………………………………………………….…..…. uziemienie ochronne sieci niskiego napięcia Nn ochrona podstawowa ………………………………………………………………..……. Izolacja robocza 0,6 kV ochrona dodatkowa …………………………………………………….….… uziemienie ochronne i robocze ochrona dodatkowa ………………………………………………………………………………..… szybkie wyłączenie 9 Uziemienia (nr rys. 08/E) W stacjach KS 25-36w zaprojektowano uziemienie robocze niskiego napięcia oraz uziemienie ochronne średniego i niskiego napięcia. Zaciski kontrolne 1, 2 zbiorczej szyny uziemiającej ZSU oraz zacisk N transformatora 3 połączono z uziomem zewnętrznym UZ. 10 Ochrona środowiska (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 9 str. 8) 11 Wentylacja, hałas i wibracje 11.1 Wentylacja budynki B 25-36/A/1(2) - transformatory do 1000 kVA - dla zapewnienia skutecznej wentylacji grawitacyjnej zaprojektowano drzwi z kratami wentylacyjnymi (DT/1 nr rys.10/A) oraz kraty wentylacyjne w bocznej ścianie budynku budynki B 25-36/B/1(2) - transformatory do 630 kVA - dla zapewnienia skutecznej wentylacji grawitacyjnej zaprojektowano drzwi z kratami wentylacyjnymi (DT/0 nr rys.10/A); pozostałe trzy ściany – ścianami oddzielenia p-poż 11.2 Hałas i wibracje Poziom hałasu typowych transformatorów 630 kVA jest rzędu 51 – 62 dB (A). Betonowa konstrukcja budynku B 25-36w, specjalne drzwi dwupłaszczowe oraz odpowiednie wibroizolatory ograniczają ten poziom o ok. 8 – 11 dB (A). W przypadkach szczególnych należy zainstalować transformatory specjalnego wykonania lub (oraz) wykonać odpowiednie ekrany (drzwi) dźwiękoizolacyjne. 12 Lokalizacja (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 5 – str.7; rysunek nr 02/A) 13 Posadowienie (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 7 – str.7; rysunek nr 06/A) 14 System montażu (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 8 – str.7; rysunek nr 07/A) 15 Warunki p-poż. (tom A – Projekt Architektoniczno-Budowlany p. 6 – str.7; rysunek nr 03/A) 16 Gwarancja (stacje) Producent udziela gwarancji na stacje transformatorowe kompletnie wyposażone, zgodnie z zamówieniem, nie krótszej niż 24 miesiące – z wyłączeniem urządzeń innych producentów objętych gwarancją 12 miesięczną. Producent nie ponosi odpowiedzialności za usterki i uszkodzenia wynikające z błędnej obsługi i eksploatacji, z braku konserwacji lub niewłaściwie wykonanych prac technicznych. Producent stacji gwarantuje pomoc w uruchomieniu stacji, przeszkoleniu w zakresie obsługi, w dostawie części i materiałów eksploatacyjnych. 17 Zgodność z normami Projekt stacji wykonano w oparciu o normy i dokumenty związane: Ustawa z dn. 10. kwietnia 1997 r. – Prawo Energetyczne (Dz.U. Nr 54, poz. 348, z późniejszymi zmianami). Ustawa z dn. 07. lipca 1994 r. – Prawo Budowlane (Dz.U. Nr 89, poz. 414, z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 25. września 2000 r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych (Dz.U. Nr 85, poz. 957). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 16. marca 1998 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji sieci (Dz.U. Nr 59, poz. 377). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 26. września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 129, poz. 844). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 17. września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U. Nr 80, poz. 912). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 28. maja 1996 r. w sprawie prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby (Dz.U. Nr 62, poz. 288). Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dn. 28. marca 1972 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych (Dz.U. Nr 13, poz. 93). Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska z dn. 14. lipca 1998 r. w sprawie określenia rodzajów inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi albo mogących pogorszyć stan środowiska oraz wymagań, jakim powinny odpowiadać oceny oddziaływania na środowisko tych inwestycji (Dz.U. z dn. 23. lipca 1998 r.) Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska z dn. 11. sierpnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony przed promieniowaniem szkodliwym dla ludzi i środowiska, dopuszczalnych poziomów promieniowania (Dz.U. Nr 107, poz. 676). PN-E-04700 : 1998 - Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych PN-E-08501 : 1988 - Tablice i znaki bezpieczeństwa Ogólna instrukcja eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych z gazem SF6 – PTPiREE; 1999 r. PN-EN 62271–202 : 2007 – Stacje transformatorowe prefabrykowane wysokiego napięcia na niskie napięcie 18 Sposób zamawiania stacji Zamawiając stację należy określić: Typ stacji Napięcie robocze po stronie SN i nN Schemat elektryczny stacji: moc transformatora (charakterystykę transformatora oraz sposób podłączenia – konektorowe lub tradycyjne) typ rozdzielnicy średniego napięcia (ilość pól, rodzaj zabezpieczeń w polu transformatora, ograniczniki przepięć w polach liniowych) typ rozdzielnicy niskiego napięcia (ilość pól, wielkości prądowe, konfiguracja toru prądowego) sposób pomiaru energii elektrycznej wyposażenie dodatkowe kolory elewacji i oznaczenia Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia (BIOZ zgodnie z Dz.U.Nr 120/2003 poz. 1126 z dnia 10.07.2003) Obiekt: …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. Lokalizacja: …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. Inwestor: …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. Projektant: …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………….. Zakres robót: wytyczenie lokalizacji budynku stacji transformatorowej wykonanie wykopów przygotowanie podłoża do posadowienia stacji ustawienie stacji za pomocą dźwigu wykonanie instalacji towarzyszących (uziemienia, kable SN i nN, pomiary) wykonanie prac uzupełniających (zasypanie wykopu, opaski z płytek chodnikowych, itp.) Przewidywane zagrożenia: zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym zagrożenia przy pracach sprzętem budowlanym i dźwigach zagrożenia przy robotach ziemnych i głębokich wykopach Wytyczne przed przystąpieniem do robót szczególnie niebezpiecznych: przestrzegać przepisy BHP i podstawowe zasady bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych (pracownicy wykonujący prace przy urządzeniach elektroenergetycznych muszą posiadać aktualne zaświadczenia kwalifikacyjne i powinni być przeszkoleni w zakresie ratowania osób porażonych prądem elektrycznym) roboty ziemne: należy zapoznać się z projektem technicznym, trasami sieci i urządzeń podziemnych, należy je odpowiednio oznakować. Przy braku rozeznania w zakresie instalacji i urządzeń podziemnych prace ziemne prowadzić ręcznie. Zabezpieczyć wykopy odpowiednimi wygrodzeniami. dźwigi: zabrania się ustawiania dźwigu pod przewodami linii energetycznych, zachować szczególną ostrożność w zasięgu działania ramienia dźwigu koparki: należy uzgodnić trasy instalacji urządzeń podziemnych używać tylko materiały dopuszczone do stosowania w budownictwie wszystkie prace koordynować z projektami branżowymi i wykonywać zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP, PBUE, PN/E oraz planem BIOZ Środki techniczne i organizacyjne w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie umożliwiające bezpieczną i sprawną komunikację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń: drogi dojazdowe powinny być przejezdne w widocznym miejscu powinien znajdować się sprzęt BHP i p-poż umieszczenie w widocznych miejscach tablic ostrzegawczo informacyjnych opracował: ………………………………………………………………………………. DECYZJE, UWAGI I NOTATKI: