KOMPUTER W PRACY DZIENNIKARZA

„INTERNETOWE GATUNKI DZIENNIKARSKIE”
K. Wolny – Zmorzyński

1. Bogusław Nierenberg „Deadline 24 godziny na dobę, czyli o regionalnej gazecie, radiu i konwergencji”

a) Wstęp:
- 29 grudnia 1992r. ustawa o radiofonii i telewizji.

b) Radio górą:
- w radiu wiadomość zaczyna się od „dziś”, w gazetach od „wczoraj”
- dyżur w radiu trwa 24 godziny na dobę
- słuchacze stali się po części autorami, słuchanego przez siebie programu

c) Cyfryzacja, gazeta dogania radio
- za sprawą cyfryzacji oraz Internetu gazeta zaczęła doganiać radio
- 11 mln internautów w Polsce; 7 miejsce w Europie; +20% rocznie
- 2002 r. reklama internetowa’ wydatek: 30 mln zł; 2007r.: 10 razy więcej
- Z Internetu nie korzystają najczęściej osoby starsze oraz z bardzo małych wsi
- Transformacja procesów komunikacyjnych przekształca społeczeństwo industrialne w postindustrialne (dominacja formy sieciowej opartej na interakcjach)
- Interakcyjny sposób komunikowania:
Hipertekst (wymaga uporządkowań systemowych; ich przejaw to sieć WWW)
Konwergencja
Interaktywność

d) Krócej znaczy, dłużej, czyli nowe, ale stare
- Tekst internetowy: jego istotą jest skrótowość i obrazkowość, a także nieustająca walka o przyciągnięcie uwagi internauty
- Hipertekst (odrębny gatunek dziennikarski, występuje w dziennikarstwie interaktywnym)
- Inne gatunki dziennikarstwa internetowego: Wzmianki, Informacja, Felieton, Komentarz, Artykuły publicystyczne, Reportaże, Feature
- Konwergencja (przenikanie się mediów)
- Leszek Olszański wskazuje na dwa wyróżniki dla kształtowania się nowych gatunków internetowych:
Wirtualność
Reklama
- Determinanty, które rzutują na formę dziennikarstwa internetowego:
* szybkość reakcji na wydarzenia
* znacznie dłuższy cykl życia publikacji w Internecie niż na papierze
* możliwość wprowadzenia wielokrotnych modyfikacji i uzupełnień w opublikowanym tekście
* różnice między makietami strony internetowej i gazety papierowej
* możliwość samodzielnego komentowania publikowanych informacji przez czytelników
* multimedialność, możliwość coraz swobodniejszego budowania narracji z elementów tekstowych, dźwiękowych, graficznych i animowanych
* ściśle informacyjny charakter Internetu
- Background (dostarczanie informacji sytuujących danego newsa w całym systemie)
- Media Regionalne (polska grupa prasowa) przygotowała projekt „Gazeta 2.0.” oraz „Newsroom 2.0.”

e) Newsroom – serce medium
- Marshall McLuhan, 1964r.: „(…) błyskawiczne konsekwencje elektrycznie przekazywanej informacji sprawiają, że konieczne staje się staranne, artystyczne porządkowanie informacji i zarządzanie nimi.”
- Tabele w newsroomie:
* Ranking 20 najpopularniejszych serwisów internetowych oraz potencjał internetowy, którym dysponuje grupa Media Regionalne.
* „Siła” serwisów internetowych, w poszczególnych regionach, w których ukazują się dzienniki regionalne, należące do Mecon Europe.
- Prosument to konsument aktywny, który wpływa na cechy oferowanego towaru czy usługi. W Internecie jest twórcą i odbiorcą produktu medialnego.
- „Newsroom 2.0.” zarządza się tu wszelkimi informacjami; ich zbieraniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i dystrybutowaniu. Ich dystrybucja:
* gazety papierowe; e-wydania
* Internet
* komórki
* TV
* radio
- Treści dostarczane przez użytkowników: forum, blog, czat, fotografie, filmy, etc.
- Elementy Newsroom 2.0. zintegrowanego z Gazeta 2.0.:
*Interaktywna Encyklopedia Regionu (tworzona przez czytelników)
*Interaktywna Czytelnia Miejska
* Miś (Małe i Średnie Przedsiębiorstwa)
* Redaktor Domowy
* Internetowa Gazeta Czytelników

f) Podsumowanie:
- Deadline, ustalenie godziny „zero”. Nie można było jej przekroczyć. Deadline dla redakcji gazet zacznie trwać 24/7.

2. Katarzyna Bernat „Radio w eterze i w Internecie. Sposoby kontaktu ze słuchaczami”

- lata 90. XX wieku – dynamiczny rozwój radiofonii w Polsce
- wydanie przez KRRiT 250 koncesji na lokalne stacje radiowe
- Internet pozwala na:
a) uzupełnienie formy przekazu radiowego
b) interaktywny kontakt z odbiorcami
c) odsłuch bądź przeczytanie wyemitowanych wiadomości
- Gatunki w radiu
a) informacyjne (flash, news)
b) pograniczne (reportaż, wywiad)
c) relacja z trwającego zdarzenia
- Wywiad radiowy (Monika Olejnik z Radia Zet i TVN)
- Nadawanie online:
a) Polskie Radio
b) RMF FM
c) Zet
d) TOK FM
e) rozgłośnie regionalne
- Potrzebne jest łącze internetowe + oprogramowanie
- Cechy wspólne informacji internetowych i dziennikarstwa w mediach elektronicznych:
* szybkość reakcji na wydarzenie
* znacznie dłuższy cykl życia publikacji w Internecie niż na papierze (archiwum info)
* możliwość wprowadzenia wielokrotnych modyfikacji i uzupełnień w opublikowanym tekście
* różnice w makiecie strony internetowej i papierowej gazety
* możliwość samodzielnego komentowania publikowanych informacji przez czytelników
* multimedialność
* ściśle informacyjny charakter Internetu
- Multimedia (pliki audio wideo; pliki dźwiękowe, np. audycja „Tajna Historia Polski”)
- Archiwalne odsłuchy (np. Radio Zet; wywiady Moniki Olejnik)
- Gatunki internetowe:
* blog (fotoblog, wideoblog; przekaz wizualny ważniejszy niż słowa)
* Osobisty pamiętnik
- Równie ważny jest: tekst + grafika + elementy interaktywne
- FORUM INTERNETOWE i CZAT
- Atuty radia internetowego:
* zasięg (cały świat)
* interaktywność
* dostosowanie się do indywidualnych zainteresowań użytkownika
[str. 99-118]

3. Weronika Świerczyńska – Głowna „Telewizja internetowa czy telewizja w Internecie? Nowe usługi medialne”

- Dreamlab (łączy media elektroniczne z potencjałem Internetu. Jego istotą jest dostarczanie wiedzy i informacji, kierowanej, dystrybuowanej, odbieranej i weryfikowanej przez użytkowników
- iTVP – Telewizja Interaktywna (jego realizacja ma na celu umożliwić dostęp do, poprzez Internet, do oferty interaktywnej w skali ogólnopolskiej. Chcę, by widz sam decydował, co i kiedy ogląda.

- Katalog produktów telewizyjnych w Internecie:
* relacje filmowe z bieżących wydarzeń
* serwisy informacyjne, np. TVP Kraków, TVN Fakty
* przedłużone transmisje „na żywo”
* masowe udostępnianie zbioru zarchiwizowanych programów
* wyprzedzające emisje odcinków popularnych seriali
* wideo na żądanie (VOD)
* interaktywne strony „flagowych” programów emitowanych na antenie
* blogi
* wideoblogi bohaterów
* internetowe fora dyskusyjne
* wideoczaty
* kreowanie zawartości programowej
* transmisje wielokanałowe
* funkcja „tagów”, czyli słów kluczowych
* funkcja „szpieg” (śledzenie, co w serwisie robią inni użytkownicy)
* tworzenie ramówek
* emisja amatorskich materiałów (nagrywanie telefonem komórkowym lub dobrej jakości sprzętem)
* „inteligentna” platforma dystrybucji programów telewizyjnych
* ujednolicanie usług
* gry online
* badania zadowolenia i satysfakcji

- Przewaga Internetu nad tradycyjną telewizją: widz ma dostęp do najciekawszych fragmentów w usłudze wideo na życzenie

- 19 czerwca 2007r. – telewizja internetowa Onet.tv; 7 kanałów tematycznych (wiadomości, sport, muzyka, film, podróże)

- Wirtualna Polska (2007r. ) 4 kanały tematyczne: informacyjny, biznesowy, rozrywkowy i erotyczny (nocny); wptv.wp.pl

- Interia.pl (muzyczna telewizja)

- TVNNET (pierwsza społeczna telewizja, funkcjonująca wyłącznie w Internecie; są również programy sponsorowane; globalny zasięg)

- Cechy serialu internetowego:
* odcinek tworzy „samodzielną całość”
* scenariusz nie zawsze jest potrzebny (scenariusz pisze samo życie)
* bohater musi być autentyczny; wyrazisty i ciekawy
* można mówić slangiem
* operator znajduje się w tym samym pokoju, co bohater
* tłem dla postaci są ściany lub meblościanki
* odbiorca staje się członkiem społeczności

- Internet może stać się również platformą do emitowania i rozpowszechniania treści tradycyjnego radia i telewizji

- WatchTV:
* program emisji (podejrzewanie, co będzie emitowane o określonej porze)
* telegazeta
* moduł aktualizacji (uaktualnienie listy dostępnych kanałów)
* edytor bazy danych
[str.169-178]

SLAJDY „INFORMACJE Z INTERNETU”

- Internet
* globalna sieć komputerowa, niewyczerpane źródło informacji dla dziennikarza
* poprzez m.in. strony „www”, czyli zbioru dokumentów i innych danych daje nieograniczone możliwości dostępu do informacji

- Zalety Internetu:
* najszybciej rozwijające się medium na świecie
* szybkość zdobywania i informowania, tworzenie i udostępnianie nowych informacji
przez 24 h
* globalny zasięg i możliwość pozyskiwania informacji
* atrakcyjność informacji (obraz, dźwięk)
* powszechność Internetu
* możliwość natychmiastowego i widocznego reagowania na przekazywane informacje

- Wady Internetu:
* konieczność weryfikacji niektórych informacji bądź niemożność ich weryfikacji
* mniejszy zasięg niż inne media np. radio czy telewizja
* konieczność posiadania sprzętu multimedialnego umożliwiającego dostęp do sieci

- Źródła informacji z sieci:
* ogólnopolskie portale internetowe, serwisy informacyjne, wyszukiwarki
* zagraniczne portale internetowe, serwisy informacyjne światowych agencji informacyjnych
* strony www mediów o zasięgu krajowym, regionalnym oraz lokalnym,
* Strony www urzędów administracji publicznej,
* Strony www firm czy instytucji

- Inne źródła informacji z sieci:
* Blogi
* Fora internetowe
* Czaty internetowe
* Grupy dyskusyjne
* Wortal
* Newsletter, e-mail

- Niedogodności związane z pozyskiwaniem informacji z sieci:
* Spam
* Ignorowanie sieci przez niektóre osoby i instytucje
* Problemy techniczne
* Zła klasyfikacja niektórych stron internetowych

MEMY INTERNETOWE

Maciej Zaremba „Memy internetowe (2010 – 2011)”

1. Czym jest mem internetowy?

- Mem internetowy to dowolny fragment informacji, rozpowszechniany i powielany przy użyciu aktualnie funkcjonujących technologii komunikowania w Internecie (globalna przestrzeń wirtualna).

- Formy memów:
* link
* materiał audio – wideo
* obraz lub fotografia
* cała strona internetowa
* znacznik hash
* fraza
* pojedyncze słowo

- Kanały dystrybucji:
* platformy mediów społecznościowych
* blogi
* e-maile
* komunikatory
* serwisy informacyjne
* inne usługi

- Memetyka to teoria dotycząca ewolucji kulturowej, gdzie pełni funkcję jednostki podstawowej

- Termin „mem” został wykorzystany ze względu na jego zaraźliwość; szybko zdobywa popularność

- „Mem” z gr. „mimeme” tzn. „naśladować” lub „imitować”. Richard Dawkins pisząc książkę „Samolubny gen” szukał połączenia między „mimeme”, a genem. Tak narodził się „mem”.

- Ewa Laik o memach: „To one są przyszłością społeczeństwa informacyjnego.”

- Mem:
* może ewoluować
* może się krzyżować
* jest najmniejszym nośnikiem informacji kulturowej
* może to być słowo, symbol, gest, zjawisko, które jest naśladowane
* to także plotki i łańcuszki szczęścia
* stały i popularny element komunikowania w Internecie

2. Memy AD 2010

- Najlepsze memy w 2010 roku:
* reklama kosmetyków Old Spice
* występ Edwarda Khila
* jedzenie kanapki przez Keanu Reevesa
* protest przeciwko używaniu wuwuzel
* klip „Dawaj, Malina”

3. Memy AD 2011

- Najlepsze memy w 2011 roku:
* Hardkorowy Koksu
* wypychacz zwierząt
* kartony Hanki Mostowiak

Michał Kaczmarczyk „Nowe technologie w starych mediach”

- zmiany ustaleń Okrągłego Stołu:
* polityczne (demokratyzacja i pluralizacja mediów)
* gospodarcze (likwidacja monopolu i stworzenie rynku medialnego)
* prawne (nowelizacja prawa prasowego, uchwalenie ustawy o radiofonii i telewizji)
* reforma mediów
* organizacyjne (zmiana modelu organizacji i zarządzania instytucjami medialnymi; wprowadzenie nowych standardów pracy dziennikarskiej)
* technologiczne (modernizacja bazy materialnej i upowszechnienie w mediach nowoczesnych technologii)

- Modernizacja technologiczna mediów nastąpiła po 1990 roku, za sprawą zagranicznych dawców.

- Lata 90. XX wieku w Polsce:
* w redakcjach używano magnetofonów
* zacofana technologia w porównaniu ze sprzętem zachodnim
* drukarki w redakcjach były wręcz nieznane

- Fazy technologicznej ewolucji organizacji prasowo – wydawniczych:

a) Okres komputeryzacji redakcji i automatyzacji produkcji prasowej:
* wprowadzenie w redakcjach technologii informacyjnych (dostosowanie do standardów zachodnich)
* od researchu do druku
* „Gazeta Wyborcza” – gazeta opiniotwórcza i ogólnopolska oraz gazety lokalne (13 dodatków regionalnych)
* W gazetach zaczęły się pojawiać kolorowe szaty graficzne oraz barwne zdjęcia
* możliwość wydawania gazet przez osoby prywatne
* odmłodzenie i zdekomunizowanie zespołów redakcyjnych
* zmiana sposobu redagowania prasy oraz uratowanie części tytułów zagrożonych likwidacją
* Inwestorzy: Bauer Media (wydawca Bravo, Świat Kobiety, Twój Weekend), Fibak – Marquard Press; Orka Media (Rzeczpospolita)
* Inne koncerny: Verlagsgruppe Passau, Gruner+Jahn, Edipresse, Ringier
* komputeryzacja redakcji
* pierwsze komputery w redakcjach w Polsce pojawiły się w połowie lat 80. XX wieku
* Gazeta „Komputer” jako pierwsza w Polsce stosowała komputer do projektowania graficznego prasy
* PolType (plusem była nowatorska funkcja podglądu graficznego; był kompatybilny z drukarkami laserowymi)
* Jedna z pierwszych redakcji, która wprowadziła aplikację Cyfroset to „Sztandar Młodych” oraz „Tygodnik Solidarność”, „Rzeczpospolita” i „Odra”
* Aplikacja Calamus posiadała funkcje obsługi stron w formie skalowanych ramek
* Komputery Macintoshe zostały wprowadzone do redakcji gazet takich jak: „Express Wieczorny”, „Przegląd Sportowy”, „Sport”, „Nowe Echo”, „Sztandar Młodych”
* Jedną z pierwszych gazet, która wprowadziła druk offsetowy i kolorowe kolumny był „Super Express” („Świat jest kolorowy, my też będziemy kolorowi” 12 kwietnia 1995r.); wydrukowano zdjęcie polskiego żołnierza, zamordowanego w Jugosławii
* kolorowy magazyn był znakiem nowoczesności
* w fazie transformacji technologicznej jedną z najistotniejszych zmian było wprowadzenie do redakcji komputerów osobistych
* korzystanie z nowatorskich aplikacji: arkusze kalkulacyjne, menadżery plików, poczta elektroniczna.

b) Okres internetyzacji prasy i multimediatyzacji przekazu:
* Kolejna faza transformacji mediów przypadała w latach 1995 – 2002/2003
* Po 2001 roku media mogły wkroczyć w trzecią fazę: wirtualizacji organizacji prasowo – wydawniczych i konwergencji
* 20 grudnia 1991 roku USA znosi blokadę na połączenia komputerowe z Polski
* Symboliczna data narodzin polskiego Internetu przypadła 17 sierpnia 1991r. (Rafał Pietrak łączy się za pomocą sieci internetowej z Uniwersytetem w Kopenhadze)
* 1994r. polscy wydawcy gazet pojawiają się w sieci
* „Internet Tribune” to pierwsze pismo, które zadebiutowało w Internecie (1992r.)
* 1994r. zadebiutowały w Internecie polskie dzienniki, takie jak: „Gazeta Wyborcza”, „Rzeczpospolita” i „Życie Warszawy”
* e-wydania były całkowitym odzwierciedleniem wersji papierowej gazety
* pierwsze w Polsce e-wydanie dziennika to „Komputer i Biuro”
* 1994r. „Angora” wprowadza możliwość elektronicznej prenumeraty
* W 1998r. w sieci obecnych było ponad 1600 wydawców i nadawców
* 1995r. debiut Wirtualnej Polski, następnie OptimusNet (oba to serwisy informacyjne), późniejszy Onet.pl
* 1999r. pojawia się Interia.pl (sześć serwisów: Wiadomości, Ekonomia i Biznes, Motoryzacja, Turystyka, Rozrywka i Kobieta).

c) Okres wirtualizacji organizacji prasowo – wydawniczych i konwergencja mediów
* cyfryzacja mediów stwarza zagrożenie dla gazet papierowych
* następuje spadek nakładów
* Nowe gatunki dziennikarskie: hipertekst i e-gazeta
* Ta faza charakteryzuje się dwoma procesami: przenikania i łączenia się poszczególnych cech i elementów charakterystycznych dla tradycyjnych środków przekazu, a także ich wzajemne współdziałanie oraz drugi – proces upowszechnienia się nowych technologii informacyjnych jako narzędzi wykorzystywanych w środowisku organizacyjnym przedsiębiorstw prasowych i wirtualizujących zachodzące tam procesy pracy
* tabloidyzacja polskich portali internetowych
* wydawcy mają nadzieję, że dzięki konwergencji (przenikaniu się mediów), wzrośnie liczba czytelników
* Dążenie wydawców do jak największej interaktywności serwisów: uruchomienie czatów, for internetowych, blogów, bezpłatnych skrzynek pocztowych
* Blog (autorska strona internetowa, zawierająca datowane wpisy)
* CMS (Content Management System) to zbiór aplikacji obejmujący instrumenty informatyczne do zarządzania dokumentami, wiedzą, zasobami cyfrowymi oraz treścią
* CMS ma za zadanie oddzielić treść od wyglądu; jego prezentacji
* Obecnie rolę tradycyjnych archiwów spełniają informatyczne bazy danych (wersja elektroniczna).