Podstawy prawoznawstwa ćwiczenia dn. 22/10/2013
Ze względu na funkcję dzielimy normy na : normy sankcjonowane i normy sankcjonujące, normy te są powiązane ( sprzężone ) funkcjonalnie.
Norma sankcjonowana : to norma o strukturze jeżeli wystąpi warunek W1 ( podmiot P1 wykona czynność konwencjonalną Ck – zajrzę do tego jeśli będziemy mówić o normach konwencjonalnych )to podmiot A1 ma obowiązek wykonać czyn. C1.
Norma Sankcjonująca – to norma o strukturze jeżeli wystąpi warunek W2 polegający na tym że A1 nie wykona czynu C2 ( tj. wymierzyć sankcję, która jest tak dobrana by standardowo A1 bardziej się opłacało się wykonać C1 niż narazić się na to że A2 dokona wobec niego czynu C2 .)
# Związek między tymi normami ma charakter funkcjonalny : funkcją normy sankcjonującej jest sankcjonowanie normy sankcjonowanej.
Norma sankcjonowana adresowana jest do dowolnych adresatów.
Norma sankcjonująca adresowana jest standardowo do organów państwa.
Pojmowanie lex imperfecta ( leges imperefectae )
– to norma, która jakiemuś adresatowi w określonych okolicznościach wyznacza obowiązek określonego postępowania, niemniej w przypadku braku realizacji ustawodawca nie przewiduje wymierzenia adresatowi sankcji np. : norma prawna nakazująca małżonkom dochowanie wierności.
Pojęcie i rodzaje sankcji
Aspekty:
a)socjologiczny – kara naturalna, sankcja jako instytucja społeczna
b)normatywny – sankcja przewidziana przez normy.
Podział Sankcji :
Sankcje skupione – są sformalizowane ( formalnie określona procedura i katalog sankcji ) i zinstytucjonalizowane ( wymierzone w imieniu danego podmiotu P ).
Sankcje rozsiane – ( nie są sformalizowane i nie są zinstytucjonalizowane, na przykład moralne )
Sankcja prawna jest paradygmatycznym przykładem sankcji skupionych
Rodzaje sankcji prawnych
( wrócę do tego jak omówimy czynności konwencjonalne )
Sankcja karna – niejasny status. Teorie względne i bezwzględne.
Sankcja odszkodowawcza – obowiązek naprawienia szkody.
Sankcja egzekucyjna - a)dokonanie czegoś za dłużnika i obciążenie go kosztami b) przymuszenie do czegoś.
Lexim Perfecta
W tych przypadkach ustawodawca nie dołączył norm sankcjonujących zatem żaden organ w przypadku przekroczenia norm nie może wymierzyć sankcji.
[ Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ]
Art.23
Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.
Art.87
Rodzice i dzieci są obowiązani do wzajemnego szacunku i wspierania się.
Norma a przepis
Normy nie należy utożsamiać z przepisem
Przepis to zdanie w sensie gramatycznym, z reguły wyróżnienie graficzne jako art., paragraf, ust. Z przepisów zbudowane są teksty prawne i z przepisów prawnik, urzędnik czy każdy zainteresowany odtwarza normy prawne w drodze wykładni. Z reguły jeden przepis nie wystarcza do zrekonstruowania normy.
Stosowanie prawa
Czynność konwencjonalna organu państwa ( lub innego podmiotu ) przez którą rozstrzyga się na podstawie normy generalnej i abstrakcyjnej jakąś sprawę indywidualną i konkretną.
Czynność psychofizyczna to czynność którą wykonujemy zgodnie z naszą wolą np. ruch ręką, kopnięcie piłki.
Czynność konwencjonalna – to taka czynność człowieka której mocą szczególnego rodzaju konwencji lub ustanowienia nadaje się szczególny sens społeczny.
Jeśli czynność zostanie wykonana niezgodnie z zasadami sensu to czynność będzie nieważna.
Etapy stosowania prawa :
Podstawa prawna -> Stan faktyczny -> Dokonanie subsumcji -> wydanie decyzji finalnej