Scenariusz lekcji przyrody w klasie IV
Temat: Woda jest cenna.
Hasło programowe: Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze.
Cel ogólny: Kształtowanie postawy odpowiedzialności za stan środowiska.
Cele szczegółowe:
Uczeń potrafi dokonać podziału wody na Ziemi na słodką i słoną;
Uczeń umie wymienić gdzie zgromadzona jest woda słodka i słona;
Uczeń wie, której wody jest więcej na Ziemi;
Uczeń rozumie konieczność oszczędzania wody;
Uczeń zna sposoby oszczędzania wody;
Uczeń wie, jakimi drogami woda bezpowrotnie „ucieka”;
Uczeń umie korzystać z tekstu źródłowego;
Uczeń umie pracować w grupie;
Metody: Praca z tekstem, pokaz, praca w grupach, pogadanka.
Formy pracy: indywidualna i grupowa.
Środki i materiały: tekst źródłowy, sprzęt potrzebny do przeprowadzenia pokazu (wiadro, łyżka, łyżeczka, szklanka, litrowy słoik, strzykawka), duże kartki papieru, karty pracy ucznia, karty pracy grupy.
Ewaluacja: karty pracy ucznia.
Przebieg lekcji:
1. Czynności wstępne:
v Przywitanie;
v Rozdanie kart pracy ucznia;
2. Lekcja właściwa:
v Nauczyciel informuje, że aby dowiedzieć się, jaki będzie temat lekcji, uczniowie muszą wykonać zad. 1 z karty pracy. W celu zainteresowania uczniów temat lekcji ukryty jest w rebusie. (patrz karta pracy).
v Nauczyciel rozdaje teksty źródłowe dotyczące występowania wody na Ziemi. Poleca wykonanie zad. 2 w karcie pracy. Sprawdza poprawność, udziela ewentualnych wskazówek.
v Nauczyciel wykonuje pokaz mający uczniom uświadomić ilość wody słodkiej i słonej na Ziemi:
Jeżeli pełne wiadro wody przyjmiemy za całość wody na Ziemi, to z tej ilości:
- woda w jeziorach to 1 łyżeczka;
- woda w rzekach to 1 łyżeczka;
- woda w chmurach to 1 łyżeczka;
- wody podziemne to 6 łyżeczek;
- woda w lodowcach to 20 łyżek
Podczas prezentacji nauczyciel odbiera z wiadra wymienione ilości wody. Woda pozostała w wiadrze to woda słona.
Można też wykonać drugi, prostszy pokaz:
Jeżeli pełny litrowy słoik to cała woda na Ziemi, to 30 ml naciągnięte z niego do strzykawki to woda słodka, pozostała część to woda słona.
v Nauczyciel poleca uczniom uzupełnienie zad. 3 i 4. Sprawdza poprawność.
v Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy, rozdaje karty pracy poszczególnym grupom. Poleca pracę według instrukcji zawartej w karcie. Sprawuje nadzór nad praca grup. Uczniowie otrzymują duże kartki papieru, na których jest narysowany „ludzik złego i dobrego” (Ludzik podzielony na dwie części- czarną i białą). 2 z grup mają napisać, lub narysować, po stronie czarnej jak ludzie marnują wodę, a 2 pozostałe, jak można oszczędzać wodę w gospodarstwie domowym. Na koniec prezenterzy grup przedstawiają wyniki pracy. Nauczyciel koryguje ewentualne błędy.
Podsumowanie:
v Nauczyciel poleca samodzielne wypełnienia zad. 5 w karcie pracy. Po czym wskazane osoby odczytują odpowiedzi. Pozostali uczniowie poprawiają ewentualne nieścisłości.
Zadanie pracy domowej:
v Nauczyciel objaśnia zadanie domowe, napisane na karcie pracy.
MATERIAŁY DLA UCZNIÓW:
Tekst źródłowy:
Bez wody nie ma życia! Jest ona bardzo ważna dla człowieka i wszystkich innych organizmów żywych. Pokrywa ok. ¾ powierzchni Ziemi.
Woda jest doskonałym rozpuszczalnikiem i z łatwością tworzy roztwory.
W przyrodzie występuje jako woda słona, która jest roztworem wodnym wielu soli (głównie soli kuchennej) oraz woda słodka, w której zawartość soli jest minimalna.
Woda słona wypełnia morza i oceany.
Na kontynentach, w rzekach i jeziorach znajduje się woda słodka. Występuje ona także w atmosferze gdzie tworzy chmury. Woda opadowa przesiąka w głąb ziemi, gdzie tworzy wody podziemne. Ogromnym zbiornikiem wody słodkiej są również lodowce występujące w wysokich górach oraz na obszarach polarnych, gdzie panują wieczne mrozy.
Karta pracy grupy 1 i 2
Wpiszcie na karcie skład grupy. Wybierzcie lidera, który będzie czuwał nad porządkiem, prezentera, który przedstawi wyniki pracy grupy i sekretarz, który będzie notował.
Skład grupy:
1.....................
2......................
3......................
4.......................
5......................
Otrzymaliście kartki, na których narysowany jest „ludzik złego i dobrego”. Waszym zadaniem jest napisanie lub narysowani po jego złej (czarnej stronie) jak ludzie marnują wodę w gospodarstwie domowym, gdzie ona najczęściej „ucieka”.
Karta pracy grupy 3 i 4
Wpiszcie na karcie skład grupy. Wybierzcie lidera, który będzie czuwał nad porządkiem, prezentera, który przedstawi wyniki pracy grupy i sekretarz, który będzie notował.
Skład grupy:
1.....................
2......................
3......................
4.......................
5......................
Otrzymaliście kartki, na których narysowany jest „ludzik złego i dobrego”. Waszym zadaniem jest napisanie lub narysowani po jego dobrej (białej stronie) jak można oszczędzać wodę w gospodarstwie domowym, tek, aby jej nie marnować.
4. Karta pracy ucznia:
TEMAT: .................
Aby dowiedzieć się, jaki jest dzisiejszy temat lekcji rozwiąż zadanie 1. Rozwiązanie rebusu utworzy temat.
Zad. 1
Ponieważ nie mogę przesłać rebusu, gdyż system nie przyjmuje rysunków, jestem zmuszona go opisać:
Duża literka O w środku wpisane da (woda), rysunek jeża ż=st (jest), pierścionek z przywieszoną ceną, strzałka na cenę podpis _ _ n _ _ (cenna).
Zad 2
Uzupełnij schemat podziału wód na Ziemi
WODA
________________ _______________
- .............................. - ............................
- .............................. - ............................
- ..............................
- ...............................
- ..............................
Zad. 3.
Na Ziemi więcej jest wody ...............
Zad 4.
Człowiek do swoich codziennych potrzeb używa wyłącznie wodę ............
Zad. 5.
Napisz, jak ty możesz zmniejszyć zużycie wody.
Rysunek białego człowieczka, w środku napis „Zmniejszę zużycie wody przez:”. Dookoła ludzika kreski, przy których dzieci wpiszą swoje propozycje oszczędzania wody.