Metronidazol (łac. Metronidazolum) – należący do chemioterapeutyków lek z grupy pochodnych nitroimidazolu.

Wykazuje działanie pierwotniakobójcze oraz bakteriobójcze wobec drobnoustrojów beztlenowych.

Stosowany w zakażeniach pierwotniakami: Entamoeba histolytica, Trichomonas vaginalis i Giardia lamblia oraz w zakażeniach bakteriami beztlenowymi, a także Helicobacter pylori i Gardnerella vaginalis.

Mechanizm działania

• Nitroimidazole działają bakteriobójczo, stają się aktywne dopiero po wniknięciu do komórki bakteryjnej i redukcji pod wpływem enzymów bakteryjnych.

• Zredukowana forma leku działa na drobnoustrojowy DNA, powodując przerwanie łańcucha i śmierć komórki.

Wskazania

• Oprócz zastosowania w leczeniu zakażeń pierwotniakowych, metronidazol jest szeroko stosowany w zakażeniach z udziałem bakteryjnej flory beztlenowej (w skojarzeniu z antybiotykami β-laktamowymi lub aminoglikozydowymi)

• Choroby wywołane przez pierwotniaki: Trichomonas vaginalis,Giardia lamblia,Entamoeba histolytica

• eradykacja Helicobacter pylori w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy(w skojarzeniu z innymi lekami)

• rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego (w zasadzie lek z wyboru)

• posocznica

• zachłystowe zapalenie płuc

• ropień wątroby, mózgu, płuc

• zakażenia w obrębie jamy brzusznej

• niespecyficzne zapalenie pochwy

• zapalenie otrzewnej

• zakażenia w obrębie miednicy mniejszej

• W profilaktyce:
  perforacja wyrostka robaczkowego zakażenia w obrębie jamy brzusznej
  operacje ginekologiczne, chirurgiczne, stomatologiczne

• Choroby skóry:

  • trądzik różowaty

  • wyprysk łojotokowy

  • mieszane zakażenia skóry twarzy

  • okołowargowe zapalenie skóry

Przeciwwskazania

• poważne i czynne choroby OUN

• choroby układu krwiotwórczego

• ciężkie zaburzenia czynności wątroby

• Metronidazol, według Klasyfikacji FDA ryzyka stosowania leków w czasie ciąży, należy do kategorii B. W związku z tym metronidazol jest przeciwwskazany w czasie ciąży.

• Działania niepożądane

• brak łaknienia

• metaliczny posmak w ustach

• nudności, wymioty

• zapalenie języka

• odczyny alergiczne:

  • pokrzywka

  • osutka

  • świąd

• bóle i zawroty głowy

• objawy padaczkopodobne

• leukopenia

• czasem obwodowe neuropatie

• potencjalne działanie mutagenne

• zapalenie szyjki macicy lub pochwy wywołane drożdżakami (przy stosowaniu dopochwowym)

• plamienie z pochwy

• po podaniu dożylnym może wystąpić zapalenie żyły

Dawkowanie

Dawkę ustala lekarz. Wysokość dawki i czas kuracji zależy od typu i nasilenia infekcji.

Już po paru dniach następuje wyraźna poprawa zdrowia, nie oznacza to jednak, że można zakończyć kurację.

W celu uniknięcia nawrotu infekcji należy przepisaną przez lekarza kurację doprowadzić do końca.

Zastrzyki wykonuje wyłącznie służba zdrowia, która udziela bliższych informacji o leku

Preparaty

• preparaty proste:

  • Arilin Rapid

  • Metronidazol

  • Metrosept

  • Rozex

  • Grinazole

• preparaty złożone:

  • Gynalgin 250 mg metronidazolu i 100 mg chlorchinaldolu

  • Klion D 500 mg metronidazolu i 150 mg mikonazolu

Chinolony

• Chinolony działają bakteriobójczo poprzez zahamowanie syntezy bakteryjnego DNA.

• O ich skuteczności klinicznej decyduje nie tylko stężenie w ognisku zakażenia, ale również czas utrzymywania się stężenia hamującego wzrost bakterii.

• Poszczególne preparaty różnią się aktywnością w stosunku do poszczególnych grup bakterii.

• Dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego

Podział
Ta szeroka grupa antybiotyków jest podzielona na 4 grupy, zwane generacjami

• I generacja (chinolony)

  • kwas nalidyksowy (Nevigramon)

  • kwas pipemidowy (Palin)

• II generacja (fluorochinolony)

  • pefloksacyna (Abaktal)

  • ciprofloksacyna (Proxacin, Cipropol, Cipronex, Ciprobay)

  • norfloksacyna (Nolicin)

  • ofloksacyna (Tarivid, Oflodinex, Zanocin)

 ZANOCIN Tabletka powlekana 200mg Ofloksacyny OFTAQUIX krople do oczu 5mg/ml

• III generacja (fluorochinolony)

  • lewofloksacyna(Levoxa , Oftaquix, Tavanic)

• IV generacja (naftyrydynochinolony)

  • moksyfloksacyna

Zakres działania i wskazania terapeutyczne

• Poza nielicznymi wyjątkami (np. kwas pipemidowy w zakażeniu dróg moczowych) chinolony pierwszej generacji nie są już stosowane.

• Fluorochinolony drugiej generacji Gram (-) i patogeny atypowe (Chlamydia, Mycoplasma i Legionella)

• Fluorochinolony trzeciej generacji cechują się wyższą aktywnością wobec bakterii Gram-dodatnich, głównie gronkowców i paciorkowców, lecz mają mniejszą aktywność wobec bakterii Gram-ujemnych. Działają na patogeny atypowe silniej niż fluorochinolony drugiej generacji.

• Chinolony czwartej generacji są aktywne głównie wobec bakterii beztlenowych i Gram-dodatnich oraz atypowych patogenów oddechowych.

Wskazania do stosowania chinolonów i fluorochinolonów

• zakażenia układu moczowego

• zakażenia układu oddechowego

• infekcje skórne

• rzeżączka

• posocznica

• zakażenia przewodu pokarmowego

• Choroby układu moczo-płciowego wywołane przez chlamydie

Działania niepożądane

• nudności, wymioty, biegunka,

• Może dojść do uszkodzenia wątroby lub nerek.

• Istnieje ryzyko skórnych reakcji uczuleniowych, lecz najczęstszym objawem skórnym jest fototoksyczność, sprawiająca że podczas stosowania chinolonów należy unikać światła słonecznego.

• Z innych objawów obserwowano ból i obrzęk stawów, a także zaburzenia rytmu serca.

• Podkreśla się występowanie zwiększonego ryzyka uszkodzenie ścięgien (tendopatii - zapalenia lub zerwania ścięgna) w przypadkach systemowego stosowania fluorochinolonów.

• Istotne jest też działanie uszkadzające tkankę chrzęstną (chondrotoksyczność) stosować powyżej 16rż.