Wycena akcji

Metody wyceny

Cele wyceny

1. •Ustalenie wartości akcji spółek nienotowanych na giełdzie i wartości spółek o innej formie organizacyjno-prawnej

   •Ustalenie wartości akcji spółek wprowadzanych do obrotu

   •Potrzeba pozagiełdowych szacunków wartości

   •Pomiar w związku z bieżącym zarządzaniem firmą i planowaniem jej rozwoju

Sytuacje wymagające przeprowadzenia wyceny – związane ze zmianą w strukturze własnościowej

1. •Zamierzona sprzedaż lub kupno przedsiębiorstwa

   •Nacjonalizacja przedsiębiorstwa

   •Prywatyzacja przedsiębiorstwa

   •Podział przedsiębiorstwa

   •Fuzja z innymi podmiotami

   •Wniesienie przedsiębiorstwa jako aportu do innej firmy

   •Likwidacja przedsiębiorstwa

Sytuacje wymagające przeprowadzenia wyceny – związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

1. •Wybór strategii działania na podstawie kryterium wartości firmy

   •Ubezpieczenie majątku przedsiębiorstwa

   •Ustalenie wartości odszkodowania

   •Ustalenie wartości zabezpieczenia (zastawu) kredytu

Sytuacje wymagające przeprowadzenia wyceny – związane z prowadzeniem działalności gospodarczej c.d.

1. •Aktualizacja wartości bilansowej aktywów

   •Przekazanie lub przejęcie przedsiębiorstwa lub jego części w ramach umowy lesingowej

   •Pomiar podatku od darowizny, spadku, opłaty skarbowej, jeśli przedmiotem tych czynności jest przedsiębiorstwo lub jego część

Standard wartości (definicja rodzaju poszukiwanej wartości)

1. •Sprawiedliwa wartość rynkowa – wartość występująca na rynku

   •Wartość inwestycji - wartość dla konkretnego inwestora

   •Wartość nieodłączna (fundamentalna) – wartość teoretyczna, która powinna wystąpić, kiedy wszyscy inni inwestorzy mieliby taką wiedzę o spółce, jak analityk dokonujący wyceny

Metody wyceny

1. •Metody majątkowe:

spółka warta jest tyle, ile jej majątek

1. •Metody dochodowe:

spółka jest warta tyle, ile przyniesie dochodu

1. •Metody porównawcze (rynkowe):

opierają się na porównaniu z pewnymi wskaźnikami występującymi na rynku, np. cena/zysk lub innymi transakcjami

Zalety i wady metod majątkowych

Zalety:

1. •Względna prostota

   •Łatwość interpretacji i porównań wyników wyceny

   •Niewielka dyspersja wyników

Wady:

1. •Nieuwzględnianie możliwości rozwojowych firmy

   •Nieuwzględnianie efektywnego wykorzystania posiadanego majątku

   •Opieranie się na danych nie zawsze odzwierciedlających rzeczywistą wartość użytkową składników majątku

Metody majątkowe

1. •Wycena według wartości księgowej

   •Wycena według wartości odtworzeniowej

   •Wycena według wartości likwidacyjnej

Zalety i wady metod dochodowych

Zalety:

1. •Uwzględnianie w wynikach wyceny możliwości rozwojowych firmy

Wady:

1. •Większa złożoność

   •Znaczne ryzyko popełnienia błędów lub dokonywania świadomych manipulacji

Metody dochodowe

1. •Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych

   •Metoda zdyskontowanych przyszłych zysków

   •Metoda zdyskontowanych dywidend

Metody porównawcze

1. •Metody mnożnikowe:

- metoda wskaźnika cena/zysk

- metoda wskaźnika cena/sprzedaż

- metoda wskaźnika cena/wartość księgowa

1. •Metoda transakcji porównywalnych

Wycena akcji – modele dyskontowe

P = Σ [Ct/(1+r)t]

P – wartość akcji

Ct – dochody z akcji

r – stopa procentowa, wymagana stopa dochodu inwestora

Po roku: P = (D1 + P1)/(1 + r)

Po 2 latach: P = D1/(1 + r) + (D2 + P2)/(1 + r)2

Wycena akcji

Po n latach: model zdyskontowanych dywidend Gordona – Shapiro:

1. 1.Model stałej wartości dywidendy: P = D/r

   2.Model stałego wzrostu dywidendy: P=D(1+g)/(r–g)

gdzie: r > g, g – tempo wzrostu dywidendy

1. 3.Model zmiennego wzrostu dywidendy

Przykład

Mamy akcję zwykłą, którą inwestor zamierza trzymać bezterminowo. Wymagana stopa dochodu inwestora (stopa zwrotu) wynosi 10%. Obecnie spółka wypłaciła dywidendę w wysokości 50 zł. Dokonamy wyceny akcji przy zastosowaniu różnych modeli wzrostu dywidend.

Przykład - cd

1. 1.Model stałej dywidendy:

P = 50/0,1=500

1. 2.Model stałego wzrostu dywidendy: załóżmy, że spółka będzie się rozwijać w stałym tempie, co spowoduje wzrost dywidendy w tempie 5%:

P=50·1,05/(0,1-0,05)=1050

Przykład - cd

1. 3.Model zmiennego wzrostu dywidendy: dywidenda będzie rosła w tempie 8% przez 4 lata, a następnie cały czas w tempie 5%

Rok Dywidenda Dt /(1 + 0,1)t

1 54 49,09

2 58,32 48,20

3 62,99 47,33

4 68,03 46,47

191,09

Przykład - cd

Wartość dywidendy w V roku:

D5 = 68,03·(1+0,05)

P4 = 68,03·(1+0,05)/(0,1-0,05) = 1428,6

Zdyskontowana wartość dywidend otrzymanych w II fazie:

P0 = 1428,6/1,14 = 975,75

P to suma zdyskontowanych dywidend z I i II fazy:

P = 191,09+975,75 = 1166,84

Stosowanie modeli opartych na dyskontowaniu dywidend

1. •Do wyceny stabilnych spółek wypłacających wysokie dywidendy

   •W przypadku spółek wypłacający niewielkie dywidendy lub nie płacących dywidend – konieczność dostosowania przyszłego wskaźnika wypłat dywidend do zmian w stopie wzrostu dywidendy

   •Szacowanie przy wykorzystaniu tych metod wiąże się z dużymi trudnościami

Stosowanie modeli opartych na dyskontowaniu dywidend

1. •Powszechne stosowanie przez spółki inwestycyjne, banki, fundusze powiernicze i firmy konsultingowe, zwłaszcza w USA i Europie Zachodniej

   •Około 30%wycen akcji jest przeprowadzanych za pomocą metod opartych na dyskontowaniu różnych dochodów ekonomicznych

Metoda wskaźnika cena/zysk

1. •Opieranie obliczeń na zyskach, które częściowo zależą od stosowanych praktyk w rachunkowości

   •Nieodpowiednia do wyceny banków, funduszy powierniczych, firm ubezpieczeniowych i spółek sektora nieruchomości

   •Możliwość wykorzystania wskaźników publikowanych w prasie dla spółek notowanych na giełdzie

Metoda wskaźnika cena/zysk

1. •Wartość firmy stanowi iloczyn wybranego wskaźnika (np. zysku z ubiegłego roku, lub prognozowany zysk za dany rok) i mnożnika danej firmy (np. wskaźnika cena/zysk) wyznaczonego przez giełdę

   •Mnożnik może dotyczyć konkretnej firmy lub średniej dla danego sektora

Metoda wskaźnika cena/zysk

1. •W przypadku wyceny akcji spółek nienotowanych na giełdzie stosuje się mnożniki stanowiące średnią dla określonej grupy przedsiębiorstw lub średnią z branży, a także rzeczywiste wartości dla konkretnych spółek o zbliżonych rozmiarach, profilu działania, zatrudnieniu itp.

Co oznacza sytuacja, gdy akcje spółki sprzedają się przy wysokim poziomie wskaźnika P/E?

1. •Inwestorzy oczekują wysokiej stopy wzrostu dywidendy lub

   •Akcje firmy są postrzegane jako bezpieczne i dlatego inwestorzy godzą się na niższy przyszły zwrot lub

   •Oczekuje się, że spółka osiągnie przeciętny przyrost zysków, wypłacając równocześnie znaczną ich część w postaci dywidend

Metody mieszane na przykładzie metody wartości średniej (metoda berlińska)

1. •Określenie wartości przedsiębiorstwa na podstawie średniej arytmetycznej z wartości majątku firmy i wartości dochodowej

Wycena akcji – modele empiryczno-indukcyjne

1. •Określenie czynników determinujących wartość akcji: zysk, dywidenda, tempo wzrostu zysku na jedną akcję, wskaźnik ogólnego zadłużenia

   •Budowa modelu regresji