• Alkohol etylowy jest substancją biologicznie czynną

• wchłania się już w śluzówce jamy ustnej, przełyku i żołądka

• Po mniej - więcej 40 minutach od przyjęcia dawki alkoholu, jego stężenie jest wyrównane

w każdej tkance ciała

• Alkohol w głównej mierze jest metabolizowany prze wątrobową dehydrogenazę alkoholową (około 93% spożytego alkoholu) oraz wydalany w formie nieprzetworzonej z moczem, potem oraz wydychanym powietrzem.

• Uzależnienie od alkoholu , czyli alkoholizm, jest chorobą, która zaczyna się i rozwija podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.

Objawy tej choroby to przede wszystkim takie zjawiska, jak:

• Zmiana tolerancji na alkohol

Podwyższenie tolerancji ujawnia się, gdy wypicie tej samej ilości co kiedyś, powoduje słabsze niż poprzednio efekty-żeby uzyskać ten sam efekt co poprzednio, trzeba wypijać więcej niż kiedyś. Obniżenie tolerancji ujawnia się, gdy przy dawkach alkoholu mniejszych niż poprzednio, pojawiają się podobne efekty nietrzeźwości.

• Objawy abstynencyjne

Gdy człowiek przerywa dłuższe picie lub zmniejsza ilość wypijanego alkoholu, pojawiają się bardzo przykre objawy-niepokój i drażliwość, dreszcze i drżenie kończyn, skurcze mięśniowe, poty, nudności, a nawet zaburzenia świadomości i majaczenia. Osoba uzależniona stara się szybko usunąć te cierpienia przy pomocy alkoholu.

• Subiektywne poczucie łaknienia alkoholu

W miarę upływu czasu bez alkoholu, pojawiają się nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia, połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu.

• Koncentracja życia wokół picia

Obecność alkoholu w życiu codziennym staje się czymś bardzo ważnym, dużo uwagi i zabiegów jest skoncentrowanych wokół okazji do wypicia i dostępności alkoholu.

• Utrata kontroli nad piciem

Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu, ujawnia się niemożność skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia.

• Zaburzenia pamięci i świadomości

Po wypiciu pojawiają się„ dziury pamięciowe", całe fragmenty wydarzeń znikają z pamięci, mimo próby obrony pozorów rozumności i ciągłości postępowania, coraz więcej rzeczy dzieje się poza świadomością osoby uzależnionej.

• Nawroty picia po próbach utrzymania okresowej abstynencji

Od czasu do czasu człowiek dostrzega, że picie wymyka mu się spod kontroli i próbuje udowodnić sobie i innym, że potrafi nad tym zapanować, jednak próby te przynoszą niepowodzenie

OBJAWY OSTRZEGAWCZE

• Niebezpieczeństwo uzależnienia od alkoholu pojawia się w chwili, kiedy człowiek zauważa, że działanie alkoholu odpręża i daje ulgę, redukuje napięcie i niepokój, osłabia poczucie winy, ośmiela, ułatwia zaśnięcie czy pobudza do działania.

Stopniowo, osoba zagrożona uzależnieniem zaczyna poszukiwać, inicjować i organizować okazje do wypicia, pije z chciwością, wyprzedza kolejki, powtarzają się przypadki upicia, a także pije alkohol pomimo zaleceń lekarskich, sugerujących konieczność powstrzymywania się od picia.

• Wkrótce zaczyna być dumna z tego, że może wypić większą niż uprzednio ilość alkoholu (tzw. mocna głowa świadcząca o wzroście tolerancji na alkohol), ale jednocześnie pojawia się niepokój spowodowany trudnościami w odtworzeniu wydarzeń, które miały miejsce podczas picia (tzw. palimpsesty alkoholowe, "urwane filmy", "przerwy w życiorysie").

Osoby, które uprzednio piły wyłącznie w sytuacjach towarzyskich zaczynają pić samotnie i do tego w ukryciu. Coraz częściej powtarzają się przypadki prowadzenie samochodu po niewielkiej nawet ilości alkoholu.

• Osoba "wchodząca" w uzależnienie stara się unikać rozmów na temat swojego picia, a później reaguje gniewem bądź agresją na sygnały sugerujące potrzebę ograniczenia picia oraz w sytuacjach utrudniających dostęp do alkoholu.

• Kiedy zaczyna sobie zdawać sprawę z tego, że jej picie różni się od picia innych osób podejmuje "ciche" próby ograniczania picia po to, aby udowodnić sobie, że jeszcze posiada kontrolę nad piciem alkoholu.

Populacje osób, u których występują różne kategorie problemów alkoholowych (dane szacunkowe 2009 )

		W Polsce 38,6 mln	W mieście 100 tys. mieszk.	W mieście 25 tys. mieszk.	W gminie 10 tys. mieszk.
Liczba osób uzależnionych od alkoholu	ok. 2% populacji	ok. 800 tys.	ok. 2.000 osób	ok. 500 osób	ok. 200 osób
Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika (współmałżonkowie, rodzice)	ok. 4% populacji	ok. 1,5 mln	ok. 4.000 osób	ok. 1.000 osób	ok. 400 osób
Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików	ok. 4% populacji	ok. 1,5 mln	ok. 4.000 osób	ok. 1.000 osób	ok. 400 osób
Osoby pijące szkodliwie	5-7% populacji	2-2,5 mln	5.000-7.000 osób	1.250-1.750 osób	ok. 500-700 osób
Ofiary przemocy domowej w rodzinach z problemem alkoholowym	2/3 osób dorosłych oraz 2/3 dzieci z tych rodzin	Razem ok 2 mln osób: dorosłych i dzieci	ok. 5.300 osób: dorosłych i dzieci	Około 1.330 osób: dorosłych i dzieci	Około 530 osób: dorosłych i dzieci
					PARPA

Być DZIECKIEM ALKOHOLIKA TZN.

• mieć doświadczenia, które przerastają możliwości sprostania im

• być świadkiem zdarzeń, którym nie można się ani przeciwstawić, ani ich zaakceptować.

• odczuwać lęk związany z zagubieniem

• doświadczać długotrwałego stresu psychicznego

MŁODZIEŻ I ALKOHOL:

• III klasy gimnazjum - 15-latkowie

• 65,8% z nich piło alkohol w ciągu ostatnich 30 dni
  (71,5% chłopców, 60,3% dziewcząt);

 

• 29,2% z nich UPIŁO się w ciągu ostatnich 30 dni
  (38,1% chłopców, 20,8% dziewcząt);

 

• II klasa szkoły ponadpodstawej - 17-latkowie

• 78,9% z nich piło alkohol w ciągu ostatnich 30 dni
  (84,6% chłopców, 73,2% dziewcząt);

• 37,2% z nich UPIŁO się w ciągu ostatnich 30 dni
  (47,7% chłopców, 26,5% dziewcząt);

Czego można się nauczyć w rodzinie
z problemem alkoholowym ?

• Nie można opierać się na dorosłych –

czyli dorośli niepewni jako źródło oparcia, niedotrzymywanie obietnic, za to samo zachowanie dziecko może być raz nagradzane, a drugim razem karane, niekonsekwencja wychowawcza, zmiana postaw dorosłych wobec siebie, zagubienie samych dorosłych.

• Najlepiej nic nie mówić – wstyd i lęk skłaniają do milczenia, dziecko nie może mówić o sprawach, które go bolą, o sprawach najważniejszych.

Nie wolno odczuwać – odczuwanie jest bolesne i przerażające, nienawiść, lęk, gniew – lepiej nic nie czuć. Pod wpływem takiego lęku i strachu następuje zamrożenie uczuć, co może być często powodem np. narkotyzowania się.

Wzory przystosowania dzieci
do życia w rodzinie z problemem alkoholowym

• BOHATER RODZINY to dziecko (lub dorosły) pełne wyrzeczeń

i poświęceń dla rodziny. Kształci innych jednocześnie rezygnując ze swoich możliwości, żyje intensywnie życiem innych członków rodziny. „Bohater rodzinny” ma trudności z powiedzeniem STOP, ma małą świadomość własnych pragnień i potrzeb. Ludzie ci często zapadają na schorzenia somatyczne np. zawały serca, wrzody żołądka.

• WSPOMAGACZ- dziecko najbliższe wzorca współuzależnienia tzw. „dziecko rodzic”, które wobec psychicznej nieobecności rodzica pijącego, podejmuje kierowanie życiem rodziny, chroni alkoholika przed konsekwencjami jego picia, usprawiedliwia go - nieświadomie wspomagając chorobę.

• WYRZUTEK - zwany również „kozłem ofiarnym”, to dziecko oscylujące w stronę marginesu społecznego, z powodu zagubienia, braku uwagi rodziców, w agresywnym odwecie przeciw upokorzeniu, które go spotyka, to dziecko sprawujące trudności wychowawcze, wagarujące, uciekające z domu, tzw. „zły uczeń”, czasem samo sięga po alkohol, jest to kandydat do przedłużenia alkoholizmu w rodzinie.

• DZIECKO ZAGUBIONE - zwane również „dzieckiem we mgle”, „aniołkiem”, „niewidzialnym dzieckiem”. Izoluje się z życia rodzinnego, a czasem z życia w ogóle. Oddala się w świat fantazji, książki, muzyki czy innego rodzaju aktywności odbywanej samotnie (może to być np. nieustające oglądanie telewizji). Identyfikuje się z bohaterami książek, filmów, rozmawia z wyimaginowanymi osobami częściej niż z osobami rzeczywistymi, boi się świata realnego i nie umie się w nim poruszać.

• MASKOTKA inaczej „błazen”. Jest to dziecko specjalizujące się w rozładowywaniu rodzinnych napięć, mistrz wygłupów i rozśmieszania, mówi się także o jego zdolnościach aktorskich (np. kochana córeczka tatusia ona jedna potrafi go rozweselić i zatrzymać go żeby nie pił). O tym, że jest to patologiczny wzór przystosowania decyduje fakt niespójności zachowań i wewnętrznego nastroju (tzn. błazen rozśmiesza innych przeżywając rozpacz zatrzymuje tatę w domu drżąc przed nim ze strachu).

CYKL PRZEMOCY W RODZINIE

Wyróżniamy dwie odmiany przemocy fizycznej WOBEC DZIECI:

• dotkliwe karanie dziecka, w którym zadawanie bólu jest uzasadnione regułami, przepisami, oceną zachowania dziecka; często jest zniekształcane przez różne uzasadnienia, racjonalizacje,

• krzywdzenie będące rezultatem agresji rodziców i potrzeby rozładowania agresywnych uczuć, które bardzo często nie mają nic wspólnego z dzieckiem, ale ze współżyciem w małżeństwie, kłopotami bytowymi, zawodowymi itd.