Makrostruktury
Dynamika zbiorowości. Zachowanie versus działanie zbiorowe.
Ruchy społeczne jako siły zmiany
Społeczeństwo obywatelskie
Konflikt jako źródło zmiany społecznej
Rewolucja demokratyczna w Polsce. Społeczeństwo w czasach przemian.
Nierówności społeczne, stratyfikacja społeczna
Ruchliwość społeczna i jej bariery
Struktura klasowo-warstwowa
Stare i nowe klasy średnie
Styl życia jako kategoria socjologiczna
Mniejszości społeczne, narodowe, etniczne
Globalizacja i antyglobalizm
Przemiany społeczności lokalnych
Kultura masowa
Społeczeństwo globalne to nie to samo, co społeczeństwo masowe.
Społeczeństwo masowe to zbiorowość, w której znacznie mniej ludzi wyraża swe poglądy, w stosunku do ludzi którzy je odbierają, przyczyną tego jest organizacja środków mających za zadanie masowy przekaz, nie pozwala ona bowiem jednostce na przedstawienie własnych racji. Charakterystyczną cechą społeczeństwa masowego jest to, że przetwarzanie poglądów jest kontrolowane przez władze. W celu zrozumienia społeczeństwa należy dostrzec zróżnicowanie społeczne, różnice w poglądach, cechach społecznych, oraz odniesienie się do tychże cech, czy też wynikłe z nich zachowania. Odmienność społeczna daje się zauważyć w wielu strukturach czy przekrojach. Do głównych z nich należą struktury: demograficzna, narodowo-społeczna, zatrudnieniowa, klasowo-warstwowa, polityczna itd.
Społeczeństwo globalne to szeroka i liczebna zbiorowość, w której powstają określone wzory działań, formy kulturowe, czy nieformalne instytucje, poprzez które formują się ogólne prawidła życia w tejże zbiorowości zapewniając jej jednocześnie jedność kulturową dla jednostek żyjących w odmiennych systemach wartości.
Kiedy komunikacja ma charakter masowy? – Gdy brak wpływu odbiorcy na twórcę przekazu, niewielu nadawców, a tysiące lub miliony odbiorców. Odbiorcy są rozproszeni przestrzennie, społecznie ale odbierają ten sam komunikat. Internet nie spełnia kryterium mediów masowego, bo możemy wybierać w nim treści jakie chcemy.
Kultura masowa jest narzucona.
K elitarna, k ludowa, k popularna, k masowa, pop-kultura.
Elita przeciwieństwem masy.
W jakim sensie kultura masowa jest narzucana? – Otacza nas z każdej strony, przemysły kulturowe ją narzucają. Przemysł kulturowy: kultura utowarowiona, zestandaryzowana i narzucona masom, kształtuje ich preferencje, sztucznie tworzy potrzeby, eliminuje alternatywne i opozycyjne sposoby myślenia i działania.
Kultura masowa i popularna to nie to samo. Róznice w formach kontaktu, w KM brak kontaktu z twórca i innymi odbiorcami. W KP ten kontakt jest możliwy. (mecze, koncerty), zachodza interakcje, ludzie tworzą tłum, nie ma wzajemnej izolacji uczestników.
Społeczeństwo masowe
-kryterium liczby, ilości – rozpowszechnione wśród milionów ludzi, wzory konsumpcji, style życia
- kryterium więzi –
+rozproszenie i zagęszczenie przestrzenne
+heterogeniczność i homogeniczność
+dezintegracja społeczna
+poddanie oddziaływaniu tych samych zwielokrotnionych bodźców
+bierny odbiór
+podatność na perswazję i manipulację
+oddzielenie twórcy od odbiorcy
-kryterium treści przekazów - …
+przekaz wielkiej liczbie odbiorów identycznych treści płynących z nielicznych źródeł.
+ujednolicone formy zabawowej, rozrywkowej aktywności wielkiej liczby ludzi
+urynkowienie tresci kultury i spadek poziomu intelektualnego i estetycznego.
Dlaczego społeczeństwem masowym da się manipulować? – mała wiedza, brak krytycyzmu, wie tylko to co chcą, aby to społeczeństwo wiedziało. Jakość tego społeczeństwa: brakuje im więzi, interakcji, wspólnego celu, np. ktoś kto przeniósł się ze wsi do miasta, traci oparcie i znajduje je np. w ideologii (Hitler), ktoś kto mówi jak żyć, organizuje rzeczywistość. Ludzie staja się wolni, ale od tej wolności uciekają.
Geneza społeczeństwa masowego:
- industrializacja mechanizacja produkcji, masowe zatrudnienia)
- urbanizacja (wzrost gęstości zaludnienia)
- wzrost ruchliwości społecznej (wykorzenienie)
- techniczne srodki komunikacji masowej
- upowszechnienie oświaty (odbiór treści kultury)
- demokratyzacja społeczeństwa
- wzrost zasobów czasu wolnego
- przyrost wiedzy naukowej (sekularyzacja)
Społeczeństwo w prlu było masowa, ale nie konsumpcyjne, bo nie było wolnego rynku.
Ortega Y Gassed
Człowiek masowy – postawa roszczeniowa, egoizm, brak myślenia perspektywicznego, niezdolność do samoograniczenia się, niedojrzałość intelektualna i moralna. Człowiek masowy dziedziczy kulturę, nie musi walczyć o przetrwanie, ma szerokie możliwości wyboru, dziedzicząc kulturę i cywilizację nie dba o nią, nie rozwija jej, a ją konsumuje. Brak wdzięczności wobec przeszłych pokoleń, brak związku z przeszłością.