Międzynarodowe systemy ochrony praw człowieka: filary normatywne

Powszechny system ochrony praw człowieka (ONZ)

INSTRUMENTY PRAWNE

Międzynarodowa Karta Praw Człowieka (The International Bill of Rights)

• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (10.12.1948 r.)

• Międzynarodowy Pakt Praw Osobistych i Politycznych (1966/1976 r.)

• I Protokół fakultatywny w sprawie indywidualnych zawiadomień do Komitetu Praw Człowieka (1966 r./1976 r.)

• II Protokół fakultatywny w sprawie zniesienia kary śmierci (1989/1991 r.)

• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (1966/1976 r.)

• Protokół fakultatywny do MPPGSiK 2008/2013

Traktatowy system ochrony praw człowieka w ONZ

• Międzynarodowa konwencja o likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej (1965 r./1969 r.)

• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (1966 r./1976 r.)

• +protokoły

• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (1966 r./1976 r.)

• +protokół

• Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (1979 r./1981 r.)

• Protokół fakultatywny do KLWFDK (1999 r./2000 r.)

• Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu(1984 r./1987 r.)

• Protokół fakultatywny do KPT (2002 r./2006 r.)

• Konwencja o prawach dziecka (1989 r./1990 r.)

• Protokół fakultatywny do KPD dotyczący zaangażowania dzieci w konflikty zbrojne (2000 r./2002 r.)

• Protokół fakultatywny w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (2000 r./2002 r.)

• Protokół fakultatywny w sprawie procedury zawiadomień (2011 r./nie wszedł w życie)

• Międzynarodowa konwencja o ochronie praw pracowników migrujących i członków ich rodzin (1990r./2003 r.)

• Konwencja o Prawach Osób Niepełnosprawnych (2006 r./2008 r.)

• Protokół fakultatywny do KPON (2006 r./2008 r.)

• Międzynarodowa konwencja o ochronie wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami (2006r./2010 r.)

Inne:

• Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa (1948 r./1951 r.)

• Konwencja o niestosowaniu przedawnień wobec zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości (1968 r./1979 r.)

• Międzynarodowa konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu (1973 r./1976 r.)

• Konwencja dotycząca statusu uchodźców (1951 r./1954 r.)

• Protokół dotyczący statusu uchodźców (1967 r./1967 r.)

System ochrony praw człowieka w Radzie Europy

Ponad 160 instrumentów.

Rdzeń systemu:

• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950/1953 r.

• 14 Protokołów dodatkowych obowiązujących; protokół 15 i 16 nie weszły jeszcze w życie

Organ: Europejski Trybunał Praw Człowieka

• Europejska Karta Społeczna (1961/1965), Zrewidowana EKS (1996/1999) i protokoły fakultatywne do EKS (1988, 1991, 1995),

Organ: Europejski Komitet Praw Społecznych

• Europejska Konwencja o zapobieganiu torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu (1987/1989)

• dwa protokoły fakultatywne: (1993/2000 r.)

Organ: Komitet ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu lub Karaniu (EKZT)

• Europejska konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych (1995/1998)

System ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej

• Karta Praw Podstawowych UE

Amerykański system ochrony praw człowieka

INSTRUMENTY PRAWNE:

• Amerykańska Deklaracja Praw i Obowiązków Człowieka z Bogoty z 2 maja 1948 r.

• Amerykańska Konwencja Praw Człowieka (Pakt z San Jose) z 1969 r./ 1978

• Protokół dodatkowy do AKPC w sferze praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych z 1988 r./1999 (San Salvador)

• II Protokół dodatkowy do AKPC w sprawie kary śmierci, 6.8.1990 (wszedł w życie w innym czasie wobec każdego państwa – moment oddania do depozytu dokumentów)

• Międzyamerykańska Konwencja o Zapobieganiu i Karaniu Tortur z 1985 r./1987 (Kartagena)

• Międzyamerykańska Konwencja o Wymuszonych Zaginięciach Osób z 1994 r./1996 (Belem do Para)

• Międzyamerykańska Konwencja o Zapobieganiu, Karaniu i Wyeliminowaniu Przemocy wobec kobiet z 1994 r./1995 (Belem do Para)

• Międzyamerykańska Konwencja o Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Osób Niepełnosprawnych z 7.6.1999 r. (Guatemala City)

Organy:

• Międzyamerykańska Komisja Praw Człowieka (Organ Organizacji Państw Amerykańskich)

• Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka (organ Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka)

Afrykański system ochrony praw człowieka (OJA/UA)

Instrumenty prawne:

• Afrykańska Karta Praw Człowieka i Ludów z 1981 r./1986

• Protokół do AKPCiL z 1998 r./2004 ustanawiający Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów

• Protokół do AKPCiL w sprawie praw kobiet w Afryce 2003/2005

• Afrykańska Karta Praw i Dobrobytu Dziecka 1990/1999

• Afrykańska Karta o Demokracji, Wyborach i Rządzeniu 2011/2012

Organy (oba AKPCiL):

• Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów

• Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów od 2004