Laboratorium Odnawialnych Źródeł Energii |
ENERGIA WIATRU – BADANIE EKSPERYMENTALNE TURBINY WIATROWEJ |
|
|
|
|
|
|
|
|
Schemat badanych
Schemat ideowy
Wyniki uzyskane z pomiarów i obliczeń oraz charakterystyki
Eksperyment nr 1
Wyznaczanie charakterystyki prędkości wiatru w funkcji ustawienia potencjometru wentylatora:
Ustawienie potencjometru G [-] | Generowana prędkość wiatru w [m/s] |
---|---|
0 | 0 |
1 | 2,9 |
2 | 3,6 |
3 | 4,8 |
4 | 5,7 |
5 | 6,6 |
6 | 7,7 |
7 | 8,3 |
8 | 8,8 |
9 | 9,2 |
10 | 9,8 |
Eksperyment nr 2
Wpływ kształtu łopatek na wartość mocy wyjściowej P generatora:
1 łopatka | 2 łopatka | U [V] | I [mA] | P [mW] | |
---|---|---|---|---|---|
Łopatki proste | 0,32 | 5,6 | 1,792 | ||
Łopatki zakrzywione (zgodnie) | 0,59 | 11,6 | 6,612 | ||
Łopatki zakrzywione (odwrotnie) | 0,16 | 3,1 | 0,496 |
Przykładowe obliczenia:
P = U • I
P = 0, 32 • 5, 6 = 1, 792 [mW]
Eksperyment nr 3
Wpływ liczby łopatek na wartość mocy wyjściowej P generatora:
Wyniki dla układu 4 łopatek
R [Ω] | U [V] | I [mA] | P [mW] | UTG [V] | Ω [n/min] |
---|---|---|---|---|---|
0 | 0,04 | 32,00 | 1,28 | 0,36 | 240,00 |
20 | 0,90 | 44,60 | 40,14 | 1,33 | 886,67 |
40 | 1,44 | 35,70 | 51,41 | 1,79 | 1193,34 |
60 | 1,67 | 27,10 | 45,26 | 1,93 | 1286,67 |
80 | 1,81 | 21,60 | 39,10 | 1,99 | 1326,67 |
100 | 1,89 | 18,20 | 34,40 | 2,05 | 1366,67 |
Wyniki dla układu 3 łopatek
R [Ω] | U [V] | I [mA] | P [mW] | UTG [V] | ω [n/min] |
---|---|---|---|---|---|
0 | 0,03 | 21,80 | 0,65 | 0,24 | 160,00 |
20 | 0,40 | 20,50 | 8,20 | 0,59 | 393,34 |
40 | 1,22 | 29,40 | 35,87 | 1,47 | 980,00 |
60 | 1,58 | 25,40 | 40,13 | 1,84 | 1226,67 |
80 | 1,75 | 21,00 | 36,75 | 1,98 | 1320,01 |
100 | 1,85 | 17,90 | 33,12 | 2,02 | 1346,67 |
Przykładowe obliczenia:
P = U • I
P = 1, 75 • 21 = 36, 75 [mW]
ω = 666, 67 • UTG
$$\omega = 666,67 \bullet 1,98 = 1320,01\ \lbrack\frac{n}{\min}\rbrack$$
Dla czterech łopatek | Dla trzech łopatek | |
---|---|---|
Pmax[mW] |
46,5 | 40 |
ω [n/min] |
1510 | 1235 |
Eksperyment nr 4
Wpływ ustawienia kątowego łopatek na wartość mocy wyjściowej P generatora:
Kąt nachylenia α [°] | U[V] | I[mA] | P [mW] |
---|---|---|---|
0 | 0 | 0 | 0 |
15 | 0 | 0 | 0 |
30 | 0,72 | 13,6 | 9,792 |
45 | 1,04 | 19,5 | 20,28 |
60 | 1,33 | 25,3 | 33,649 |
75 | 1,52 | 29 | 44,08 |
90 | 0 | 0 | 0 |
Przykładowe obliczenia:
P = U • I
P = 1, 52 • 29 = 44, 08 [mW]
Punkt mocy maksymalnej dla:
Pmax = 45, 5 [mW]
∝ = 72, 5
Eksperyment 5
Wyznaczenie charakterystyki prądowo-napięciowej I = f(U) generatora przy stałej prędkości obrotowej:
R [Ω] | U [V] | I [mA] | P [mW] | Rg [Ω] |
---|---|---|---|---|
0 | 0,11 | 87,05 | 9,5755 | 10,514 |
10 | 0,46 | 55,5 | 25,53 | 10,270 |
20 | 0,67 | 34,2 | 22,914 | 10,526 |
30 | 0,74 | 25,1 | 18,574 | 11,554 |
40 | 0,81 | 19,7 | 15,957 | 11,168 |
50 | 0,85 | 16,8 | 14,28 | 10,714 |
60 | 0,89 | 14,5 | 12,905 | 9,655 |
70 | 0,88 | 12,4 | 10,912 | 12,097 |
80 | 0,93 | 11,2 | 10,416 | 8,929 |
90 | 0,92 | 9,8 | 9,016 | 11,224 |
100 | 0,92 | 9 | 8,28 | 12,222 |
∞ | 1,51 | 0,00 | 0,00 | - |
Przykładowe obliczenia:
P = U • I
P = 0, 88 • 12, 4 = 10, 912 [mW]
Punkt mocy maksymalnej dla:
Pmax = 26 [mW]
U = 0, 52 [V]
$${U_{\text{TG}} = 1\ \lbrack V\rbrack\backslash n}{\omega = 666,67 \bullet 1 = 666,67\ \lbrack\frac{n}{\min}\rbrack\backslash n}$$
$$Rezystancja\ wewnetrzna = \frac{Napiecie\ punktu\ maksymalnego\ mocy}{Prad\ punktu\ maksymalnego\ mocy}$$
$$R_{g} = \frac{U}{I} = \frac{0,52}{0,05} = 10,4\ \lbrack\mathrm{\Omega}\rbrack$$
II metoda obliczenia rezystancji wewnętrznej generatora:
$$Rezystancja\ wewnetrzna = \frac{SEM\ generatora - Napiecie\ na\ zaciskach\ generatora}{Prad\ generatora}$$
$$R_{g} = \frac{E - U}{I} = \frac{1,03 - 0,52}{0,05} = 10,2\ \lbrack\mathrm{\Omega}\rbrack$$
Wnioski:
Eksperyment 1 – z wyznaczonej charakterystyki widać, że prędkość wiatru zależy liniowo od nastawy potencjometru G. Ewentualne odchyłki mogą być spowodowane uszkodzonym wskaźnikiem potencjometru.
Eksperyment 2 – ze wszystkich badanych kombinacji najwyższą moc osiągają łopatki zakrzywione zgodnie, ponieważ wyłapują więcej wiatru niż proste. Odwrotne założenie łopatek zakrzywionych powoduje wzajemne hamowanie, więc moc była bliska 0.
Eksperyment 3 – niewątpliwie wyższą moc osiąga turbina w konfiguracji czterech łopatek, lecz w praktyce stosuje się konfiguracje trzech łopatek ze względów ekonomicznych. Koszt postawienia wiatraka 4-łopatowego w porównaniu do wiatraka
3-łopatowego nie jest współmierny do wzrostu osiąganej mocy maksymalnej. Dodatkowo z charakterystyki wynika, że im większa liczba łopatek, tym punkt mocy maksymalnej przypada dla niższych obrotów.
Eksperyment 4 – w tym eksperymencie z charakterystyki kąta nachylenia łopatki
do mocy generatora widać, że punkt mocy maksymalnej przypada na około 72, 5.
Eksperyment 5 – Rezystancja wewnętrzna generatora w obu metodach wyszła podobnie – około 10,3 Ω. Ten wynik może być obarczony błędem ze względu na złe wartości napięcia i prądu dla punktu maksymalnego, a nawet niedokładnością odczytu.
Biorąc pod uwagę eksperyment oraz ekonomię najlepszą konfiguracją wiatraka są 3 zakrzywione zgodnie łopatki ustawione pod kątem około 70.