Patriotyzm – walka Polaków o zachowanie tożsamości narodowej, opór bierny – jak ksiądz Piotr oraz czynny – spiskowcy wtrąceni do więzienia w Wilnie. Duchowny z godnością znosi szykany i poniżenie ze strony Senatora i jego świty. Więźniowie próbowali przeciwstawić się rusyfikacji, dlatego trafili za kraty.