Swiadkowie

- swiadek, podejrzany i oskarzony- roznice (rozne role procesowe, prawa i obowiazki)

podejrzony - nie ostawione zarzuty, zbieraja materialy dowodowe

Oskarzony - przedstawione zarzuty, ma obowiazki zwiazane z tym statusem

Swiadek - kazda osoba wezwana przez wymiar sprawiedliwosci, stanowi "osobowe zrodlo dowodowe"

-dowodem w procesie sadowym moze byc wszystko, co jest zdolne do wyrobienia przekonania sadu o winie lub niewinnosci oskarzonego (S Kalinowski)

-najczesciej wykorzystywanym zrodlem dowodowym jest swiadek, a najczesciej stosowanym srodkiem dowodowym sa zeznania swiadka.

DEFINICJA SWIADKA

K.p.k. Nie podaje definicji swiadka - na podst. Art. 177&1 mozna wnioskowac, kto moze/ nie moze byc swiadkiem

Swiadkiem nazywa sie osobe fizycznaa, ktora w procesie toczacym sie przeciwko innej osobie, sklada zeznania o faktach i wlasciwosciach, ktore spostrzega; swiadkiem moze byc ten, kto jest zdololny do dkonywania spostrzezen i ich komuninkowania innym (S. KAlinowski)

Swiadkiem jest osoba fizyczna nie bedaca oskarzonym, wezwana przez organ procesowy do zlozenia zeznan o wiaadomych jej faktach (M. Cieslak, wg polskiego prawa karnego procesowego)

-osoba wezwana w takim charakterze, majaca obowiazek stawic sie i zlozyc zeznania.

Sad moze sie posilkowac pomocnikami w osobie tlumacza, bieglego

SWIADKIEM NIE MOZE BYC:

-oskarzony we wlasnej sprawie

-oskarzony w procesie zbiorowym

-obronca

-duchowny (w granicach zeznawania o tajemnicy spowiedzi)

-osoby, ktorych zeznania moglyby ujawnic tajemnice panstwowa

-biegly sadowy w sprawie

OBOWIAZKI SWIADKA - OKORESLA KPK

-obowiazki swiadka polegaja na dostarczeniu organowi procesowemu dowodu w postaci zeznan, ponadto w procesie karnym - w postaci wyniku ogledzin i badania lekarskiego (w razie takiego zarzadzenia). Kazda z tych czynnosci procesowych podlega przepisom ogolnym, ksztltujacym pozycje swiadka w procesie;

1. Stawiennictwo na wezwanie orgau procesowego (art. 177&1, chyba, ze art 177&2) - w przypadku dzieci niezbedna jest zgoda rodzicow;

2. Pozostawanie do dyspozycji organu procesowego;

3. Zeznawanie;

4. Zlozenie przyrzeczenia (art. 189&1);

5. Zeznanie prawdy i nie zatajanie jej (art. 190&1)

PRAWA SWIADKA

1. Do odmowy zeznan (art. 182)

2. Uchylania sie od odpowiedzi (art. 183)

3. Mozliwosc zwolnienia od zeznawania (art. 185)

-zeznania moga odmowic:

1. Osoby obowiazane do zachowania tajemnicy panstwowej, sluzbowej lub zwiazanej z wykonywaniem zawodu, chyba ze sad lub prokurator zwolni te osoby od obowiazku zachowania tajemnicy (art. 179, art. 180 kpk)

2. Osoba najblizsza dla oskarzonego, nawet pomimo ustania malzenstwa lub przysposobienia; prawo takie przysluguje nawet swiadkowi oskarzonemu o wspoludzial w przestepstwie objetym postepowaniem (art. 182 kpk)

(jesli odmawiam skladania zeznan podczas rozprawy, zeznania zlozone na policji tez niewazne)

-- w przypadku, gdy udzielenie odpowiedzi mogloby narazic swiadka lub osobe mu najblizsza na odpowiedzialnosc za przestepstwo lub wykroczenie, moze on uchylic sie od odpowiedzi; jezeli narazaloby ich ona na hanbe- moze zadac, o przesluchanie z wylaczeniem jawnosci (art. 183 kpk);

-jesli swiadek nie moze stawic sie na wezwanie, przesluchanie moze odbyc sie w miejscu jego pobytu (art 177&2)

- swiadek nie moze przeciwstawic sie przesluchaniu z udzialem bieglego lekarza lub psychologa, co do oceny jego stanu psychicznego, rozwoju umyslowego, zdolnosci postrzegania lub odtwarzania spostrzezen (art. 192&2)

RODZAJE SWIADKOW - TYPOLOGIE

- K. Otłowski:

1. Faktyczny - zna okolicznosci zdarzenia;

2. Formalnych - wezwanychh doo zlozenia zeznan

^{(czy formalni sa faktycznymi?)}

-S. Kalinowski:

1. Naoczni i ze sluchu,

2. Zdolni i niezdolni do skladania zeznan

3. Z obowiazku i dobrowolni

-Z. Marten (za: F.Goerphe) klasyfikuje swiadkow wg.

1. Mozliwosci skladania zeznan:

- pozytywni

- interpretujacy

- fantazjujacy

- zrownowazeni

- ulegajacy emocjom

- lekliwi

- ekspansywni;

2. Stosunku do faktu zeznawania:

- typ zamkniety - swiadkowie niesmialai, bojazliwi, zaprzeczajacy

- typ ekspansywny - swiadkowie pragnacy sie wyroznic

B. Hołyst wyroznia 12 typow osobowosci, uznajac ze maja one istotny wplyw na reprodukowany przez swiadka material zeznan. Sa to swiadkowie:

1. Inteligentni i nieinteligentni

2. Pewni siebie i ambitni

3. Majacy watpliwosci i bojazliwi

4. Malomowni i elokwentni

5. Syntetyczni i analityczni

6. Opisujacy i oceniajacy

T. Hanausek - na podst. Kryterium: wlasciwosci psychiczne swiadka zwiazane z okresem jego zycia:

1. maloletnich / nieletnich

2. Ciezko chorych i umierajacych

3. Doznajacyh zaburzen psychicznych

4. Bez szczegolnych wlasciwosci psychicznych

M. Kulicki - na podst. Kryterium: etapy formowania sie zeznan:

1. Niezdolni do odbierania wrazen zmyslowych

2. Nie mogacy w okreslonych warunkach czynic spostrzezen na poziomie mieszczacym sie w granicach normy

3. Z zaburzeniami zapamietywania

4. Wykazujacy trudnosci przypominania

5. Majacy trudnosci z werbalnym opisem wspomnien

6. Swiadkowie, u ktorych emocje i motywacje maja zachwiane proporcje

7. Swiadkowie, ktrozy w spontanicznej wypowiedzi wykraczaja poza cel czynnosci i tacy, ktorzy potrafia w tych granicach utrzymac

8. Ulegajacy wplywowi sugestii

Pierre simone de laplace:

-swiadek nie klamie i nie myli sie

-nie klamie, ale myli sie

-klamie i myli sie

-klamie, ale nie myli sie