Opakowania do żywności
Według def. PN-88?0-79000 Opakowanie jest wyrobem przeznaczonym do ochronny innych wyrobów przed uszkodzeniami , a także do ochrony otoczenia przed szkodliwym oddziaływanie zapakowanego towaru.
OPAKOWANIA: transportowe, zbiorcze, jednostkowe.
Opakowanie jest zintegrowane z produktem, ale też samo jest wyrobem.
FUNKCJE OPAKOWAŃ:
Ochronna,
Logistyczna/ manipulatoryjna (dystrybucyjna, transportowa),
Informacyjna 9sprzedażwoa, edukacyjna),
Promocyjna (estetyczna, reklamowa, sprzedażowa),
Ekonomiczna,
Ekologiczna.
Wymagania stawiane materiałom opakowaniowym do żywności:
Pożądana barierowość dla prawy wodnej i gazów (tlenu, dwutlenku węgla, azotu),
Barierowość dla mikroorganizmów,
Brak oddziaływań chemicznych pomiędzy materiałem opakowaniowym a składnikami produktu (odporność na korozję, odporność na wodę, tłuszcz, kwasy organiczne),
Brak migracji szkodliwych składników materiału opakowaniowego do żywności (np. jony metali, monomery tworzyw sztucznych, substancje plastyfikujące i uszlachetniające),
Brak oddziaływań na cechy sensoryczne żywności takie jak smak, zapach i barwa.
Stabilność w szerokim zakresie temperatur i wilgotności powietrza, odporność na działanie promieni UV i tlenu (korozja, starzenie się materiału) oraz na działanie niskich temperatur (zamrażanie) i wysokich (sterylizacja) a także ciśnienie wysokich lub niskich.
Pożądane cechy fizyczne i mechaniczne umożliwiające ochronę produktu przed urazami mechanicznymi, umożliwiające łatwość formowania i hermetycznego zamykania opakowań.
PRAWO:
Materiały kontaktujące się z żywnością,
Opakowania, pojemniki, i zbiorniki, maszyny, i urządzenia, naczynia, kuchenne, zastawa stołowa.
Harmonizacja prawa w celu Ochrony Zdrowia konsumentów,
Ułatwienie wymiany towarowej - usuwanie barier technicznych.
Rozporządzenie ramowe parlamentu europejskiego – 1935/2004 EC – w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
Dyrektywy szczegółowe - dotyczące grupy substancji lub kontaktujących się z żywnością.
Ochrona zdrowia konsumentów przez ograniczeni poziomu migracji składników zawartych w materiałach kontaktujących się z żywnością, do poziomu obojętnego dla zdrowia nie powodującego zmian składu chemicznego i chęć organoleptycznych żywności.
GRUPY MATERIAŁÓW I WYROBÓW
tradycyjne materiały i wyroby do kontaktu z żywnością – oddziaływanie bierne.
Nowe materiały i wyroby do kontaktu z żywności - sprzyjające aktywnie zachowaniu lub poprawie stanu żywności (jakości i przedłużenie okresy przydatności do sprzedaży – trwałość).
Aktywnie materiały i wyrobu do kontaktu z żywnością. Zawierają aktywne składniki stopniowe uwalniane do żywności lub absorbujące składniki żywności, mogę zmienia skład ii cechy organoleptycznych żywności.
Inteligentne materiały i wyroby do kontaktu z żywności monitorują stan żywności lub otoczenie żywości w czasie przechowywania.
Główne wymagania:
NIE MOGĄ WPORWADZAĆ W BŁĄD UŻYTKOWNIKÓW!!
Co do poziomu zepsucia (zmian przechowalniczych) i stanu żywności (Np. barwa),
Oznakowanie ułatwiające poprawę i bezpieczne użytkowanie.
Materiały powlekające i pokrywające stosowanie do serów, przetworów mięsnych i owocowych.
MMOŻLIWOŚĆ ŚCEDZENIA – traceability
Możliwość śledzenia pochodzenia materiałów i wyrobów na wszystkich etapach postępowania – oznakowanie lub oznaczanie identyfikacyjne.
MATERIAŁY KONTAKTUJACE SIĘ Z ŻYWNOŚCIĄ – Rozp. 1935/2004
Załącznik 1 – wykaz grup materiałów i wyrobów, które mogą zostać objęte szczególnymi środkami prawnymi:
Aktywne i inteligentne materiały i wyroby,
Kleje,
Wyroby ceramiczne,
Korek
Wyroby gumowe
Szkło,
Żywice Jonowymienne,
Metale i stopy,
Papier i tektura,
Tworzywa sztuczne,
Farby drukarskie,
Regenerowana celuloza,
Silikony,
Wyroby włókiennicze,
Lakiery i powłoki,
Woski,
Drewno
PRACOWNIA BADANIA WYROBÓWDO KONTAKTU Z ŻYWNOSCIĄ.
Zajmuje się wydawanie świadectwa jakości na :
Materiały opakowaniowe i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością – materiały opakowaniowe, opakowania, drobny sprzęt i wyroby gospodarstwa domowego, naczynia kuchenne i stołowe, artykuły dla dzieci (butelki do karmienia, smoczki).
Wyroby higieniczne – ręczniki papierowe, chusteczki, serwetki, czyściwa przemysłowe, i inne,
Oznaczenie migracji globalnej z materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktów z żywnością,
Oznaczenie badań biegłości w zakresie oznaczania migracji globalnej,
Szklenie w zakresie ustawodawstwa i badania materiałów i wyrobów do kontaktu żywnością.
Wydawane świadectwa:
Świadectwa jakości zdrowotnej są wydawane na zasadach dobrowolności,
Świadectwa wydawane są na 3 lata,
Świadectwa tracą ważność w przypadku wprowadzenia zmian w składzie wyrobu lub technologii jego produkcji, lub w przypadku uzyskania nowych danych naukowych wskazujących na zagrożenie dla zdrowia spowodowane użytkowaniem wyrobu, zmian przepisów, lub innych uzasadnionych przypadkach.
Świadectwa nie dotyczą cech użytkowych wyrobu,
Świadectwa są wydawane dla firm których działalności jest zarejestrowana na terenie kraju,
Po dokonaniu oceny na podstawie dokumentacji, zakład wydaje świadectwo lub ustala zakres badań.
PRZYKŁADY OZNACZEŃ NA OPAKWOWANIACH:
- badanie dla celów certyfikacji opakowań do materiałów niebezpiecznych na znak U/N zgodnie z międzynarodowymi przepisami RID, AOR, JATA DGR, IMDG, Code. Badania dużych pojemników do przewozu luzem (DPPL).
Znak bezpieczeństwa produktu.
Badania zgodności opakowań z wymogami polskich norm, norm zagranicznych i międzynarodowych.
BADANIE MIGRACJI
Globalny Limit Migracji (OML) – 60mg substancji migrującej do 1kg produktu żywnościowego lub produktu symulującego.
Szczegółowy Limit Migracji (SML) – dotyczy poszczególnych substancji dopuszczalnych do kontaktu z żywnością na podstawie badań toksykologicznych. Ustalony na podstawie Dozwolonego dziennego Pobrania (ADI) lub Tolerowanego Dziennego Pobrania (TDI)ustalony przez naukowy komitet żywności.
Limit określa się przy założeniu codziennego spożycia danej substancji przez cały okres życia przez osoby o masie ciała 60kg w dziennej porcji żywności o masie 1kg z opakowania zawierającego badaną substancję przy migracji na maksymalnym dozwolonym poziomie.
FUNKCJE OPAKOWANIA
OCHRONA PRZED NARAZANIAMI:
Mechanicznymi,
Starzeniem się (opakowanie również się starzeje!!!)
Interakcjami opakowanie żywność
Otwarciem niekontrolowanym.
WYGODA:
Łatwość otwierania i manipulacji,
Wielkość dostosowana do potrzeb,
Możliwość wykorzystania w innych zastosowaniach,
Bezpieczeństwo użytkowania.
INFORAMCJE (oznakowanie/oznaczanie/znakowanie)
Wiedza o produkcie
Trwałość – przydatność do spożycia
Śledzenie produktu (traceability)
PROMOCJA:
Usprawnienie i uatrakcyjnienie sprzedaży
LOGISTYKA,
WYMIAROWANIE – tworzenie opakowań zbiorczych i transportowych. Ekonomia transportu, operacji załadunkowych i rozładunkowych.
TWORZENIE WARTOŚCI DODATNIEJ – CENA
EKOLOGICZNA FUNKCJA OPAKOWANIA – 3R
Ponownie przetworzenie Ponowne użycie Ograniczenie zużycia |
Recykling Reuse Reduce |
---|
RODZAJE WYKORZYSTYWANCH MATERIAŁÓW DO PRODUKCJI OPAKOWAŃ
POLIETYLEN (low density) – LDPE I LLDPE – najtańszy, wszechstronny, przepuszczalny dla gazów, nieodporny na tłuszcz i rozpuszczalniki organiczne, chłonie silnie zapachy, dobry do mrożonek, w niskiej temp. Przepuszcza parę wodną. Ultra low density Polyethylene (ULDPE).
….POLIPROPYLEN (EPP), POLIPROPYLEN (PP) - trwałe, sztywne i miękkie opakowania żywności jednostkowe i transportowe, odporne na tłuszcz, wytrzymuje sterylizację do 170’C. termozgrzewalna poliolefina.
POLIAMID PA-Nylon – pakowanie żywności, barierowość na gazy, odporność na pasteryzację i sterylizację.
POLIWĘGLAN (PC) – zamiennik innych tworzyw, połysk jak szkło, odporność mechaniczna i temperaturowa od -20’C do 140’C.
POLIESTRY TERMOPLASTYCZNE (PETP, PBT, PET) – opakowania miękkie i sztywne, do obróbki mikrofalowej, mrożenia, pieczenia, cateringu, zamknięcia woreczków.
POLICHLOREK WINLU (PVC) – folie „cling” do obkurczania I opakowania, sztywne, catering, zastosowanie medyczne, konstrukcyjne, transportowe, rury sanitarne, łatwe do formowania, barwienia, łączenia z innymi tworzywami.
POLISTYREN WYSOKOUDAROWY (HIPS) High Impact – opakowania jogurtów, galaretek mleczarskich, opakowania cateringowe, przybory kuchenne, elementy wewnętrzne chłodziarek domowych.
PEEK™ Poliaryloeteroketon – barwa szara, wysoka wytrzymałość, zastępuje stalowe elementy maszyn, złączki uszczelki. Odporne na sterylizacje, alkohole, kwasy, oleje, zasady węglowodory alifatyczne i aromatyczne.
POLIBUTEN – 1 (PB-1) – wieczka łatwo otwieralne, uszczelki zgrzewalne, folie owinięć transportowych. Pakowanie chłodnicze minimalne przetworzonego mięsa, łososia. Opakowania zbiorcze produktów zbożowych. Opakowania na wodę.
POLIFENYLENO SIARCZAN (PPS) – pompy, naczynia kuchenne, pojemniki laboratoryjne, termoplastyczny kompozyty - zamiennik aluminium, stali.
AKRYLO NITRYLU BUTADIENO STYREN (ABS) – materiały konstrukcyjne, opakowania transportowe, elementy urządzeń.
STERYNU AKRYLONITRYLE (SAN) & AKRYLONITRYLU STYRENO AKRYLAN (ASA) – naczynia kuchenne, kubki, sprzęt AGD, pojemniki na wodę, elementy zmywarek.
TERMOPLASTYCZNE ELASTOMERY – (TPE, TPR) – tworzy termoplastyczne, konstrukcyjne opakowania transportowe, pojemniki, tanki.
POLIETYLO PENTEN (PMP) – uszczelki, zastosowania medyczne, minimalnie przetworzona żywność, mikrofalowana żywność przepuszcza gazy.