Zagadnienia ogólne

Jakie umiejętności powinien posiąść inż. Górnik wg. G. Agricoli

Powinien posiadać umiejętności i wiedzę z zakresu:

Geologii, Chemii, Filozofii, Medycyny, Astronomii, Miernictwa, Techniki budowy maszyn, Prawa górniczego

Czym zajmuje się górnictwo jako dziedzina naukowa

Górnictwo jako dziedzina naukowa zajmuje się zagadnieniami związanymi z wydobywaniem kopalin: bada i wyjaśnia zjawiska zachodzące podczas eksploatacji kopalin (np. ruchy górotworu, występowanie wody, gazów) oraz ustala zasady ich racjonalnego wydobywania.

Podaj definicję górnictwa jako działalności gospodarczej

To eksploatacja kopalin, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą.

Czym zajmuje się górnictwo jako gałąź gospodarki narodowej

Wymień Uczelnie w Polsce na których prowadzony jest kierunek nauczania Górnictwo

Akademia Górniczo – Hutnicza w Krakowie, Politechnika Śląska w Gliwicach

Politechnika Wrocławska

Opisz rolę górnictwa w rozwoju gospodarczym kraju

górnictwo przez dziesiątki lat zasilało budżet państwa – stanowiąc w znacznym stopniu o rozwoju gospodarczym kraju. W końcowej fazie II wojny światowej, było dla Polski sprawą ogromnej wagi. Już w lutym 1945 r. rozpoczęto wysyłki węgla na eksport. Miało to ogromne znaczenie dla zniszczonego wojną kraju. Węgiel był przez szereg powojennych lat dostarczycielem połowy wpływów dewizowych Polski. Przyczyniło się to w ogromnej mierze do odbudowy oraz rozwoju gospodarczego kraju.

Jakie są perspektywy górnictwa w XXI wieku?

Przed polskim górnictwem stoją nowe wyzwania i nowe cele, musi być to stabilny i nowoczesny przemysł, bezpieczny, ale i rentowny, przyjazny dla środowiska. To właśnie nauka górnicza ma go w tym wspomagać. Oczekujemy od niej innowacyjnych rozwiązań, nowych technologii na miarę XXI wieku, czyniącej ten potrzebny Polsce przemysł bardziej efektywnym, bezpiecznym i przyjaznym.

II. Geologia

Określ pozycję ziemi w układzie słonecznym. Podaj podstawowe wymiary charakteryzujące kulę ziemską

Merkury, Wenus ,Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton

Kształt Ziemi : Kula, spłaszczona na biegunach- geoida

- promień równikowy 6378,4 km

- promień biegunowy 6357,9 km

- długość równika 40076,6 km

- długość południka 40009,1 km

- powierzchnia Ziemi 510 mln km^2

- objętość Ziemi 1083 miliard km^3

Narysuj i opisz przekrój przez kulę ziemską

Wymień i krótko scharakteryzuj Ery w dziejach Ziemi

Kenozoik – czwartorzęd, Trzeciorzęd 65 mln do dziś

Mezozoik – kreda, jura, trias 220-65

Paleozoik – perm, karbon, dewon, sylur, ordowik, kambr 600-220

Prekambr – proterozoik , archaik do 600

Opisz podstawowe procesy mające wpływ na formowanie się litosfery

Na formowanie się litosfery wpływają prądy konwekcyjne występujące we wnętrzu ziemi.

Opisz rolę dryfu kontynentów na obecne ukształtowanie powierzchni ziemi

Dryf kontynentów to poziome zmiany położenia kontynentów względem siebie oraz względem biegunów. Płyty tektoniczne powoli przemieszczają się po płynnych warstwach górnego płaszcza. Ruch ten wywołany jest prądami konwekcyjnymi, które występują we wnętrzu Ziemi. Na stykach płyt tworzą się strefy subdukcji i strefy ryftowe, którym zawsze towarzyszą zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi.

Podaj definicję: minerału, skały, złoża o znaczeniu gospodarczym

Minerał – pierwiastek lub związek chemiczny o określonym składzie chemicznym i swoistych własnościach fizycznych powstały w skorupie ziemskiej wskutek działania procesów geologicznych.

Skała – naturalne skupienie kilku lub więcej minerałów, powstałe pod wpływem różnych procesów geologicznych.

Złoże o znaczeniu gospodarczym – jest to takie nagromadzenie (naturalne) minerałów lub skał użytecznych, którego eksploatacja przynosi korzyści gospodarcze.

Opisz proces tworzenia się skał w przyrodzie

Wymień podstawowe rodzaje skał oraz podaj ich przykłady

Skały magmowe:

- Głębinowe – granity, sjenity, dioryty, gabra

- Żyłowe – aplity, pegmatyty, lamprofiry

- Wylewne – liparyty, porfiry, trachity

Skały osadowe:

- Okruchowe – gruz, żwir, piasek, iły

- Chemiczne – boksyty, lateryty, sól kamienna

- Organiczne – wapienie, dolomity, fosforyty, węgle

Skały metamorficzne – gnejsy, łupki, marmury, kwarcyty

Wymień podstawowe formy występowania złóż kopalin użytecznych

I. Złoża foremne

Pokłady – złoże obejmujące znaczną przestrzeń i ograniczone od góry i dołu dwiema mniej więcej równoległymi powierzchniami z którą pokład się styka

Żyły – wypełnienia spękań skalnych magmą lub substancjami mineralnym, formy o małej grubości w stosunku do długości

II. Złoża nieforemne

Gniazda – izolowane, nieregularne i zwykle niewielkie skupienia kopaliny pośród skał płonnych

Pnie – skupienia kopaliny w formie wydłużonej w kierunku pionowym o przekroju poprzecznym zbliżonym do koła, elipsy lub soczewki

Soczewy – ograniczone skupienia kopaliny wydłużone zazwyczaj w jednym kierunku, ich długość przekracza znacznie wysokość.

Impregnacje – epigenetyczne nasycenie skał substancją doprowadzoną z zewnątrz lub przyniesioną z innych partii tej samej skały dokonane za pośrednictwem przesiąkających skałę roztworów

Okruchowe – nagromadzenie luźnych ziarn lub okruchów minerału użytecznego

Dokonaj podziału złóż kopalin użytecznych i podaj przykłady kopalin użytecznych i formy ich występowania

Surowce energetyczne: węgiel kamienny, brunatny, torf, ropa naftowa, gaz ziemny

Złoża rud i metali rodzimych: rudy żelaza, metali: ciężkich, lekkich, szlachetnych

Złoża soli i surowców chemicznych: sól kamienna, potasowa, gips, siarka, saletra

Złoża surowców skalnych: surowce budowlane, ścierne, ceramiczne

Złoża kamieni szlachetnych i półszlachetnych: diament, topaz, agat, beryl

Na schematycznej mapie Polski zaznacz miejsca występowania kopalin użytecznych

Wymień i narysuj podstawowe nieregularności w zaleganiu pokładów

Sfałdowania, uskoki, ścieśnienia, wyklinienia, zgrubienia, rozszczepienia, wymycia

Wymień podstawowe parametry charakteryzujące pokład kopaliny użytecznej

Grupa I – złoża o prostej budowie geologicznej i nieznacznej zmienności jakości kopaliny.

Grupa II – złoża o zróżnicowanej budowie geologicznej, zmiennej miąższości kopaliny oraz o znacznej
zmienności zawartości składnika użytecznego

Grupa III – złoża o bardzo zróżnicowan i skomplikowanej budowie geologicznej i bardzo dużej zmienności miąższości i jakości kopaliny

Wymień i scharakteryzuj kategorie rozpoznania złoża

D – zasoby perspektywiczne, ustalane na podstawie ogólnych przesłanek geologicznych

C₂ - ustalanie danych o złożu na podstawie wyników badań uzyskanych z pojedynczych wyrobisk

C₁ – ustalanie danych o złożu, jego formie, budowie i występowaniu umożliwiające wybór sposobu eksploatacji

B – ustalanie parametrów złoża oraz sporządzanie projektu technicznego zakładu górniczego

A – ustalanie parametrów złoża niezbędnych do projektowania pól eksploatacyjnych i prowadzenia eksploatacji

Narysuj i opisz wykres głębinowy zasobów. Podaj przykład wykorzystania wykresu w projektowaniu kopalni

Narysuj przestrzenny wykres zasobów geologicznych oraz podaj definicję: zasobów przemysłowych, nieprzemysłowych i strat w złożu

Zasoby przemysłowe – część zasobów bilansowych która nadaje się do eksploatacji

Zasoby nieprzemysłowe – część zasobów bilansowych, nie są na razie przewidziane do eksploatacji ze względów technicznych i ekonomicznych

Straty – część zasobów bilansowych, która pozostaje w złożu jako nie wybrana, bądź utracona w procesie eksploatacji