Wykład 7. – Podatek od spadków i darowizn
Istota spadku:
Przepisy prawa cywilnego o spadkach,
Księga czwarta Kodeksu Cywilnego (art. 922 – art. 1087),
Do spadku należą prawa i obowiązki majątkowe zmarłego,
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy,
Spadkobierca nabywa spadek z chwilÄ… otwarcia spadku,
Nabycie spadku może następować w wyniku dziedziczenia ustawowego lub z testamentu,
Uwaga – kolejność dziedziczenia:
W pierwszej kolejności dziedziczą dzieci i małżonek spadkodawcy – otrzymują go w równych częściach, ale część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼ całości spadku. Jeżeli dzieci jest więcej niż troje, to np. w przypadku śmierci żony mąż zawsze otrzymuje ¼ spadku a pozostała część jest równo dzielona między dzieci.
Małżonek spadkodawcy nie żyje – majątek w równych częściach przechodzi na dzieci,
Testament:
Zwykły:
Pisemny (sporządzony własnoręcznie),
Ustny (wygłaszany przy dwóch świadkach i urzędniku samorządowym),
Notarialny (spisywany przez rejenta),
Szczególny:
SporzÄ…dzany przed kapitanem samolotu lub statku,
Mówiony,
Wojskowy,
Kiedy testament jest nieważny?
Wówczas, gdy został sporządzony:
W stanie wyłączającym świadomość lub swobodne wyrażanie swojej woli,
Błędnie lub pod wpływem groźby,
Nieważność testamentu można zgłosić w ciągu 3 lat od dnia, w którym dowiedziałeś się o jednej z wymienionych przyczyn i nie później niż po upływie 10 lat od śmierci spadkodawcy,
Brać czy nie brać? – oto jest pytanie,
Komu przysługuje zachowek?
Zachowek przysługuje członkom najbliższej rodziny, którzy zostali pominięci w testamencie,
Osoba małoletnia lub trwale niezdolna do pracy ma prawo do 2/3 wartości swojego udziału spadkowego,
O zachowek trzeba wystąpić w ciągu 3 lat,
Dziedziczenie testamentowe:
Wyznaczenie spadkobiercy lub spadkobierców,
Sporządzenie i odwołanie testamentu – sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych,
Przyjęcie lub odrzucenie,
Sąd – stwierdzenie nabycia spadku,
DÅ‚ugi,
Darowizna w prawie cywilnym:
Darowizna jest umową, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku,
Przedmiotem mogą być nieruchomości, ruchomości, pieniądze i prawa majątkowe zbywalne jak np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego,
Odwołanie darowizny:
Gdy darowizna nie została jeszcze wykonana,
Gdy darowizna została już wykonana przez darczyńcę, a obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności,
Ustawa dopuszcza możliwość przebaczenia,
Kto nie może być świadkiem przy sporządzaniu testamentu:
Osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych,
Niewidomy, głuchy lub niemy,
Nie potrafiący czytać lub pisać,
Nie władający językiem, w którym spadkodawca sporządza testament,
Skazany prawomocnie wyrokiem sądowym za fałszywe zeznania,
Osoba, dla której w testamencie została przewidziana jakakolwiek korzyść, małżonek tej osoby, jej krewni lub powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające z nią w stosunku przysposobienia,
Testament sporządzony z narodzeniem tych zasad jest nieważny,
Grupy podatkowe:
1 grupa podatkowa – małżonka, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie,
2 grupa podatkowa – zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych,
3 grupa podatkowa – inni nabywcy,
Przedmiot opodatkowania:
Podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne rzeczy znajdujących się lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP tytułem:
Dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego,
Darowizny, polecenia darczyńcy,
Zasiedzenia,
Nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
Zachowku,
Nieodpłatnej: renty, użytkowania lub służebności,
Określenie wartości nabytych rzeczy i praw
Zwolnienia w podatku od spadków i darowizn:
Nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części z częściami składowymi,
Nabycie praw do wkładów w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych,
Nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do 1 grupy podatkowej e wysokości nie przekraczającej 9.637 PLN od jednego darczyńcy,
Przeznaczenie w okresie 12 miesięcy na wkład budowlany lub mieszkanie,
ObowiÄ…zek podatkowy:
Ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych powstaje:
Przy nabyciu dziedziczenia,
Przy nabyciu w drodze zapisu, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego,
Przy nabyciu tytułem zachowku,
Przy nabyciu praw do wkładów oszczędnościowych,
Przy nabyciu jednostek uczestnictwa,
Przy nabyciu w drodze darowizny,
Podstawa opodatkowania:
Zasiedzenie:
ObowiÄ…zki podatnika:
Zapoznanie siÄ™ z aktualnymi przepisami,
Ustalenie obowiÄ…zku podatkowego,
Złożenie zeznania podatkowego,
Udokumentowanie prawa do ulgi podatkowej i prawa do kwoty wolnej od podatku,