PODATEK OD SPADKÓW I DAROWIZN – ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

I PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

1. Podatkowi podlega

   1. nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP tytułem:

      1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego

      2. darowizny, polecenia darczyńcy

      3. zasiedzenia

      4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności

      5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu

      6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności

   2. nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci

   3. nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci

   4. nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium RP

2. Podatkowi nie podlega:

   1. nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium RP, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium RP

   2. nabycie w drodze spadku lub darowizny

      1. praw autorskich i praw pokrewnych

      2. praw do projektów wynalazczych

      3. znaków towarowych

      4. wzorów zdobniczych

      5. wierzytelności wynikających z nabycia tych praw

   3. nabycie w drodze dziedziczenia środków z pracowniczego programu emerytalnego

   4. nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego

   5. nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym

3. art. 4 i 4a ustawy zawiera katalog zwolnień przedmiotowych

II PODMIOTY

1. osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe w sposób wskazany w przepisach określających zakres przedmiotowy podatku od spadków i darowizn

2. w piśmiennictwie nie ma jednomyślności czy temu podatkowi podlegają osoby prawne

III PODSATWA OPODATKOWANIA

1. Podstawę opodatkowana stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona wg stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

IV STAWKI

1. Grupa podatkowa – sposób kwalifikowania nabywców ze względu na ich powiązania rodzinne ze spadkodawcą lub darczyńcą

   1. 3 grupy podatkowe

      1. I grupa

         1. małżonek

         2. wstępni

         3. zstępni

         4. pasierb

         5. zięć

         6. synowa

         7. teściowie

         8. rodzeństwo

         9. ojczym

         10. macocha

      2. II grupa

         1. zstępni rodzeństwa

         2. rodzeństwo rodziców

         3. zstępni i małżonkowie pasierbów

         4. małżonkowie rodzeństwa

         5. rodzeństwo małżonków

         6. małżonkowie rodzeństwa małżonków

         7. małżonkowie innych zstępnych

      3. III grupa  

         1. inni nabywcy 

2. Minimum wolne od podatku – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od 1 osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej

   1. 9 637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej

   2. 7 276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej

   3. 4 902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej

3. Stawki

   1. podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolna od podatku

      1. I grupa podatkowa

         1. kwota nadwyżki do 10 278 zł – 3 %

         2. kwota nadwyżki ponad 10 278 i mniej niż 20 556 zł – (10 278 * 3 %) + 5 % nadwyżki ponad 10 278 zł

         3. kwota nadwyżki ponad 20 556 zł - (10 278 * 3 %) + (10 278 * 5 %) + 7 % nadwyżki ponad 20 556 zł

      2. II grupa podatkowa

         1. analogicznie jak w przypadku I grupy podatkowej tylko zamiast

            1. 3 % 7 %

            2. 5 % 9 %

            3. 7 % 12 %

      3. III grupa podatkowa

         1. analogicznie jak w przypadku I grupy podatkowej tylko zamiast

            1. 3 % 12 %

            2. 5 % 16 %

            3. 7 % 20 %

   2. Zasiedzenie – stała stawka w wysokości 7 % podstawy opodatkowania

   3. Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli

      1. obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej

      2. w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny,

      3. a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony