Pytania kontrolne do treści wykładu 1:
Wymienić hierarchię potrzeb człowieka zgodnie z „piramidą Masłowa” oraz możliwe oceny stanu bezpieczeństwa
Potrzeby fizjologiczne
Potrzeba bezpieczeństwa
Potrzeba miłości i przynależności
Potrzeba szacunku i uznania
Potrzeba samorealizacji
stan faktycznego niebezpieczeństwa – kiedy występuje duże rzeczywiste zagrożenie i postrzeganie tego zagrożenia jest prawidłowe (adekwatne do zagrożenia);
stan obsesji niebezpieczeństwa – gdy nieznaczne zagrożenie jest postrzegane jako duże;
stan fałszywego bezpieczeństwa – gdy zagrożenie jest poważne, a postrzegane bywa jako niewielkie;
stan bezpieczeństwa – gdy zagrożenie nie występuje lub jest niewielkie i jego postrzeganie jest prawidłowe.
Etapy zarządzania bezpieczeństwem podmiotu i ich charakterystyka
OPCJA NR 1:
zapobieganie powstawaniu zagrożeń;
przygotowanie podmiotów i elementów SBP
na przypadek uaktywnienia danego rodzaju zagrożeń bezpieczeństwa;
zwiększanie skuteczności działania sił i środków SBP- w zakresie reagowania na zdarzenia w przypadku wyzwolenia określonego rodzaju zagrożenia;
OPCJA NR 2:
zapobieganie sytuacji kryzysowej – to każde działanie, zmniejszające prawdopodobieństwo wystąpienia lub w znacznym stopniu ograniczające skutki: katastrofy, awarii, klęski żywiołowej lub innej przyczyny mogącej spowodować stan sytuacji kryzysowej;
przygotowanie na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej– to całokształt działań związanych z przygotowaniem do reagowania na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej: ludności, personelu profesjonalnych i ochotniczych służb ratowniczych oraz utrzymywania na odpowiednim poziomie (ilościowym i jakościowym) sił i środków, które mogą być wykorzystane w akcjach ratowniczych;
reagowanie kryzysowe – to podejmowanie i prowadzenie działań ratowniczych w przypadku powstania sytuacji kryzysowej - mających na celu pomoc poszkodowanym i ograniczenie wtórnych strat i zniszczeń;
odbudowa – obejmuje działania zmierzające do przywrócenia funkcjonalności podmiotu co najmniej sprzed kryzysu (likwidacji jego skutków) lub ich polepszenia z uwzględnieniem doświadczeń uzyskanych w fazie zapobiegania i przygotowania w celu niedopuszczenia do ponownego wystąpienia kryzysu.
(NIEJASNOŚĆ W WYKŁADZIE, OPCJA NR 2 CHYBA BEZPIECZNIEJSZA)
Wyjaśnić znaczenie „pojęć”: kryzys, sytuacja kryzysowa, zarządzania kryzysowego i ich cechy
Kryzys to zdarzenie inicjujące sytuację kryzysową, będącą następstwem wystąpienia jednego lub wielu zdarzeń (uaktywnienie potencjalnych zagrożeń), tej samej lub różnej natury, o takiej sile lub na taką skalę, że ich skutki powodują:
raptowne pogarszanie się warunków życia i zdrowia ludzi oraz (bądź) stanu środowiska;
ograniczenie funkcjonowania instytucji publicznych w takim zakresie, że prowadzi to do zerwania lub ograniczenia więzów społecznych, gospodarczych i strukturalnych; w stopniu nie akceptowalnym przez społeczeństwo.
Kryzys oznacza niestabilność grożącą katastrofą lub prowadzącą do niej w strukturze i funkcjonowaniu podmiotu kryzysu.
Sytuacja kryzysowa – stan, trwający w czasie, po wystąpieniu kryzysu – zdarzenia zerwania istniejącego układu, stanu rzeczy, porządku. Trwa ona do czasu powrotu podmiotu do stanu stabilności.
Podstawowe cechy sytuacji kryzysowej
zawsze występuje presja czasu,
zdarzenia rozwijają się szybciej niż reagowanie na nie,
istnieje ograniczony dostęp do informacji wraz ze wzrostem zapotrzebowania na nią ze strony organów zarządzających jak i całego społeczeństwa,
kierownictwo czuje, że nie jest w stanie podołać zmianom, które mają miejsce, może pojawić się panika,
występuje wyraźny konflikt interesów zainteresowanych stron,
decydującego znaczenia nabiera dostosowanie wcześniej opracowanych scenariuszy działania do konkretnej sytuacji,
decyzje podejmowane są w warunkach stresu, ograniczonej informacji i podwyższonego poziomu ryzyka, występuje ograniczenie kolegialnych reguł wypracowania decyzji.
Zarządzanie kryzysowe - zarządzanie bezpieczeństwem podmiotu w zakresie: zapobiegania, przygotowania, reagowania i usuwania skutków zdarzeń zagrożeń bezpieczeństwa, które mogą doprowadzić do sytuacji kryzysowej.
PRZEDSIĘWZIĘCIA (JUŻ BYŁO WCZEŚNIEJ ALE LEPIEJ 2 RAZY):
zapobieganie sytuacji kryzysowej – to każde działanie, zmniejszające prawdopodobieństwo wystąpienia lub w znacznym stopniu ograniczające skutki: katastrofy, awarii, klęski żywiołowej lub innej przyczyny mogącej spowodować stan sytuacji kryzysowej;
przygotowanie na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej– to całokształt działań związanych z przygotowaniem do reagowania na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej: ludności, personelu profesjonalnych i ochotniczych służb ratowniczych oraz utrzymywania na odpowiednim poziomie (ilościowym i jakościowym) sił i środków, które mogą być wykorzystane w akcjach ratowniczych;
reagowanie kryzysowe – to podejmowanie i prowadzenie działań ratowniczych w przypadku powstania sytuacji kryzysowej - mających na celu pomoc poszkodowanym i ograniczenie wtórnych strat i zniszczeń;
odbudowa – obejmuje działania zmierzające do przywrócenia funkcjonalności podmiotu co najmniej sprzed kryzysu (likwidacji jego skutków) lub ich polepszenia z uwzględnieniem doświadczeń uzyskanych w fazie zapobiegania i przygotowania w celu niedopuszczenia do ponownego wystąpienia kryzysu.
Etapy zarządzania kryzysowego i ich charakterystyka
(TRZECI RAZ TO SAMO HAHA)
zapobieganie sytuacji kryzysowej – to każde działanie, zmniejszające prawdopodobieństwo wystąpienia lub w znacznym stopniu ograniczające skutki: katastrofy, awarii, klęski żywiołowej lub innej przyczyny mogącej spowodować stan sytuacji kryzysowej;
przygotowanie na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej– to całokształt działań związanych z przygotowaniem do reagowania na ewentualność stanu sytuacji kryzysowej: ludności, personelu profesjonalnych i ochotniczych służb ratowniczych oraz utrzymywania na odpowiednim poziomie (ilościowym i jakościowym) sił i środków, które mogą być wykorzystane w akcjach ratowniczych;
reagowanie kryzysowe – to podejmowanie i prowadzenie działań ratowniczych w przypadku powstania sytuacji kryzysowej - mających na celu pomoc poszkodowanym i ograniczenie wtórnych strat i zniszczeń;
odbudowa – obejmuje działania zmierzające do przywrócenia funkcjonalności podmiotu co najmniej sprzed kryzysu (likwidacji jego skutków) lub ich polepszenia z uwzględnieniem doświadczeń uzyskanych w fazie zapobiegania i przygotowania w celu niedopuszczenia do ponownego wystąpienia kryzysu.
Cel wprowadzania stanów nadzwyczajnych, rodzaje i uwarunkowania ich wprowadzania
Stany nadzwyczajne w zarządzaniu bezpieczeństwem - środki prawne umożliwiające zwiększenie efektywności przeciwdziałania zaistniałym sytuacjom kryzysowym poprzez ograniczenie zakresu konstytucyjnej wolności i praw obywatelskich oraz wprowadzenie obowiązku określonych świadczeń osobistych i rzeczowych:
stan klęski żywiołowej -wprowadza się go gdy występuje realne zagrożenie bezpieczeństwa życia lub zdrowia dużej liczby osób, mienia w wielkich rozmiarach albo środowiska na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków prawnych, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem (wojewody, starosty, wójta);
stan wyjątkowy - może być wprowadzony dla zapobieżenia zagrożeniom ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego;
stan wojenny - może być wprowadzony w razie zbrojnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji.
Pojęcie skuteczności działania SBP i pożądane właściwości jej miary
Skuteczność działania SBP, to stopień zapewnienia podmiotowi bezpieczeństwa jego funkcjonowania przez SBP, jest miarą skuteczności jego działania, rozumianej jako pozytywnie oceniana zgodność uzyskiwanych wyników z celem działania tego systemu.
pożądane właściwości miary skuteczności :
zgodność z celem działania systemu,
zgodność ze wskaźnikiem skuteczności działania systemu nadrzędnego,
wrażliwość na zmiany wartości wielkości charakteryzujących istotne właściwości użytkowe systemu i jego elementów składowych,
możliwość wyznaczenia jej wartości,
możliwość interpretacji zmian jej wartości.
Czynniki wpływające na skuteczność działania SR SBP
Skuteczność działania SR SBP - zależy od:
stanu sił i środków podsystemu wykonawczego SR oraz ich dyslokacji względem źródeł zagrożeń i obiektów osłanianych;
jakości działania podsystemu kierowania SR.
Jakość działania podsystemu kierowania SR :
czas reakcji,
poprawność decyzji,
zależą od:
wiedzy i umiejętności osób funkcyjnych;
organizacyjno – ergonomicznych uwarunkowań działania osób funkcyjnych;
zakresu i poziomu komputerowego wspomagania procesów informacyjno – decyzyjnych.
System bezpieczeństwa a system ratownictwa – relacja między nimi
System ratownictwa znajduje się w relacji podrzędnej do systemu bezpieczeństwa podmiotu, jest jego wewnętrzną częścią.
Pytania kontrolne do wyk 2
1.Działania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu:
1. identyfikacja zadań realizowanych przez podmiot,
2. identyfikacja technologii realizacji zadań,
3. analiza zagrożeń bezpieczeństwa realizacji wyróżnionych zadań i możliwych ich skutków,
4. analiza możliwości przeciwdziałania zagrożeniom i ich skutkom poprzez: zapobieganie i reagowanie na ich wystąpienie,
5. analiza zasobów (sił i środków) niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu i ich dyslokacji,
6. opracowanie wymagań na DSBP SBP – opcjonalnie, na: modyfikacje, doskonalenie, wytworzenie,
7. realizacja wymagań.
2. Model obiektowy systemu:
to odzwierciedlenie rzeczywistości wykonane w określonym celu, a więc z określonej perspektywy – z określonego punktu widzenia;
wykonany w odpowiedniej filozofii (obiektowej ?) i ustalonej notacji - języku;
może opisywać wybrane aspekty jego funkcjonowania za pomocą różnego rodzaju diagramów i symboli graficznych.
3. Jak należy rozumieć termin „przypadek użycia systemu”?
Przypadki użycia systemu, to zadania szczegółowe systemu realizowane na rzecz obiektów otoczenia.
Przypadki użycia określają czynności, które obiekt otoczenia chce aby system wykonywał. powinien być całością wyodrębnionego zadania (widzianego z perspektywy aktora) wykonywanego przez system na rzecz aktora.
Przypadek użycia systemu inicjowany jest przez aktora- którym może być również czas
4. Elementy składowe modelu kontekstowego i przypadków użycia systemu
• Model kontekstowy systemu, to diagram kontekstowy + charakterystyka obiektów otoczenia, ( tj. aktorów ) i ich współdziałania z systemem
• Model przypadków użycia systemu – diagram przypadków użycia + opis PU + diagram czynności + opis czynności.
5. Cel modelowania kontekstowego i przypadków użycia podmiotu w doskonaleniu bezpieczeństwa jego funkcjonowania przypadków użycia podmiotu
doskonalenie jakości jego funkcjonowania : użyteczności, skuteczności, efektywności, itp.;
ułatwienie zrozumienia związków przyczynowo- skutkowych jego funkcjonowania.
Cele szczegółowe to :
maksymalizacja użyteczności systemu przy minimalizacji kosztów jego wytwarzania i eksploatacji- to, przede wszystkim, „trafne” ustalanie wymagań na tworzony system, bądź zakres jego modyfikacji, doskonalenia itp.
zapanowanie nad złożonością procesów realizowanych w poszczególnych fazach cyklu życia systemu – aby ich realizacja była sterowalna;
skrócenie czasu od powstania potrzeby do faktycznego jej zaspokojenia:
+ eliminując podejmowanie realizacji funkcjonalności nie wykorzystywanych przez przyszłego użytkownika wytwarzanego systemu,
+ podejmując do realizacji funkcjonalności z uwzględnieniem: wagi, kosztów i ryzyka;
lepsze zrozumienie celu i zasad funkcjonowania modelowanego systemu;
ułatwienie komunikacji między uczestnikami (udziałowcami) przedsięwzięcia doskonalenia jakości systemu .
6. Sposób prezentacji technologii realizacji zadań przez podmiot
Diagram przypadków użycia to schemat, na którym przedstawione są wszystkie PU systemu przez aktorów
Model przypadków użycia systemu – diagram przypadków użycia + opis PU + diagram czynności + opis czynności.
Jest użyteczny tylko wtedy, gdy dostarcza adresatowi informacji do czego używany jest (jak działa) system.
Opracowanie modelu PU systemu jest przedsięwzięciem inicjującym doskonalenie jego funkcjonowania.
Etapy tworzenia modeli PU :
Identyfikacja i szczegółowa charakterystyka aktorów, charakterystyka każdego aktora powinna zawierać:
specyfikację zadań współdziałania;
częstość współdziałania;
szczegółową specyfikację wymienianych danych;
treść i forma wymiany;
wszelkie uwarunkowania mające wpływ na sposób „obsługi” aktora przez system – realizację PU (może być więcej niż jeden).
Stopień szczegółowości opisu aktora- opis powinien zawierać informację wystarczającą do opracowania modelu biznesowego organizacji i analitycznego – opracowywanego systemu dla organizacji.
Opracowanie diagramu kontekstowego - opcjonalnie, zaleca się sporządzanie diagramów kontekstowych – poprawiają komunikatywność dokumentacji.
Identyfikacja PU i ich charakterystyka- opis, opis powinien zawierać treści niezbędne do opracowania diagramów dynamiki funkcjonowania podmiotu i opracowywanego dla niego DSBP.
Ustalenie związków PU na diagramie i ich charakterystyka- opis,
Sporządzenie dokumentacji.
7. Procedura ustalania zagrożeń funkcjonowania podmiotu
W procesie analizy i poznawania technologii realizacji zadań przez podmiot pomocne bywają następujące techniki:
obserwacja pracowników przy pracy;
branie udziału w realizacji analizowanych procesów;
przeprowadzanie wywiadów z wykonawcami;
organizowanie burz mózgów z udziałem wszystkich, którzy mają wiedzę o technologii realizacji zadań przez podmiot ;
metody eksperckie;
analiza istniejących unormowań prawnych i dokumentacji związanej z działalnością podmiotu;
8. Przyczyny niepowodzeń w przedsięwzięciach tworzenia systemów i ich procentowy udział
Kryterium niepowodzenia przedsięwzięcia, to:
Nie zaspokojenie potrzeb zamawiającego – wyrażonych w „Wymaganiach …”;
Nie zmieszczenie się w zaplanowanym budżecie;
Nie zmieszczenie się w ramach czasowych.
Wyróżniamy : źle określone wymogi 56 %, zły projekt 26 %, złe wykonanie 7%, złe wyniki w testach podzespołowych i akceptacyjnych, brak możliwości utrzymania systemu.
Skąd wynika potrzeba modelowania obiektowego w przedsięwzięciach doskonalenia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu
NIE JESTEM DO KOŃCA PEWNY ODPOWIEDZI ALE NIC LEPSZEGO NIE ZNALAZŁEM
(Jak ktoś znajdzie dać znać) – Grzywa
Istota modelowania obiektowego polega na zbliżaniu technik określania wymagań i wytwarzania systemów do wyobrażenia i rozumienia stosowanych pojęć przez wszystkich udziałowców tego przedsięwzięcia, tj.:
zamawiającego,
użytkownika,
analityka,
projektanta,
wdrożeniowca,
eksploatatora, itd.
Pytania kontrolne do wykładu nr 3
Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwo publiczne?
I. Bezpieczeństwo publiczne, to ogół regulacji prawnych i instytucji chroniących:
życie,
zdrowie,
mienie obywateli,
majątek ogólnonarodowy,
ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami groźnymi dla ładuprawnego,
przed:
zjawiskami mogącymi zakłócić normalne funkcjonowanie obywateli,
zachowaniami godzącymi w ogólnie przyjęte normy postępowania.
II. Bezpieczeństwo publiczne jest także stanem w społeczeństwie, który umożliwia jego sprawne funkcjonowanie.
Jaka jest geneza zagrożeń bezpieczeństwa publicznego?
Geneza zagrożeń bezpieczeństwa publicznego,to przede wszystkim:
wysoki poziom bezrobocia,
rozwarstwienie ekonomiczne w społeczeństwie,
wzrost migracji zewnętrznej,
osłabienie więzi społecznych,
poczucie marginalizacji dużych grup społecznych,
częste zmiany i niedoskonałość stanowionego prawa,
nie zawsze skuteczna realizacja polityki fiskalnej,
brak skuteczności w realizacji przygotowanych programów związanych z przeciwdziałaniem patologii społecznej itp.
niska efektywność organów ścigania karnego i wymiaru sprawiedliwości,
brak dostatecznej kontroli nad dostępem do broni palnej,
alkoholizm i narkomania,
itp.
Na kim spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa publicznego?
System bezpieczeństwa publicznego jest częścią składową systemu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa.
Stanowią go: organy wykonawcze władzy i administracji publicznej, metody oraz sposoby działania związane z ochroną życia i zdrowia obywateli oraz majątku narodowego przed szkodliwymi działaniami pewnych grup ludzi, np. wandali, terrorystów, mafii, gangów itp.
Fundament systemu bezpieczeństwa publicznego- policja wspierana przez:
Straż Graniczną,
Straż Gminną (Miejską),
Straż Ochrony Kolei,
Straż Leśną,
Państwową Straż Rybacką,
itd.;
oraz
służby specjalistyczne:
Służbę Celną, Służbę Parków Narodowych, Służbę Więzienną, itd.;
wyodrębnione inspekcje:
Inspekcję Celną, Inspekcję Transportu Drogowego, Inspekcję Handlową, Inspektorat Rybołówstwa Morskiego, itd.
Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwo powszechne?
Bezpieczeństwo powszechne - ogół warunków i instytucji chroniących:
życie,
zdrowie,
mienie obywateli,
majątek ogólnonarodowy
przed skutkami klęsk żywiołowych i katastrof technicznych.
Jaka jest geneza zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego?
Zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego podmiotu, ze względu na ich źródło powstawania, dzieli się na dwie grupy:
1. zagrożenia naturalne– związane z działaniami sił przyrody, mogące być przyczyną awarii technicznych i powstania katastrof;
2. zagrożenia cywilizacyjne– związane z działalnością człowieka, mogące być również przyczyną (nawet analogicznych) awarii technicznych i powstania katastrof.
Podstawowe cechy zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego :
gwałtowny proces narastania lub nagłe ich pojawienie się;
duży stopień bezsilności człowieka wobec niszczycielskiej siły tych zjawisk;
duży stopień zagrożenia życia, zdrowia lub mienia ludzi objętych ich działaniem.
Na kim spoczywa odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego?
MAŁO WAŻNA CZĘŚĆ ODPOWIEDZI
System bezpieczeństwa powszechnego jest częścią składową systemu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa.
Stanowią go:
organy wykonawcze władzy i administracji publicznej,
metody oraz sposoby działania związane z ochroną życia i zdrowia obywateli oraz majątku narodowego przed skutkami klęsk żywiołowych i katastrof technicznych.
WAŻNIEJSZA CZĘŚĆ ODPOWIEDZI
Wiodącą rolę w systemie bezpieczeństwa powszechnego odgrywa Krajowy System Ratowniczo –Gaśniczy (KSRG), który tworzą:
jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej,
jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej,
jednostki zakładowe straży pożarnej.
Z KSRG współdziała:
Policja,
Straż Graniczna,
Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
Aeroklub Polski,
Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego,
siły ratownicze zakładów chemicznych zrzeszone w Systemie Pomocy w Transporcie Materiałów Niebezpiecznych.
Co rozumiemy pod pojęciem porządek konstytucyjny?
Porządek konstytucyjny to stan ładu i funkcjonowania państwa zgodnie z normami określonymi w Konstytucji.
Jakie obszary obejmuje ochrona porządku konstytucyjnego?
Ochrona porządku konstytucyjnego obejmuje:
funkcjonowanie państwa w interesie społecznym – strukturę organizacyjną państwa – obowiązki i kompetencje organów władzy,
sferę procedur wyłaniania władzy w warunkach demokracji,
sferę polityczną związaną z instytucją państwa władzy,
sferę prawną praw człowieka i obywatela,
Kto odpowiada za porządek konstytucyjny w RP?
Zakres podmiotowy ochrony porządku konstytucyjnego obejmuje organy władzy :
ustawodawczej - Sejm i Senat,
wykonawczej - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów ,
sądowniczej – trybunał i sądy .
Są to organy które odpowiadają za porządek konstytucyjny RP
Organy władzy sądowniczej w zakresie ochrony porządku konstytucyjnego
Organy władzy sądowniczej w zakresie ochrony porządku konstytucyjnego :
- Trybunał Konstytucyjny - organ sądownictwa konstytucyjnego w RP,
- Sąd Najwyższy- naczelny organ władzy sądowniczej w RP ,
- Naczelny Sąd Administracyjny- sprawuje kontrolę nad poprawnością działalności administracji publicznej.
Trybunał Konstytucyjny - sąd o szczególnej kompetencji – odnoszonej nie do obywateli oraz organów władzy, a do stanowionego przez ustawodawcę prawa. Jest:
gwarantem przestrzegania zasad demokratycznej procedury postępowania - stoi na straży hierarchicznej zgodności norm z Konstytucją,
czuwa nad konkretyzacją konstytucyjnych reguł w zakresie ingerencji państwa w status prawny jednostki - jest gwarantem praw człowieka.
Organy władzy wykonawczej odpowiedzialne za funkcjonowanie państwa zgodnie z porządkiem konstytucyjnym
Organy władzy wykonawczej bezpośrednio odpowiedzialne za ochronę organizacji i funkcjonowania państwa zgodnie z porządkiem konstytucyjnym:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencja Wywiadu,
Centralne Biuro Antykorupcyjne.
Wymienić, kto sprawuje zarządzanie kryzysowa na poszczególnych poziomach administracyjnych kraju
Sprawowanie zarządzania kryzysowego w RP:
na poziomie krajowym (centralnym):
Prezes Rady Ministrów,
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,
Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego,
Rządowe Centrum Bezpieczeństwa,
Zespoły Zarządzania Kryzysowego Ministerstw i Centralnych Organów Administracji Rządowej,
Centra Zarządzania Kryzysowego Ministerstw i Centralnych Organów Administracji Rządowej;
na poziomie wojewódzkim:
Wojewoda,
Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego,
Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego;
na poziomie powiatowym:
Starosta Powiatowy,
Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego,
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego;
na poziomie gminnym:
Wójt (Burmistrz, Prezydent miasta),
Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego,
Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego.
Wymienić elementy składowe planu zarządzania kryzysowego i scharakteryzować je
Elementy składowe planu zarządzania kryzysowego:
plan główny,
opis przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych,
załączniki funkcjonalne planu głównego.
Ad1) planu głównego - zawiera:
ocenę wystąpienia oraz charakterystykę zagrożeń w postaci mapy zagrożeń i mapy ryzyka, w tym dotyczących infrastruktury krytycznej;
zadania i obowiązki uczestników zarządzania kryzysowego w formie siatki bezpieczeństwa;
zestawienie sił i środków planowanych do wykorzystania w określonych sytuacjach kryzysowych;
Ad 2) opisu przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych - zawiera:
zadania w zakresie monitorowania zagrożeń,
tryb uruchamiania niezbędnych sił i środków, uczestniczących w realizacji planowanych przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowej,
Standardowe Procedury Operacyjne, określające sposób reagowania kryzysowego - sposób postępowania w sytuacjach kryzysowych,
współdziałanie między siłami, o których mowa w b);
Ad 3) załączników funkcjonalnych planu głównego – określają, przede wszystkim:
procedury realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego, w tym związane z ochroną infrastruktury krytycznej,
organizację łączności,
organizację systemu monitorowania zagrożeń, ostrzegania i alarmowania,
zasady informowania ludności o zagrożeniach i sposobach postępowania na wypadek zagrożeń,
organizację ewakuacji z obszarów zagrożonych,
organizację ratownictwa, opieki medycznej, pomocy społecznej oraz pomocy psychologicznej,
organizację ochrony przed zagrożeniami charakterystycznymi dla danego obszaru,
wykaz zawartych umów i porozumień związanych z realizacją zadań zawartych w planie zarządzania kryzysowego,
zasady oraz tryb oceniania i dokumentowania szkód,
procedury uruchamiania rezerw państwowych,
wykaz infrastruktury krytycznej znajdującej się odpowiednio na terenie województwa, powiatu lub gminy, objętej planem zarządzania kryzysowego,
priorytety w zakresie ochrony oraz odtwarzania infrastruktury krytycznej.
Pojęcie infrastruktury krytycznej podmiotu
Infrastruktura krytyczna podmiotu – zasoby warunkujące funkcjonowanie podmiotu (gospodarstwa, zakładu, instytucji, organizacji, miasta, gminy, powiatu, województwa, kraju, itd.).
Ich rodzaj i ilość zależy od rodzaju, celu i zadań oraz wielkości podmiotu.
Jednym z podstawowych zasobów dla funkcjonowania podmiotu jest jego infrastruktura, rozumiana jako systemy, które zaspokoją potrzeby, wynikające z celu jego działania.
Ustanawianie co stanowi infrastrukturę krytyczną dla danego podmiotu powinno odbywać się w oparciu o kryterium jego wrażliwości gospodarczej bądź społecznej na funkcjonowanie.
Stąd zasadne jest rozpatrywanie infrastruktury krytycznej: kraju, województwa, powiatu, gminy, zakładu, instytucji itp.
Ustawowo została zdefiniowana infrastruktura krytyczna państwa (kraju) oraz europejska.
Kto jest odpowiedzialny za ochronę infrastruktury krytycznej podmiotu?
Na szczeblu krajowym ochrona infrastruktury krytycznej jest koordynowana przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa.
Stany nadzwyczajne w sytuacjach kryzysowych: rodzaje, co obejmują, zasady wprowadzania
Stany nadzwyczajne – to prawne uznanie istniejącej sytuacji kryzysowe na określonym obszarze.
Wprowadza się (gdy zwykłe środki prawne są niewystarczające do skutecznego działania i zachodzi konieczność sięgnięcia do środków nadzwyczajnych, określonych w odpowiednich ustawach) w celu zwiększenia skuteczności przeciwdziałania skutkom zaistniałej sytuacji kryzysowej poprzez ograniczenie konstytucyjnych praw wolności obywatela oraz wprowadzenie obowiązku świadczeń osobistych i rzeczowych. W zależności od skali i zakresu powstałej sytuacji kryzysowej oraz prognozowanego jej rozwoju może być wprowadzony:
stan klęski żywiołowej,
stan wyjątkowy,
stan wojenny.
Uprawnienia w zakresie wprowadzania stanów nadzwyczajnych:
stan klęski żywiołowej - na mocy decyzji Rady Ministrów,
stan wyjątkowy -na mocy decyzji Prezydenta na wniosek Rady Ministrów,
stan wojenny - na mocy decyzji Prezydenta na wniosek Rady Ministrów.
Stan klęski żywiołowej może być wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej.
Wprowadzany gdy skutki zagrażają :
życiu lub zdrowiu dużej liczbie osób,
mieniu w wielkich rozmiarach,
środowisku na znacznych obszarach,
a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków prawnych, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem.
Stan klęski żywiołowej – wprowadza Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:
z własnej inicjatywy,
na wniosek właściwego wojewody,
na okres nie dłuższy niż 30 dni .
Może zostać przedłużony po wyrażeniu zgody przez Sejm, na obszarze gdzie wystąpiła klęska żywiołowa lub jej skutki.
Stan wyjątkowy może być wprowadzony dla zapobieżenia zagrożeniom:
ustroju państwa,
bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.
Stan wyjątkowy wprowadza Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów:
na części lub całym terytorium państwa,
na okres nie dłuższy niż 90 dni.
Może zostać przedłużony:
tylko jeden raz,
maksymalnie do 60 dni,
po wyrażeniu zgody przez Sejm.
Stan wojenny - może być wprowadzony:
w razie zbrojnej napaści na terytorium RP,
gdy z umowy międzynarodowej wynikają zobowiązania do wspólnej obrony przeciwko agresji.
Wprowadza Prezydent RP, w drodze rozporządzenia, na wniosek Rady Ministrów na części lub całym terytorium państwa.
Stan wojenny odwoływany jest w momencie ustania przyczyn jego wprowadzenia również na wniosek Rady Ministrów.
Podstawowe zadania realizowane przez zespoły zarządzania kryzysowego
w stanie klęski żywiołowej
w fazie zapobiegania- podejmują działania, które redukują prawdopodobieństwo wystąpienia klęski żywiołowej albow znacznym stopniu ograniczają jej skutki;
w fazie przygotowania - podejmują działania planistyczne dotyczące:
- sposobów reagowania w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej,
- powiększenia zasobów sił i środków niezbędnych do skutecznego reagowania;
w fazie reagowania - podejmują działania ukierunkowane na:
- ograniczenie strat i zniszczeń,
- zahamowaniu rozwoju występujących zagrożeń,
- pomoc poszkodowanym;
w fazie odbudowy - podejmują działania mające na celu:
- odtworzenie zdolności funkcjonalnej obiektów, które ucierpiały wskutek klęski żywiołowej ,
- odtworzenie zdolności funkcjonalnej służb ratowniczych.
Ograniczenia wolności i praw obywatelskich w stanie klęski żywiołowej
Unormowania dotyczące do stanu klęski żywiołowej stosuje się do:
osób fizycznych zamieszkałych lub czasowo przebywających na obszarze, na którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej,
do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, mających siedzibę lub prowadzących działalność na obszarze, na którym został wprowadzony stan klęski żywiołowej.
Ograniczenia wolności i praw mogą polegać na:
nakazie ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, obszarów i obiektów,
nakazaniu pracodawcy oddelegowania pracowników do dyspozycji organu kierującego działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia,
całkowitej lub częściowej reglamentacji zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły,
obowiązku poddania się badaniom lekarskim, leczeniu, szczepieniom ochronnym oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów, niezbędnych do zwalczania chorób zakaźnych oraz skutków skażeń chemicznych i promieniotwórczych,
obowiązku poddania się kwarantannie,
zawieszeniu działalności określonych przedsiębiorców,
nakazie lub zakazie prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju,
obowiązku stosowania środków ochrony roślin lub innych środków zapobiegawczych niezbędnych do zwalczania organizmów szkodliwych dla ludzi, zwierząt lub roślin ,
obowiązku stosowania określonych środków zapewniających ochronę środowiska,
obowiązku stosowania środków lub zabiegów niezbędnych do zwalczania chorób zakaźnych,
obowiązku opróżnienia lub zabezpieczenia lokali mieszkalnych bądź innych pomieszczeń,
dokonaniu przymusowych rozbiórek i wyburzeń budynków lub innych obiektów budowlanych albo ich części,
nakazie lub zakazie przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach ,
zakazie organizowania lub przeprowadzania imprez masowych ,
nakazie lub zakazie określonego sposobu przemieszczania się,
wykorzystaniu, bez zgody właściciela lub innej osoby uprawnionej, nieruchomości i rzeczy ruchomych,
zakazie prowadzenia strajku w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach,
ograniczeniu lub odstąpieniu od określonych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, niepowodującym bezpośredniego narażenia życia lub zdrowia pracownika,
zmianie systemu, wymiaru i rozkładu czasu pracy, w tym wydłużeniu okresu rozliczeniowego do dwunastu miesięcy, na zasadach określonych w Kodeksie ,
obowiązku pracy w niedziele, święta i dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy oraz zmianie obowiązków pracownika,
itd.
Obowiązek świadczeń osobistych i rzeczowych w stanie klęski żywiołowej
Jeżeli siły i środki, którymi dysponuje wójt, starosta lub wojewoda, są niewystarczające, można wprowadzić obowiązek świadczeń osobistych i rzeczowych polegających na:
udzielaniu pierwszej pomocy osobom, które uległy nieszczęśliwym wypadkom,
czynnym udziale w działaniu ratowniczym lub wykonywaniu innych zadań wyznaczonych przez kierującego akcją ratowniczą,
wykonywaniuokreślonychprac,
oddaniu do używania posiadanych nieruchomości lub rzeczy ruchomych,
udostępnieniupomieszczeńosobomewakuowanym,
użytkowaniu nieruchomości w określony sposób lub w określonym zakresie,
przyjęciu na przechowanie i pilnowaniu mienia osób poszkodowanych lub ewakuowanych,
zabezpieczeniu zagrożonych zwierząt, a w szczególności dostarczaniu paszy i schronienia,
zabezpieczeniu zagrożonych roślin lub nasion,
pełnieniu wart,
zabezpieczeniu własnych źródeł wody pitnej i środków spożywczych przed ich zanieczyszczeniem, skażeniem lub zakażeniem, a także udostępnianiu ich dla potrzeb osób ewakuowanych lub poszkodowanych, w sposób wskazany przez organ nakładający świadczenie,
zabezpieczeniuzagrożonychdóbrkultury.
Kto jest zwolniony z obowiązku świadczeń osobistych w stanie klęski żywiołowej
Z obowiązku wybranych świadczeń osobistych zwolnione są osoby:
do 16 rokużycia,
osobypowyżej 60 rokużycia,
chorzy, niepełnosprawni,
kobiety w ciąży, kobiety karmiące,
osoby sprawujące opiekę nad dziećmi, chorymi i osobami niepełnosprawnymi itp.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach wójt, starosta, wojewoda może odstąpić od
nałożenia lub zwolnić od obowiązków świadczeń osobistych również inne osoby i podmioty,
ze względu na interes publiczny albo wyjątkowo ważny interes danej osoby lub podmiotu.
Pytania kontrolne do wykładu nr 4
Co to jest plan?
Plan –to:
co się chce, zamierza zrobić;
zamiar, pomysł, projekt;
układ zadań i prac, które powinny być wykonane w określonym czasie, żeby osiągnąć cel;
zarys, szkic czegoś (często ujęty w punktach), układ elementów czegoś ;
harmonogram zajęć, np. szkolnych;
rysunek itp. przedstawiający w pomniejszeniu, często za pomocą umownych znaków, jakiś obszar lub obiekt;
na scenie, obrazie, w krajobrazie itp.: usytuowanie osób lub przedmiotów w perspektywie, określone ze względu na oddalenie od patrzącego, od kamery;
miejsce kręcenia fragmentu akcji filmowej.
Co to jest procedura?
Procedura – inaczej sposób postępowania - rodzaj czynności- wikip.
procedura– inaczej przepisy prawne regulujące postępowanie -wikip.
procedura - przyjęty sposób postępowania w pewnej sprawie lub wykonywania określonego zadania/czynności, często unormowany specjalnymi przepisami -słownik wyrazów obcych,
procedura - zbiór norm określających jakieś działanie; także działanie według tak określonych zasad - słownik języka polskiego ,
Procedura (w bezpieczeństwie) – przyjęty sposób reagowania na ustalonego rodzaju zdarzenie, które wystąpiło w określonym podmiocie, np. pożar mieszkania w bloku, wypadek samochodowy, kradzież w sklepie, zabójstwo itp.
Wymagania stawiane SPO,
SPO :
powinna umożliwiać osiągnięcie celu,
powinna być napisana w takiej notacji/języku i aby mogła być zrozumiana przez osobę, która ma ją realizować,
nie może być ciągiem uogólnionych (nieprecyzyjnie określonych ) czynności do wykonania, bo mogą być wykonane niezgodnie z intencją jej autora,
nie może być z kolei zbyt szczegółowa i zawierać zbyt dużą liczbę kroków, bo wtedy jest nieczytelna i trudna do realizacji.
Zaleca się aby SPO nie przekraczała 10 kroków.
W przypadku SPO o dużej złożoności zaleca się przedstawiać ją za pomocą zagregowanych/złożonych czynności. Te zaś przedstawiać w postaci oddzielnych czynności prostych .
Co określa SPO,
Standardowa Procedura Operacyjna - powinna szczegółowo opisywać sposób realizacji procesów o charakterze powtarzalnym i określać :
Co wykonujemy w zakresie określonego tematu?
Kto jest kompetentny do wykonywania określonych działań?
Kto odpowiada za ich realizację?
Gdzie działania są wykonywane?
Jakie zasoby są potrzebne do jej wykonania
Kiedy działania są wykonywane?
W jakiej logicznej kolejności?
W oparciu, o jakie dokumenty działania są wykonywane?
Jakie narzędzia są konieczne do zrealizowania zadania?
Jakie są zasady dokumentowania wykonywanych działań i kontroli ich przebiegu?
Elementy składowe SPO.
Struktura SPO :
nagłówek - metryczka,
opis procedury.
Nagłówek SPO powinien zawierać informację o:
temacie procedury,
numerze procedury,
osobie wykonującej,
osobie zatwierdzającej,
zakresie aktualizacji,
dacie wykonania,
liczbie stron.
Opis procedury powinien zawierać:
zakres procedury - czego dotyczy;
zakres odpowiedzialności:
zakres odpowiedzialności na wybranym stanowisku pracy,
zasady podległości i zastępstw;
3. zakres zadań do wykonania na stanowisku,
dla dwóch stanów: normalnego i alarmowego,
kryteria przejścia z trybu normalnego na alarmowy;
4.wyposażenie stanowiska osoby, której procedura dotyczy. Ma ono istotny wpływ na jej postać i realizowalność. Określa się: sprzęt i jego możliwości techniczne. Wymagane kwalifikacje – w tym punkcie należy określić konieczne wykształcenie, specjalność, staż oraz inne dodatkowe wymogi, np. znajomość języków obcych;
5. tryb działania – opisany sposób realizacji („krok po kroku”) czynności do wykonania w celu zrealizowania określonego przedsięwzięcia;
6. diagram (schemat, sieć)realizacji czynności objętych daną SPO.
Pytania kontrolne do wykładu nr 5
Wymienić uwarunkowania podejmowania decyzji w bezpieczeństwie i ich następstwa
bezpieczeństwo podmiotu zapewnia się poprzez realizację oddziaływań:
bezpośrednich na zagrożenia:
zapobieganie powstawania,
reagowanie na zdarzenia wywołane zagrożeniami – które wystąpią pomimo zapobiegania im,
b) pośrednich na zagrożenia:
przygotowanie podmiotu i systemu zapewniającego mu bezpieczeństwo na ewentualność wystąpienia zagrożenia,
likwidowanie niekorzystnych skutków wystąpienia zagrożeń-odbudowę;
w każdej fazie zarządzania bezpieczeństwem podmiotu realizowane są procesy informacyjno-decyzyjne w ramach których podejmowane są decyzje;
każda decyzja podejmowana jest a priori względem czasu jej realizacji;
4. każda decyzja realizowana jest w uwarunkowaniach losowości wystąpienia zagrożeń, ich przebiegu i wynikającej z niej niepewności odnośnie do skutków;
5. decydent podejmując decyzję uwzględnia prognozowane:
straty w podmiocie, jakie wystąpią przy jej realizacji,
koszty poniesione na jej realizację;
rzeczywiste straty i koszty realizacji decyzji mogą znacząco odbiegać od prognozowanych przy jej podejmowaniu;
7. niepewność skutków decyzji implikuje ryzyko, że skutki będą inne od prognozowanych (oczekiwanych) przez decydenta w momencie podejmowania decyzji – ryzyko jest zatem nierozerwalnie związane z decyzją – nie ma decyzji bez ryzyka - nie ma ryzyka bez decyzji;
8. ryzyko charakteryzuje jakość decyzji odnośnie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu.
Pojęcie „ryzyka” w bezpieczeństwie
Niepewność skutków decyzji implikuje ryzyko, że skutki będą inne od prognozowanych (oczekiwanych) przez decydenta w momencie podejmowania decyzji – ryzyko jest zatem nierozerwalnie związane z decyzją – nie ma decyzji bez ryzyka - nie ma ryzyka bez decyzji;
Ryzyko charakteryzuje jakość decyzji odnośnie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu.
Nie ma decyzji bez ryzyka
Nie ma ryzyka bez decyzji
Ryzyko – relacja między: możliwymi najbardziej niekorzystnymi skutkami decyzji, a zakładanymi przez decydenta skutkami decyzji, przy podejmowaniu decyzji o sposobie zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu.
Miara ryzyka w bezpieczeństwie
Ryzyko może być wyrażone w kategoriach:
ilościowych,
lingwistycznych.
Miara jakości decyzji w bezpieczeństwie
Oznaczenia :
D = {d1, d2,…di, …dI}- zbiór decyzji dopuszczalnych o sposobie zapewnienia dziedzinowego bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu,
di- i-ta decyzja związana z zapewnieniem pożądanego poziomu bezpieczeństwa dziedzinowego funkcjonowania podmiotu,
S (di) - straty poniesione bezpośrednio przez podmiot wskutek wystąpienia danego rodzaju zagrożenia, pomimo zrealizowania decyzji diD,
gdzie: S(di) = < S1 (di), S2 (di )>, przy czym:
- S1 (di) -straty materialne , które można wyrazić np. w jednostkach monetarnych,
- S2 (di ) - straty niematerialne– dotyczą w szczególności uszczerbku na zdrowiu osób poszkodowanych w wyniku wystąpienia zagrożenia;
K (di ) - koszty realizacji decyzji diD;
R(di) –ryzyko następstw decyzji di D - bardziej niepożądanych od zakładanych przy jej podejmowaniu .
Miara jakości decyzji o sposobie zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu:
M(di) = < M1 (di), M2 (di), M3 (di) >, di D
przy czym:
M1 (di)=E(Sbez(di))–wartość przeciętna strat bezpośrednio poniesionych przez podmiot przy realizacji decyzji diD,
M2 (di) = E(K(di)) – wartość przeciętna kosztów realizacji decyzji diD,
M3 (di) = R(di) – ryzyko następstw realizacji decyzji diD.
Decyzja optymalna o sposobie zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu :
D = {d1, d2,…di*, …dI}
Podstawowe metody wyznaczania czasu trwania przedsięwzięć i ścieżek krytycznych –wymienić i scharakteryzować
Metoda Ścieżki Krytycznej - jedna z metod stosowanych możliwych do zastosowania w zarządzaniu bezpieczeństwem. Pozwala na graficzną prezentację kolejnych czynności wykonywanych w ramach przedsięwzięcia , z zaznaczeniem szacowanego czasu trwania tych czynności, oraz z zachowaniem ich sekwencji. Metodę tę stosujemy wtedy, gdy znane są czasy trwania poszczególnych czynności.
Ścieżka krytyczna, będąca najdłuższą sekwencją czynności niezbędnych do wykonania przedsięwzięcia, wyznacza jednocześnie najkrótszy czas jego realizacji. Składa się z czynności krytycznych, w przypadku realizacji których nie mamy żadnego zapasu czasu.
Graf metodyki CPM składa się z połączonych ze sobą węzłów i łuków. Każdy węzeł ilustruje początek jednego z zadań wykonywanego w ramach przedsięwzięcia, natomiast każdy łuk jest graficzną prezentacją przebiegu tego zadania. Występuje tylko jeden węzeł początkowy oraz jeden końcowy.
Metoda PERT - stochastyczna metoda planowania i kontroli przedsięwzięcia. Czynności wykonywane w ramach przedsięwzięcia przedstawiane są w postaci diagramu sieciowego, tj. grafu skierowanego. Wierzchołki grafu stanowią czynności składające się na przedsięwzięcie, natomiast łuki reprezentują ukierunkowane powiązania pomiędzy nimi. Na łukach opisane są czasy trwania poszczególnych czynności.
Podobnie jak w przypadku metody CPM istotą metody PERT jest analiza ścieżki krytycznej. Różnica pomiędzy obiema metodami polega na traktowaniu czasu trwania czynności. W metodzie CPM czas jest wielkością deterministyczną, zaś w metodzie PERT jest wielkością losową.
Takie ujęcie czasu trwania czynności składających się na przedsięwzięcie pozwala zastosować metody statystyczne do oceny ryzyka ukończenia czynności, grup czynności i całości projektu oraz określania prawdopodobieństwa ich ukończenia w z góry zadanym terminie.
Parametry rozkładu prawdopodobieństwa czasu zakończenia zadania szacuje się na podstawie trzech zmiennych:
optymistycznego czasu zakończenia czynności,
najbardziej prawdopodobnego czasu zakończenia czynności,
pesymistycznego czasu zakończenia czynności.
W oparciu o te zmienne szacuje się czas oczekiwany zakończenia czynności, który stanowi podstawę analizy ścieżki krytycznej oraz wariancję czasu oczekiwanego, która określa spodziewaną różnicę szacowanego czasu oczekiwanego zakończenia czynności od rzeczywistego czasu jej trwania.
Do najważniejszych zalet metody PERT należą:
możliwość zarządzania dużymi i złożonymi przedsięwzięciami,
nieskomplikowane obliczenia,
graficzna prezentacja,
możliwość oceny ryzyka czasowego ukończenia czynności i grup czynności oraz całego przedsięwzięcia w określonym czasie.
Diagram Gantta- graf stosowany głównie w zarządzaniu przedsięwzięciami. Uwzględnia się w nim podział przedsięwzięcia na poszczególne czynności oraz rozplanowanie ich w czasie.
Diagram Gantta to metoda wizualnego opisu projektu. Służy do tworzenia wykresów obrazujących harmonogram zadań przedsięwzięcia. Przedstawia czasy rozpoczęcia i zakończenia zadań, czasy ich trwania, następstwo i wzajemne zależności.
Najważniejszą zaletą diagramu Gantta jest ułatwienie bieżącej kontroli i korekty podstawowych składowych realizowanego przedsięwzięcia, zwłaszcza tych które są związane z synchronizacją przebiegu poszczególnych składowych w skali czasu. Diagram ten umożliwia także wizualizację i kontrolę ważnych zależności między zadaniami oraz wizualizację zadań wykonywanych równolegle, a także kilku występujących między nimi zależności.
Najważniejsze zależności między skorelowanymi zadaniami to:
koniec-początek - czynność poprzednia musi zostać zakończona zanim zostanie rozpoczęta czynność następna,
początek-początek - czynność poprzednia musi zostać rozpoczęta zanim rozpocznie się czynność następna,
koniec-koniec - czynność poprzednia musi zostać zakończona wcześniej niż czynność następna,
początek-koniec - czynność poprzednia musi zostać rozpoczęta zanim zakończy się czynność następna.
Podstawowe eksperckie metody analizy ryzyka - wymienić i scharakteryzować
Metoda ankiet eksperckich
opracowanie pytań do ekspertów,
wybór ekspertów z danej dziedziny przedmiotowej, np. prognozowania zagrożeń, wytrzymałości konstrukcji danego rodzaju itp.
skierowanie pytań do ekspertów,
opracowanie odpowiedzi nadesłanych przez ekspertów.
Metoda delficka- należy do grupy metod heurystycznych, w których do podejmowania
decyzji wykorzystuje się wiedzę, doświadczenie i opinie ekspertów z danej dziedziny. Wykorzystywana jest przede wszystkim do określenia prawdopodobieństwa lub czasu zajścia przyszłych zdarzeń. Postawioną prognozę uzyskuje się poprzez przeprowadzenie serii ankiet wśród ekspertów.
Etapy prowadzenia badań w metodzie delfickiej:
1. zdefiniowanie problemu,
2. wybór grona ekspertów,
3. przygotowanie i wysłanie ankiety,
4. analiza odpowiedzi,
5. czy osiągnięto zgodną opinię:
- tak, przejście do pkt. 6.
- nie, przejście do pkt. 7.
6. przedstawienie wyników
7. przygotowanie i wysłanie następnej ankiety,
8. kolejna analiza odpowiedzi, powrót do pkt. 5.
Pozyskiwanie pożądanej wiedzy do podjęcia decyzji o sposobie zapewnienia dziedzinowego bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu według przedstawionej wyżej metody odbywa się w kilku iteracjach. Istota metody polega na tym, że w kolejnych iteracjach eksperci otrzymują opracowane wyniki poprzedniej iteracji i te same pytania które mieli w poprzedniej iteracji. Po analizie otrzymanej informacji eksperci ponownie odpowiadają na te same pytania. Proces powtarzany jest aż do uzyskania w miarę zgodnego stanowiska ekspertów w określonej sprawie. Z doświadczeń wynika, że po trzech iteracjach można uzyskać zadawalający wynik.
Podstawę tej metody stanowią dobrze sformułowane pytania w kwestionariuszach, umożliwiające stopniowe doprecyzowywanie decyzji (rozwiązania) przez ekspertów w kolejnych iteracjach. Pytania powinny być formułowane w taki sposób aby nie sugerowały ekspertom odpowiedzi.
Specyfiką metody jest to, że eksperci uczestniczący w tym przedsięwzięciu nie kontaktują się ze sobą. Nie mają zatem możliwości wzajemnego wpływania na udzielane odpowiedzi.
Skuteczność metody zależy przede wszystkim od kompletności i precyzyjności pytań. Jednocześnie powinny one być sformułowane na tyle ogólnie aby sprzyjały twórczemu podejściu ekspertów do postawionego im problemu.
Metoda Crawforda - jej istotę ujmuje procedura postępowania podczas pozyskiwania informacji na temat sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu:
1. przygotowanie pytań przez prowadzącego spotkanie,
2. zapoznanie uczestników z zagadnieniem,
3. rozdanie kartek uczestnikom spotkania,
4. podyktowanie pytania na które uczestnicy powinni udzielić odpowiedzi w ustalonym czasie,
5. zebranie kartek,
6. podyktowanie pytania następnego i rozdanie kartek na których uczestnicy spotkania udzielą odpowiedzi
Proces jest powtarzany do wyczerpania pytań . Podstawowa zaleta tej metody, to wyeliminowanie skutków myślenia grupowego jakim ulegają uczestnicy spotkań ekspertów przy ustnym udzielaniu odpowiedzi. Anonimowy sposób udzielania odpowiedzi ujawnia przemyślenia uczestników, których nie przekazaliby publicznie, na przykład przy burzy mózgów.
Burza mózgów - eksperci zapraszani są na spotkanie, na którym jego organizator przedstawia istotę problemu do rozwiązania. W dyskusji nad sposobem rozwiązania problemu wykorzystywana jest wiedza dziedzinowa, doświadczenia ze zdarzeń analogicznych oraz zdolność ekspertów do przewidywania zdarzeń przyszłych.
Prezentowane przez ekspertów propozycje rozwiązania problemu:
inspirują uczestników spotkania do:
uaktywnienia się w poszukiwaniu rozwiązań,
oceny zgłaszanych rozwiązań i ewentualnych ich modyfikacji,
stają się bodźcem do formułowania własnych sądów i opinii w sprawie przez uczestników spotkania,
pozwalają przełamywać stereotypy w myśleniu i wyzwalać rozwiązania niekonwencjonalne, które mogą okazać się skuteczne i efektywne.
Skuteczność metody w bardzo dużej mierze zależy od organizatora spotkania:
umiejętności jasnego przedstawienia problemu,
utrzymania dyskusji w ryzach tematycznych – niedopuszczania do „schodzenia” dyskusji na boczne tory,
poprowadzenia spotkania tak aby nie skłócić uczestników. Jest to bezsprzecznie niezwykle trudne zadanie, gdyż eksperci są bardzo wrażliwi na punkcie doceniania ich wiedzy.
Burza mózgów jest metodą szczególnie skuteczną w przypadku gdy rozwiązanie problemu zależy od bardzo wielu czynników, wzajemnie silnie skorelowanych. Fakt ten jest uzmysławiany właśnie podczas dyskusji.
Diagram „rybiego szkieletu”
używany jest do ilustrowania związków skutkowo - przyczynowych
w rozpatrywanym zagadnieniu;
przedstawia graficzną ilustrację wyników jakościowej analizy:
- czynników wywołujących określony problem,
- ich wzajemnych powiązań,
- skutków spowodowanych działaniem tych czynników i ich powiązań;
porządkuje logicznie i chronologicznie przyczyny i skutki ze względu na zdefiniowany problem.
Ideę metody ilustruje rysunek
.
Punktem wyjścia jest pozioma oś skierowana w prawą stronę, która jest określeniem wyraźnie sformułowanego problemu (skutku) i która łączy główne kategorie przyczyn w formie pochyłych strzałek prowadzących dobadanego zjawiska.
Kolejnym krokiem jest określenie przyczyn, które rozdziela się na podstawowe (główne)przyczyny i podprzyczyny.
Do każdej kategorii przyczyn przyporządkowane są poziome strzałki, które symbolizują główne przyczyny badanego problemu.
Wykres rozbudowywany jest przez dołączanie kolejnych przyczyn i podprzyczyn.
Analiza SWOT
Analiza SWOT ( Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats), to analiza:
atutów,
słabości,
możliwości,
zagrożeń,
przyjętego sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu,
ze względu na dany rodzaj zagrożenia.
W przypadku zastosowania tej metody, należy odpowiedzieć na cztery pytania:
jakie są atuty tego sposobu?
jakie są słabości tego sposobu?
jakie stwarza on możliwości?
jakie wnosi on zagrożenia- ryzyko?
Po uzyskaniu odpowiedzi na powyższe pytania decydent ma większą wiedzę odnośnie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu ze względu na dany rodzaj zagrożenia.
Charakterystyka metody:
Metoda SWOT z założenia stwarza możliwości pozyskania jedynie wiedzy ogólnej dotyczącej rozpatrywanego zagadnienia.
Z czterech podstawowych pytań metody jednoznacznie wynika, że nie ograniczamy się w niej do analizy ryzyka, lecz rozpatrujemy w miarę możliwości wszystkie aspekty danego sposobu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu.
Zaleca się ją stosować w zarządzaniu bezpieczeństwem w zakresie zapobiegania wystąpieniu danego rodzaju zagrożenia i przygotowania na przypadek jego wystąpienia.
Rozpatrywanie sposobów zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania podmiotu w ujęciu SWOT stanowi jednocześnie doskonałą ich prezentację decydentom, którzy stoją przed problemem podjęcia wiążących decyzji.
Pytania kontrolne do wykładu nr 6
Pojęcia „zdarzenie mnogie”, „zdarzenie masowe”
Zdarzenie masowe – zdarzenie, następstwem którego jest duża liczba osób poszkodowanych. Charakteryzuje się tym, że nie wszystkie osoby poszkodowane w zdarzeniu mogą jednocześnie otrzymać pomoc medyczną w niezbędnym zakresie. Zdarzenie masowe zawsze wymaga przeprowadzenia segregacji medycznej (ang. triage)
Zdarzenia mnogie – liczba poszkodowanych jest większa niż jeden, ale wszystkie osoby wymagające natychmiastowych działań ratowniczych (grupa czerwona) są właściwie zaopatrywane.
Doraźny System Ratownictwa – co to jest?
Z sił i środków Wojewódzkiego Systemu Ratownictwa tworzony jest Doraźny System Ratownictwa (DSR). Jest to system tworzony do ochrony bezpieczeństwa przy zdarzeniu masowym.
Nadrzędnym celem działania Doraźnego Systemu Ratownictwa jest:
minimalizacja liczby zgonów powypadkowych,
minimalizacja liczby osób z trwałym kalectwem, spośród poszkodowanych w zdarzeniu.
Podstawowe wielkości charakteryzujące skuteczność ratownictwa medycznego w
przypadku zdarzeń masowych
Podstawowe wielkości charakteryzujące skuteczność, to:
liczba zgonów spośród osób poszkodowanych w zdarzeniu,
liczba osób poszkodowanych w zdarzeniu, u których może wystąpić trwałe kalectwo,
koszt przeprowadzenia akcji ratunkowej,
koszt leczenia osób poszkodowanych w następstwie zdarzenia.
Czynniki wpływające na wielkości charakteryzujące skuteczność przedsięwzięcia ratownictwa w przypadku zdarzenia masowego
od liczby zgonów oraz liczby osób u których może wystąpić trwałe kalectwo:
liczba osób poszkodowanych,
stan powypadkowy osób poszkodowanych,
kondycja fizyczna osób poszkodowanych,
czas jaki upłynie od chwili zajścia zdarzenia do
momentu rozpoczęcia medycznych czynności
ratunkowych oraz leczenia w SOR,
skuteczność działań przedszpitalnych i leczenia poszczególnych urazów w SOR.
od kosztów przeprowadzenia akcji ratunkowej po zajściu zdarzenia masowego:
liczba osób poszkodowanych w zdarzeniu,
kondycja fizyczna osób poszkodowanych,
stan pourazowy osób poszkodowanych,
dyslokacja baz transportowych ratownictwa medycznego (BTRM) i szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR) względem miejsca zdarzenia,
koszt transportu medycznego osób poszkodowanych - rodzaju użytych środków transportu,
koszt leczenia ratunkowego w SOR, konkretnych przypadków pourazowych.
od kosztów leczenia osób poszkodowanych w następstwie zdarzenia masowego:
liczba osób poszkodowanych,
kondycja fizyczna osób poszkodowanych,
stan pourazowy osób poszkodowanych,
skuteczność i koszt leczenia konkretnych stanów pourazowych.
Czynniki uwzględniane przy określaniu kolejności transportu osób poszkodowanych w zdarzeniu masowym do SOR
stany urazowe osób poszkodowanych;
stany świadomości (przytomności) osób poszkodowanych;
zaburzenia podstawowych czynności życiowych osób poszkodowanych;
płeć osób poszkodowanych;
istnienie ciąży u osób poszkodowanych;
wiek osób poszkodowanych.
NIE JESTEM PEWNY 6 I 7. JAK KTOŚ MA LEPSZY POMYSŁ DAWAĆ ZNAĆ
Podstawowe czynności organizacyjne w ratownictwie medycznym w zdarzeniu masowym –wykonywane dotychczas
W dotychczasowej praktyce kierowania ratownictwem medycznym w przypadku zdarzeń masowych wyróżnia się trzy podstawowe zadania organizacyjne:
1. przeprowadzenie segregacji medycznej osób poszkodowanych,
2. ustalenie Szpitalnych Oddziałów Ratowniczych (SOR), w których powinno zostać wdrożone leczenie ratunkowe osób poszkodowanych i przygotowanie do leczenia specjalistycznego w warunkach szpitalnych, umożliwiającego najbardziej skuteczną obsługę medyczną,
3. ustalenie środków transportu medycznego do przewiezienia osób poszkodowanych w zdarzeniu do przydzielonych im SOR.
Organizacja ratownictwa w przypadku wystąpienia
zdarzenia masowego, to konieczność określenia :
liczby i stanu zdrowia osób poszkodowanych- segregacji medycznej w celu określenia kolejności transportu osób poszkodowanych w zdarzeniu do Szpitalnych Oddziałów Ratownictwa (SOR) ;
potrzeb odnośnie liczby i wyposażenia SOR, do których powinny być przewiezione poszczególne osoby poszkodowane;
potrzeb odnośnie liczby i wyposażenia Zespołów Ratownictwa Medycznego (ZRM), którymi powinny być przewiezione poszczególne osoby poszkodowane;
Istota nowego rozwiązania organizacyjnego w ratownictwie medycznym w zdarzeniu masowym
Podstawowe czynności w kierowaniu ratownictwem medycznym
identyfikacja sytuacji powypadkowej, w ramach której ustalana jest liczba osób poszkodowanych, którym należy udzielić pomocy lekarskiej oraz dokonywana jest ocena stanu ich zdrowia,
ustalenie pożądanej kolejności podjęcia leczenia ratunkowego w SOR osób poszkodowanych w zdarzeniu – bez dotychczasowej ich segregacji,
określenie niezbędnej liczby oraz pożądanego wyposażenia SOR, w których powinno zostać wdrożone leczenie ratunkowe i przygotowanie do leczenia specjalistycznego w warunkach szpitalnych, umożliwiające najbardziej skuteczną obsługę medyczną osób poszkodowanych,
określenie niezbędnej liczby oraz wymagań na rodzaj i wyposażenie środków transportu medycznego do przewiezienia osób poszkodowanych w zdarzeniu do przydzielonych im SOR,
zadysponowanie, do których SOR należy przewieźć poszczególne osoby poszkodowane w zdarzeniu i jakimi środkami transportu medycznego należy tego dokonać.
Pytania kontrolne do wykładu nr 7
Znaczenie terminów: czynnik zakaźny, choroby zaraźliwe, choroby pasożytnicze, epidemia, pandemia, epidemiologia, etiologia, dochodzenie epidemiologiczne, higiena, zdrowie publiczne
czynnik zakaźny - to twór biologiczny lub mikroorganizm, którego wniknięcie do organizmu wywołuje chorobę w postaci objawowej lub bezobjawowej;
choroby zaraźliwe – grupa chorób zakaźnych, które łatwo przenoszą się pomiędzy organizmami (czy to ludzkimi czy zwierzęcymi) w sposób pośredni lub bezpośredni.
choroby zakaźne – grupa chorób roślin, zwierząt, ludzi, będących następstwem zakażenia ustroju czynnikiem zakaźnym i złamania sił odpornościowych organizmu lub obecności w organizmie bioaktywnych toksyn (jadów) drobnoustrojów;
choroby pasożytnicze - choroby wywoływane także przez robaki (np. owsica), pierwotniaki (np. malaria) i małe stawonogi (np. wszawica);
epidemia - wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących.
pandemia– epidemia choroby zakaźnej w różnych środowiskach, na dużym obszarze - różnych kontynentach w tym samym czasie.
Przykład:
1918 – pandemia grypy w Europie -zabiła 50 milionów ludzi (tzw. grypa "hiszpanka");
epidemiologia- nauka o częstości występowania różnych stanów zdrowotnych w populacji (fizjologicznych i patologicznych) oraz o czynnikach i warunkach związanych z ich występowaniem.
etiologia - nauka badająca przyczyny (genezy)zjawisk, procesów i faktów. W medycynie etiologia - zespół przyczyn składających się na powstanie choroby.
dochodzenie epidemiologiczne - wykrywanie zachorowań, czynnika etiologicznego oraz określanie przyczyn, źródeł, rezerwuarów i mechanizmów szerzenia się choroby zakaźnej lub zakażenia;
higiena -nauka, która bada wpływ środowiska na zdrowie ludności w celu ustalenia związków przyczynowych pomiędzy czynnikami środowiskowymi a zdrowiem i opracowania na tej podstawie metod i środków profilaktycznych.
Zdrowie publiczne – nauka zajmująca się zdrowiem na poziomie populacji ludzkiej, zapobieganiem chorobom, przedłużaniem życia, promowaniem zdrowia i aktywności fizycznej poprzez:
zorganizowane wysiłki na rzecz higieny środowiska,
kontrolę chorób zakaźnych,
oświatę dotyczącą zasad higieny osobistej,
tworzenie i funkcjonowanie służb medycznych i opiekuńczych w celu wczesnego diagnozowania i zapobiegania chorobom,
rozwijanie takich społecznych mechanizmów, które zapewnią każdemu standard życia umożliwiający zachowanie i umacnianie zdrowia [wikip.].
Zadania i zakres działania PIS
sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego,
sprawowanie bieżącego nadzoru sanitarnego,
prowadzenie działalności zapobiegawczej,
prowadzenie działalności przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska,
prowadzenie działalności oświatowo-zdrowotnej w zakresie:
higieny środowiska,
higieny pracy w zakładach pracy,
higieny radiacyjnej,
higieny procesów nauczania i wychowania,
higieny wypoczynku i rekreacji,
zdrowotnym żywności, żywienia i przedmiotów użytku,
higieniczno-sanitarnym, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne, w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
Formy działania PIS
zapobiegawczy nadzór sanitarny,
bieżący nadzór sanitarny – monitoring - mający na celu zapobieganie chorobom zakaźnym,
zapobieganie chorobom zakaźnym i innym chorobom powodowanym przez warunki środowiska,
zwalczanie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska,
prowadzenie działalności oświatowo-zdrowotnej.
Działania PIS w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego
opiniowanie projektów planów zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych;
uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczących:
a) budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych, statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych,
b) nowych materiałów i procesów technologicznych przed ich zastosowaniem w produkcji lub budownictwie;
uczestniczenie w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych, statków morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych oraz środków komunikacji lądowej;
inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w dziedzinie zapobiegania negatywnym wpływom czynników i zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych na zdrowie ludzi.
Działania PIS w zakresie bieżącego nadzoru sanitarnego
higieny środowiska, a zwłaszcza wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, czystości powietrza atmosferycznego, gleby, wód i innych elementów środowiska w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach;
utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, instytucji, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, dróg, ulic oraz osobowego i towarowego transportu kolejowego, drogowego, lotniczego i morskiego;
jakości zdrowotnej żywności, warunków jej produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży oraz warunków żywienia zbiorowego;
warunków zdrowotnych produkcji i obrotu przedmiotami użytku, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, kosmetykami oraz innymi wyrobami mogącymi mieć wpływ na zdrowie ludzi;
warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy;
higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, szkołach wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku;
higieny procesów nauczania;
przestrzegania przez producentów, importerów, osoby wprowadzające do obrotu, stosujące lub eksportujące substancje chemiczne, ich mieszaniny lub wyroby w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach obowiązków wynikających z tej ustawy oraz z rozporządzeń Wspólnot Europejskich w niej wymienionych;
przestrzegania przepisów przez podmioty wprowadzające do obrotu prekursory *narkotykowe;
wymagań określonych w przepisach o zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym;
kontrola przestrzegania przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej.
Działania PIS w zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym i innym chorobom powodowanym przez warunki środowiska
dokonywanie analiz i ocen epidemicznych;
opracowywanie programów i planów działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej, przekazywanie ich do realizacji podmiotom leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej oraz kontrola realizacji tych programów i planów;
ustalanie zakresów i terminów szczepień ochronnych oraz sprawowanie nadzoru w tym zakresie;
wydawanie zarządzeń i decyzji lub występowanie do innych organów o ich wydanie - w wypadkach określonych w przepisach o zwalczaniu chorób zakaźnych;
wydawanie decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzji o braku podstaw do jej stwierdzenia;
planowanie i organizowanie sanitarnego zabezpieczenia granic państwa;
nadzór sanitarny nad ruchem pasażerskim i towarowym w morskich i lotniczych portach oraz przystaniach;
udzielanie poradnictwa w zakresie spraw sanitarno-epidemiologicznych lekarzom okrętowym i personelowi pomocniczo-lekarskiemu, zatrudnionemu na statkach morskich, żeglugi śródlądowej i powietrznych.
Zadania Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych
Przypadki użycia Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych -dotyczą zarówno
poziomu wojewódzkiego jak i powiatowego :
„Zapobiegawczy nadzór sanitarny” – obejmuje udział PIS w uzgadnianiu planów zagospodarowania przestrzennego i wymagań higieniczno-sanitarnych w budownictwie,
„Monitoring sanitarny”- obejmuje kontrolę przestrzegania przepisów higienicznych i zdrowotnych w podstawowych obszarach działalności człowieka, a w szczególności takich jak:
higiena komunalna,
higiena dzieci i młodzieży,
higiena żywności i przedmiotów użytku,
higiena radiacyjna;
„Zapobieganie i reagowanie epidemiologiczne” – obejmuje działania zapobiegawcze powstawaniu i rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych oraz sposoby reagowania po ich powstaniu;
„Zapobieganie i reagowanie bhp” - obejmuje działania zapobiegawcze powstawaniu chorób zawodowych oraz sposoby reagowania po ich powstaniu;
„Działalność oświatowa w zakresie zdrowia” - obejmuje inicjowanie i prowadzenie działalności oświatowej w zakresie kształtowania właściwych postaw i zachowań zdrowotnych w społeczeństwie.
Zawartość wojewódzkiego planu działania na wypadek wystąpienia epidemii
Plan obejmuje:
charakterystykę potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa, w tym analizę zagrożeń wystąpienia zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
wykaz i rozmieszczenie na obszarze województwa zakładów opieki zdrowotnej i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie;
liczbę osób, które mogą zostać poddane leczeniu, izolacji lub kwarantannie w zakładach opieki zdrowotnej i innych obiektach użyteczności publicznej;
imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi;
inne informacje służące ochronie zdrowia publicznego oraz niezbędne do sporządzenia planu.
Podstawowe ograniczenia wynikające ze stan zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii
czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciw-epidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych,
itd.
Zadania Inspekcji Weterynaryjnej
Zwalczanie:
chorób zakaźnych zwierząt, w tym zapobieganie wystąpieniu, wykrywanie
i likwidowanie ognisk tych chorób,
chorób zwierząt, które mogą być przenoszone na człowieka - bezpośrednio ze zwierzęcia lub przez produkty pochodzenia zwierzęcego, zwanych dalej "zoonozami", lub biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te choroby;
monitorowanie zakażeń zwierząt;
badanie zwierząt rzeźnych i produktów pochodzenia zwierzęcego;